Proverbs 6
1 My son, if you have become collateral for your neighbor, if you have struck your hands in pledge for a stranger,
Mia filo! se vi garantiis por via proksimulo Kaj donis vian manon por aliulo,
2 you are trapped by the words of your mouth; you are ensnared with the words of your mouth.
Tiam vi enretiĝis per la vortoj de via buŝo, Kaptiĝis per la vortoj de via buŝo.
3 Do this now, my son, and deliver yourself, since you have come into the hand of your neighbor. Go, humble yourself. Press your plea with your neighbor.
Tiam, mia filo, agu tiel kaj saviĝu, Ĉar vi falis en la mano de via proksimulo: Iru, vigliĝu, kaj petegu vian proksimulon;
4 Give no sleep to your eyes, nor slumber to your eyelids.
Ne lasu viajn okulojn dormi Kaj viajn palpebrojn dormeti;
5 Free yourself, like a gazelle from the hand of the hunter, like a bird from the snare of the fowler.
Savu vin, kiel gazelo, el la mano, Kaj kiel birdo el la mano de la birdokaptisto.
6 Go to the ant, you sluggard. Consider her ways, and be wise;
Iru al la formiko, vi maldiligentulo; Rigardu ĝian agadon, kaj saĝiĝu.
7 which having no chief, overseer, or ruler,
Kvankam ĝi ne havas estron, Nek kontrolanton, nek reganton,
8 provides her bread in the summer, and gathers her food in the harvest.
Ĝi pretigas en la somero sian panon, Ĝi kolektas dum la rikolto sian manĝon.
9 How long will you sleep, sluggard? When will you arise out of your sleep?
Ĝis kiam, maldiligentulo, vi kuŝos? Kiam vi leviĝos de via dormo?
10 A little sleep, a little slumber, a little folding of the hands to sleep—
Iom da dormo, iom da dormeto, Iom da kunmeto de la manoj por kuŝado;
11 so your poverty will come as a robber, and your scarcity as an armed man.
Kaj venos via malriĉeco kiel rabisto, Kaj via senhaveco kiel viro armita.
12 A worthless person, a man of iniquity, is he who walks with a perverse mouth,
Homo sentaŭga, homo malbonfarema, Iras kun buŝo malica,
13 who winks with his eyes, who signals with his feet, who motions with his fingers,
Donas signojn per la okuloj, aludas per siaj piedoj, Komprenigas per siaj fingroj;
14 in whose heart is perverseness, who devises evil continually, who always sows discord.
Perverseco estas en lia koro, li intencas malbonon; En ĉiu tempo li semas malpacon.
15 Therefore his calamity will come suddenly. He will be broken suddenly, and that without remedy.
Tial subite venos lia pereo; Li estos rompita subite, kaj neniu lin sanigos.
16 There are six things which the LORD hates; yes, seven which are an abomination to him:
Jen estas ses aferoj, kiujn la Eternulo malamas, Kaj sep, kiujn Li abomenegas.
17 arrogant eyes, a lying tongue, hands that shed innocent blood,
Arogantaj okuloj, mensogema lango, Kaj manoj, kiuj verŝas senkulpan sangon,
18 a heart that devises wicked schemes, feet that are swift in running to mischief,
Koro, kiu preparas malbonfarajn intencojn, Piedoj, kiuj rapidas kuri al malbono,
19 a false witness who utters lies, and he who sows discord among brothers.
Falsa atestanto, kiu elspiras mensogojn; Kaj tiu, kiu semas malpacon inter fratoj.
20 My son, keep your father’s commandment, and do not forsake your mother’s teaching.
Konservu, mia filo, la ordonon de via patro, Kaj ne forĵetu la instruon de via patrino.
21 Bind them continually on your heart. Tie them around your neck.
Ligu ilin por ĉiam al via koro, Volvu ilin sur vian kolon.
22 When you walk, it will lead you. When you sleep, it will watch over you. When you awake, it will talk with you.
Kiam vi iros, ili gvidos vin; Kiam vi kuŝiĝos, ili vin gardos; Kaj kiam vi vekiĝos, ili parolos kun vi.
23 For the commandment is a lamp, and the law is light. Reproofs of instruction are the way of life,
Ĉar moralordono estas lumingo, kaj instruo estas lumo, Kaj edifaj predikoj estas vojo de vivo,
24 to keep you from the immoral woman, from the flattery of the wayward wife’s tongue.
Por gardi vin kontraŭ malbona virino, Kontraŭ glata lango de fremdulino.
25 Do not lust after her beauty in your heart, neither let her captivate you with her eyelids.
Ne deziregu en via koro ŝian belecon, Kaj ne kaptiĝu per ŝiaj palpebroj.
26 For a prostitute reduces you to a piece of bread. The adulteress hunts for your precious life.
Ĉar la kosto de publikulino estas nur unu pano; Sed fremda edzino forkaptas la grandvaloran animon.
27 Can a man scoop fire into his lap, and his clothes not be burned?
Ĉu iu povas teni fajron en sia sino tiel, Ke liaj vestoj ne brulu?
28 Or can one walk on hot coals, and his feet not be scorched?
Ĉu iu povas marŝi sur ardantaj karboj, Ne bruligante siajn piedojn?
29 So is he who goes in to his neighbor’s wife. Whoever touches her will not be unpunished.
Tiel ankaŭ estas kun tiu, kiu venas al la edzino de sia proksimulo; Neniu, kiu ŝin ektuŝas, restas sen puno.
30 Men do not despise a thief if he steals to satisfy himself when he is hungry,
Oni ne faras grandan honton al ŝtelanto, Se li ŝtelas por sin satigi, kiam li malsatas;
31 but if he is found, he shall restore seven times. He shall give all the wealth of his house.
Kaj kiam oni lin kaptas, li pagas sepoble; La tutan havon de sia domo li fordonas.
32 He who commits adultery with a woman is void of understanding. He who does it destroys his own soul.
Sed kiu adultas kun virino, tiu estas sensaĝa; Tiu, kiu faras tion, pereigas sian animon;
33 He will get wounds and dishonor. His reproach will not be wiped away.
Batojn kaj malhonoron li ricevas, Kaj lia honto ne elviŝiĝas;
34 For jealousy arouses the fury of the husband. He will not spare in the day of vengeance.
Ĉar furiozas la ĵaluzo de la edzo; Kaj li ne indulgas en la tempo de la venĝo.
35 He will not regard any ransom, neither will he rest content, though you give many gifts.
Li rigardas nenian kompenson, Kaj li ne akceptas, se vi volas eĉ multe donaci.
