Proverbs 10
1 The proverbs of Solomon. A wise son makes a glad father; but a foolish son brings grief to his mother.
Przysłowia Salomona. Mądry syn sprawia ojcu radość, a głupi syn [jest] zgryzotą swojej matki.
2 Treasures of wickedness profit nothing, but righteousness delivers from death.
Skarby niegodziwości nie przynoszą pożytku, lecz sprawiedliwość uwalnia od śmierci.
3 The LORD will not allow the soul of the righteous to go hungry, but he thrusts away the desire of the wicked.
PAN nie pozwoli, by dusza sprawiedliwego cierpiała głód, a rozproszy majątek niegodziwych.
4 He becomes poor who works with a lazy hand, but the hand of the diligent brings wealth.
Leniwa ręka prowadzi do nędzy, a ręka pracowita ubogaca.
5 He who gathers in summer is a wise son, but he who sleeps during the harvest is a son who causes shame.
Kto zbiera w lecie, jest synem roztropnym; syn, który śpi w czasie żniwa, przynosi hańbę.
6 Blessings are on the head of the righteous, but violence covers the mouth of the wicked.
Błogosławieństwa [są] na głowie sprawiedliwego, a usta niegodziwych kryją nieprawość.
7 The memory of the righteous is blessed, but the name of the wicked will rot.
Pamięć sprawiedliwego jest błogosławiona, a imię niegodziwych zgnije.
8 The wise in heart accept commandments, but a chattering fool will fall.
[Człowiek] mądrego serca przyjmuje przykazania, a gadatliwy głupiec upadnie.
9 He who walks blamelessly walks surely, but he who perverts his ways will be found out.
Kto postępuje uczciwie, postępuje bezpiecznie, a kto jest przewrotny w swoich drogach, zostanie ujawniony.
10 One who winks with the eye causes sorrow, but a chattering fool will fall.
Kto mruga okiem, przynosi cierpienie, a gadatliwy głupiec upadnie.
11 The mouth of the righteous is a spring of life, but violence covers the mouth of the wicked.
Usta sprawiedliwego są źródłem życia, a usta niegodziwych kryją nieprawość.
12 Hatred stirs up strife, but love covers all wrongs.
Nienawiść wznieca kłótnie, a miłość zakrywa wszystkie grzechy.
13 Wisdom is found on the lips of him who has discernment, but a rod is for the back of him who is void of understanding.
Na wargach rozumnego znajduje się mądrość, a kij na grzbiecie nierozumnego.
14 Wise men lay up knowledge, but the mouth of the foolish is near ruin.
Mądrzy gromadzą wiedzę, a usta głupiego grożą zniszczeniem.
15 The rich man’s wealth is his strong city. The destruction of the poor is their poverty.
Majątek bogacza [jest] jego warownym miastem, a zniszczeniem ubogich jest ich nędza.
16 The labor of the righteous leads to life. The increase of the wicked leads to sin.
Praca sprawiedliwego [prowadzi] do życia, a dochód niegodziwych do grzechu.
17 He is in the way of life who heeds correction, but he who forsakes reproof leads others astray.
Kto przestrzega karności, [idzie] ścieżką życia, a kto gardzi upomnieniem, błądzi.
18 He who hides hatred has lying lips. He who utters a slander is a fool.
Kto kryje nienawiść kłamliwymi wargami i kto rozgłasza oszczerstwo, jest głupcem.
19 In the multitude of words there is no lack of disobedience, but he who restrains his lips does wisely.
Wielomówność nie bywa bez grzechu, a kto powściąga swoje wargi, jest roztropny.
20 The tongue of the righteous is like choice silver. The heart of the wicked is of little worth.
Język sprawiedliwego jest wybornym srebrem, [a] serce niegodziwych jest mało warte.
21 The lips of the righteous feed many, but the foolish die for lack of understanding.
Wargi sprawiedliwego żywią wielu, a głupi umierają przez brak rozumu.
22 The LORD’s blessing brings wealth, and he adds no trouble to it.
Błogosławieństwo PANA wzbogaca i nie przynosi z sobą zmartwień.
23 It is a fool’s pleasure to do wickedness, but wisdom is a man of understanding’s pleasure.
Dla głupiego popełnić haniebny czyn to zabawa, a człowiek roztropny [trzyma się] mądrości.
24 What the wicked fear will overtake them, but the desire of the righteous will be granted.
Niegodziwego spotka to, czego się boi, a sprawiedliwym [Bóg] daje to, czego pragną.
25 When the whirlwind passes, the wicked is no more; but the righteous stand firm forever.
Jak wicher przemija, [tak] niegodziwy [nie przetrwa], a sprawiedliwy [ma] wieczny fundament.
26 As vinegar to the teeth, and as smoke to the eyes, so is the sluggard to those who send him.
Czym ocet dla zębów i dym dla oczu, tym [jest] leniwy dla tych, którzy go posyłają.
27 The fear of the LORD prolongs days, but the years of the wicked shall be shortened.
Bojaźń PANA przedłuża dni, a lata niegodziwego będą skrócone.
28 The prospect of the righteous is joy, but the hope of the wicked will perish.
Oczekiwanie sprawiedliwych przynosi radość, a nadzieja niegodziwych zginie.
29 The way of the LORD is a stronghold to the upright, but it is a destruction to the workers of iniquity.
Droga PANA jest mocą dla prawego, a zgubą dla czyniących nieprawość.
30 The righteous will never be removed, but the wicked will not dwell in the land.
Sprawiedliwy nigdy się nie zachwieje, a niegodziwi nie będą mieszkać na ziemi.
31 The mouth of the righteous produces wisdom, but the perverse tongue will be cut off.
Usta sprawiedliwego wydają mądrość, a język przewrotny będzie wycięty.
32 The lips of the righteous know what is acceptable, but the mouth of the wicked is perverse.
Wargi sprawiedliwego wiedzą, co wypada, a usta niegodziwych są przewrotne.
