Matthew 15
1 Then Pharisees and scribes came to Jesus from Jerusalem, saying,
Бу чағда, Тәврат устазлиридин вә Пәрисийләрдин бәзилири Йерусалимдин келип Әйсаниң алдиға берип:
2 “Why do your disciples disobey the tradition of the elders? For they do not wash their hands when they eat bread.”
— Мухлислириң немишкә ата-бовилиримизниң әнъәнилиригә хилаплиқ қилиду? Чүнки улар қоллирини жуймай тамақ йәйдикәнғу, — деди.
3 He answered them, “Why do you also disobey the commandment of God because of your tradition?
Лекин у уларға мундақ җавап бәрди: — Силәрчу, силәр немишкә әнъәнимизни сақлаймиз дәп Худаниң әмригә хилаплиқ қилисиләр?
4 For God commanded, ‘Honor your father and your mother,’ and, ‘He who speaks evil of father or mother, let him be put to death.’
Чүнки Худа: «Ата-анаңни һөрмәт қил» вә «Атиси яки анисини һақарәтлигәнләр өлүмгә мәһкүм қилинсун» дәп әмир қилған.
5 But you say, ‘Whoever may tell his father or his mother, “Whatever help you might otherwise have gotten from me is a gift devoted to God,”
Лекин силәр: — Һәр қандақ киши «Атиси яки анисиға: — Мән силәргә ярдәм бәргидәк нәрсиләрни аллиқачан [Худаға] ативәттим — десила,
6 he shall not honor his father or mother.’ You have made the commandment of God void because of your tradition.
униң ата-анисиға һөрмәт-вападарлиқ қилиш мәҗбурийити қалмайду, — дәйсиләр. Буниң билән әнъәнәңларни дәп, Худаниң әмрини йоққа чиқиривәттиңлар.
7 You hypocrites! Well did Isaiah prophesy of you, saying,
Әй сахтипәзләр! Йәшая пәйғәмбәр бәргән мошу бешарәт топтоғра силәр тоғрилиқ екән: —
8 ‘These people draw near to me with their mouth, and honor me with their lips; but their heart is far from me.
«Мошу хәлиқ ағзида мени һөрмәтлигини билән, Бирақ қәлби мәндин жирақ.
9 And they worship me in vain, teaching as doctrine rules made by men.’”
Улар маңа беһудә ибадәт қилиду. Уларниң үгәткән тәлимлири пәқәт инсанлардин чиққан пәтиваларла, халас».
10 He summoned the multitude, and said to them, “Hear, and understand.
Андин у халайиқни йениға чақирип, уларға: — Қулақ селиңлар һәм шуни чүшиниңларки,
11 That which enters into the mouth does not defile the man; but that which proceeds out of the mouth, this defiles the man.”
Инсанни напак қилидиғини ағзидин киридиғини әмәс, бәлки ағзидин чиқидиғинидур, — деди.
12 Then the disciples came and said to him, “Do you know that the Pharisees were offended when they heard this saying?”
Кейин мухлислири униң алдиға келип: — Сениң бу сөзүңни Пәрисийләр аңлап, униңдин бизар болуп рәнҗигәнлигини билдиңму? — деди.
13 But he answered, “Every plant which my heavenly Father did not plant will be uprooted.
Лекин у мундақ җавап қайтурди: — Әрштики Атам тикмигән һәр қандақ өсүмлүк йилтизидин жулунуп ташлиниду.
14 Leave them alone. They are blind guides of the blind. If the blind guide the blind, both will fall into a pit.”
Силәр уларға писәнт қилмаңлар; улар корларға йол башлайдиған корлардур. Әгәр кор корға йол башлиса, һәр иккиси ориға чүшүп кетиду.
15 Peter answered him, “Explain the parable to us.”
Лекин Петрус униңға: — Бая ейтқан тәмсилни бизгә чүшәндүрүп бәргәйсән, — деди.
16 So Jesus said, “Do you also still not understand?
Лекин у: — Силәрму техичә чүшәнчигә еришимидиңлар?! — деди.
17 Do not you understand that whatever goes into the mouth passes into the belly and then out of the body?
Еғизға киргән барлиқ нәрсиләрниң аш қазан арқилиқ тәрәт болуп чиқип кетидиғанлиғини техи чүшәнмәмсиләр?
18 But the things which proceed out of the mouth come out of the heart, and they defile the man.
Лекин еғиздин чиқидиғини қәлбтин чиқиду, инсанни напак қилидиғиниму шудур.
19 For out of the heart come evil thoughts, murders, adulteries, sexual sins, thefts, false testimony, and blasphemies.
Чүнки яман ойлар, қатиллиқ, зинахорлуқ, бузуқчилиқ, оғрилиқ, ялған гувалиқ вә төһмәт қатарлиқлар қәлбтин чиқиду.
20 These are the things which defile the man; but to eat with unwashed hands does not defile the man.”
Инсанни напак қилидиғанлар мана шулардур; жуюлмиған қоллар билән тамақ йейиш инсанни напак қилмайду.
21 Jesus went out from there and withdrew into the region of Tyre and Sidon.
Әйса у йәрдин чиқип, Тур вә Зидон шәһәрлириниң әтрапидики жутларға барди.
22 Behold, a Canaanite woman came out from those borders and cried, saying, “Have mercy on me, Lord, you son of David! My daughter is severely possessed by a demon!”
Мана, у чәт йәрләрдин кәлгән қананий бир аял униң алдиға келип: — И Рәб! Давутниң оғли, һалимға рәһим қилғайсиз! Қизимға җин чаплишивалған екән, қийнилип кетиватиду! — дәп униңға нида қилип зарлиди.
23 But he answered her not a word. His disciples came and begged him, saying, “Send her away; for she cries after us.”
Лекин у у аялға бир еғизму җавап бәрмиди. Мухлислири униң йениға келип: — Бу аялни йолға салсаң! Чүнки у кәйнимиздин әгишип ялвуруп нида қиливатиду, — деди.
24 But he answered, “I was not sent to anyone but the lost sheep of the house of Israel.”
Әнди у җавап берип: — Мән пәқәт йолдин тенигән қой падилири болған Исраил җәмәтидикиләргә әвәтилгәнмән, — деди.
25 But she came and worshiped him, saying, “Lord, help me.”
Амма һелиқи аял униң алдиға келип сәҗдә қилип: — Рәб, маңа ярдәм қилғайсән! — дәп ялвурди.
26 But he answered, “It is not appropriate to take the children’s bread and throw it to the dogs.”
У униңға: — Балиларниң ненини кичик иштларға ташлап бериш яхши әмәс, — деди.
27 But she said, “Yes, Lord, but even the dogs eat the crumbs which fall from their masters’ table.”
Лекин һелиқи аял: — Дурус, и Рәб, бирақ һәтта иштларму ғоҗайининиң дәстихинидин чүшкән увақларни йәйдиғу, — деди.
28 Then Jesus answered her, “Woman, great is your faith! Be it done to you even as you desire.” And her daughter was healed from that hour.
Шуниң билән Әйса униңға: — Әй ханим, ишәшиң күчлүк екән! Тилигиниңдәк болсун! — деди. У аялниң қизи шуан сақийип кәтти.
29 Jesus departed from there and came near to the sea of Galilee; and he went up on the mountain and sat there.
Әйса у йәрдин чиқип, Галилийә деңизиниң бойидин өтүп, таққа чиқип олтарди.
30 Great multitudes came to him, having with them the lame, blind, mute, maimed, and many others, and they put them down at his feet. He healed them,
Униң алдиға топ-топ халайиқ жиғилди. Улар токур, қариғу, гача, чолақ вә нурғун башқа хил кесәлләрниму елип келип, униң айиғи алдиға қоюшти; у уларни сақайтти.
31 so that the multitude wondered when they saw the mute speaking, the injured healed, the lame walking, and the blind seeing—and they glorified the God of Israel.
Шуниң билән халайиқ гачиларниң сөзләләйдиған болғанлиғини, чолақларниң сақайғинини, токурларниң маңғанлиғини вә қариғуларниң көридиған болғанлиғини көрүп, һәйран болди вә Исраилниң Худасини улуқлиди.
32 Jesus summoned his disciples and said, “I have compassion on the multitude, because they have continued with me now three days and have nothing to eat. I do not want to send them away fasting, or they might faint on the way.”
Андин Әйса мухлислирини йениға чақирип: — Бу халайиққа ичим ағрийду; чүнки улар үч күндин бери йенимда болди, йегидәк бир нәрсисиму қалмиди. Уларни өйлиригә ач қайтурушни халимаймән, йолда һалидин кетиши мүмкин, — деди.
33 The disciples said to him, “Where could we get so many loaves in a deserted place as to satisfy so great a multitude?”
Мухлислар униңға: — Бу чөлдә бунчивала адәмни тойғузғидәк көп нанни нәдин тапимиз? — дейишти.
34 Jesus said to them, “How many loaves do you have?” They said, “Seven, and a few small fish.”
Әйса улардин: Қанчә нениңлар бар? — дәп сориди. — Йәттә нан билән бир нәччә тал кичик белиқ бар, — дейишти улар.
35 He commanded the multitude to sit down on the ground;
Буниң билән у халайиқни йәрдә олтиришқа буйруди.
36 and he took the seven loaves and the fish. He gave thanks and broke them, and gave to the disciples, and the disciples to the multitudes.
Андин, йәттә нан билән белиқларни қолиға елип [Худаға] тәшәккүр ейтип, уларни уштуп мухлислириға бәрди, мухлислар халайиққа үләштүрди.
37 They all ate and were filled. They took up seven baskets full of the broken pieces that were left over.
Һәммәйлән тойғичә йеди; андин [мухлислар] ешип қалған парчиларни жиғип йәттә чоң севәтни тошқузди.
38 Those who ate were four thousand men, in addition to women and children.
Тамақ йегәнләрниң сани балилар вә аяллардин башқа төрт миң киши еди.
39 Then he sent away the multitudes, got into the boat, and came into the borders of Magdala.
У халайиқни йолға салғандин кейин, кемигә чүшүп, Магадан жутиниң чәт йәрлиригә барди.
