Job 34
1 Moreover Elihu answered,
Labut pa si Eliu mitubag ug miingon:
2 “Hear my words, you wise men. Give ear to me, you who have knowledge.
Pamatia ang akong mga pulong, kamo nga mga tawong manggialamon; Ug patalinghugi ako ninyo, kamo nga may kahibalo.
3 For the ear tries words, as the palate tastes food.
Kay ang igdulungog magasulay sa mga pulong, Maingon nga ang dila magatilaw sa makaon.
4 Let us choose for us that which is right. Let us know among ourselves what is good.
Pilion ta alang kanato ang matarung, Sayron ta sa atong kaugalingon ang butang nga maayo.
5 For Job has said, ‘I am righteous, God has taken away my right.
Tungod kay si Job miingon man: Ako matarung, Ug ang Dios nagkuha sa akong katungod:
6 Notwithstanding my right I am considered a liar. My wound is incurable, though I am without disobedience.’
Bisan pa sa akong katungod ako ginaisip nga bakakon; Ang akong sakit walay kaayohon, bisan ako walay kalapasan.
7 What man is like Job, who drinks scorn like water,
Unsang tawohana ang mahasama kang Job, Nga motulon sa mga pagtamay ingon sa tubig,
8 who goes in company with the workers of iniquity, and walks with wicked men?
Nga makigkuyog sa mamumuhat sa kasal-anan, Ug nagalakaw uban sa mga tawong dautan?
9 For he has said, ‘It profits a man nothing that he should delight himself with God.’
Kay miingon man siya: Dili magpulos sa tawo, Nga ikalipay niya sa iyang kaugalingon ang pagpakig-uban sa Dios.
10 “Therefore listen to me, you men of understanding: far be it from God, that he should do wickedness, from the Almighty, that he should commit iniquity.
Busa patalinghugi ako ninyo, kamo oh mga tawo nga masinabuton: Ipahalayo kana sa Dios, nga siya maghimo ug kadautan, Ug ipahalayo sa Makagagahum, nga magbuhat siya ug kasal-anan.
11 For the work of a man he will render to him, and cause every man to find according to his ways.
Kay ang buhat sa usa ka tawo iyang igabayad kaniya, Ug ang tagsatagsa ka tawo iyang padangaton sumala sa iyang ginaagian.
12 Yes surely, God will not do wickedly, neither will the Almighty pervert justice.
Oo, sa pagkamatuod ang Dios dili magbuhat sa kadautan, Dili balit-aron sa Dios ang justicia.
13 Who put him in charge of the earth? Or who has appointed him over the whole world?
Kinsa ba ang naghatag kaniya ug gahum sa pagmando sa ibabaw sa yuta? Kun kinsa ba ang magbuot sa paghatag kaniya sa tibook nga kalibutan?
14 If he set his heart on himself, if he gathered to himself his spirit and his breath,
Kong iyang ipahaluna ang iyang kasingkasing sa iyang kaugalingon, Kong iyang tigumon ngadto sa iyang kaugalingon ang iyang espiritu ug ang iyang gininhawa;
15 all flesh would perish together, and man would turn again to dust.
Ang tanang unod mangawala sa tingub, Ug ang tawo mahabalik pag-usab sa abug.
16 “If now you have understanding, hear this. Listen to the voice of my words.
Kong karon ikaw adunay salabutan, pamatia kini: Patalinghugi ang tingog sa akong mga pulong.
17 Should even one who hates justice govern? Will you condemn him who is righteous and mighty,
Magamando ba bisan ngani kadtong nagadumot sa justicia? Ug imo bang pagasilotan kadtong matarung ug makagagahum?
18 who says to a king, ‘Vile!’ or to nobles, ‘Wicked!’?
Siya nga nagaingon sa usa ka hari: Ikaw tampalasan, Kun sa mga harianon: Kamo mga dautan;
19 He does not respect the persons of princes, nor respect the rich more than the poor, for they all are the work of his hands.
Labi pa kadtong walay pinalabi sa mga tawo nga principe, Ni gipalabi ang dato kay sa kabus; Kay silang tanan buhat man sa iyang mga kamot.
20 In a moment they die, even at midnight. The people are shaken and pass away. The mighty are taken away without a hand.
Sa usa lamang ka pagpamilok sila mangamatay, bisan sa tungang gabii; Ang mga tawo ginauyog ug mangawagtang, Ug ang mga gamhanan gipanguha sa walay kamot.
21 “For his eyes are on the ways of a man. He sees all his goings.
Kay ang iyang mga mata anaa sa mga alagianan sa usa ka tawo, Ug siya nagasud-ong sa tanan niyang mga lakang.
22 There is no darkness, nor thick gloom, where the workers of iniquity may hide themselves.
Walay kangitngit, ni mabaga nga kangiub, Diin makatago sa ilang kaugalingon ang mga mamumuhat sa kadautan.
23 For he does not need to consider a man further, that he should go before God in judgment.
Kay dili na kinahanglan nga siya magsusi pa sa usa ka tawo, Nga siya mangatubang pa sa Dios sa hukmanan.
24 He breaks mighty men in pieces in ways past finding out, and sets others in their place.
Iyang ginalaglag ang mga tawong gamhanan sa paagi nga dili matugkad, Ug ipahaluna ang uban sa ilang dapit.
25 Therefore he takes knowledge of their works. He overturns them in the night, so that they are destroyed.
Busa siya nagatimaan sa ilang mga buhat; Ug siya nagabalintong kanila sa magabii, sa pagkaagi nga sila nangalaglag.
26 He strikes them as wicked men in the open sight of others;
Siya magahampak kanila ingon nga mga tawong dautan. Sa atubangan sa mga mata sa uban;
27 because they turned away from following him, and would not pay attention to any of his ways,
Kay mingsukwahi man sila gikan sa pagsunod kaniya, Ug wala magtagad sa bisan unsang paagi niya:
28 so that they caused the cry of the poor to come to him. He heard the cry of the afflicted.
Bus ilang gipadangat kaniya ang mga pagtu-aw sa mga kabus, Ug siya nakadungog sa mga agulo sa mga sinakit.
29 When he gives quietness, who then can condemn? When he hides his face, who then can see him? He is over a nation or a man alike,
Sa diha nga pahulay ang iyang ihatag, kinsa man ang arang makahukom? Ug sa diha nga iyang tagoan ang iyang nawong, kinsa man diay makasud-ong kaniya? Managsama ra kong buhaton kana sa usa ka nasud, kun sa usa ka tawo:
30 that the godless man may not reign, that there be no one to ensnare the people.
Aron ang tawo nga walay Dios dili makahari, Aron walay bisan kinsa nga arang makalit-ag sa mga katawohan.
31 “For has any said to God, ‘I am guilty, but I will not offend any more.
Kay may bisan kinsa ba nga miingon sa Dios: Ako nakadawat na ug silot, dili na ako magpakasala pag-usab:
32 Teach me that which I do not see. If I have done iniquity, I will do it no more’?
Niadtong dili nako makita tudloan mo ako: Kong nakasala ako dili ko na kana usbon.
33 Shall his recompense be as you desire, that you refuse it? For you must choose, and not I. Therefore speak what you know.
Mahauyon ba sa imong hunahuna ang iyang igabalus, nga ikaw nagadumili man niana? Kay kinahanglan nga ikaw ang magpili, ug dili ako: Busa isulti mo ang imong hibaloan.
34 Men of understanding will tell me, yes, every wise man who hears me:
Mga tawo nga masinabuton moingon kanako: Oo, ang tagsatagsa ka tawo nga may kaalam mamati kanako:
35 ‘Job speaks without knowledge. His words are without wisdom.’
Si Job mosulti sa walay hibangkaagan, Ug ang iyang mga pulong walay kaalam.
36 I wish that Job were tried to the end, because of his answering like wicked men.
Itugot unta nga si Job pagasulayan hangtud sa katapusan, Tungod kay ang iyang pagtubag-tubag ingon man sa mga tawong dautan.
37 For he adds rebellion to his sin. He claps his hands among us, and multiplies his words against God.”
Kay sa iyang sala iya man nga gidugang ang pagsuki; Siya nagapakpak sa iyang kamot sa taliwala nato, Ug gipadaghan ang iyang mga pulong batok sa Dios.
