Job 28
1 “Surely there is a mine for silver, and a place for gold which they refine.
निश्चय नै चाँदीको एउटा खानी हुन्छ, एउटा ठाउँ छ जहाँ तिनीहरूले सुनलाई शुद्ध पार्छन् ।
2 Iron is taken out of the earth, and copper is smelted out of the ore.
फलामलाई जमिनबाट बाहिर निकालिन्छ । धातु पगालेर तामा निकालिन्छ ।
3 Man sets an end to darkness, and searches out, to the furthest bound, the stones of obscurity and of thick darkness.
एक जना मानिसले अन्धकारलाई हटाउँछ, अँध्यारो अनि घोर अन्धकारमा, पल्लो छेउसम्म खानिजको खोजी गर्छ ।
4 He breaks open a shaft away from where people live. They are forgotten by the foot. They hang far from men, they swing back and forth.
मानिसहरू बसेका ठाउँभन्दा धेरै टाढा, वा कसैको खुट्टाले नटेकेको ठाउँमा, खानीमा तल जाने एउटा सुरुङ् उसले बनाउँछ । मानिसहरूभन्दा धेरै पर ऊ झुण्डिन्छ । ऊ यताउता हल्लिन्छ ।
5 As for the earth, out of it comes bread. Underneath it is turned up as it were by fire.
जमिनमा खद्यान्न उत्पादन हुन्छ भने, मुनिपट्टि यसमा आगो बलिरहेको हुन्छ ।
6 Sapphires come from its rocks. It has dust of gold.
यसका ढुङ्गाहरूका ठाउँमा नीर पाइन्छ, र यसमा धूलोमा सुन मिसिएको छ ।
7 That path no bird of prey knows, neither has the falcon’s eye seen it.
कुनै पनि सिकारी चरालाई त्यहाँ जाने बाटो थाहा हुँदैन, न त बाजको आँखाले त्यसलाई देखेको छ ।
8 The proud animals have not trodden it, nor has the fierce lion passed by there.
रवाफिला पशुहरू यस्तो बाटोमा हिंडेका हुँदैनन्, न त हिंस्रक सिंह त्यहाँबाट गएको छ ।
9 He puts his hand on the flinty rock, and he overturns the mountains by the roots.
एक जना मानिसले आफ्नो हातले दर्शनढुङ्गा काट्छ । उसले पहाडहरूलाई फेदैदेखि पल्टाउँछ ।
10 He cuts out channels among the rocks. His eye sees every precious thing.
उसले चट्टानहरूका बिचमा सुरुङहरू बनाउँछ । उसका आँखाले त्यहाँ हरेक बहुमूल्य वस्तु देख्छ ।
11 He binds the streams that they do not trickle. The thing that is hidden he brings out to light.
उसले खोलाहरू थुन्छ जसको कारणले ती बग्दैनन् । त्यहाँ जे लुकेको छ, त्यो उसले बाहिर प्रकाशमा ल्याउँछ ।
12 “But where will wisdom be found? Where is the place of understanding?
बुद्धि कहाँ पाइनेछ? सुझबुझको ठाउँ कहाँ छ?
13 Man does not know its price, and it is not found in the land of the living.
मानिसलाई यसको मूल्य थाहा छैन, न त यो जीवितहरूको देशमा पाइन्छ ।
14 The deep says, ‘It is not in me.’ The sea says, ‘It is not with me.’
पृथ्वीमुनि रहेको गहिरो पानीले भन्छ, 'त्यो ममा छैन ।' समुद्रले भन्छ, 'त्यो मसित छैन ।'
15 It cannot be gotten for gold, neither will silver be weighed for its price.
सुनले त्यसलाई किन्न सकिंदैन, न त यसको मूल्यको रुपमा चाँदी जोख्न नै सकिन्छ ।
16 It cannot be valued with the gold of Ophir, with the precious onyx, or the sapphire.
ओपीरको सुनसित त्यसको मूल्य दाँज्न सकिंदैन, न त बहुमूल्य आनिक्स वा नीरसित सकिन्छ ।
17 Gold and glass cannot equal it, neither will it be exchanged for jewels of fine gold.
सुन र स्फटिक त्यसको बराबरी हुन सक्दैन, न त निखुर सुनका गहनासित त्यो साट्न नै सकिन्छ ।
18 No mention will be made of coral or of crystal. Yes, the price of wisdom is above rubies.
मूगा र बिल्लौरको त चर्चा नै गर्नुपर्दैन । वास्तवमा बुद्धिको मूल्य मानिकभन्दा बढी हुन्छ ।
19 The topaz of Ethiopia will not equal it. It will not be valued with pure gold.
कूश देशको पुष्पराज त्यसको बराबर हुँदैन, न त त्यसलाई निखुर सुनले मूल्य तोक्न सकिन्छ ।
20 Where then does wisdom come from? Where is the place of understanding?
तब बुद्धि कहाँबाट आउँछ? सुझबुझको ठाउँ कहाँ छ?
21 Seeing it is hidden from the eyes of all living, and kept close from the birds of the sky.
बुद्धिलाई सबै जीवित प्राणीहरूको दृष्टिबाट लुकाइएको छ, र आकाशका चराहरूबाट लुकाएर राखिएको छ ।
22 Destruction and Death say, ‘We have heard a rumor of it with our ears.’
विनाश र मृत्युले भन्छन्, 'हामीले आफ्ना कानले यसको बारेमा हल्ला मात्र सुनेका छौं ।'
23 “God understands its way, and he knows its place.
कसरी यसलाई पाउने हो परमेश्वरले बुझ्नुहुन्छ । यसको बासस्थान उहाँलाई थाहा छ ।
24 For he looks to the ends of the earth, and sees under the whole sky.
किनकि उहाँले पृथ्वीको पल्लो कुनामा हेर्नुहुन्छ, सबै आकाशमण्डलको मुनि हेर्नुहुन्छ ।
25 He establishes the force of the wind. Yes, he measures out the waters by measure.
उहाँले नै बतासको शक्ति बनाउनुभयो, र पानीलाई नापेर पोको पारेर पठाउनुभयो ।
26 When he made a decree for the rain, and a way for the lightning of the thunder,
उहाँले झरी परोस् भनी आदेश दिनुभयो, र गर्जनको मार्ग बनाउनुभयो ।
27 then he saw it, and declared it. He established it, yes, and searched it out.
तब उहाँले बुद्धि देख्नुभयो, र यसको घोषणा गर्नुभयो । वास्तवमा उहाँले नै यसको स्थापना गर्नुभयो, र जाँच्नुभयो ।
28 To man he said, ‘Behold, the fear of the Lord, that is wisdom. To depart from evil is understanding.’”
मानिसहरूलाई उहाँले भन्नुभयो, 'हेर्, परमप्रभुको भय— त्यो नै बुद्धि हो । दुष्ट्याइँबाट अलग रहनु नै सुझबुझ हो' ।”
