1 Corinthians 15
1 Now I declare to you, brothers, the Good News which I preached to you, which also you received, in which you also stand,
Амма, и қериндашлар, мән силәргә әслидә йәткүзгән хуш хәвәрни баян қилмақчимән; силәр бу хуш хәвәрни қобул қилған вә униңда чиң туруватисиләр;
2 by which also you are saved, if you hold firmly the word which I preached to you—unless you believed in vain.
мән силәргә йәткүзгән хуш хәвәр болған каламда чиң турған болсаңлар, — (ишәнгиниңлар бекарға кәтмигән болса) — силәр униң арқилиқ қутқузулуватисиләр.
3 For I delivered to you first of all that which I also received: that Christ died for our sins according to the Scriptures,
Чүнки мән өзүмгә аманәт қилинғанлирини әң зөрүр иш сүпитидә силәргиму тапшурдум; йәни, Тәврат-Зәбурда алдин-ала ейтилғинидәк, Мәсиһ гуналиримиз үчүн өлди;
4 that he was buried, that he was raised on the third day according to the Scriptures,
У дәпнә қилинди; вә үчинчи күни йәнә Тәврат-Зәбурдә алдин-ала ейтилғинидәк тирилдүрүлди;
5 and that he appeared to Cephas, then to the twelve.
У Кефасқа, андин он иккиләнгә көрүнди;
6 Then he appeared to over five hundred brothers at once, most of whom remain until now, but some have also fallen asleep.
андин У бир сорунда бәш йүздин артуқ қериндашқа көрүнди; уларниң көпинчиси бүгүнки күндә тирик, амма бәзилири өлүмдә ухлаватиду;
7 Then he appeared to James, then to all the apostles,
У Яқупқа, андин расулларниң һәммисигә көрүнди;
8 and last of all, as to the child born at the wrong time, he appeared to me also.
Һәммисидин кейин У худди вақитсиз туғулған бовақтәк болған маңиму көрүнди.
9 For I am the least of the apostles, who is not worthy to be called an apostle, because I persecuted the assembly of God.
Чүнки мән расуллар арисидики әң төвинимән, расул дәп атилишқа лайиқ әмәсмән; чүнки мән Худаниң җамаитигә зиянкәшлик қилғанмән.
10 But by the grace of God I am what I am. His grace which was given to me was not futile, but I worked more than all of them; yet not I, but the grace of God which was with me.
Лекин һазир немила болсам Худаниң меһри-шәпқити арқилиқ болдум; Униң маңа көрсәткән шу меһри-шәпқити бекарға кәтмиди; чүнки мән [Худаниң хизмитидә] барлиқ расуллардин бәкрәк җапалиқ ишлигәнмән; әмәлийәттә ишлигүчи мән әмәс, бәлки мән билән биллә болған Худаниң меһри-шәпқитидур.
11 Whether then it is I or they, so we preach, and so you believed.
Демәк, мәйли мән яки башқа [расуллар] болсун, һәммимизниң йәткүзгәнлири охшаш болуп, у дәл силәр ишинип қобул қилған хуш хәвәрдур.
12 Now if Christ is preached, that he has been raised from the dead, how do some among you say that there is no resurrection of the dead?
Амма Мәсиһ өлгәнләр ичидин тирилдүрүлгән дәп җакаланған болса, қандақму араңлардики бәзиләр өлгәнләрниң тирилиши дегән йоқ иш, дәйду?
13 But if there is no resurrection of the dead, neither has Christ been raised.
Амма өлгәнләрниң тирилиши дегән йоқ иш болса, Мәсиһниң тирилишиму йоқ иш болған болатти.
14 If Christ has not been raised, then our preaching is in vain and your faith also is in vain.
Шуниңдәк әгәр Мәсиһ өлүмдин тирилгән болмиса, җакалиған хәвиримиз беһудә болған, силәрниң етиқатиңларму беһудә болған болатти.
15 Yes, we are also found false witnesses of God, because we testified about God that he raised up Christ, whom he did not raise up if it is true that the dead are not raised.
Һәтта бизму Худа тоғрисидики ялған гувачилар болған болаттуқ — чүнки биз Худаниң Мәсиһни өлүмдин тирилдүргәнлигигә гувалиқ бәрдуқ. Әгәр һәқиқәтән өлүмдин тирилиш болмиса, Худа Мәсиһниму өлүмдин тирилдүрмигән болатти.
16 For if the dead are not raised, neither has Christ been raised.
Чүнки өлгәнләр қайта тирилдүрүлмисә, Мәсиһму тирилмигән болатти.
17 If Christ has not been raised, your faith is vain; you are still in your sins.
Мабада Мәсиһ тирилмигән болса, етиқатиңлар керәксиз болған, силәр техичә гуналириңларда жүрүватқан болаттиңлар,
18 Then they also who are fallen asleep in Christ have perished.
шундақла Мәсиһтә өлүмдә ухлаватқанларму һалакәткә йүз тутқан болатти.
19 If we have only hoped in Christ in this life, we are of all men most pitiable.
Әгәр үмүтүмизни пәқәт бу дуниядики һаятимиз үчүнла Мәсиһгә бағлиған болсақ, биз инсанлар арисидики әң бечарә адәмләрдин болған болимиз.
20 But now Christ has been raised from the dead. He became the first fruit of those who are asleep.
Амма әмәлийәттә, Мәсиһ өлүмдә ухлиғанлар ичидә «һосулниң тунҗа мевиси» болуп, өлүмдин тирилгәндур;
21 For since death came by man, the resurrection of the dead also came by man.
Чүнки бир инсан арқилиқ өлүм [аләмдә] пәйда болғинидәк, өлүмдин тирилишму бир инсан арқилиқ [аләмдә] пәйда болди.
22 For as in Adam all die, so also in Christ all will be made alive.
Адаматимиздин болғанларниң һәммиси [униң түпәйлидин] өлүмгә мәһкүм болғанлиғиға охшаш, Мәсиһдә болғанларниң һәммиси [Униң түпәйлидин] өлүмдин һаятқа еришиду.
23 But each in his own order: Christ the first fruits, then those who are Christ’s at his coming.
Амма һәммәйлән өз нөвәт-қатарида тирилиду; тунҗа һосулниң мевиси болған Мәсиһ биринчи; иккинчиләр болса Мәсиһниң дунияға қайтип кәлгинидә өзигә тәвә болғанлар.
24 Then the end comes, when he will deliver up the Kingdom to God the Father, when he will have abolished all rule and all authority and power.
Андин ахирәт болиду; шу чағда У барлиқ һөкүмранлиқни, барлиқ һоқуқ вә һәр хил күчләрни әмәлдин қалдуруп, падишалиқни Худа-Атиға тапшуриду.
25 For he must reign until he has put all his enemies under his feet.
Чүнки У барлиқ дүшмәнләрни [мәғлуп қилип] айиғи астида қилғичә һөкүм сүрүши керәктур;
26 The last enemy that will be abolished is death.
әң ахирқи йоқитилидиған дүшмән болса өлүм өзидур.
27 For, “He put all things in subjection under his feet.” But when he says, “All things are put in subjection”, it is evident that he is excepted who subjected all things to him.
Чүнки [Зәбурда] «[Худа] пүткүл мәвҗудатни Униң айиғи астиға бойсундурған» [дәп пүтүклүктур]. Амма «пүткүл мәвҗудат Униңға бойсундурулған» дейилгинидә, рошәнки, шу «пүткүл» дегән сөз «һәммини Униңға Бойсундурғузғучи»ниң өзини ичигә алған әмәстур.
28 When all things have been subjected to him, then the Son will also himself be subjected to him who subjected all things to him, that God may be all in all.
Амма һәммә Униңға бойсундурулғандин кейин, Оғул һәммини өзигә бойсундурғучиға бойсуниду; шуниң билән Худа һәмминиң һәммиси болиду.
29 Or else what will they do who are baptized for the dead? If the dead are not raised at all, why then are they baptized for the dead?
Өлүмдин тирилиш болмиса, бәзиләрниң өлгәнләр үчүн чөмүлдүрүлүшини қандақ чүшиниш керәк? Өлгәнләр зади тирилмисә, кишиләр улар үчүн немә дәп чөмүлдүрүлиду?
30 Why do we also stand in jeopardy every hour?
Бизләр немә дәп [һәр күни] һәр сааттә хәвп-хәтәргә дуч келип жүримиз?
31 I affirm, by the boasting in you which I have in Christ Jesus our Lord, I die daily.
Рәббимиз Мәсиһ Әйсада силәрдин пәхирлинишим раст болғандәк, [и қериндашлирим], мән һәр күни өлүмгә дуч келимән.
32 If I fought with animals at Ephesus for human purposes, what does it profit me? If the dead are not raised, then “let’s eat and drink, for tomorrow we die.”
Әгәр инсанларниң нуқтиинәзиридин ейтқанда «Әфәсус шәһиридә вәһший һайванлар билән елиштим» десәм, өлгәнләр өлүмдин тирилмисә, буниң маңа немә пайдиси? «Әтә бәрибир өлүп кетидиған болғандин кейин, йәп-ичип жүрүвалайли» дегән сөз йоллуқ болмамти?
33 Do not be deceived! “Evil companionships corrupt good morals.”
Алданмаңлар; чүнки «Яман һәмраһлар әхлақни бузиду».
34 Wake up righteously and do not sin, for some have no knowledge of God. I say this to your shame.
Һәққаний болуш үчүн ойғиниңлар, гунадин қол үзүңлар; чүнки бәзилириңларда Худа тоғрилиқ хәвәр йоқтур — буни ейтсам силәр үчүн уят әмәсму?
35 But someone will say, “How are the dead raised?” and, “With what kind of body do they come?”
Бәлким бириси: «Өлүкләр қандақ тирилдүриләр? Улар қандақ тән билән тириләр?» — дәп сориши мүмкин.
36 You foolish one, that which you yourself sow is not made alive unless it dies.
И ахмақ киши, сениң териғиниң, өлмәй туруп қайтидин тирилмәйду.
37 That which you sow, you do not sow the body that will be, but a bare grain, maybe of wheat, or of some other kind.
Һәм сениң териғиниң, өсүмлүкниң тени әмәс, бәлки униң ялаңач дени — мәсилән, буғдайниң яки башқа бирәр зираәтниң дени, халас.
38 But God gives it a body even as it pleased him, and to each seed a body of its own.
Вә кейин Худа Өз хаһиши бойичә униңға мәлум бир тәнни бериду; шундақла уруқ данлириниң һәр биригә өзиниң тенини ата қилиду.
39 All flesh is not the same flesh, but there is one flesh of men, another flesh of animals, another of fish, and another of birds.
Җаниварларниң әтлири болса бир-биригә охшимайду; инсанларниң өзигә хас әтлири бар, һайванларниң өзигә хас әтлири бар, учар-қанатларниңму бар, белиқларниңму бар.
40 There are also celestial bodies and terrestrial bodies; but the glory of the celestial differs from that of the terrestrial.
Асманда җисимлар бар, йәр йүзидиму җисимлар бар; амма асмандикисиниң җула-шәриви башқичә, йәр йүзидикисиниңму башқичә болиду;
41 There is one glory of the sun, another glory of the moon, and another glory of the stars; for one star differs from another star in glory.
Қуяшниң шан-шәриви бир хил, айниң шәриви йәнә бир хил, юлтузларниң шан-шәриви йәнә бир хилдур; чүнки юлтузлар шан-шәрәплиридә бир-биридин пәриқлиниду.
42 So also is the resurrection of the dead. The body is sown perishable; it is raised imperishable.
Өлүмдин тирилиш һәм шундақтур. [Тән] чириш һалитидә терилиду, чиримас һаләттә тирилдүрүлиду;
43 It is sown in dishonor; it is raised in glory. It is sown in weakness; it is raised in power.
Уятлиқ һаләттә терилиду, шан-шәрәп билән тирилдүрүлиду; аҗиз һаләттә терилиду, амма күч-қудрәт билән тирилдүрүлиду.
44 It is sown a natural body; it is raised a spiritual body. There is a natural body and there is also a spiritual body.
У тәбиәткә тәвә бир тән сүпитидә терилиду; роһқа тәвә бир тән болуп тирилдүрүлиду; әслидә тәбиәткә тәвә бир «җанлиқ» тән болған болса, әнди роһий бир тән болиду.
45 So also it is written, “The first man Adam became a living soul.” The last Adam became a life-giving spirit.
Шуңа [Тәвратта] мундақ пүтүлгәнки: «Тунҗи инсан Адәм атимиз тирик бир җан қилип яритилди»; амма «ахирқи Адәм ата» болса һаятлиқ бәргүчи Роһ болди.
46 However, that which is spiritual is not first, but that which is natural, then that which is spiritual.
Амма авал кәлгини роһий адәм әмәс, бәлки «тәбиәткә тәвә болғучи» адәм еди, кейин «роһий адәм» кәлди.
47 The first man is of the earth, made of dust. The second man is the Lord from heaven.
Дәсләпки инсан болса йәрдин, тупрақтин апиридә қилинған; иккинчи инсан болса асмандин кәлгәндур;
48 As is the one made of dust, such are those who are also made of dust; and as is the heavenly, such are they also that are heavenly.
Тупрақтин апиридә қилинғини қандақ болған болса, [униңдин] [болған] «тупрақлиқ»ларму шундақ болиду; асмандин кәлгини қандақ болса, униңдин болған «асманлиқлар»му шундақ болиду.
49 As we have borne the image of those made of dust, let’s also bear the image of the heavenly.
Бизләр «тупрақлиқ адәм» сүритидә болғинимиздәк, «асманлиқ адәм» сүритидиму болалаймиз.
50 Now I say this, brothers, that flesh and blood cannot inherit God’s Kingdom; neither does the perishable inherit imperishable.
Амма шуни ейтимәнки, и қериндашлар, әт вә қандин төрәлгәнләр Худаниң падишалиғиға варислиқ қилалмайду; чиригүчи чиримайдиғанға варислиқ қилалмайду.
51 Behold, I tell you a mystery. We will not all sleep, but we will all be changed,
Мана, мән силәргә бир сирни ейтип беримән; биз һәммимизла [өлүмдә] ухлайдиғанлардин болмаймиз; бирақ һәммимиз өзгәртилимиз!
52 in a moment, in the twinkling of an eye, at the last trumpet. For the trumpet will sound and the dead will be raised incorruptible, and we will be changed.
Бир дәқиқидила, көзни бир жумуп ачқичә, әң ахирқи канай челинғанда өзгәртилимиз; чүнки канай челинсила өлгәнләр чиримас һаятқа тирилдүрүлиду, шундақла өзгәртилимиз;
53 For this perishable body must become imperishable, and this mortal must put on immortality.
Чүнки бу чирип кәткүчи чиримас һаятни кийивелиши, бу өлгүчи өлмәсликни кийивелиши керәк;
54 But when this perishable body will have become imperishable, and this mortal will have put on immortality, then what is written will happen: “Death is swallowed up in victory.”
Амма чирип кәткүчи чиримас һаятни кийгәндә, бу өлгүчи өлмәсликни кийгәндә, шу чағда бу сөз әмәлгә ашурулиду: «Өлүм ғәлибә тәрипидин жутулуп йоқутулиду!».
«Аһ, өлүм, сениң нәштириң қени?! Аһ, өлүм, сениң ғәлибәң қени?!» (Hadēs g86)
56 The sting of death is sin, and the power of sin is the law.
Өлүмдики нәштәр — гунадур, гунаниң күчи болса, Тәврат қануни арқилиқ намайән болиду.
57 But thanks be to God, who gives us the victory through our Lord Jesus Christ.
Лекин бизни Рәббимиз Әйса Мәсиһ арқилиқ буларниң үстидин ғәлибигә ериштүргүчи Худаға тәшәккүр!
58 Therefore, my beloved brothers, be steadfast, immovable, always abounding in the Lord’s work, because you know that your labor is not in vain in the Lord.
Шуниң үчүн, сөйүмлүк қериндашлирим, чиң туруп тәврәнмәс болуңлар, Рәбниң хизмитидики ишлириңлар һемишә кәң зиядиләшсун; чүнки Рәбдә болған әҗир-җапайиңлар һәргиз беһудә кәтмәйдиғанлиғини билисиләр.
