Proverbs 8
1 Does not wisdom cry out, and understanding put forth her voice?
[Қулақ сал, ] даналиқ чақириватмамду? Йоруқлуқ сада чиқириватмамду?
2 On the top of high places by the way, where the paths meet, she stands.
Йолларниң егиз җайлиридин, Доқмушлардин у орун алиду,
3 Beside the gates, at the entry of the city, at the coming in at the doors, she cries aloud:
Шәһәргә киридиған қовуқларниң йенида, Һәр қандақ дәрваза еғизлирида у мураҗиәт қилмақта: —
4 To you, O men, I call. And my voice is to the sons of men.
«И мөтивәрләр, силәргә мураҗәт қилимән, Һәй, адәм балилири, садани силәр үчүн қилимән,
5 O ye simple, understand prudence, and, ye fools, be of an understanding heart.
Гөдәк болғанлар, зерәкликни үгинивелиңлар, Ахмақ болғанлар, йоруқлуққа еришиңлар!
6 Hear, for I will speak excellent things. And the opening of my lips shall be right things.
Маңа қулақ селиңлар, Чүнки гөзәл нәрсиләрни дәп беримән, Ағзимни ечип, дурус ишларни [силәргә] йәткүзимән.
7 For my mouth shall utter truth. And wickedness is an abomination to my lips.
Ейтқанлирим һәқиқәттур, Ағзим рәзилликтин нәпрәтлиниду;
8 All the words of my mouth are in righteousness. There is nothing crooked or perverse in them.
Сөзлиримниң һәммиси һәқ, Уларда һеч қандақ һейлигәрлик яки әгитмилик йоқтур.
9 They are all plain to him who understands, and right to those who find knowledge.
Уларниң һәммиси чүшәнгәнләр үчүн ениқ, Билим алғанлар үчүн дурус-тоғридур.
10 Receive my instruction, and not silver, and knowledge rather than choice gold.
Күмүчкә еришкәндин көрә, несиһәтлиримни қобул қилиңлар, Сап алтунни елиштин көрә билимни елиңлар.
11 For wisdom is better than rubies, and all the things that may be desired are not to be compared to it.
Чүнки даналиқ ләәл-яқутлардин әвзәл, Һәр қандақ әтиварлиқ нәрсәңму униңға тәң кәлмәстур.
12 I, wisdom, have made prudence my dwelling, and find out knowledge and discretion.
Мән болсам даналиқмән, Зерәклик билән биллә туримән, Истиқамәттин келип чиққан билимни аян қилимән.
13 The fear of Jehovah is to hate evil. Pride, and arrogance, and the evil way, and the perverse mouth, do I hate.
Пәрвәрдигардин әйминиш — Яманлиққа нәпрәтлиниш демәктур; Тәкәббурлуқ, мәғрурлуқ, яман йол һәм шум еғизни өч көримән.
14 Counsel is mine, and sound knowledge. I am understanding, I have might.
Мәндә убдан мәслиһәтләр, пишқан һекмәт бар; Мән дегән йоруқлуқ, қудрәт мәндидур.
15 By me kings reign, and rulers decree justice.
Падишаһлар мән арқилиқ һөкүм сүриду, Мәнсиз һакимлар адил һөкүм чиқармас.
16 By me rulers rule, and ranking men, even all the judges of the earth.
Мән арқилиқла әмирләр идарә қилиду, Алийҗанаблар, йәр йүзидики барлиқ сорақчилар [тоғра] һөкүм қилиду.
17 I love those who love me, and those who seek me diligently shall find me.
Кимки мени сөйсә, мәнму уни сөйимән, Мени тәлмүрүп издигәнләр мени тапалайду;
18 Riches and honor are with me, durable wealth and righteousness.
Мәндә байлиқ, шөһрәт, Һәтта кониримас, көчмәс дөләт вә һәққанийәтму бар.
19 My fruit is better than gold, yea, than fine gold, and my revenue than choice silver.
Мәндин чиққан мевә алтундин, Һәтта сап алтундин қиммәтликтур, Мәндин алидиған дарамәт сап күмүчтинму үстүндур.
20 I walk in the way of righteousness, in the midst of the paths of justice,
Мән һәққанийәт йолиға маңимән; Адаләт йолиниң оттурисида жүримәнки,
21 that I may cause those who love me to inherit substance, and that I may fill their treasuries.
Мени сөйгәнләрни әмәлий нәрсиләргә мирас қилдуримән; Уларниң ғәзнилирини толдуримән.
22 Jehovah possessed me in the beginning of his way, before his works of old.
Пәрвәрдигар ишлирини башлишидила, Қедимдә ясиғанлиридин бурунла, Мән униңға тәвәдурмән. Әзәлдин тартипла — муқәддәмдә, Йәр-зимин яритилмастила, Мән тикләнгәнмән.
23 I was set up from everlasting, from the beginning, before the earth was,
24 when there were no depths. I was brought forth when there were no fountains abounding with water,
Чоңқур һаңлар, деңиз-океанлар апиридә болуштин авал, Мән мәйданға чиқирилғанмән; Мол су урғуп туридиған булақлар болмастинла,
25 before the mountains were settled, before the hills. I was brought forth
Егиз тағлар өз орунлириға қоюлмастинла, төпиликләр шәкилләнмәстинла, [Пәрвәрдигар] бепаян зимин, кәң далаларни, Аләмниң әслийдики топа-чаңлириниму техи яратмастинла, Мән мәйданға чиқирилғанмән.
26 while as yet he had not made the earth, nor the fields, nor the beginning of the dust of the world.
27 When he established the heavens, I was there. When he set a circle upon the face of the deep,
У асманларни бена қиливатқинида, Деңиз йүзигә упуқ сизиғини сизиватқинида, Әрштә булутларни орунлаштуруп, Чоңқур деңиздики булақ-мәнбәләрни мустәһкәмләватқинида, Деңиз сулирини бекиткән даиридин ешип кәтмисун дәп пәрман чүшүриватқинида, Бепаян зиминниң һуллирини қуруватқинида, Мән у йәрдә едим;
28 when he made firm the skies above, when the fountains of the deep became strong,
29 when he gave to the sea its bound that the waters should not transgress his commandment, when he marked out the foundations of the earth,
30 then I was by him, a master workman. And I was daily his delight, rejoicing always before him,
Шу чағда гоя уста бир һүнәрвәндәк Униң йенида турған едим, Мән һәрдайим Униң алдида шатлинаттим, мән Униң күндилик дилъарами едим;
31 rejoicing in his habitable earth. And my delight was with the sons of men.
Мән Униң алимидин, йәр-зиминидин шатлинип, Дуниядики инсанлардин хурсәнлик тепип жүрәттим,
32 Now therefore, ye sons, hearken to me. For blessed are those who keep my ways.
Шуңа и балилар, әнди маңа қулақ селиңлар; Чүнки йоллиримни чиң тутқанлар нәқәдәр бәхит тапар!
33 Hear instruction, and be wise, and do not refuse it.
Алған несиһәткә әмәл қилип, Дана болғин, уни рәт қилма.
34 Blessed is the man who hears me, watching daily at my gates, waiting at the posts of my doors.
Сөзүмгә қулақ селип, Һәркүни дәрвазилирим алдидин кәтмәй, Ишиклирим алдида мени күтидиған киши нәқәдәр бәхитликтур!
35 For he who finds me finds life, and shall obtain favor of Jehovah.
Кимки мени тапса һаятни тапиду, Пәрвәрдигарниң шәпқитигә несип болиду.
36 But he who sins against me wrongs his own soul. All those who hate me love death.
Лекин маңа гуна қилған һәр ким өз җениға зиян кәлтүриду, Мени яман көргәнләр өлүмни дост тутқан болиду».
