Proverbs 3
1 My son, do not forget my law, but let thy heart keep my commandments.
१माझ्या मुला, माझ्या आज्ञा विसरु नकोस, आणि माझी शिकवण तुझ्या हृदयात ठेव;
2 For length of days, and years of life, and peace, they will add to thee.
२कारण त्यापासून दीर्घायुष्य, वयोवृद्धी आणि शांती ही तुला अधिक लाभतील.
3 Let not kindness and truth forsake thee. Bind them about thy neck, write them upon the tablet of thy heart,
३विश्वासाचा करार आणि प्रामाणिकपणा तुला कधीही न सोडो, त्यांना एकत्र करून आपल्या गळ्यात बांध, ते आपल्या हृदयाच्या पाटीवर लिहून ठेव.
4 so thou shall find favor and good understanding in the sight of God and man.
४म्हणजे तुला देवाच्या व मनुष्याच्या दृष्टीने कृपा व सुकीर्ती ही मिळतील.
5 Trust in Jehovah with all thy heart, and lean not upon thine own understanding.
५तू आपल्या सर्व अंतःकरणाने परमेश्वरावर विश्वास ठेव. आणि तुझ्या स्वत: च्या ज्ञानावर अवलंबून राहू नकोस;
6 In all thy ways acknowledge him, and he will direct thy paths.
६तुझ्या सर्व मार्गात त्याची जाणीव ठेव, आणि तो तुझ्या वाटा सरळ करील.
7 Be not wise in thine own eyes. Fear Jehovah, and depart from evil.
७तू आपल्याच दृष्टीने ज्ञानी असू नकोस; परमेश्वराचे भय धर आणि वाईटापासून दूर राहा.
8 It will be health to thy navel, and marrow to thy bones.
८हे तुझ्या शरीराला आरोग्य आणि तुझ्या हाडांना सत्व असे होईल.
9 Honor Jehovah with thy substance, and with the first-fruits of all thine increase,
९तुझ्या संपत्तीने आणि आपल्या सर्व उत्पन्नाच्या प्रथमफळाने परमेश्वरास मान दे,
10 so thy barns shall be filled with plenty, and thy vats shall overflow with new wine.
१०त्याने तुझी कोठारे समृद्धीने भरतील आणि तुझी पिंपे नव्या द्राक्षरसाने भरून वाहतील.
11 My son, despise not the chastening of Jehovah, nor be weary of his reproof.
११माझ्या मुला, परमेश्वराची शिस्त तुच्छ मानू नको, आणि त्याच्या शासनाचा द्वेष करू नकोस,
12 For whom Jehovah loves he reproves, and he whips every son whom he receives.
१२जसा बाप आपल्या आवडत्या मुलाला शिक्षा करतो, तसा परमेश्वर ज्यांच्यावर प्रीती करतो त्यांनाच तो शिस्त लावतो.
13 Happy is the man who finds wisdom, and the man who gets understanding.
१३ज्या कोणाला ज्ञान सापडले तो सुखी आहे, त्यास ग्रहणशक्ती सुद्धा प्राप्त होते.
14 For the gain of it is better than the gain of silver, and the profit of it than fine gold.
१४ज्ञानापासून जी काय वाढ होते त्याची प्राप्ती परत मिळणाऱ्या रुप्याच्या प्राप्तीपेक्षा चांगली आहे, आणि त्याचे फायदे उत्कृष्ट सोन्यापेक्षा चांगले आहेत.
15 She is more precious than rubies, and none of the things thou can desire are to be compared to her.
१५ज्ञान रत्नांपेक्षा अधिक मौल्यवान आहे. आणि तुम्ही त्यांची अपेक्षा कराल त्याची तुलना तिच्याशी होऊ शकणार नाही.
16 Length of days is in her right hand, in her left hand are riches and honor.
१६तिच्या उजव्या हातात दीर्घ आयुष्य आहे, तिच्या डाव्या हातात संपत्ती आणि सन्मान आहेत.
17 Her ways are ways of pleasantness, and all her paths are peace.
१७तिचे मार्ग दयाळूपणाचे मार्ग आहेत, आणि तिच्या सर्व वाटा शांतीच्या आहेत.
18 She is a tree of life to those who lay hold upon her. And happy is everyone who retains her.
१८जे कोणी तिला धरून राहतात त्यांना ती जीवनाचे वृक्ष आहे, जो कोणी ते धरून ठेवतो तो सुखी आहे.
19 Jehovah by wisdom founded the earth. By understanding he established the heavens.
१९परमेश्वराने पृथ्वीचा पाया ज्ञानाने घातला, परमेश्वराने ज्ञानाने आकाश स्थापिले.
20 By his knowledge the depths were broken up, and the skies drop down the dew.
२०त्याच्या ज्ञानाने खोल जलाशय फुटून उघडले, आणि ढग त्याचे दहिवर वर्षते.
21 My son, let them not depart from thine eyes. Keep sound wisdom and discretion,
२१माझ्या मुला, सुज्ञान आणि दूरदर्शीपणा ही सांभाळून ठेव, आणि ती दृष्टीआड होऊ देऊ नकोस.
22 so they shall be life to thy soul, and grace to thy neck.
२२ते तुझ्या आत्म्याला जीवन देतील. आणि ते तुझ्या गळ्याभोवती घालण्याचे कृपेचे अलंकार होईल.
23 Then thou shall walk in thy way securely, and thy foot shall not stumble.
२३नंतर तू आपल्या मार्गाने सुरक्षितपणे चालशील, आणि तुझ्या पायाला ठेच लागणार नाही;
24 When thou lie down, thou shall not be afraid. Yea, thou shall lie down, and thy sleep shall be sweet.
२४तू जेव्हा झोपशील, तेव्हा घाबरणार नाहीस; तू झोप घेशील तेव्हा तुझी झोप गोड होईल.
25 Be not afraid of sudden fear, nor of the desolation of the wicked, when it comes.
२५जेव्हा दुष्टाकडून नाशधूस होईल त्यामुळे, किंवा अचानक येणाऱ्या दहशतीस घाबरू नकोस;
26 For Jehovah will be thy confidence, and will keep thy foot from being taken.
२६कारण परमेश्वर तुझ्या बाजूस आहे, आणि तुझा पाय पाशात अडकण्यापासून सांभाळील.
27 Do not withhold good from those to whom it is due, when it is in the power of thy hand to do it.
२७ज्यांचे हित करणे योग्य असून ते जेव्हा तुझ्या अधिकारात असल्यास, ते करण्यापासून माघार घेऊ नकोस.
28 Do not say to thy neighbor, Go, and come again, and tomorrow I will give, when thou have it by thee.
२८एखादी वस्तू तुझ्याजवळ असता; आपल्या शेजाऱ्यास असे म्हणू नको कि, “जा, आणि पुन्हा ये, आणि उद्या मी तुला देईन.”
29 Do not devise evil against thy neighbor, since he dwells securely by thee.
२९तुमच्या शेजाऱ्याला त्रास देण्याची योजना आखू नकोस. जो तुझ्याजवळ राहतो आणि तुझ्यावर विश्वास ठेवतो.
30 Do not strive with a man without cause, if he has done thee no harm.
३०काही कारण नसताना तू एखाद्या मनुष्याशी वाद करू नकोस, जेव्हा त्याने तुझे काहीही वाईट केलेले नाही.
31 Do not envy thou the man of violence, and choose none of his ways.
३१तू हिंसाचारी मनुष्याचा हेवा करू नको किंवा त्याचे कोणतेही मार्ग निवडू नकोस.
32 For the perverse man is an abomination to Jehovah, but his friendship is with the upright.
३२कारण परमेश्वर कुटिल मनुष्याचा तिरस्कार करतो; परंतु सरळांना तो त्याच्या आत्मविश्वासात आणतो.
33 The curse of Jehovah is in the house of a wicked man, but he blesses the habitation of the righteous.
३३परमेश्वराचा शाप दुर्जनांच्या घरावर असतो; परंतु तो नितीमानांच्या घराला आशीर्वाद देतो.
34 Surely the Lord is opposed to the arrogant, but he gives grace to the lowly.
३४तो थट्टा करणाऱ्याची थट्टा करतो, पण तो नम्रजनांस त्याची कृपा देतो.
35 The wise shall inherit glory, but shame shall be the promotion of fools.
३५ज्ञानी सन्मानाचे वतनदार होतील, पण मूर्ख त्यांच्या लज्जेत वर उचलले जातील.
