Proverbs 27
1 Boast not thyself of tomorrow, for thou know not what a day may bring forth.
Nie chlub się ze dnia jutrzejszego; bo nie wiesz, coć przyniesie dzień dzisiejszy.
2 Let another man praise thee, and not thine own mouth, a stranger, and not thine own lips.
Niechaj cię kto inny chwali, a nie usta twoje; obcy, a nie wargi twoje.
3 A stone is heavy, and the sand weighty, but a fool's vexation is heavier than both.
Ciężkić jest kamień, i piasek ważny; ale gniew głupiego cięższy, niż to oboje.
4 Wrath is cruel, and anger is overwhelming, but who is able to stand before jealousy?
Okrutnyć jest gniew, i nagła popędliwość; ale przed zazdrością któż się ostoi?
5 Better is open rebuke than love that is hidden.
Lepsza jest przymówka jawna, niżeli miłość skryta.
6 Faithful are the wounds of a friend, but the kisses of an enemy are profuse.
Lepsze są rany od przyjaciela, niż łagodne całowanie człowieka nienawidzącego.
7 The full soul loathes a honeycomb, but to the hungry soul every bitter thing is sweet.
Dusza nasycona i plastr miodu podepcze; ale głodnej duszy i gorzkość wszelaka słodka.
8 As a bird that wanders from her nest, so is a man who wanders from his place.
Jako ptak odlatuje od gniazda swojego: tak człowiek odchodzi od miejsca swego.
9 Oil and perfume rejoice the heart, so too the sweetness of a man's friend by hearty counsel.
Jako maść i kadzenie uwesela serce: tak słodkość przyjaciela uwesela więcej, niż własna rada.
10 Forsake not thine own friend, and thy father's friend. And go not to thy brother's house in the day of thy calamity. Better is a neighbor nearby than a brother far off.
Przyjaciela twego, i przyjaciela ojca twego nie opuszczaj, a do domu brata twego nie wchodź w dzień utrapienia twego; bo lepszy sąsiad bliski, niż brat daleki.
11 My son, be wise, and make my heart glad, that I may answer him who reproaches me.
Bądź mądrym, synu mój! a uweselaj serce moje, abym miał co odpowiedzieć temu, któryby mi urągał.
12 A prudent man sees the evil, and hides himself. The simple pass on, and suffer for it.
Ostrożny, upatrując złe, ukrywa się; ale prostak wprost idąc, w szkodę popada.
13 Take his garment who is surety for a stranger, and hold him in pledge who is surety for a strange woman.
Weźmij szatę tego, któryć ręczył za obcego; a od tego, który ręczył za cudzoziemkę, weźmij zastaw jego.
14 He who blesses his friend with a loud voice, rising early in the morning, it shall be considered a curse to him.
Temu, który przyjacielowi swemu wielkim głosem rano wstawając błogosławi, poczytane to będzie za przeklęstwo.
15 A continual dropping in a very rainy day, and a contentious woman are alike.
Kapanie ustawiczne w dzień gwałtownego deszczu, i żona swarliwa są sobie podobni;
16 He who would restrain her restrains the wind, and his right hand encounters oil.
Kto ją kryje, kryje wiatr, a wonią wyda; jako olejek wonny w prawej ręce jego.
17 Iron sharpens iron, so a man sharpens the countenance of his friend.
Żelazo żelazem bywa naostrzone; tak mąż zaostrza oblicze przyjaciela swego.
18 He who keeps the fig tree shall eat the fruit of it, and he who regards his master shall be honored.
Kto strzeże drzewa figowego, pożywa owocu jego; także kto strzeże pana swego, uczczony będzie.
19 As in water face is to face, so the heart of a man is to a man.
Jako się w wodzie twarz przeciwko twarzy ukazuje: tak serce człowiecze przeciw człowiekowi.
Piekło i zatracenie nie mogą być nasycone; także i oczy ludzkie nasycić się nie mogą. (Sheol h7585)
21 The refining pot is for silver, and the furnace for gold, and a man is tried by his praise.
Tygiel srebra a piec złota doświadcza, a człowieka wieść sławy jego.
22 Though thou should pound a fool in a mortar with a pestle along with crushed grain, yet his foolishness will not depart from him.
Choćbyś głupiego i w stępie między krupami stąporem stłukł, nie odejdzie od niego głupstwo jego.
23 Be thou diligent to know the state of thy flocks, and look well to thy herds.
Doglądaj pilnie dobytku twego, a miej pieczę o trzodach twoich.
24 For riches are not forever. And does the crown endure to all generations?
Boć nie na wieki trwa bogactwo, ani korona od narodu do narodu.
25 The hay is carried, and the tender grass shows itself, and the herbs of the mountains are gathered in.
Gdy wzrasta trawa, a ukazują się zioła, tedy z gór siano zbierają.
26 The lambs are for thy clothing, and the goats are the cost of the field.
Owce będą na szaty twoje, a nagrodą polną kozły.
27 And then will be goats' milk enough for thy food; for the food of thy household, and maintenance for thy maidens.
Nadto dostatek mleka koziego na pokarm twój, na pokarm domu twego, i na pożywienie dziewek twoich.
