Proverbs 26
1 As snow in summer, and as rain in harvest, so honor is not seemly for a fool.
Kung paano ang niebe sa taginit, at kung paano ang ulan sa pagaani, gayon ang karangalan ay hindi nababagay sa mangmang.
2 As the sparrow in her wandering, as the swallow in her flying, so the curse that is causeless does not alight.
Kung paano ang maya sa kaniyang paggagala, kung paano ang langaylangayan sa kaniyang paglipad, gayon ang sumpa na walang kadahilanan ay hindi tumatalab.
3 A whip for the horse, a bridle for the donkey, and a rod for the back of fools.
Ang paghagupit ay sa kabayo, ang paningkaw ay sa asno, at ang pamalo ay sa likod ng mga mangmang.
4 Answer not a fool according to his folly, lest thou also be like to him.
Huwag mong sagutin ang mangmang ng ayon sa kaniyang kamangmangan, baka ikaw man ay maging gaya rin niya.
5 Answer a fool according to his folly, lest he be wise in his own conceit.
Sagutin mo ang mangmang ayon sa kaniyang kamangmangan, baka siya'y maging pantas sa ganang kaniya.
6 He who sends a message by the hand of a fool cuts off the feet, and drinks injury.
Siyang nagsusugo ng pasugo sa pamamagitan ng kamay ng mangmang naghihiwalay ng kaniyang mga paa, at umiinom sa kasiraan.
7 The legs of a lame man hang loose. So is a proverb in the mouth of fools.
Ang mga hita ng pilay ay nabibitin: gayon ang talinghaga sa bibig ng mga mangmang.
8 As he who binds a stone in a sling, so is he who gives honor to a fool.
Kung paano ang isa'y nagbabalot ng isang bato sa isang lambanog, gayon ang nagbibigay ng karangalan sa mangmang.
9 As a thorn that goes up into the hand of a drunkard, so is a proverb in the mouth of fools.
Kung paano ang tinik na tumutusok sa kamay ng lango, gayon ang talinghaga sa bibig ng mga mangmang.
10 As an archer who wounds all, so is he who hires a fool, and he who hires those who pass by.
Kung paano ang mamamana sumusugat sa lahat, gayon ang umupa sa mangmang at umuupa sa pagayongayon.
11 As a dog who returns to his vomit, is a fool who repeats his folly.
Kung paano ang aso na bumabalik sa kaniyang suka, gayon ang mangmang na umuulit ng kaniyang kamangmangan.
12 See thou a man wise in his own conceit? There is more hope for a fool than of him.
Nakikita mo ba ang taong pantas sa ganang kaniyang sarili. May higit na pagasa sa mangmang kay sa kaniya.
13 The sluggard says, There is a lion in the way; a lion is in the streets.
Sinabi ng tamad, may leon sa daan; isang leon ay nasa mga lansangan.
14 The door turns upon its hinges, so does the sluggard upon his bed.
Kung paano ang pintuan ay pumipihit sa kaniyang bisagra, gayon ang tamad sa kaniyang higaan.
15 The sluggard buries his hand in the dish. It wearies him to bring it again to his mouth.
Idinadampot ng tamad ang kaniyang kamay sa pinggan; napapagod siyang dalhin uli sa kaniyang bibig.
16 The sluggard is wiser in his own conceit than seven men who can render a reason.
Ang tamad ay lalong pantas sa ganang kaniyang sarili kay sa pitong tao na makapagbibigay katuwiran.
17 He who passes by, and meddles with strife not his, is like he who takes a dog by the ears.
Ang nagdaraan, at nakikialam sa pagaaway na hindi ukol sa kaniya, ay gaya ng humahawak ng aso sa mga tainga.
18 As a madman who casts firebrands, arrows, and death,
Kung paano ang taong ulol na naghahagis ng mga dupong na apoy, mga pana, at kamatayan;
19 so is the man who deceives his neighbor, and says, Am I not in sport?
Gayon ang tao na nagdadaya sa kaniyang kapuwa, at nagsasabi, hindi ko ba ginagawa sa paglilibang?
20 For lack of wood the fire goes out, and where there is no whisperer, contention ceases.
Sapagka't sa kakulangan ng gatong ay namamatay ang apoy: at kung saan walang mapaghatid-dumapit ay tumitigil ang pagkakaalit.
21 As coals are to hot embers, and wood to fire, so is a contentious man to inflame strife.
Kung paano ang mga uling sa mga baga, at ang kahoy sa apoy; gayon ang taong madaldal na nagpapaningas ng pagkakaalit.
22 The words of a whisperer are as dainty morsels, and they go down into the innermost parts.
Ang mga salita ng mapaghatid-dumapit ay parang mga masarap na subo, at nagsisibaba sa mga pinakaloob na bahagi ng tiyan.
23 Fervent lips and a wicked heart are an earthen vessel overlaid with silver dross.
Mga mapusok na labi at masamang puso ay parang sisidlang-lupa na nababalot ng dumi ng pilak.
24 He who hates masquerades with his lips, but he lays up deceit within him.
Ang nagtatanim ay nagpapakunwari ng kaniyang mga labi, nguni't siya'y naglalagay ng pagdaraya sa loob niya:
25 When he speaks graciously, believe him not, for there are seven abominations in his heart.
Pagka siya'y nagsasalitang mainam, huwag mo siyang paniwalaan; sapagka't may pitong karumaldumal sa kaniyang puso:
26 Though his hatred cover itself with guile, his wickedness shall be openly shown before the assembly.
Bagaman ang kaniyang pagtatanim ay magtakip ng karayaan, at ang kaniyang kasamaan ay lubos na makikilala sa harap ng kapisanan.
27 He who digs a pit shall fall in it, and he who rolls a stone, it shall return upon him.
Ang humuhukay ng lungaw ay mabubuwal doon: at siyang nagpapagulong ng bato, ay babalikan nito siya.
28 A lying tongue hates those whom it has wounded, and a flattering mouth works ruin.
Ang sinungaling na dila ay nagtatanim sa mga sinaktan niya; at ang bibig ng kunwang mapagpuri ay gumagawa ng kapahamakan.
