Proverbs 25
1 These also are proverbs of Solomon, which the men of Hezekiah king of Judah copied out.
Ankaŭ ĉi tio estas sentencoj de Salomono, kiujn kolektis la viroj de Ĥizkija, reĝo de Judujo.
2 It is the glory of God to conceal a thing, but the glory of kings is to search out a matter.
Honoro de Dio estas kaŝi aferon; Sed honoro de reĝoj estas esplori aferon.
3 As the heavens for height, and the earth for depth, so the heart of kings is unsearchable.
La ĉielo estas alta, la tero estas profunda, Kaj la koro de reĝoj estas neesplorebla.
4 Take away the dross from the silver, and there comes forth a vessel for the refiner.
Forigu de arĝento la almiksaĵon, Kaj la puriganto ricevos vazon.
5 Take away the wicked from before the king, and his throne shall be established in righteousness.
Forigu malvirtulon de la reĝo, Kaj lia trono fortikiĝos en justeco.
6 Put not thyself forward in the presence of the king, and stand not in the place of great men.
Ne montru vin granda antaŭ la reĝo, Kaj sur la loko de eminentuloj ne stariĝu;
7 For it is better that it be said to thee, Come up here, than that thou should be put lower in the presence of the prince, whom thine eyes have seen.
Ĉar pli bone estas, se oni diros al vi: Leviĝu ĉi tien, Ol se oni malaltigos vin antaŭ eminentulo, Kiun vidis viaj okuloj.
8 Go not forth hastily to strive. What will thou do in the end of it when thy neighbor has put thee to shame?
Ne komencu tuj disputi; Ĉar kion vi faros poste, kiam via proksimulo vin hontigos?
9 Debate thy case with thy neighbor himself, and disclose not the secret of another,
Faru disputon kun via proksimulo mem, Sed sekreton de aliulo ne malkaŝu;
10 lest he who hears it revile thee, and thine infamy turn not away.
Ĉar alie aŭdanto vin riproĉos, Kaj vian babilon vi jam ne povos repreni.
11 A word fitly spoken is apples of gold in a network of silver.
Vorto dirita en ĝusta tempo Estas kiel oraj pomoj sur retaĵo arĝenta.
12 An earring of gold, and an ornament of fine gold, is a wise reprover upon an obedient ear.
Kiel ora orelringo kaj multekosta kolringo, Tiel estas saĝa admonanto por aŭskultanta orelo.
13 As the cold of snow in the time of harvest, is a faithful messenger to those who send him, for he refreshes the soul of his masters.
Kiel malvarmo de neĝo en la tempo de rikolto, Tiel estas fidela sendito por siaj sendintoj: Li revigligas la animon de sia sinjoro.
14 Clouds and wind without rain, is he who boasts himself of his gifts falsely.
Kiel nuboj kaj vento sen pluvo, Tiel estas homo, kiu fanfaronas per dono, kiun li ne faras.
15 By long-suffering a ruler is persuaded, and a soft tongue breaks the bone.
Per pacienco oni altiras al si potenculon, Kaj mola parolo rompas oston.
16 Have thou found honey? Eat as much as is sufficient for thee, lest thou be filled with it, and vomit it.
Kiam vi trovis mielon, manĝu, kiom vi bezonas, Por ke vi ne fariĝu tro sata kaj ne elvomu ĝin.
17 Let thy foot be seldom in thy neighbor's house, lest he be weary of thee, and hate thee.
Detenu vian piedon de la domo de via proksimulo; Ĉar alie vi tedus lin kaj li vin malamus.
18 A man who bears false witness against his neighbor is a maul, and a sword, and a sharp arrow.
Kiel martelo kaj glavo kaj akra sago Estas tiu homo, kiu parolas pri sia proksimulo malveran ateston.
19 Confidence in an unfaithful man in time of trouble is a broken tooth, and a foot out of joint.
Kiel putra dento kaj malforta piedo Estas nefidinda espero en tago de mizero.
20 As he who takes off a garment in cold weather, and vinegar upon soda, so is he who sings songs to a heavy heart.
Kiel demeto de vesto en tempo de malvarmo, kiel vinagro sur natro, Tiel estas kantado de kantoj al koro suferanta.
21 If thine enemy is hungry, give him bread to eat, and if he is thirsty, give him water to drink.
Se via malamanto estas malsata, manĝigu al li panon; Kaj se li estas soifa, trinkigu al li akvon;
22 For thou will heap coals of fire upon his head, and Jehovah will reward thee.
Ĉar fajrajn karbojn vi kolektos sur lia kapo, Kaj la Eternulo vin rekompencos.
23 The north wind brings forth rain. So does a backbiting tongue, an angry countenance.
Norda vento kaŭzas pluvon, Kaj ĉagrenita vizaĝo kaŝatan parolon.
24 It is better to dwell in the corner of the housetop, than with a contentious woman in a wide house.
Pli bone estas loĝi sur angulo de tegmento, Ol kun malpacema edzino en komuna domo.
25 As cold waters to a thirsty soul, so is good news from a far country.
Kiel malvarma akvo por suferanto de soifo, Tiel estas bona sciigo el lando malproksima.
26 A troubled fountain, and a corrupted spring, is a righteous man who gives way before the wicked.
Virtulo, kiu falas antaŭ malvirtulo, Estas malklara fonto kaj malbonigita puto.
27 It is not good to eat much honey, so for men to search out their own glory is grievous.
Ne bone estas manĝi tro multe da mielo; Kaj ne glore estas serĉi sian gloron.
28 He whose spirit is without restraint is a city that is broken down and without walls.
Homo, kiu ne povas regi sian spiriton, Estas urbo detruita, kiu ne havas muron.
