Proverbs 19

1 Better is a poor man who walks in his integrity than he who is perverse in his lips and is a fool.

بهتر است انسان فقیر باشد و درستکار تا اینکه بدکار باشد و نادان.

2 Also, that the soul be without knowledge is not good. And he who hastens with his feet sins.

داشتن دل و جرأت بدون حکمت بی‌فایده است و عجله باعث اشتباه می‌شود.

3 The foolishness of a man subverts his way, and his heart rages against Jehovah.

انسان با حماقتش زندگی خود را تباه می‌کند و بعد تقصیر را به گردن خداوند می‌اندازد.

4 Wealth adds many friends, but a poor man is separated from his friend.

شخص ثروتمند دوستان بسیار پیدا می‌کند، اما وقتی کسی فقیر می‌شود هیچ دوستی برایش باقی نمی‌ماند.

5 A false witness shall not be unpunished, and he who utters lies shall not escape.

شاهد دروغگو بی‌سزا نمی‌ماند و کسی که دائم دروغ می‌بافد جان به در نخواهد برد.

6 Many will entreat the favor of a generous man, and every man is a friend to him who gives gifts.

مردم دوست دارند پیش بزرگان، خود شیرینی کنند و با کسانی دوست شوند که بذل و بخشش می‌کنند.

7 All the brothers of a poor man regard him inferior, how much more do his friends go far from him! He pursues with words, but they are gone.

وقتی انسان فقیر شود حتی برادرانش او را ترک می‌کنند چه رسد به دوستانش، و تلاش او برای بازیافتن آنها به جایی نمی‌رسد.

8 He who gets wisdom loves his own soul. He who keeps understanding shall find good.

هر که در پی حکمت است جانش را دوست دارد و آنکه برای حکمت ارزش قائل شود سعادتمند خواهد شد.

9 A false witness shall not be unpunished, and he who utters lies shall perish.

شاهد دروغگو بی‌سزا نمی‌ماند و هر که دائم دروغ می‌بافد هلاک خواهد شد.

10 Luxurious living is not fitting for a fool, much less for a servant to have rule over rulers.

شایسته نیست که آدم نادان در ناز و نعمت زندگی کند و یا یک برده بر امیران حکومت راند.

11 The discretion of a man makes him slow to anger, and it is his glory to pass over a transgression.

کسی که خشم خود را فرو می‌نشاند عاقل است و آنکه از تقصیرات دیگران چشم‌پوشی می‌کند سرافراز خواهد شد.

12 The king's wrath is as the roaring of a lion, but his favor is as dew upon the grass.

غضب پادشاه مانند غرش شیر است، اما خشنودی او مثل شبنمی است که بر سبزه می‌نشیند.

13 A foolish son is the calamity of his father, and the contentions of a wife are a continual dropping.

فرزند نادان بلای جان پدرش است و غرغرهای زن بهانه‌گیر مثل قطرات آبی است که دائم در حال چکیدن می‌باشد.

14 House and riches are an inheritance from fathers, but a prudent wife is from Jehovah.

خانه و ثروت از اجداد به ارث می‌رسد، اما زن عاقل بخشش خداوند است.

15 Slothfulness casts into a deep sleep, and the idle soul shall suffer hunger.

کسی که تنبل است و زیاد می‌خوابد، گرسنه می‌ماند.

16 He who keeps the commandment keeps his soul. He who is careless of his ways shall die.

احکام خدا را نگه دار تا زنده بمانی، زیرا هر که آنها را خوار بشمارد خواهد مرد.

17 He who has pity upon a poor man lends to Jehovah, and he will repay him his good deed.

وقتی به فقیر کمک می‌کنی مثل این است که به خداوند قرض می‌دهی و خداوند است که قرض تو را پس خواهد داد.

18 Chasten thy son while there is hope, and let not thy soul spare for his crying.

فرزند خود را تا دیر نشده تربیت کن؛ اگر غفلت نمایی زندگی او را تباه خواهی کرد.

19 A man of great wrath shall bear the penalty, for if thou deliver him, thou must do it yet again.

اگر کسی تندخویی می‌کند بگذار عواقبش را ببیند و مانع او نشو، چون در غیر این صورت او به تندخویی خود ادامه خواهد داد.

20 Hear counsel, and receive instruction, that thou may be wise in thy latter end.

اگر به پند و اندرز گوش دهی تا آخر عمرت از حکمت برخوردار خواهی بود.

21 There are many devices in a man's heart, but the counsel of Jehovah, that shall stand.

انسان نقشه‌های زیادی در سر می‌پروراند، اما نقشه‌هایی که مطابق با خواست خدا باشد اجرا خواهد شد.

22 That which makes a man to be desired is his kindness, and a poor man is better than a liar.

آنچه مهم است محبت و وفاداری است. بهتر است شخص فقیر باشد تا اینکه با نادرستی زندگی کند.

23 The fear of Jehovah is life to a man, and he shall abide satisfied. He shall not be visited with evil.

خداترسی به انسان حیات می‌بخشد و او را کامیاب گردانده از هر بلایی محفوظ می‌دارد.

24 The sluggard buries his hand in the dish, and will not so much as bring it to his mouth again.

آدم تنبل دستش را به طرف بشقاب دراز می‌کند، ولی از فرط تنبلی لقمه را به دهان خود نمی‌گذارد.

25 Smite a scoffer, and a simple man will learn prudence. And reprove him who has understanding, and he will understand knowledge.

مسخره کننده را تنبیه کن تا مایهٔ عبرت جاهلان شود. اشتباهات شخص فهمیده را به او گوشزد نما تا فهمیده‌تر شود.

26 He who does violence to his father, and chases away his mother, is a son that causes shame and brings reproach.

پسری که با پدرش بدرفتاری می‌کند و مادرش را از خانه بیرون می‌راند، مایه ننگ و رسوایی است.

27 To err from the words of knowledge, cease, my son, to hear instruction.

پسرم، از گوش دادن به تعلیمی که تو را از حکمت دور می‌کند خودداری نما.

28 A worthless witness mocks at justice, and the mouth of the wicked swallows iniquity.

شاهد پست و فرومایه عدالت را به بازی می‌گیرد و از گناه کردن لذت می‌برد.

29 Judgments are prepared for scoffers, and stripes for the back of fools.

مسخره‌کنندگان و احمقان، به شدت مجازات خواهند شد.