Proverbs 13
1 A wise son hears his father's instruction, but a scoffer listens not to rebuke.
Con khôn ngoan nghe sự khuyên dạy của cha; Song kẻ nhạo báng không khứng nghe lời quở trách.
2 A man shall eat good by the fruit of his mouth, but the soul of the treacherous, violence.
Nhờ bông trái của miệng mình, người hưởng lấy sự lành; Còn linh hồn kẻ gian ác sẽ ăn điều cường bạo.
3 He who guards his mouth keeps his life. He who opens wide his lips shall have destruction.
Kẻ canh giữ miệng mình, giữ được mạng sống mình; Nhưng kẻ nào hở môi quá, bèn bị bại hoại.
4 The soul of the sluggard desires, and has nothing, but the soul of the diligent shall be made fat.
Lòng kẻ biếng nhác mong ước, mà chẳng có chi hết; Còn lòng người siêng năng sẽ được no nê.
5 A righteous man hates lying, but a wicked man is loathsome, and comes to shame.
Người công bình ghét lời dối trá; Song kẻ hung ác đáng gớm ghê và bị hổ thẹn.
6 Righteousness guards him who is upright in the way, but wickedness overthrows the sinner.
Sự công bình bảo hộ người ăn ở ngay thẳng; Nhưng sự gian ác đánh đổ kẻ phạm tội.
7 There is he who makes himself rich, yet has nothing, and he who makes himself poor, yet has great wealth.
Có kẻ làm bộ giàu, mà chẳng có gì hết; Cũng có người làm bộ nghèo, lại có của cải nhiều.
8 The ransom of a man's life is his riches, but the poor hears no threatening.
Giá chuộc mạng sống loài người, ấy là của cải mình; Còn kẻ nghèo chẳng hề nghe lời hăm dọa.
9 The light of the righteous rejoices, but the lamp of the wicked shall be put out.
Sự sáng của kẻ lành soi rạng ngời; Nhưng đèn kẻ ác lại bị tắt đi.
10 Through pride a vain man causes contention, but wisdom is with the well-advised.
Sự kiêu ngạo chỉ sanh ra điều cãi lộn; Còn sự khôn ngoan ở với người chịu lời khuyên dạy.
11 Wealth gotten by vanity shall be diminished, but he who gathers by labor shall have increase.
Hoạch tài ắt phải hao bớt; Còn ai lấy tay thâu góp sẽ được thêm của nhiều lên.
12 Hope deferred makes the heart sick, but when the desire comes, it is a tree of life.
Sự trông cậy trì hoãn khiến lòng bị đau đớn; Nhưng khi sự ước ao được thành, thì giống như một cây sự sống.
13 He who despises the word brings destruction on himself, but he who fears the commandment shall be rewarded.
Kẻ nào khinh lời dạy, ắt bị hư bại; Còn ai kính sợ giới mạng, nấy được ban thưởng.
14 The law of a wise man is a fountain of life, to depart from the snares of death.
Sự dạy dỗ của người khôn ngoan vốn một nguồn sự sống, Đặng khiến người ta tránh khỏi bẫy sự chết.
15 Good understanding gives favor, but the way of the transgressor is hard.
Sự thông sáng thật được ân điển; Song con đường kẻ phạm tội lấy làm khốn cực thay.
16 Every prudent man works with knowledge, but a fool flaunts folly.
Phàm người khôn khéo làm việc cứ theo sự hiểu biết; Nhưng kẻ ngu muội bày tỏ ra sự điên dại mình.
17 A wicked messenger falls into evil, but a faithful ambassador is health.
Sứ giả gian ác sa vào tai họa; Còn khâm sai trung tín khác nào thuốc hay.
18 Poverty and shame are to him who refuses correction, but he who regards reproof shall be honored.
Ai chối sự khuyên dạy sẽ bị nghèo khổ và sỉ nhục; Nhưng kẻ nào nhận tiếp lời quở trách sẽ được tôn trọng.
19 The desire accomplished is sweet to the soul, but it is an abomination to fools to depart from evil.
Sự ước ao mà được thành lấy làm êm dịu cho linh hồn; Còn lìa bỏ điều dữ, quả là sự gớm ghiếc cho kẻ ngu muội.
20 Walk with wise men, and thou shall be wise. But the companion of fools shall smart for it.
Ai giao tiếp với người khôn ngoan, trở nên khôn ngoan; Nhưng kẻ làm bạn với bọn điên dại sẽ bị tàn hại.
21 Evil pursues sinners, but the righteous shall be recompensed with good.
Tai họa đuổi theo kẻ có tội; Còn phước lành là phần thưởng của người công bình.
22 A good man leaves an inheritance to his son's sons, and the wealth of the sinner is laid up for the righteous.
Người lành lưu truyền gia sản cho con cháu mình; Song của cải kẻ có tội dành cho người công bình.
23 Much food is in the tillage of the poor, but there is that is consumed because of injustice.
Chỗ người nghèo khai phá sanh nhiều lương thực; Nhưng có kẻ bị tiêu mất tại vì thiếu sự công bình;
24 He who spares his rod hates his son, but he who loves him chastens him promptly.
Người nào kiêng roi vọt ghét con trai mình; Song ai thương con ắt cần lo sửa trị nó.
25 A righteous man eats to the satisfying of his soul, but the belly of the wicked shall want.
Người công bình ăn cho phỉ dạ mình; Còn bụng kẻ ác bị đói.
