Proverbs 11

1 A false balance is an abomination to Jehovah, but a just weight is his delight.

تەرازووی لاسەنگ لەلای یەزدان قێزەونە، بەڵام ئارەزووی لە کێشی دروستە.

2 When pride comes, then comes shame, but with the lowly is wisdom.

کە لووتبەرزی هات، ڕیسواییش دێت، بەڵام لەگەڵ بێفیزەکان دانایی دێت.

3 The integrity of the upright shall guide them, but the perverseness of the treacherous shall destroy them.

ڕاستیی سەرڕاستەکان ڕێنماییان دەکات، بەڵام خواری ناپاکان سەری خۆیان دەخوات.

4 Riches do not profit in the day of wrath, but righteousness delivers from death.

بێ سوودە سامان لە ڕۆژی تووڕەیی، بەڵام ڕاستودروستی فریادەکەوێت لە مردن.

5 The righteousness of the perfect shall direct his way, but the wicked man shall fall by his own wickedness.

ڕاستودروستی ڕێگا بۆ کەسی بێ کەموکوڕی ئاسان دەکات، بەڵام بەدکار بە بەدکاری خۆی دەگلێت.

6 The righteousness of the upright shall deliver them, but the treacherous shall be taken in their own iniquity.

ڕاستودروستی سەرڕاستەکان فریایان دەکەوێت، بەڵام ناپاکان گرفتاری ئارەزووەکانیان دەبن.

7 When a wicked man dies, his expectation shall perish, and the hope of iniquity perishes.

بە مردنی بەدکار ئومێدی دەبڕێت، هیوای پاڵەوانانیش لەناودەچێت.

8 A righteous man is delivered out of trouble, and a wicked man comes in his stead.

کەسی ڕاستودروست لە تەنگانەدا دەرباز دەبێت و بەدکار دەگرێتەوە.

9 The hypocrite destroys his neighbor with his mouth, but the righteous shall be delivered through knowledge.

کەسی دووڕوو بە دەمی دراوسێکەی لەناودەبات، بەڵام ڕاستودروستان بە زانیاری دەرباز دەبن.

10 When it goes well with the righteous, the city rejoices. And when the wicked perish, there is shouting.

بە سەرکەوتنی ڕاستودروستان شار شادمان دەبێت، بە لەناوچوونی بەدکارانیش هاواری خۆشییە.

11 By the blessing of the upright the city is exalted, but it is overthrown by the mouth of the wicked.

بە بەرەکەتی سەرڕاستەکان شار بەرز دەبێتەوە، بەڵام بە دەمی بەدکاران وێران دەبێت.

12 He who despises his neighbor is void of wisdom, but a man of understanding holds his peace.

ئەوەی سووکایەتی بە دراوسێکەی بکات تێنەگەیشتووە، بەڵام کەسی تێگەیشتوو بێدەنگ دەبێت.

13 He who goes around as a tale-bearer reveals secrets, but he who is of a faithful spirit conceals a matter.

دەمشڕ نهێنی ئاشکرا دەکات، بەڵام مرۆڤی دڵسۆز شت دادەپۆشێت.

14 Where no wise guidance is, the people fall, but in the multitude of counselors there is safety.

بێ ڕاوێژ گەل دەکەوێت، بەڵام سەرکەوتن بە زۆری ئامۆژگارانە.

15 He who is surety for a stranger shall smart for it, but he who hates suretyship is secure.

ئەوەی ببێتە کەفیلی بێگانە بێگومان تووشی خراپە دەبێت، بەڵام ئەوەی ڕەتی دەکاتەوە دەست بداتە کارێکی لەو شێوەیە، ئاسوودەیە.

16 A gracious woman obtains honor, and aggressive men obtain riches.

ئافرەتی نەرمونیان ڕێزی دەست دەکەوێت، بەڵام کەسی زۆردار تەنها سامان.

17 The merciful man does good to his own soul, but he who is cruel troubles his own flesh.

مرۆڤی بە بەزەیی چاکە لەگەڵ خۆی دەکات، بەڵام دڵڕەق خۆی ماندوو دەکات.

18 A wicked man earns deceitful wages, but he who sows righteousness has a sure reward.

خراپەکار کرێیەکەی قەڵبە، بەڵام چێنەری ڕاستودروست پاداشتی مسۆگەرە.

19 He who is steadfast in righteousness comes to life, and he who pursues evil comes to his own death.

بێگومان ڕاستودروست ژیان بەدەستدەهێنێت، بەڵام ئەوەی شوێن خراپە دەکەوێت، مردنی دەستدەکەوێت.

20 Those who are perverse in heart are an abomination to Jehovah, but such as are perfect in their way are his delight.

قێزی یەزدان لە دڵخراپانە، ڕەزامەندیشی بۆ ڕێ تەواوانە.

21 Hand in hand, the evil man shall not be unpunished, but the seed of the righteous shall be delivered.

بێگومان بەدکار بێ سزا نابێت، بەڵام نەوەی ڕاستودروستان دەرباز دەبن.

22 A ring of gold in a swine's snout, is a beautiful woman who is without discretion.

وەک خەزێمی زێڕە بە لووتی بەرازەوە، ئافرەتی جوانی بێ ئەقڵ.

23 The desire of the righteous is only good. The expectation of the wicked is wrath.

ئارەزووی ڕاستودروستان تەنها چاکەیە، بەڵام هیوای بەدکاران لە تووڕەییە.

24 There is he who scatters, and increases yet more, and there he is who withholds more than is proper, but only to want.

هەیە بڵاو دەکاتەوە، بۆی زیاد دەکرێت، هەیە لە ڕادەبەدەر دەستی پێوە دەگرێت، بەڵام نەدار دەبێت.

25 The generous soul shall be made prosperous, and he who waters shall also be watered himself.

چاوتێر دەوڵەمەند دەبێت، ئاوگێڕیش ئاوی دەدرێتێ.

26 The people shall curse him who withholds grain, but a blessing shall be upon the head of him who sells it.

ئەوەی گەنم ئەمبار دەکات و نایفرۆشێت گەل نەفرەتی لێ دەکات، بەڵام بەرەکەت بۆ سەری فرۆشیارە.

27 He who diligently seeks good seeks favor, but he who searches after evil, it shall come to him.

ئەوەی پەرۆشە بۆ چاکە ڕەزامەندی دەست دەکەوێت، بەڵام ئەوەی بەدوای خراپەدا بگەڕێت خراپە دێتە ڕێی.

28 He who trusts in his riches shall fall, but the righteous shall flourish as the green leaf.

ئەوەی پشت بە دەوڵەمەندی خۆی ببەستێت دەکەوێت، ڕاستودروستانیش وەک گەڵا دەپشکوێن.

29 He who troubles his own house shall inherit the wind. And a foolish man shall be servant to a wise man of heart.

ئەوەی ماڵی خۆی ماندوو بکات میراتی با دەبێت، گێلیش دەبێتە نۆکەری دانا.

30 The fruit of a righteous man is a tree of life, and he who is wise wins souls.

بەروبوومی کەسی ڕاستودروست درەختی ژیانە، ئەوەی خەڵک دەباتەوە دانایە.

31 Behold, a righteous man shall be recompensed in the earth, how much more the wicked man and the sinner!

ئەگەر کەسی ڕاستودروست لەسەر زەوی پاداشت دەکرێت، ئەی چەند زیاتر خراپەکار و گوناهبار!