Luke 2
1 Now it came to pass in those days, a decree went out from Caesar Augustus to enroll all the world.
Tymczasem August, rzymski cezar, wydał dekret o powszechnym spisie ludności w swoim państwie.
2 This enrollment first occurred when Quirinius was governor of Syria.
Był to pierwszy taki spis od chwili, gdy Kwiryniusz został gubernatorem Syrii.
3 And all went to be enrolled, each into his personal city.
Wszyscy udawali się więc do swoich rodzinnych miejscowości, aby dać się tam zapisać.
4 And Joseph also went up from Galilee, out of the city of Nazareth, into Judea to the city of David, which is called Bethlehem, because he was of the house and patriarchy of David,
Józef musiał wyruszyć z Nazaretu w Galilei do Betlejem w Judei, rodzinnego miasta króla Dawida. Pochodził bowiem z jego rodu.
5 to enroll himself with Mary, the woman who was betrothed to him, being pregnant.
Wybrał się więc w drogę wraz z Marią, swoją narzeczoną, która była już w zaawansowanej ciąży.
6 And it came to pass while they were there, the days were fulfilled for her to bring forth.
Gdy tam dotarli, nadszedł czas porodu
7 And she brought forth her son, the firstborn, and wrapped him in swaddling clothes, and laid him in the feed trough, because there was no place for them in the inn.
i Maria urodziła swojego pierwszego Syna. Owinęła Go w pieluszki i położyła w stajennym żłobie, gdyż nie było już dla nich miejsca w tamtejszym zajeździe.
8 And there were shepherds in the same region living in the fields, and keeping watch by night over their flock.
Tej właśnie nocy, na pobliskich łąkach pasterze pilnowali owiec.
9 And behold, an agent of the Lord stood near them, and the glory of the Lord shone around them. And they feared a great fear.
Nagle stanął pośród nich anioł, a wokół zajaśniała chwała Pana. Bardzo się przestraszyli,
10 And the agent said to them, Fear not, for behold, I bring you good news of great joy that will be to all the people,
lecz anioł rzekł: —Nie bójcie się! Przynoszę wam radosną nowinę, która dotyczy wszystkich ludzi.
11 because to you was born today in the city of David a Savior, who is Christ Lord.
Dzisiaj w Betlejem narodził się Zbawiciel, długo oczekiwany Mesjasz i Pan!
12 And this is the sign to you: Ye will find a babe wrapped in swaddling clothes, and lying in a feed trough.
Oto jak Go rozpoznacie: Ujrzycie Niemowlę owinięte w pieluszki, leżące w żłobie.
13 And suddenly there came to be with the agent a multitude of the heavenly host praising God, and saying,
W tym momencie pojawiło się całe mnóstwo aniołów, którzy wielbili Boga:
14 Glory to God in the highest, and on earth peace, goodwill among men.
—Chwała Bogu w niebie, a na ziemi pokój tym, których On kocha!
15 And it came to pass, as the agents went away from them into heaven, that the men (the shepherds) said to each other, Let us indeed go through as far as Bethlehem, and see this declaration that has come to pass, which the Lord made known to us.
Gdy aniołowie powrócili do nieba, pasterze powiedzieli: —Chodźmy do Betlejem i zobaczmy ten cud, o którym usłyszeliśmy.
16 And having hastened, they came and found both Mary and Joseph, and the babe lying in the feed trough.
Pobiegli do miasteczka i odnaleźli Marię z Józefem. Zobaczyli też leżące w żłobie Niemowlę.
17 And when they saw it, they informed about the declaration that was told them about this child.
A wszystkim napotkanym ludziom opowiadali o tym, co przeżyli i co anioł mówił o Dziecku.
18 And all who heard it wondered about the things that were spoken to them by the shepherds.
Słuchający ich nie mogli wyjść z podziwu,
19 But Mary kept all these proclamations, pondering in her heart.
a Maria zachowywała to wszystko w swoim sercu i wiele o tym rozmyślała.
20 And the shepherds returned, glorifying and praising God for all that they heard and saw, as it was told to them.
Pasterze zaś powrócili do swoich stad, wielbiąc Boga za to, że usłyszeli i zobaczyli dokładnie to, co im zapowiedział anioł.
21 And when eight days were fulfilled to circumcise him, that his name was called JESUS, the one called by the agent before he was conceived in the belly.
Po ośmiu dniach, podczas ceremonii obrzezania, nadano Dziecku imię Jezus, zgodnie z tym, co nakazał anioł, zanim jeszcze się poczęło.
22 And when the days of their purification according to the law of Moses were fulfilled, they brought him up to Jerusalem, to present him to the Lord,
Gdy zakończył się okres poporodowego oczyszczenia, ustalony w Prawie Mojżesza, rodzice zanieśli Jezusa do Jerozolimy, aby Go poświęcić Panu.
23 (just as it is written in a law of the Lord that every male that opens a womb will be called holy to the Lord),
W Prawie napisano bowiem: „Każdego pierwszego syna poświęcicie Panu”.
24 and to offer a sacrifice according to that which is said in a law of the Lord, a pair of turtledoves, or two young pigeons.
Złożyli też ofiarę oczyszczenia, którą według Prawa mogła być para synogarlic lub dwa młode gołębie.
25 And behold, there was a man in Jerusalem whose name was Simeon. And this man was righteous and devout, waiting for the encouragement of Israel, and the Holy Spirit was upon him.
A mieszkał wtedy w Jerozolimie niejaki Symeon. Był to człowiek prawy, bardzo pobożny i posłuszny Duchowi Świętemu. Nieustannie oczekiwał nadejścia upragnionego przez Żydów Mesjasza.
26 And it was divinely revealed to him by the Holy Spirit, that he would not see death before he would see the Christ of the Lord.
Duch Święty objawił mu, że nie umrze, dopóki Go nie ujrzy.
27 And he came by the Spirit into the temple. And when the parents brought in the child Jesus, for them to do according to the custom of the law about him,
Tego właśnie dnia Symeon, kierowany przez Ducha, przyszedł do świątyni. Gdy więc rodzice przynieśli Jezusa, by zgodnie z Prawem poświęcić Go Panu,
28 he also received it into his arms, and praised God, and said,
spotkali Symeona. On zaś wziął Dziecko na ręce i uwielbił Boga, mówiąc:
29 Now dismiss thy bondman in peace, Master, according to thy word,
—Teraz, Wszechmocny Panie, mogę spokojnie umrzeć.
30 because my eyes have seen thy salvation,
Zobaczyłem bowiem Zbawiciela,
31 which thou prepared toward the face of all the peoples:
którego dałeś wszystkim ludom.
32 a light for enlightenment of Gentiles, and glory of thy people Israel.
On jest światłem dla narodów i chwałą Twojego ludu, Izraela!
33 And Joseph and his mother were marveling at the things being spoken about him.
Słysząc te słowa o Jezusie, Józef i Maria zdumieli się.
34 And Simeon blessed them, and said to Mary his mother, Behold, this man is set for the falling and the rising of many in Israel, and for a sign being repudiated
Symeon zaś pobłogosławił ich i rzekł do Marii: —Ten Chłopiec stanie się przyczyną kontrowersji w Izraelu: jedni Go odrzucą, ściągając na siebie zgubę, a inni z radością Go przyjmą.
35 (and also of thee, a sword will pierce through thine own soul), so that thoughts out of many hearts may be revealed.
W ten sposób wyjdą na jaw najskrytsze ludzkie myśli. Twoją zaś duszę przeniknie miecz cierpienia.
36 And there was Anna, a prophetess, a daughter of Phanuel, of the tribe of Asher (being advanced in many days, having lived with a husband seven years from her virginity,
Tego dnia była również w świątyni prorokini Anna, córka Fanuela, z rodu Asera. Została ona wdową po siedmiu latach małżeństwa,
37 and this woman was a widow to eighty-four years), who did not depart from the temple, serving with fastings and supplications night and day.
a obecnie miała już osiemdziesiąt cztery lata—była więc w podeszłym wieku. Przez cały czas nie opuszczała jednak świątyni—dniem i nocą służyła bowiem Bogu, modląc się i powstrzymując się od posiłków.
38 And having stood near at that same hour, she acknowledged the Lord, and spoke about him to all those who were awaiting redemption in Jerusalem.
Gdy spotkała Marię z małym Jezusem, zaczęła wychwalać Boga. Potem zaś wszystkim mieszkańcom Jerozolimy, którzy oczekiwali przyjścia Zbawiciela, mówiła, że Mesjasz już się narodził.
39 And when they completed all things according to the law of the Lord, they returned into Galilee to their own city Nazareth.
Po spełnieniu wszystkich wymogów Bożego Prawa, rodzice Jezusa powrócili do rodzinnego Nazaretu w Galilei.
40 And the child grew, and became strong in spirit, filled with wisdom. And the grace of God was upon it.
Z upływem czasu Chłopiec dorastał, nabierał sił i stawał się coraz mądrzejszy, a Bóg nieustannie mu błogosławił.
41 And his parents went to Jerusalem every year at the feast of the Passover.
Jego rodzice każdego roku udawali się do Jerozolimy na święto Paschy.
42 And when he became twelve years old, them having gone up according to the custom of the feast,
Gdy Jezus ukończył dwanaście lat, zabrali Go ze sobą.
43 and having fulfilled the days, during their return the boy Jesus remained behind in Jerusalem. And Joseph and his mother did not know it,
Po skończonych uroczystościach wszyscy udali się w drogę powrotną, ale Jezus został w Jerozolimie. Początkowo rodzice tego nie zauważyli.
44 but, having supposed him to be in the caravan, they went a day's journey. And they sought him among their kinfolk and acquaintances.
Szukali Go wśród krewnych i przyjaciół, bo sądzili, że idzie gdzieś w tłumie.
45 And not having found him, they turned back to Jerusalem, seeking him.
Gdy Go nie znaleźli, wrócili do Jerozolimy, by tam kontynuować poszukiwania.
46 And it came to pass after three days they found him in the temple, sitting in the midst of the teachers, both hearing them, and questioning them.
Dopiero po trzech dniach odnaleźli Jezusa. Siedział w świątyni, w gronie nauczycieli Prawa Mojżesza. Słuchał ich i zadawał im pytania,
47 And all who heard him were astonished at his understanding and answers.
a wszystkich obecnych zadziwiał swoimi wypowiedziami i mądrością.
48 And when they saw him they were amazed. And his mother said to him, Child, why did thou this way to us? Behold, thy father and I were seeking thee sorrowing.
Rodzice byli zaskoczeni tym widokiem. —Synu—powiedziała matka—dlaczego tak postąpiłeś? Szukaliśmy Cię z ojcem i bardzo się niepokoiliśmy.
49 And he said to them, Why is it that ye were seeking me? Had ye not known that I must be among the things of my Father?
—Dlaczego Mnie szukaliście?—zapytał. —Nie wiedzieliście, że powinienem zajmować się sprawami mojego Ojca?
50 And they did not understand the saying that he spoke to them.
Ale oni nie zrozumieli, co chciał przez to powiedzieć.
51 And he went down with them, and came to Nazareth, and was being subordinate to them. And his mother kept all these sayings in her heart.
Wrócił razem z nimi do Nazaretu i był im posłuszny, a Jego matka wszystko to zachowywała w swoim sercu.
52 And Jesus increased in wisdom and in stature, and in favor with God and men.
Jezus zaś rósł i nabierał mądrości, ciesząc się przychylnością Boga i ludzi.
