John 6
1 After these things Jesus went to the other side of the sea of Galilee of Tiberias.
Pagkatapos ng mga bagay na ito, si Jesus ay umalis papunta sa kabilang ibayo ng Dagat ng Galilea, na tinatawag din na Dagat ng Tiberias.
2 And a great multitude followed him because they saw his signs, which he did on those who are infirmed.
Napakaraming tao ang sumusunod sa kaniya dahil nakikita nila ang mga tanda na ginagawa niya sa may mga sakit.
3 And Jesus went up onto the mountain, and he sat there with his disciples.
Umakyat si Jesus sa gilid ng bundok at naupo doon kasama ang kaniyang mga alagad.
4 Now the Passover, the feast of the Jews, was near.
(Ngayon ang Paskwa na kapistahan ng mga Judio ay malapit na).
5 Jesus therefore having lifted up his eyes, and having seen that a great multitude comes to him, he says to Philip, From where will we buy loaves, so that these may eat?
Nang tumanaw si Jesus at nakita ang napakaraming taong lumalapit sa kaniya, sinabi niya kay Felipe, “Saan tayo makabili ng tinapay upang ang mga taong ito ay makakain?”
6 But he said this testing him, for he himself knew what he was going to do.
(Ngunit sinabi ito ni Jesus upang subukin si Felipe, sapagkat alam niya sa kaniyang sarili kung ano ang kaniyang gagawin.)
7 Philip answered him, Loaves of two hundred denarii of bread are not sufficient for them, so that each of them may take a little something.
Sumagot si Felipe sa kaniya, “Ang tinapay na nagkakahalaga ng dalawang daang denario ay hindi magkakasya para sa bawa't isa kahit na bigyan ng tig-kakaunti.”
8 One of his disciples, Andrew, Simon Peter's brother, says to him,
Isa sa mga alagad, si Andres, kapatid ni Simon Pedro, ay nagsabi kay Jesus,
9 There is one child here that has five barley loaves and two fishes, but what are these for so many?
“Mayroong isang batang narito na mayroong limang sebadang tinapay at dalawang isda, ngunit ano ang mga ito sa ganito karaming tao?”
10 And Jesus said, Make the men sit down. Now there was much grass in the place. So the men sat down, in number about five thousand.
Sinabi ni Jesus, “Paupuin ninyo ang mga tao.” (Ngayon madamo sa lugar na iyon.) Kaya naupo ang mga tao, mga limang libo ang bilang.
11 And Jesus took the loaves, and having expressed thanks, he distributed to the disciples, and the disciples to those who were sitting down, likewise also of the fishes as much as they wanted.
At kinuha ni Jesus ang mga tinapay at matapos makapagpasalamat ay ipinamahagi niya sa mga taong nakaupo. Sa ganoon ding paraan, ipinamahagi din niya ang mga isda, hangga't sa gusto nila.
12 And when they were filled, he says to his disciples, Gather up the fragments that remain over, so that not anything may be lost.
Nang nabusog na ang mga tao, sinabi niya sa kaniyang mga alagad, “Ipunin ang natirang mga pira-piraso, para walang masayang.”
13 So they gathered them up, and filled twelve baskets of fragments from the five barley loaves that remained over from those who have eaten.
Kaya inipon nila ang mga ito at puno ang labindalawang kaing ng mga pira-pirasong mula sa limang sebadang tinapay - ang mga pirasong natira mula sa mga nakakain.
14 When therefore the men saw what sign Jesus did, they said, This really is the prophet who comes into the world.
At nang makita ng mga tao ang tandang ito na kaniyang ginawa, sinabi nila, “Ito ang tunay na propeta na siyang darating sa mundo.”
15 Jesus therefore having perceived that they are going to come and seize him, so that they might make him king, departed onto the mountain himself alone.
Nang napagtanto ni Jesus na sila ay papunta at sapilitan siyang gagawing hari, muli siyang lumayo at mag-isang umakyat sa bundok.
16 And when it became evening his disciples went down to the sea,
Nang dumating ang gabi, ang mga alagad ay bumaba papunta sa lawa.
17 and having entered into the boat, they were going to the other side of the sea toward Capernaum. And it had already become dark, and Jesus had not come to them.
Sumakay sila sa bangka, patawid ng dagat papuntang Capernaum. (Madilim na nang oras na iyon at hindi pa pumunta si Jesus sa kanila).
18 And the sea was being raised by a great wind blowing.
Ngayon, isang malakas na hangin ang umiihip at ang dagat ay nagiging maalon.
19 Therefore having impelled forward about twenty-five or thirty furlongs, they see Jesus walking on the sea, and coming near to the boat, and they were afraid.
At nang nakapagsagwan na ang mga alagad ng mga dalawampu't lima o tatlumpung istadya, nakita nila si Jesus na lumalakad sa ibabaw ng dagat at papalapit sa bangka, at sila ay natakot.
20 But he says to them, It is I, fear not.
Subalit sinabi niya sa kanila, “Ako ito, huwag kayong matakot.”
21 They were willing therefore to receive him into the boat, and straightaway the boat came to be at the land to which they were going.
Pagkatapos kusa nilang tinanggap siya sa bangka, at kaagad nakarating ang bangka sa lugar kung saan sila papunta.
22 On the morrow the multitude that stood on the other side of the sea, having seen that there was no other boat there except that one in which his disciples entered, and that Jesus did not go with his disciples into the boat, but his disciples went away alone,
Kinabukasn, nakita ng karamihang nakatayo sa kabilang ibayo ng dagat na walang ibang bangka doon maliban sa isa at si Jesus ay hindi sumakay doon na kasama ang kaniyang mga alagad, kundi ang kaniyang mga alagad lamang.
23 and other boats came from Tiberias near the place where they ate the bread after the Lord expressed thanks,
(Subalit, may ilang mga bangka na nanggaling mula sa Tiberias malapit sa lugar kung saan nila kinain ang tinapay pagkatapos makapagpasalamat ang Panginoon.)
24 when therefore the multitude saw that Jesus is not there, nor his disciples, they entered into the boats, and came to Capernaum seeking Jesus.
Nang matuklasan ng karamihan na si Jesus o ang kaniyang mga alagad ay wala doon, sila sila rin ay sumakay sa mga bangka at nagpunta sa Capernaum at hinahanap si Jesus.
25 And when they found him on the other side of the sea, they said to him, Rabbi, when did thou become here?
Pagkatapos nila siyang matagpuan sa kabila ng lawa, sinabi nila sa kaniya, “Rabi, kailan ka nagpunta dito?
26 Jesus answered them and said, Truly, truly, I say to you, ye seek me not because ye saw signs, but because ye ate of the loaves and were filled.
Sumagot si Jesus sa kanila, sinasabi, “Tunay nga, hinanap ninyo ako, hindi dahil nakakita kayo ng mga tanda, ngunit dahil nakakain kayo ng ilang tinapay at kayo ay nabusog.
27 Work not for the food that perishes, but for the food that endures to eternal life, which the Son of man will give to you, for God the Father put a seal on this man. (aiōnios g166)
Tumigil kayo sa pagtrabaho para sa pagkaing nasisira, ngunit pagtrabahuhan ang pagkaing mananatili pang habang-buhay na ibibigay sa inyo ng Anak ng Tao, sapagkat inilagay ng Diyos Ama ang kaniyang tatak sa kaniya. (aiōnios g166)
28 They said to him therefore, What shall we do that we may work the works of God?
Pagkatapos sinabi nila sa kaniya, “Ano ang dapat naming gawin, upang magawa namin ang mga gawain ng Diyos?”
29 Jesus answered, and said to them, This is the work of God, that ye believe in that man whom he has sent.
Sumagot si Jesus, “Ito ay ang gawa ng Diyos: na kayo ay sumampalataya sa kaniyang isinugo.
30 They said to him therefore, What sign do thou, that we may see and believe in thee? What do thou work?
Kaya sinabi nila sa kaniya, “Kung gayon anong tanda ang gagawin mo na maari naming makita at maniwala sa iyo? Ano ang gagawin mo?
31 Our fathers ate the manna in the wilderness, just as it is written, He gave them bread out of heaven to eat.
Kinain ng aming mga ninuno ang manna sa ilang, katulad ng nasusulat, “Binigyan niya sila ng tinapay mula sa langit upang kainin.”
32 Jesus therefore said to them, Truly, truly, I say to you, Moses did not give you the bread out of heaven, but my Father gives you the true bread out of heaven.
Pagkatapos, sumagot si Jesus sa kanila, “Tunay nga, hindi si Moises ang nagbigay sa inyo ng tinapay mula sa langit, ngunit ang aking Ama ang nagbibigay sa inyo ng tunay na tinapay mula sa langit.
33 For the bread of God is he who comes down out of heaven, and gives life to the world.
Sapagkat ang tinapay ng Diyos ay nanggagaling mula sa langit at nagbibigay buhay sa mundo.
34 They said to him therefore, Lord, always give us this bread.
Kaya sinabi nila sa kaniya, “Ginoo, lagi mo kaming bigyan ng tinapay na ito.”
35 Jesus said to them, I am the bread of life. He who comes to me will, no, not hunger, and he who believes in me will, no, not ever thirst.
Sinabi ni Jesus sa kanila, “Ako ang tinapay ng buhay, ang lalapit sa akin ay hindi magugutom at ang sumampalataya sa akin ay hindi mauuhaw kailanman.
36 But also I said to you, that ye have seen me, and yet do not believe.
Subalit, sinabi ko sa inyo na nakita ninyo na ako, ngunit hindi pa rin kayo naniniwala.
37 All that the Father gives me will come to me, and he who comes to me I will, no, not cast out.
Lahat ng ibibigay sa akin ng Ama ay lalapit sa akin, at ang lalapit sa akin ay hinding hindi ko itataboy.
38 Because I have come down from heaven, not so that I might do my will, but the will of him who sent me.
Sapagkat ako ay bumaba mula sa langit, hindi upang gawin ang aking kalooban kundi ang kalooban ng nagsugo sa akin.
39 And this is the will of the Father who sent me, that of all that he has given me I would not lose from it, but I will raise it up at the last day.
At ito ang kalooban ng nagsugo sa akin, na dapat walang sinuman akong maiwala sa lahat ng ibinigay niya sa akin, subalit dapat maibangon sila sa huling araw.
40 And this is the will of him who sent me, that every man who sees the Son, and believes in him, may have eternal life, and I will raise him up at the last day. (aiōnios g166)
Dahil ito ang kalooban ng aking Ama, na bawat isa na nakakakita sa Anak at sumampalataya sa kaniya ay magkakaroon ng buhay na walang hanggan at bubuhayin ko siya sa huling araw. (aiōnios g166)
41 The Jews therefore murmured about him because he said, I am the bread that came down out of heaven.
Pagkatapos nagbulungan ang mga Judio tungkol sa kaniya dahil sa sinabi niya, “Ako ang tinapay na bumaba mula sa langit.”
42 And they said, Is this not Jesus, the son of Joseph, whose father and mother we know? Therefore how does this man say, I have come down out of heaven?
Sinabi nila, “Hindi ba ito ay si Jesus na anak ni Jose, na kilala natin kung sino ang ama at ina? Paano niya masasabi, 'Ako'y bumaba mula sa langit'?”
43 Jesus therefore answered and said to them, Murmur not among each other.
Sumagot si Jesus, sinasabi sa kanila, “Tigilan ninyo ang pagbubulung-bulungan sa inyong mga sarili.”
44 No man can come to me unless the Father who sent me draws him, and I will raise him up in the last day.
Walang taong maaaring makalapit sa akin maliban na lamang kung ilapit siya ng Ama na siyang nagsugo sa akin, at ibabangon ko siya sa huling araw.
45 It is written in the prophets, And they will all be taught of God. Every man who hears from the Father, and having learned, comes to me.
Ito ay nasusulat sa mga propeta, “Silang lahat ay tuturuan ng Diyos.' Bawat isang nakarinig at natuto mula sa Ama ay lalapit sa akin.
46 Not that any man has seen the Father, except he who is from God. This man has seen the Father.
Hindi sa ang sinuman ang nakakita sa Ama, maliban sa siyang nagmula sa Diyos - nakita na niya ang Ama.
Tunay nga, ang mananampalataya ay may buhay na walang hanggan. (aiōnios g166)
48 I am the bread of life.
Ako ang tinapay ng buhay.
49 Your fathers ate the manna in the wilderness, and they died.
Kinain ng inyong mga ninuno ang manna sa ilang at sila ay namatay.
50 This is the bread that comes down out of heaven, that a man may eat of it, and not die.
Ito ang tinapay na nagmula sa langit, upang ang isang tao ay kumain nito at hindi mamamatay.
51 I am the living bread, having come down out of heaven. If any man eats of this bread, he will live into the age. And also, the bread that I will give is my flesh, which I will give for the life of the world. (aiōn g165)
Ako ang buhay na tinapay na nagmula sa langit. Kung sinuman ang kumain ng ilang tinapay na ito, siya ay mabubuhay magpakailanman. Ang tinapay na aking ibibigay ay ang aking laman para sa buhay ng mundo. (aiōn g165)
52 The Jews therefore contended with each other, saying, How can this man give us his flesh to eat?
Ang mga Judio ay nagalit sa isa't isa at nagsimulang magtalo-talo, na sinasabi, “Paanong ibibigay sa atin ng taong ito ang kaniyang laman upang kainin natin?”
53 Jesus therefore said to them, Truly, truly, I say to you, unless ye eat the flesh of the Son of man and drink his blood, ye have no life in yourselves.
At sinabi sa kanila ni Jesus, “Tunay nga, maliban na lang kung kakainin ninyo ang laman ng Anak ng Tao at inumin ang kaniyang dugo, hindi kayo magkakaroon ng buhay sa inyong mga sarili.
54 He who eats my flesh and drinks my blood has eternal life, and I will raise him up at the last day. (aiōnios g166)
Sinuman ang kakain ng aking laman at iinom ng aking dugo ay may buhay na walang hanggan, at ibabangon ko siya sa huling araw. (aiōnios g166)
55 For my flesh is truly food, and my blood is truly drink.
Sapagkat ang aking laman ay tunay na pagkain, at ang aking dugo ay tunay na inumin.
56 He who eats my flesh and drinks my blood dwells in me, and I in him.
Ang kakain ng aking laman at iinom ng aking dugo ay nananatili sa akin, at ako sa kaniya.
57 Just as the living Father sent me, and I live because of the Father, also he who eats me, that man will also live because of me.
Gaya ng buhay na Ama na nagsugo sa akin, at gaya ng ako ay nabuhay dahil sa Ama, ang kakain sa akin ay mabubuhay din dahil sa akin.
58 This is the bread that came down out of heaven, not as your fathers ate the manna and died. He who eats this bread will live into the age. (aiōn g165)
Ito ang tinapay na bumaba mula sa langit, hindi tulad ng kinain ng mga ninuno at namatay. Ang kakain ng tinapay na ito ay mabubuhay magpakailanman. (aiōn g165)
59 He said these things in a synagogue, as he taught in Capernaum.
Sinabi ni Jesus ang mga bagay na ito sa sinagoga habang siya ay nagtuturo sa Capernaum.
60 Therefore many of his disciples having heard, said, This is a hard saying. Who can listen to it?
Pagkatapos nang narinig ng marami sa kaniyang mga alagad ito, sinabi nila, “Ito ay mahirap na katuruan; sino kaya ang tatanggap nito?”
61 But Jesus, knowing in himself that his disciples are grumbling about this, said to them, Does this cause you to stumble?
Dahil alam ni Jesus sa kaniyang sarili na ang kaniyang mga alagad ay naguusap-usap tungkol dito, sinabi niya sa kanila, “Ito ba ay nakasakit sa inyo?
62 Then if ye should see the Son of man ascending where he was before?
Kung ganoon, paano kung makita ninyo ang Anak ng Tao na umaakyat papunta sa dati niyang kinaroroon?
63 It is the spirit that makes alive. The flesh benefits nothing. The sayings that I speak to you are spirit, are life.
Ang Espiritu ang siyang nagbibigay buhay. Walang pakinabang ang laman. Ang mga salita na nasabi ko sa inyo ay mga espiritu, at ang mga ito ay buhay.
64 Nevertheless, there are some of you who do not believe. For Jesus had known from the beginning who they are who do not believe, and who he is who will betray him.
Gayun man mayroong ilan sa inyo na hindi mananampalataya.” Sapagkat alam ni Jesus mula pa sa simula sino ang hindi mananampalataya at sino itong magkakanulo sa kaniya.
65 And he said, Because of this I have said to you that no man is able to come to me, if it is not given to him from my Father.
Sinabi niya, “Dahil dito ay sinabi ko sa inyo na walang isa man na maaring makalapit sa akin maliban na ipagkaloob sa kaniya ng Ama.”
66 From this, many of his disciples went back at these things, and walked no more with him.
Pagkatapos nito, marami sa kaniyang mga alagad ang bumalik at hindi na lumakad kasama niya.
67 Jesus said therefore to the twelve, Do ye not also want to go?
Kaya sinabi ni Jesus sa Labingdalawa, “Hindi rin ninyong gustong umalis? hindi ba?”
68 Simon Peter therefore answered him, Lord, to whom will we go? Thou have sayings of eternal life. (aiōnios g166)
Sinagot siya ni Simon Pedro, “Panginoon, kanino kami pupunta? Ikaw ang may mga salita ng buhay na walang hanggan, (aiōnios g166)
69 And we have believed and know that thou are the Christ, the Son of the living God.
at kami ay naniwala at nalaman namin na ikaw ang Banal ng Diyos. “
70 Jesus answered them, Did I not choose you the twelve, and one of you is a devil?
Sinabi ni Jesus sa kanila, “Hindi ko ba kayo pinili, na Labindalawa, at ang isa sa inyo ay isang diyablo?”
71 But he spoke of Judas Iscariot son of Simon. For this man, being one of the twelve, was going to betray him.
Ngayon sinabi niya ang tungkol kay Judas anak ni Simon Iscariote, sapagkat siya iyon na kabilang sa Labingdalawan na magkakanulo kay Jesus.
