Genesis 50

1 And Joseph fell upon his father's face, and wept upon him, and kissed him.

یوسف خۆی دا بەسەر ڕووی باوکیدا و بەسەریدا گریا و ماچی کرد.

2 And Joseph commanded his servants the physicians to embalm his father. And the physicians embalmed Israel.

ئینجا یوسف فەرمانی دا بە خزمەتکارە پزیشکەکانی کە باوکی مۆمیا بکەن. پزیشکەکانیش ئیسرائیلیان مۆمیا کرد.

3 And forty days were fulfilled for him, for so are fulfilled the days of embalming. And the Egyptians wept for him seventy days.

مۆمیاکردنەکە چل ڕۆژی پێچوو، چونکە بەوەندە ڕۆژە کارەکە تەواو دەبوو. میسرییەکانیش حەفتا ڕۆژ بۆی گریان.

4 And when the days of weeping for him were past, Joseph spoke to the house of Pharaoh, saying, If now I have found favor in your eyes, speak, I pray you, in the ears of Pharaoh, saying,

کە ڕۆژانی گریان بەسەرچوو، یوسف لەگەڵ ماڵی فیرعەون قسەی کرد و گوتی: «ئەگەر جێی ڕەزامەندیتانم، ئەوا قسە لەگەڵ فیرعەون بکەن و پێی بڵێن،

5 My father made me swear, saying, Lo, I die. In my grave which I have dug for me in the land of Canaan, there shall thou bury me. Now therefore let me go up, I pray thee, and bury my father, and I will come again.

کە باوکم سوێندی داوم و گوتوویەتی:”وا من دەمرم، لەو گۆڕەدا بمنێژن کە لە خاکی کەنعان بۆ خۆمم هەڵکەندووە.“ئێستاش ڕێگام بدە کە بچم باوکم بنێژم و بگەڕێمەوە.»

6 And Pharaoh said, Go up, and bury thy father, according as he made thee swear.

فیرعەونیش پێی گوت: «بڕۆ و بەو جۆرەی سوێندی داویت، باوکت بنێژە.»

7 And Joseph went up to bury his father, and with him went up all the servants of Pharaoh, the elders of his house, and all the elders of the land of Egypt,

ئیتر یوسف بۆ ناشتنی باوکی چوو. لەگەڵی هەموو خزمەتکارانی فیرعەون، پیرانی ماڵەکەی و هەموو پیرانی خاکی میسر چوون،

8 and all the house of Joseph, and his brothers, and his father's house. Only their little ones, and their flocks, and their herds, they left in the land of Goshen.

لەگەڵ تێکڕای ماڵی یوسف و براکانی و ماڵی باوکی. تەنها منداڵەکان و ڕانە مەڕ و گاگەلیان لە خاکی گۆشەن بەجێهێشت.

9 And there went up with him both chariots and horsemen. And it was a very great company.

کۆمەڵێکی زۆر گالیسکە و ئەسپ سواریش لەگەڵی چوون.

10 And they came to the threshing floor of Atad, which is beyond the Jordan. And there they lamented with a very great and sore lamentation. And he made a mourning for his father seven days.

ئینجا گەیشتنە سەر جۆخینەکەی ئاتاد، کە لەوبەری ڕووباری ئوردونە، لەوێ شیوەنێکی زۆر گەورە و توندیان گێڕا. یوسف حەوت ڕۆژ ماتەمی بۆ باوکی دانا.

11 And when the inhabitants of the land, the Canaanites, saw the mourning in the floor of Atad, they said, This is a grievous mourning to the Egyptians. Therefore the name of it was called Abel-mizraim, which is beyond the Jordan.

کاتێک کەنعانییەکانی دانیشتووی ئەو خاکە ئەم ماتەمەیان لەسەر جۆخینەکەی ئاتاد بینی، گوتیان: «ئەمە ماتەمێکی گەورەی میسرییەکانە.» لەبەر ئەوە ناونرا ئابێل میسرایم کە لەوبەری ڕووباری ئوردونە.

12 And his sons did to him according as he commanded them.

کوڕەکانی یاقوبیش چۆنی ڕاسپاردبوون ئاوایان بۆ کرد.

13 For his sons carried him into the land of Canaan, and buried him in the cave of the field of Machpelah, which Abraham bought with the field, for a possession of a burying place, of Ephron the Hittite, before Mamre.

جا کوڕەکانی هەڵیانگرت و بردیان بۆ خاکی کەنعان و لە ئەشکەوتەکەی ئەو کێڵگەیەی لە مەخپێلە ناشتیان، ئەوەی کە ڕووەو مەمرێیە و ئیبراهیم لەگەڵ کێڵگەکە لە عەفرۆنی حیتی کڕی تاکو بیکات بە گۆڕستان.

14 And Joseph returned into Egypt, he, and his brothers, and all who went up with him to bury his father, after he had buried his father.

ئیتر یوسف و براکانی و هەموو ئەوانەی لەگەڵی بۆ ناشتنی باوکی چوون، دوای ناشتنی باوکی گەڕانەوە بۆ میسر.

15 And when Joseph's brothers saw that their father was dead, they said, It may be that Joseph will hate us, and will fully requite us all the evil which we did to him.

کاتێک براکانی یوسف بینییان باوکیان مرد، گوتیان: «نەکات یوسف قینمان لێ هەڵبگرێت و هەموو ئەو خراپەیەی بەرامبەری کردوومانە بەسەرمانی بهێنێتەوە.»

16 And they sent a message to Joseph, saying, Thy father commanded before he died, saying,

ئیتر پەیامیان بۆ یوسف نارد و گوتیان: «باوکت پێش مردنی ڕایسپاردووین و گوتوویەتی:

17 So shall ye say to Joseph, Forgive, I pray thee now, the transgression of thy brothers, and their sin, because they did to thee evil. And now, we pray thee, forgive the transgression of the servants of the God of thy father. And Joseph wept when they spoke to him.

”ئاوا بە یوسف دەڵێن: داواکارم لێت لە تاوانی براکانت و گوناهەکەیان ببوریت، چونکە خراپەیان لەگەڵت کرد.“ئێستاش لە تاوانی بەندەکانی خودای باوکت خۆشبە.» کاتێک پەیامەکەیان گەیشت، یوسف دەستی بە گریان کرد.

18 And his brothers also went and fell down before his face, and they said, Behold, we are thy servants.

دوای ئەوە براکانی هاتن و لەبەردەمیدا کەوتن و گوتیان: «ئەوەتاین، ئێمە کۆیلەی تۆین.»

19 And Joseph said to them, Fear not, for am I in the place of God?

بەڵام یوسف پێی گوتن: «مەترسن. ئایا من لە جێی خودام؟

20 And as for you, ye meant evil against me, but God meant it for good, to bring to pass, as it is this day, to save much people alive.

مەبەستی ئێوە خراپە بوو بۆم، بەڵام خودا کردی بە چاکە تاکو وەک ئەمڕۆ بکات، بۆ بە زیندوو هێشتنەوەی خەڵکێکی زۆر.

21 Now therefore fear ye not. I will nourish you, and your little ones. And he comforted them, and spoke kindly to them.

ئێستاش مەترسن. من خۆتان و منداڵەکانتان بەخێو دەکەم.» ئیتر دڵنەوایی کردن و قسەی دڵخۆشکەرەی بۆ کردن.

22 And Joseph dwelt in Egypt, he, and his father's house. And Joseph lived a hundred and ten years.

یوسف خۆی و ماڵی باوکی لە میسر نیشتەجێ بوون. یوسف سەد و دە ساڵ ژیا

23 And Joseph saw Ephraim's sons of the third generation. Also the sons of Machir the son of Manasseh were born upon Joseph's knees.

و منداڵەکانی ئەفرایمیشی بینی، کە دەکاتە نەوەی سێیەم. هەروەها ئەوەندە ژیا کە منداڵەکانی ماکیری کوڕی مەنەشەی بینی ناوی ئەویان وەرگرتووە.

24 And Joseph said to his brothers, I die, but God will surely visit you, and bring you up out of this land to the land which he swore to Abraham, to Isaac, and to Jacob.

ئینجا یوسف بە براکانی گوت: «من دەمرم، بەڵام خودا خۆی بەسەرتان دەکاتەوە و لەم خاکەوە دەتانباتەوە ئەو خاکەی کە بە سوێند بەڵێنی داوە بیداتە ئیبراهیم و ئیسحاق و یاقوب.»

25 And Joseph took an oath of the sons of Israel, saying, God will surely visit you, and ye shall carry up my bones from here.

ئیتر یوسف نەوەی ئیسرائیلی سوێند دا و گوتی: «بێگومان خودا بەسەرتان دەکاتەوە، دەبێت ئێوەش لێرەوە ئێسقانەکانم ببەنەوە.»

26 So Joseph died, being a hundred and ten years old, and they embalmed him, and he was put in a coffin in Egypt.

دوای ئەوە یوسف لە تەمەنی سەد و دە ساڵیدا مرد. ئیتر مۆمیایان کرد و لە میسر خرایە تابووتەوە.