< Exodus 4 >
1 And Moses answered and said, But behold, they will not believe me, nor hearken to my voice, for they will say, Jehovah has not appeared to thee.
Potem Mojżesz odpowiedział: Lecz oni mi nie uwierzą i nie usłuchają mego głosu, bo powiedzą: PAN ci się nie ukazał.
2 And Jehovah said to him, What is that in thy hand? And he said, A rod.
PAN zapytał go: Co masz w swojej ręce? Odpowiedział: Laskę.
3 And he said, Cast in on the ground. And he cast it on the ground. And it became a serpent, and Moses fled from before it.
I rozkazał: Rzuć ją na ziemię. Rzucił ją więc na ziemię i zamieniła się w węża; i Mojżesz przed nim uciekał.
4 And Jehovah said to Moses, Put forth thy hand, and take it by the tail (and he put forth his hand, and laid hold of it, and it became a rod in his hand),
Następnie PAN powiedział do Mojżesza: Wyciągnij rękę i chwyć go za ogon. Wyciągnął więc rękę i chwycił go, i ten zamienił się w laskę w jego ręce.
5 that they may believe that Jehovah, the God of their fathers, the God of Abraham, the God of Isaac, and the God of Jacob, has appeared to thee.
[Uczyń tak], aby uwierzyli, że ukazał ci się PAN, Bóg ich ojców, Bóg Abrahama, Bóg Izaaka i Bóg Jakuba.
6 And Jehovah said furthermore to him, Put now thy hand into thy bosom. And he put his hand into his bosom. And when he took it out, behold, his hand was leprous, as snow.
PAN powiedział mu jeszcze: Włóż teraz rękę w zanadrze. Włożył więc rękę w zanadrze, a gdy ją wyjął, była pokryta trądem jak śniegiem.
7 And he said, Put thy hand into thy bosom again. (And he put his hand into his bosom again, and when he took it out of his bosom, behold, it was turned again as his other flesh.)
I powiedział: Włóż ponownie rękę w zanadrze. I włożył znowu rękę w zanadrze, [a gdy] ją wyjął, stała się znowu jak [reszta] jego ciała.
8 And it shall come to pass, if they will not believe thee, nor hearken to the voice of the first sign, that they will believe the voice of the latter sign.
Jeśli więc ci nie uwierzą i nie usłuchają głosu pierwszego znaku, to uwierzą głosowi drugiego znaku.
9 And it shall come to pass, if they will not believe even these two signs, nor hearken to thy voice, that thou shall take of the water of the river, and pour it upon the dry land. And the water which thou take out of the river shall become blood upon the dry land.
A jeśli nie uwierzą obu tym znakom i nie usłuchają twego głosu, to weźmiesz wody z rzeki i wylejesz [ją] na ziemię. Wtedy ta woda, którą weźmiesz z rzeki, zamieni się na ziemi w krew.
10 And Moses said to Jehovah, Oh, Lord, I am not eloquent, neither heretofore, nor since thou have spoken to thy servant, for I am slow of speech, and of a slow tongue.
Mojżesz powiedział do PANA: Proszę, Panie, nie jestem wymowny – ani przedtem, ani odkąd przemówiłeś do twego sługi, bo mam powolną mowę i ociężały język.
11 And Jehovah said to him, Who has made man's mouth? Or who makes a man dumb, or deaf, or seeing, or blind? Is it not I, Jehovah?
PAN mu odpowiedział: Któż uczynił usta człowieka? Albo kto czyni niemego lub głuchego, widzącego lub ślepego? Czyż nie ja, PAN?
12 Now therefore go, and I will be with thy mouth, and teach thee what thou shall speak.
Teraz więc idź, a ja będę przy twoich ustach i pouczę cię, co masz mówić.
13 And he said, Oh, Lord, send, I pray thee, by the hand of him whom thou will send.
[Mojżesz] powiedział: Proszę, Panie, poślij tego, kogo masz posłać.
14 And the anger of Jehovah was kindled against Moses, and he said, Is there not Aaron thy brother the Levite? I know that he can speak well. And also, behold, he comes forth to meet thee, and when he sees thee, he will be glad in his heart.
Wtedy zapalił się gniew PANA na Mojżesza i powiedział: Czyż Aaron, Lewita, nie jest twoim bratem? Wiem, że on potrafi dobrze mówić. Oto on wyjdzie ci na spotkanie, a gdy cię zobaczy, uraduje się w swoim sercu.
15 And thou shall speak to him, and put the words in his mouth. And I will be with thy mouth, and with his mouth, and will teach you what ye shall do,
Ty będziesz mówił do niego i włożysz słowa w jego usta. A ja będę przy twoich ustach i przy jego ustach i pouczę was, co macie czynić.
16 and he shall be thy spokesman to the people. And it shall come to pass, that he shall be to thee a mouth, and thou shall be to him as God.
On będzie mówił za ciebie do ludu. On będzie dla ciebie jakby ustami, a ty dla niego będziesz jakby Bogiem.
17 And thou shall take this rod in thy hand, with which thou shall do the signs.
I weź w rękę tę laskę, którą będziesz czynił znaki.
18 And Moses went and returned to Jethro his father-in-law, and said to him, Let me go, I pray thee, and return to my brothers who are in Egypt, and see whether they be yet alive. And Jethro said to Moses, Go in peace.
Odszedł więc Mojżesz i wrócił do swego teścia Jetra, i powiedział do niego: Pozwól mi wrócić do moich braci, którzy [są] w Egipcie, aby zobaczyć, czy jeszcze żyją. Jetro odpowiedział Mojżeszowi: Idź w pokoju.
19 And Jehovah said to Moses in Midian, Go, return into Egypt, for all the men are dead who sought thy life.
PAN rzekł do Mojżesza [w ziemi] Midian: Idź, wróć do Egiptu, bo pomarli wszyscy, którzy czyhali na twoje życie.
20 And Moses took his wife and his sons, and set them upon a donkey, and he returned to the land of Egypt. And Moses took the rod of God in his hand.
Mojżesz więc wziął swoją żonę i swoich synów, wsadził ich na osła i wyruszył do ziemi Egiptu. Wziął też Mojżesz laskę Boga do ręki.
21 And Jehovah said to Moses, When thou go back into Egypt, see that thou do before Pharaoh all the wonders which I have put in thy hand, but I will harden his heart and he will not let the people go.
PAN powiedział do Mojżesza: Gdy pójdziesz i wrócisz do Egiptu, dopilnuj, [abyś] wszystkich cudów, które dałem ci do ręki, dokonał przed faraonem. A ja zatwardzę jego serce, tak że nie wypuści ludu.
22 And thou shall say to Pharaoh, Thus says Jehovah, Israel is my son, my firstborn,
I powiesz do faraona: Tak mówi PAN: Izrael [jest] moim synem, moim pierworodnym.
23 and I have said to thee, Let my son go, that he may serve me, and thou have refused to let him go. Behold, I will slay thy son, thy firstborn.
Mówię ci: Wypuść mego syna, aby mi służył. [Jeśli] będziesz się wzbraniał wypuścić go, zabiję twojego syna, twego pierworodnego.
24 And it came to pass on the way at the lodging-place, that Jehovah met him, and sought to kill him.
A w czasie drogi, w gospodzie, PAN zastąpił drogę [Mojżeszowi] i chciał go zabić.
25 Then Zipporah took a flint, and cut off the foreskin of her son, and cast it at his feet. And she said, Surely a bridegroom of blood thou are to me.
Wtedy Sefora wzięła [ostry] kamień, odcięła napletek swego syna i rzuciła do jego stóp, i powiedziała: Naprawdę jesteś dla mnie oblubieńcem krwi.
26 So he let him alone. Then she said, A bridegroom of blood thou are, because of the circumcision.
I [PAN] odstąpił od niego. Wtedy nazwała go oblubieńcem krwi z powodu obrzezania.
27 And Jehovah said to Aaron, Go into the wilderness to meet Moses. And he went, and met him on the mountain of God, and kissed him.
A do Aarona PAN powiedział: Wyjdź naprzeciw Mojżeszowi na pustynię. Wyszedł więc i spotkał go na górze Boga, i pocałował go.
28 And Moses told Aaron all the words of Jehovah with which he had sent him, and all the signs with which he had ordered him.
Wtedy Mojżesz powtórzył Aaronowi wszystkie słowa PANA, który go posłał, i wszystkie znaki, które nakazał mu [uczynić].
29 And Moses and Aaron went and gathered together all the elders of the sons of Israel.
Mojżesz i Aaron poszli więc i zebrali wszystkich starszych synów Izraela.
30 And Aaron spoke all the words which Jehovah had spoken to Moses, and did the signs in the sight of the people.
I Aaron powiedział wszystkie słowa, które PAN mówił do Mojżesza, a [Mojżesz] czynił znaki na oczach ludu.
31 And the people believed. And when they heard that Jehovah had visited the sons of Israel, and that he had seen their affliction, then they bowed their heads and worshiped.
I lud uwierzył. I gdy usłyszeli, że PAN nawiedził synów Izraela i że wejrzał na ich utrapienie, pochylili się i oddali pokłon.