< Ecclesiastes 10 >
1 Dead flies cause the oil of the perfumer to send forth an evil odor, so a little folly outweighs wisdom and honor.
Zdechłe muchy zasmradzają i psują olejek aptekarza. Tak samo odrobina głupstwa psuje [człowieka] poważanego z powodu jego mądrości i sławy.
2 A wise man's heart is at his right hand, but a fool's heart at his left.
Serce mądrego jest po jego prawicy, ale serce głupca po jego lewicy.
3 Yea also, when the fool walks by the way, his understanding fails him, and he says to everyone that he is a fool.
Nawet gdy głupiec idzie drogą, brakuje mu rozumu, i mówi wszystkim, że jest głupcem.
4 If the spirit of the ruler rises up against thee, leave not thy place, for deference allays great offenses.
Jeśli duch władcy powstaje przeciwko tobie, nie opuszczaj swego miejsca, gdyż pokora zapobiega wielkim wykroczeniom.
5 There is an evil which I have seen under the sun, as it were an error which proceeds from the ruler:
Jest zło, które widziałem pod słońcem, to błąd, który pochodzi od władcy:
6 Folly is set in great dignity, and the rich sit in a low place.
Głupota jest wywyższona do wielkiej godności, a bogaci [w mądrość] siedzą nisko.
7 I have seen servants upon horses, and rulers walking like servants upon the earth.
Widziałem sługi na koniach, a książąt idących pieszo jak słudzy.
8 He who digs a pit shall fall into it, and he who breaks through a wall, a serpent shall bite him.
Kto kopie dół, [sam] w niego wpadnie, kto rozwala płot, tego ukąsi wąż.
9 He who hews out stones shall be hurt therewith, and he who splits wood is endangered thereby.
Kto przenosi kamienie, porani się nimi, kto rąbie drwa, naraża się na niebezpieczeństwo.
10 If the iron be blunt, and he does not whet the edge, then he must increase strength. But wisdom is advantageous to make right.
Jeśli stępi się żelazo, a nie naostrzy się jego ostrza, wtedy trzeba wytężyć siły. Ale lepiej skutkuje mądrość.
11 If the serpent bites before it is charmed, then is there no advantage in the charmer.
Wąż ukąsi bez zaklęcia, a gaduła nie jest niczym lepszym.
12 The words of a wise man's mouth are gracious, but the lips of a fool will swallow himself up.
Słowa z ust mądrego są łaskawe, ale wargi głupca pożerają jego samego.
13 The beginning of the words of his mouth is foolishness, and the end of his talk is mischievous madness.
Początek słów jego ust to głupota, a koniec jego mowy to wielkie szaleństwo.
14 A fool also multiplies words; yet man knows not what shall be, and that which shall be after him, who can tell him?
Głupiec wiele mówi, [choć] człowiek nie wie, co nastąpi. Któż mu oznajmi, co po nim nastanie?
15 The labor of fools wearies every one of them, for he knows not how to go to the city.
Głupi męczą się trudem, a nie wiedzą nawet, jak dojść do miasta.
16 Woe to thee, O land, when thy king is a child, and thy rulers feast in the morning!
Biada tobie, ziemio, gdy twoim królem dziecko, a twoi książęta z rana biesiadują.
17 Happy are thou, O land, when thy king is the son of noble men, and thy rulers feast in due season, for strength, and not for drunkenness!
Błogosławiona jesteś, ziemio, gdy twój król pochodzi ze szlachetnego rodu, a twoi książęta we właściwym czasie jadają, by się posilić, a nie dla pijaństwa.
18 By slothfulness the roof sinks in, and through idleness of the hands the house leaks.
Z powodu lenistwa chyli się dach, a wskutek opieszałości rąk przecieka dom.
19 A feast is made for laughter, and wine makes glad the life, and money answers all things.
Dla uciechy wyprawia się ucztę i wino rozwesela życie, ale pieniądze umożliwiają wszystko.
20 Revile not the king, no, not in thy thought, and revile not the rich in thy bedchamber. For a bird of the heavens shall carry the voice, and that which has wings shall tell the matter.
Nawet w swoich myślach nie złorzecz królowi ani w swojej sypialni nie przeklinaj bogatego, bo ptak niebieski zaniesie ten głos, a to, co skrzydlate, rozgłosi sprawę.