< Daniel 5 >
1 Belshazzar the king made a great feast for a thousand of his lords, and drank wine before the thousand.
Padşah Belşassar min nəfər əyanı üçün böyük bir ziyafət qurdu və onlarla şərab içdi.
2 Belshazzar, while he tasted the wine, commanded to bring the golden and silver vessels which Nebuchadnezzar his father had taken out of the temple which was in Jerusalem, that the king and his lords, his wives and his concubines, might drink from there.
Belşassar şərab içərkən əmr etdi ki, babası Navuxodonosorun Yerusəlimdəki məbəddən çıxardığı qızıl və gümüş qabları gətirsinlər və padşah, əyanları, arvadları və cariyələri onlarla şərab içsin.
3 Then they brought the golden vessels that were taken out of the temple of the house of God which was at Jerusalem. And the king and his lords, his wives and his concubines, drank from them.
Onda məbəddən – Allahın Yerusəlimdə olan evindən çıxarılmış qızıl qablar gətirildi. Padşah, əyanları, arvadları və cariyələri bunlarla şərab içməyə başladı.
4 They drank wine, and praised the gods of gold, and of silver, of brass, of iron, of wood, and of stone.
Onlar şərab içərək qızıl, gümüş, tunc, dəmir, ağac və daş allahlara həmd etdi.
5 In the same hour the fingers of a man's hand came forth, and wrote opposite the lampstand upon the plaster of the wall of the king's palace. And the king saw the part of the hand that wrote.
Elə bu an bir insan əlinin barmaqları göründü və şamdanın yanında padşah sarayının divarının suvağı üzərinə nəsə yazdı. Padşah yazan əli gördü.
6 Then the king's countenance was changed in him, and his thoughts troubled him. And the joints of his loins were loosed, and his knees smote one against another.
Onda padşahın bənizi soldu və düşüncələri onu vahiməyə saldı. Belinin əzələləri zəiflədi və dizləri bir-birinə dəyməyə başladı.
7 The king cried aloud to bring in the enchanters, the Chaldeans, and the soothsayers. The king spoke and said to the wise men of Babylon, Whoever shall read this writing, and show me the interpretation of it, shall be clothed with purple, and have a chain of gold about his neck, and shall be the third ruler in the kingdom.
Padşah ucadan qışqırdı ki, ovsunçuları, Xaldeyli müdrikləri və falçıları gətirsinlər. Gələn Babil müdriklərinə padşah belə dedi: «Kim bu yazılanı mənə oxuyub mənasını izah etsə, ona qırmızı libas geyindiriləcək, boynuna qızıl zəncir asılacaq və padşahlıqda üçüncü adam olacaq».
8 Then all the king's wise men came in, but they could not read the writing, nor make known to the king the interpretation.
Padşahın bütün müdrikləri içəri girdi, ancaq yazılanı nə oxuya, nə də mənasını padşaha izah edə bildilər.
9 Then king Belshazzar was greatly troubled, and his countenance was changed in him, and his lords were perplexed.
Onda padşah Belşassar daha da vahiməyə düşdü və bənizi soldu, əyanları da heyrətə düşdü.
10 Now the queen came into the banquet house because of the words of the king and his lords. The queen spoke and said, O king, live forever. Let not thy thoughts trouble thee, nor let thy countenance be changed.
Mələkə padşahın və əyanlarının sözlərini eşidib ziyafət otağına gəldi. Mələkə belə dedi: «Qoy padşah həmişə sağ olsun, fikirlərin səni vahiməyə salmasın, bənizin də solmasın.
11 There is a man in thy kingdom, in whom is the spirit of the holy gods. And in the days of thy father light and understanding and wisdom, like the wisdom of the gods, were found in him. And the king Nebuchadnezzar thy father, the king, I say, thy father, made him master of the magicians, enchanters, Chaldeans, and soothsayers,
Sənin padşahlığında müqəddəs allahların ruhuna malik olan bir adam var. Sənin babanın dövründə o, nuraniliyə, dərrakəyə və allahların müdrikliyi qədər müdrikliyə malik olması ilə tanınırdı. Baban padşah Navuxodonosorun özü onu sehrbazların, ruhçağıranların, Xaldeyli müdriklərin və əlamət baxıcılarının başçısı qoymuşdu.
12 inasmuch as an excellent spirit, and knowledge, and understanding, interpreting of dreams, and showing of dark sentences, and dissolving of doubts, were found in the same Daniel, whom the king named Belteshazzar. Now let Daniel be called, and he will show the interpretation.
Çünki padşahın Belteşassar adlandırdığı bu adam – Daniel iti ağla, biliyə, dərrakəyə, yuxuları yozmaq, müəmmaları açmaq və çətinlikləri həll etmək qabiliyyətinə malik olması ilə tanınmışdı. İndi qoy Danieli çağırsınlar, o sənə bunun mənasını izah edəcək».
13 Then Daniel was brought in before the king. The king spoke and said to Daniel, Are thou that Daniel, who are of the sons of the captivity of Judah, whom my father the king brought out of Judah?
Onda Danieli padşahın hüzuruna gətirdilər və padşah ondan soruşdu: «Padşah babamın Yəhudadan sürgün edərək gətirdiyi Yəhudalılardan olan Daniel sənsənmi?
14 I have heard of thee, that the spirit of the gods is in thee, and that light and understanding and excellent wisdom are found in thee.
Mən sənin barəndə eşitmişəm ki, səndə allahların ruhu var, nuranilik, dərrakə və böyük müdriklik sahibisən.
15 And now the wise men, the enchanters, have been brought in before me, that they should read this writing, and make known to me the interpretation of it, but they could not show the interpretation of the thing.
Budur, hüzuruma müdriklər və ovsunçular gətirildi ki, bu yazılanı oxuyub mənasını mənə açsınlar, ancaq onlar bunu mənə izah edə bilmədi.
16 But I have heard of thee, that thou can give interpretations, and dissolve doubts. Now if thou can read the writing, and make known to me the interpretation of it, thou shall be clothed with purple, and have a chain of gold about thy neck, and shall be the third ruler in the kingdom.
Sənin barəndə isə eşitmişəm ki, yozum verib çətinlikləri həll edə bilirsən. Əgər indi bu yazılanı oxuyub mənasını izah edə bilsən, sənə qırmızı libas geyindiriləcək, boynuna qızıl zəncir asılacaq və padşahlıqda üçüncü adam olacaqsan».
17 Then Daniel answered and said before the king, Let thy gifts be to thyself, and give thy rewards to another. Nevertheless I will read the writing to the king, and make known to him the interpretation.
Onda Daniel padşaha cavab verdi: «Qoy hədiyyələrin özünə qalsın, mükafatlarını da başqasına ver. Yazılanı isə mən padşaha oxuyub mənasını izah edə bilərəm.
18 O thou king, the Most High God gave Nebuchadnezzar thy father the kingdom and greatness and glory and majesty.
Ey padşah! Allah-Taala sənin baban Navuxodonosora padşahlıq, əzəmət, izzət və cah-calal vermişdi.
19 And because of the greatness that he gave him, all the peoples, nations, and languages trembled and feared before him. Whom he wanted, he killed, and whom he wanted, he kept alive, and whom he wanted, he raised up, and whom he wanted, he put down.
Allahın ona verdiyi əzəmətə görə bütün xalqlara, millətlərə və dillərə mənsub adamlar ondan qorxub əsirdi. O istədiyi adamı öldürər, istədiyi adamı sağ buraxardı, istədiyi adamı yüksəldər, istədiyi adamı alçaldardı.
20 But when his heart was lifted up, and his spirit was hardened so that he dealt proudly, he was deposed from his kingly throne. And they took his glory from him,
Ancaq ürəyi qürurlanıb inadkar olanda padşahlıq taxtından salındı və izzəti əlindən alındı.
21 and he was driven from the sons of men. And his heart was made like the beasts, and his dwelling was with the wild donkeys. He was fed with grass like oxen, and his body was wet with the dew of heaven, until he knew that the Most High God rules in the kingdom of men, and that he sets up over it whomever he will.
O, insanlar arasından qovuldu, ağlı heyvan ağlına çevrildi və vəhşi eşşəklərlə yaşamağa başladı. Ona öküz kimi ot yedirirdilər, bədəni göylərin şehi ilə islanırdı. Nəhayət, dərk etdi ki, Allah-Taala insan padşahlıqları üzərində hökmranlıq edir və kimi istəyirsə, onlara başçı qoyur.
22 And thou his son, O Belshazzar, have not humbled thy heart, though thou knew all this,
Sən – onun övladı Belşassar da bütün bunları bildiyin halda itaətkarlıq etmədin,
23 but have lifted up thyself against the Lord of heaven. And they have brought the vessels of his house before thee, and thou and thy lords, thy wives and thy concubines, have drunk wine from them. And thou have praised the gods of silver and gold, of brass, iron, wood, and stone, which neither see, nor hear, nor know. And the God in whose hand thy breath is, and whose are all thy ways, thou have not glorified.
əksinə, göylərin Rəbbinə qarşı qürurlandın. Onun məbədinin qablarını sənin hüzuruna gətirdilər və sən, əyanların, arvadların, cariyələrin bunlarla şərab içdiniz. Sən qızıl-gümüş, tunc, dəmir, ağac və daşdan olub, görməyən, eşitməyən, anlamayan allahlara həmd etdin, ancaq nəfəsin əlində olan və etdiyin hər şeyə göz qoyan Allahı izzətləndirmədin.
24 Then the part of the hand was sent from before him, and this writing was inscribed.
Buna görə də Onun tərəfindən bir əl göndərilib bu sözləri yazdı.
25 And this is the writing that was inscribed: MENE, MENE, TEKEL, UPHARSIN.
Yazılan sözlər budur: Mene, Mene, Teqel və Parsin.
26 This is the interpretation of the thing: MENE, God has numbered thy kingdom, and brought it to an end.
Sözlərin mənası isə budur: Mene – Allah sənin padşahlıq müddətini hesabladı və ona son qoydu;
27 TEKEL, thou are weighed in the balances, and are found wanting.
Teqel – sən tərəzidə çəkildin və yüngül olduğun bilindi;
28 PERES, thy kingdom is divided, and given to the Medes and Persians.
Peres – sənin padşahlığın bölünərək Midiyalılara və Farslara verildi».
29 Then Belshazzar commanded, and they clothed Daniel with purple, and put a chain of gold about his neck, and made proclamation concerning him, that he should be the third ruler in the kingdom.
Onda Belşassarın əmri ilə Danielə qırmızı libas geyindirdilər, boynuna qızıl zəncir asdılar və o, padşahlıqda üçüncü adam elan olundu.
30 In that night Belshazzar the Chaldean King was slain.
Həmin gecə Xaldey padşahı Belşassar öldürüldü.
31 And Darius the Mede received the kingdom, being about sixty-two years old.
Altmış iki yaşlı Midiyalı Dara hakimiyyəti əlinə aldı.