1 Corinthians 15
1 And, brothers, I make known to you the good news that I preached to you, which also ye received, and in which ye stand,
Амма, и қериндашлар, мән силәргә әслидә йәткүзгән хуш хәвәрни баян қилмақчимән; силәр бу хуш хәвәрни қобул қилған вә униңда чиң туруватисиләр;
2 by which also ye are saved if ye hold firm that word I preached to you, unless ye believed in vain.
мән силәргә йәткүзгән хуш хәвәр болған каламда чиң турған болсаңлар, — (ишәнгиниңлар бекарға кәтмигән болса) — силәр униң арқилиқ қутқузулуватисиләр.
3 For I delivered to you at first what I also received, that Christ died for our sins according to the scriptures,
Чүнки мән өзүмгә аманәт қилинғанлирини әң зөрүр иш сүпитидә силәргиму тапшурдум; йәни, Тәврат-Зәбурда алдин-ала ейтилғинидәк, Мәсиһ гуналиримиз үчүн өлди;
4 and that he was buried, and that he arose on the third day according to the scriptures,
У дәпнә қилинди; вә үчинчи күни йәнә Тәврат-Зәбурдә алдин-ала ейтилғинидәк тирилдүрүлди;
5 and that he appeared to Cephas, then to the twelve.
У Кефасқа, андин он иккиләнгә көрүнди;
6 Then he appeared to over five hundred brothers at once, of whom the greater part remain until now, but some also slept.
андин У бир сорунда бәш йүздин артуқ қериндашқа көрүнди; уларниң көпинчиси бүгүнки күндә тирик, амма бәзилири өлүмдә ухлаватиду;
7 Then he appeared to James, then to all the apostles,
У Яқупқа, андин расулларниң һәммисигә көрүнди;
8 and last of all, as to the untimely birth, he also appeared to me.
Һәммисидин кейин У худди вақитсиз туғулған бовақтәк болған маңиму көрүнди.
9 For I am the least of the apostles, who am not worthy to be called an apostle, because I persecuted the church of God.
Чүнки мән расуллар арисидики әң төвинимән, расул дәп атилишқа лайиқ әмәсмән; чүнки мән Худаниң җамаитигә зиянкәшлик қилғанмән.
10 But by the grace of God I am what I am. And his grace for me did not become empty, but I labored more abundantly than them all, yet not I, but the grace of God with me.
Лекин һазир немила болсам Худаниң меһри-шәпқити арқилиқ болдум; Униң маңа көрсәткән шу меһри-шәпқити бекарға кәтмиди; чүнки мән [Худаниң хизмитидә] барлиқ расуллардин бәкрәк җапалиқ ишлигәнмән; әмәлийәттә ишлигүчи мән әмәс, бәлки мән билән биллә болған Худаниң меһри-шәпқитидур.
11 Therefore whether I or those men, so we proclaim, and so ye believed.
Демәк, мәйли мән яки башқа [расуллар] болсун, һәммимизниң йәткүзгәнлири охшаш болуп, у дәл силәр ишинип қобул қилған хуш хәвәрдур.
12 Now if Christ is proclaimed that he has risen from the dead, how say some among you that there is no resurrection of the dead?
Амма Мәсиһ өлгәнләр ичидин тирилдүрүлгән дәп җакаланған болса, қандақму араңлардики бәзиләр өлгәнләрниң тирилиши дегән йоқ иш, дәйду?
13 But if there is no resurrection of the dead, neither has Christ risen.
Амма өлгәнләрниң тирилиши дегән йоқ иш болса, Мәсиһниң тирилишиму йоқ иш болған болатти.
14 And if Christ has not risen, then our preaching is empty, and your faith is also empty.
Шуниңдәк әгәр Мәсиһ өлүмдин тирилгән болмиса, җакалиған хәвиримиз беһудә болған, силәрниң етиқатиңларму беһудә болған болатти.
15 And also we are found false witnesses of God, because we witnessed according to God that he raised up the Christ, whom he did not raise up, if therefore the dead are really not raised.
Һәтта бизму Худа тоғрисидики ялған гувачилар болған болаттуқ — чүнки биз Худаниң Мәсиһни өлүмдин тирилдүргәнлигигә гувалиқ бәрдуқ. Әгәр һәқиқәтән өлүмдин тирилиш болмиса, Худа Мәсиһниму өлүмдин тирилдүрмигән болатти.
16 For if the dead are not raised, neither has Christ been raised.
Чүнки өлгәнләр қайта тирилдүрүлмисә, Мәсиһму тирилмигән болатти.
17 And if Christ has not been raised, your faith is vain. Ye are still in your sins.
Мабада Мәсиһ тирилмигән болса, етиқатиңлар керәксиз болған, силәр техичә гуналириңларда жүрүватқан болаттиңлар,
18 Then also those who slept in Christ have perished.
шундақла Мәсиһтә өлүмдә ухлаватқанларму һалакәткә йүз тутқан болатти.
19 If we are men who have hoped in Christ in this life only, we are of all men more miserable.
Әгәр үмүтүмизни пәқәт бу дуниядики һаятимиз үчүнла Мәсиһгә бағлиған болсақ, биз инсанлар арисидики әң бечарә адәмләрдин болған болимиз.
20 But now Christ has been raised from the dead. He became the first fruit of those who are asleep.
Амма әмәлийәттә, Мәсиһ өлүмдә ухлиғанлар ичидә «һосулниң тунҗа мевиси» болуп, өлүмдин тирилгәндур;
21 For since death is because of a man, the resurrection of the dead is also because of a man.
Чүнки бир инсан арқилиқ өлүм [аләмдә] пәйда болғинидәк, өлүмдин тирилишму бир инсан арқилиқ [аләмдә] пәйда болди.
22 For as by Adam all die, so also by Christ all will be made alive.
Адаматимиздин болғанларниң һәммиси [униң түпәйлидин] өлүмгә мәһкүм болғанлиғиға охшаш, Мәсиһдә болғанларниң һәммиси [Униң түпәйлидин] өлүмдин һаятқа еришиду.
23 But each in his own order. Christ the first fruit, then those of Christ at his coming.
Амма һәммәйлән өз нөвәт-қатарида тирилиду; тунҗа һосулниң мевиси болған Мәсиһ биринчи; иккинчиләр болса Мәсиһниң дунияға қайтип кәлгинидә өзигә тәвә болғанлар.
24 Afterwards the end, when he delivers up the kingdom to the God and Father, when he will abolish all rule, and all authority and power.
Андин ахирәт болиду; шу чағда У барлиқ һөкүмранлиқни, барлиқ һоқуқ вә һәр хил күчләрни әмәлдин қалдуруп, падишалиқни Худа-Атиға тапшуриду.
25 For he must reign until he will put all his enemies under his feet.
Чүнки У барлиқ дүшмәнләрни [мәғлуп қилип] айиғи астида қилғичә һөкүм сүрүши керәктур;
26 The last enemy abolished is death.
әң ахирқи йоқитилидиған дүшмән болса өлүм өзидур.
27 For he subordinated all things under his feet. But when he says that all things have been subordinated, it is clear that he who subordinated all things under him, is excepted.
Чүнки [Зәбурда] «[Худа] пүткүл мәвҗудатни Униң айиғи астиға бойсундурған» [дәп пүтүклүктур]. Амма «пүткүл мәвҗудат Униңға бойсундурулған» дейилгинидә, рошәнки, шу «пүткүл» дегән сөз «һәммини Униңға Бойсундурғузғучи»ниң өзини ичигә алған әмәстур.
28 And when all things are made subordinate to him, then the Son himself will also be made subordinate to him who subordinated all things to him, so that God may be all in all.
Амма һәммә Униңға бойсундурулғандин кейин, Оғул һәммини өзигә бойсундурғучиға бойсуниду; шуниң билән Худа һәмминиң һәммиси болиду.
29 Otherwise what will they do who are immersed for the dead? If the dead do not rise at all, why then are they immersed for the dead?
Өлүмдин тирилиш болмиса, бәзиләрниң өлгәнләр үчүн чөмүлдүрүлүшини қандақ чүшиниш керәк? Өлгәнләр зади тирилмисә, кишиләр улар үчүн немә дәп чөмүлдүрүлиду?
30 And we, why are we in peril every hour?
Бизләр немә дәп [һәр күни] һәр сааттә хәвп-хәтәргә дуч келип жүримиз?
31 By the pride that belongs to you, that I keep in Christ Jesus our Lord, I die daily.
Рәббимиз Мәсиһ Әйсада силәрдин пәхирлинишим раст болғандәк, [и қериндашлирим], мән һәр күни өлүмгә дуч келимән.
32 If in respect to men I fought with beasts at Ephesus, what is the benefit to me if the dead are not raised? Let us eat and drink, for tomorrow we die.
Әгәр инсанларниң нуқтиинәзиридин ейтқанда «Әфәсус шәһиридә вәһший һайванлар билән елиштим» десәм, өлгәнләр өлүмдин тирилмисә, буниң маңа немә пайдиси? «Әтә бәрибир өлүп кетидиған болғандин кейин, йәп-ичип жүрүвалайли» дегән сөз йоллуқ болмамти?
33 Be not led astray. Evil associations corrupt good habits.
Алданмаңлар; чүнки «Яман һәмраһлар әхлақни бузиду».
34 Sober up rightly, and do not sin, for some have ignorance of God. I speak shame about you.
Һәққаний болуш үчүн ойғиниңлар, гунадин қол үзүңлар; чүнки бәзилириңларда Худа тоғрилиқ хәвәр йоқтур — буни ейтсам силәр үчүн уят әмәсму?
35 But some man will say, How are the dead raised, and with what kind of body do they come?
Бәлким бириси: «Өлүкләр қандақ тирилдүриләр? Улар қандақ тән билән тириләр?» — дәп сориши мүмкин.
36 Thou foolish man, what thou sow is not made alive unless it dies.
И ахмақ киши, сениң териғиниң, өлмәй туруп қайтидин тирилмәйду.
37 And what thou sow, thou do not sow the body that it will become, but a bare grain, if it may happen of wheat, or of some other kind.
Һәм сениң териғиниң, өсүмлүкниң тени әмәс, бәлки униң ялаңач дени — мәсилән, буғдайниң яки башқа бирәр зираәтниң дени, халас.
38 But God gives it a body as he wills, and to each of the seeds its own body.
Вә кейин Худа Өз хаһиши бойичә униңға мәлум бир тәнни бериду; шундақла уруқ данлириниң һәр биригә өзиниң тенини ата қилиду.
39 All flesh is not the same flesh, but one of men, and another flesh of beasts, and another of fishes, and another of birds,
Җаниварларниң әтлири болса бир-биригә охшимайду; инсанларниң өзигә хас әтлири бар, һайванларниң өзигә хас әтлири бар, учар-қанатларниңму бар, белиқларниңму бар.
40 and heavenly bodies, and earthly bodies (but the glory of the heavenly is different, and the glory of the earthly is different),
Асманда җисимлар бар, йәр йүзидиму җисимлар бар; амма асмандикисиниң җула-шәриви башқичә, йәр йүзидикисиниңму башқичә болиду;
41 another glory is of the sun, and another glory of the moon, and another glory of the stars, for star differs from star in glory.
Қуяшниң шан-шәриви бир хил, айниң шәриви йәнә бир хил, юлтузларниң шан-шәриви йәнә бир хилдур; чүнки юлтузлар шан-шәрәплиридә бир-биридин пәриқлиниду.
42 So also is the resurrection of the dead. It is sown in the perishable, it is raised in imperishability.
Өлүмдин тирилиш һәм шундақтур. [Тән] чириш һалитидә терилиду, чиримас һаләттә тирилдүрүлиду;
43 It is sown in dishonor, it is raised in glory. It is sown in weakness, it is raised in power.
Уятлиқ һаләттә терилиду, шан-шәрәп билән тирилдүрүлиду; аҗиз һаләттә терилиду, амма күч-қудрәт билән тирилдүрүлиду.
44 It is sown a natural body, it is raised a spiritual body. There is a natural body, and there is a spiritual body.
У тәбиәткә тәвә бир тән сүпитидә терилиду; роһқа тәвә бир тән болуп тирилдүрүлиду; әслидә тәбиәткә тәвә бир «җанлиқ» тән болған болса, әнди роһий бир тән болиду.
45 And so it is written, The first man Adam developed into a living soul. The last Adam a life giving spirit.
Шуңа [Тәвратта] мундақ пүтүлгәнки: «Тунҗи инсан Адәм атимиз тирик бир җан қилип яритилди»; амма «ахирқи Адәм ата» болса һаятлиқ бәргүчи Роһ болди.
46 Nevertheless the spiritual is not first, but the natural, then the spiritual.
Амма авал кәлгини роһий адәм әмәс, бәлки «тәбиәткә тәвә болғучи» адәм еди, кейин «роһий адәм» кәлди.
47 The first man was of the earth, earthly. The second man is the Lord from heaven.
Дәсләпки инсан болса йәрдин, тупрақтин апиридә қилинған; иккинчи инсан болса асмандин кәлгәндур;
48 As is the earthly, such also are the earthly. And as is the heavenly, such also are the heavenly.
Тупрақтин апиридә қилинғини қандақ болған болса, [униңдин] [болған] «тупрақлиқ»ларму шундақ болиду; асмандин кәлгини қандақ болса, униңдин болған «асманлиқлар»му шундақ болиду.
49 And just as we have worn the form of the earthly, we will also wear the form of the heavenly.
Бизләр «тупрақлиқ адәм» сүритидә болғинимиздәк, «асманлиқ адәм» сүритидиму болалаймиз.
50 Now this I affirm, brothers, that flesh and blood cannot inherit the kingdom of God, nor does the perishable inherit imperishability.
Амма шуни ейтимәнки, и қериндашлар, әт вә қандин төрәлгәнләр Худаниң падишалиғиға варислиқ қилалмайду; чиригүчи чиримайдиғанға варислиқ қилалмайду.
51 Behold, I tell you a mystery. We will actually not all sleep, but we will all be transformed,
Мана, мән силәргә бир сирни ейтип беримән; биз һәммимизла [өлүмдә] ухлайдиғанлардин болмаймиз; бирақ һәммимиз өзгәртилимиз!
52 in an instant, in the blink of an eye, at the last trumpet. For it will sound, and the dead will be raised imperishable, and we will be transformed.
Бир дәқиқидила, көзни бир жумуп ачқичә, әң ахирқи канай челинғанда өзгәртилимиз; чүнки канай челинсила өлгәнләр чиримас һаятқа тирилдүрүлиду, шундақла өзгәртилимиз;
53 For this perishable must put on imperishability, and this mortal put on immortality.
Чүнки бу чирип кәткүчи чиримас һаятни кийивелиши, бу өлгүчи өлмәсликни кийивелиши керәк;
54 But when this perishable will have put on imperishability, and this mortal will have put on immortality, then will come to pass the saying that is written, Death was swallowed up in victory.
Амма чирип кәткүчи чиримас һаятни кийгәндә, бу өлгүчи өлмәсликни кийгәндә, шу чағда бу сөз әмәлгә ашурулиду: «Өлүм ғәлибә тәрипидин жутулуп йоқутулиду!».
«Аһ, өлүм, сениң нәштириң қени?! Аһ, өлүм, сениң ғәлибәң қени?!» (Hadēs g86)
56 The sting of death is sin, and the power of sin is the law.
Өлүмдики нәштәр — гунадур, гунаниң күчи болса, Тәврат қануни арқилиқ намайән болиду.
57 But thanks is to God who gives us the victory through our Lord Jesus Christ.
Лекин бизни Рәббимиз Әйса Мәсиһ арқилиқ буларниң үстидин ғәлибигә ериштүргүчи Худаға тәшәккүр!
58 Therefore, my beloved brothers, become ye steadfast, unmovable, always abounding in the work of the Lord, knowing that your labor is not empty in the Lord.
Шуниң үчүн, сөйүмлүк қериндашлирим, чиң туруп тәврәнмәс болуңлар, Рәбниң хизмитидики ишлириңлар һемишә кәң зиядиләшсун; чүнки Рәбдә болған әҗир-җапайиңлар һәргиз беһудә кәтмәйдиғанлиғини билисиләр.
