Psalmen 78

1 Een onderwijzing van Asaf. O mijn volk! neem mijn leer ter oren; neigt ulieder oor tot de redenen mijns monds.

Nkunga Asafi. A batu bama, wanu malongi mama! Dimbanu mambu ma munu ama.

2 Ik zal mijn mond opendoen met spreuken; ik zal verborgenheden overvloediglijk uitstorten, van ouds her;

Ndiela zibula munu ama mu tuba zingana ayi ndiela samuna mambu ma suama, mambu makhulu;

3 Die wij gehoord hebben en weten ze, en onze vaders ons verteld hebben.

momo tuwa ayi momo tuzaba ayi momo bakulu beto batukamba;

4 Wij zullen het niet verbergen voor hun kinderen, voor het navolgende geslacht, vertellende de loffelijkheden des HEEREN, en Zijn sterkheid, en Zijn wonderen, die Hij gedaan heeft.

Tulendi masuekila ko bana bawu; tuela samuna kuidi tsungi yinkuiza mavanga ma Yave mafueti zitusu, lulendo luandi ayi matsiminanga momo kavanga.

5 Want Hij heeft een getuigenis opgericht in Jakob, en een wet gesteld in Israel; die Hij onzen vaderen geboden heeft, dat zij ze hun kinderen zouden bekend maken;

Wuvana zithumunu mu diambu di Yakobi. Wukubika Mina mu Iseli, ayi wutumina bakulu beto muingi bamilonga kuidi bana bawu;

6 Opdat het navolgende geslacht die weten zou, de kinderen, die geboren zouden worden; en zouden opstaan, en vertellen ze hun kinderen;

buna tsungi yinkuiza, yela zaba mawu buela bana bobo babutuki ko ayi bawu mamvawu mu thangu awu bela yolukila bana bawu;

7 En dat zij hun hoop op God zouden stellen, en Gods daden niet vergeten, maar Zijn geboden bewaren;

buna bela tula diana diawu mu Nzambi, ayi balendi zimbakana mavanga mandi ko, vayi bela keba zithumunu ziandi;

8 En dat zij niet zouden worden gelijk hun vaders, een wederhorig en wederspannig geslacht; een geslacht, dat zijn hart niet richtte, en welks geest niet getrouw was met God.

Balendi ba banga bakulu bawu ko; tsungi yikambulu bulemvo, ayi tsungi yi matingu; bobo mintima misia ba mifuana ko kuidi Nzambi bobo pheve yisia yikuikama kuidi Nzambi ko.

9 (De kinderen van Efraim, gewapende boogschutters, keerden om ten dage des strijds.)

Batu ba Efalayimi bobo baba ayi mimbasa, bavutuka ku mbusa mu lumbu ki mvita.

10 Zij hielden Gods verbond niet, en weigerden te wandelen in Zijn wet.

Basi keba ko Nguizani yi Nzambi, ayi bamanga zingila boso buididi Mina miandi.

11 En zij vergaten Zijn daden, en Zijn wonderen, die Hij hun had doen zien.

Bazimbakana momo kavanga; matsiminanga momo kabamonisa.

12 Voor hun vaderen had Hij wonder gedaan, in Egypteland, in het veld van Zoan.

Wuvanga bikumu va ntuala bakulu bawu mu tsi yi Ezipite; mu zunga ki Tsowani.

13 Hij kliefde de zee, en deed er hen doorgaan; en de wateren deed Hij staan als een hoop.

Wuvasa mbu ayi wuba viokila muawu; wutelimisa nlangu dio ngui banga baka.

14 En Hij leidde hen des daags met een wolk, en den gansen nacht met een licht des vuurs.

Wuba diatisa mu dituti va muini, ayi mu kiezila ki mbazu va builu bu mvimba.

15 Hij kliefde de rotsstenen in de woestijn, en drenkte hen overvloedig, als uit afgronden.

Wubasa matadi mu dikanga, ayi wuba vana nlangu wuwombo banga mbu;

16 Want Hij bracht stromen voort uit de steenrots, en deed de wateren afdalen als rivieren.

Wutotula mimvuila minlangu mu ditadi ayi wukumbisa minlangu banga minlangu minneni.

17 Nog voeren zij wijders voort tegen Hem te zondigen, verbitterende den Allerhoogste in de dorre wildernis.

Vayi babuela tatamana sumuka diaka va ntualꞌandi; batinguna Nzambi Yizangama mu dikanga.

18 En zij verzochten God in hun hart, begerende spijs naar hun lust.

Batota Nzambi mu luzolo lungolo, mu lombanga mu kingolo bidia biobi batomba.

19 En zij spraken tegen God, zij zeiden: Zou God een tafel kunnen toerichten in de woestijn?

Batubidila Nzambi batuba: “Nzambi beki kuandi bu kubikila meza mu dikanga e?

20 Ziet, Hij heeft den rotssteen geslagen, dat er wateren uitvloeiden, en beken overvloediglijk uitbraken, zou Hij ook brood kunnen geven? Zou Hij Zijn volke vlees toebereiden?

Bu kabula ditadi dingolo, mbadi nlangu wutotuka ayi mimvuila mikumba mu buwombo vayi buna wulendi kuandi kutuvana bidia e? Wulendi kuandi kubika zimbizi mu diambu di batu bandi e?”

21 Daarom hoorde de HEERE, en werd verbolgen; en een vuur werd ontstoken tegen Jakob, en toorn ging ook op tegen Israel;

Yave bu kaba wa, wufuema ngolo, mbazu andi yilema mu diambu di Yakobi ayi miangu miandi mibuila Iseli.

22 Omdat zij in God niet geloofden, en op Zijn heil niet vertrouwden.

Bila basia wilukila Nzambi ko, voti basia tula diana diawu mu khudulu andi ko.

23 Daar Hij den wolken van boven gebood, en de deuren des hemels opende;

Muaki wuvana lutumunu kuidi matuti ma yilu ayi wuzibula mielo mi diyilu;

24 En regende op hen het Man om te eten, en gaf hun hemels koren.

Wunokisa mana mu diambu di batu muingi badia; wuba vana zitheti zi diyilu.

25 Een iegelijk at het brood der Machtigen; Hij zond hun teerkost tot verzadiging.

Batu badia dipha di zimbasi; wuba fidisila bidia bioso biobi balenda dia.

26 Hij dreef den oostenwind voort in den hemel, en voerde den zuidenwind aan door Zijn sterkte;

Wuvevumuna phemo yi Esite mu diyilu. Wudiata ku ntuala phemo yi Sude mu lulendo luandi.

27 En regende op hen vlees als stof, en gevleugeld gevogelte als zand der zeeen;

Wuba nokisila zimbizi banga mbungi-mbungi; zinuni zieti dumuka banga nzielo yi mbu.

28 En deed het vallen in het midden zijns legers, rondom zijn woningen.

Wuba buisila biawu va khatitsika ka kiawu; muyenda zinzo ziawu zioso zingoto.

29 Toen aten zij, en werden zeer zat; zodat Hij hun hun lust toebracht.

Badia nate bayukuta kuwombo; ayi wuba vana biobi baleba mu kingolo.

30 Zij waren nog niet vervreemd van hun lust; hun spijs was nog in hun mond,

Tuamina batamba bidia biobi baleba mu kingolo mbusa, buela bikidi mu miunu miawu.

31 Als Gods toorn tegen hen opging, dat Hij van hun vetsten doodde, en de uitgelezenen van Israel nedervelde.

Nganzi yi Nzambi yi babuila; wuvonda bobo baluta ba zinitu zingolo mu bawu; wuvonda bana ba matoko ma Iseli.

32 Boven dit alles zondigden zij nog, en geloofden niet, door Zijn wonderen.

Ka diambu ko mambu moso momo, batatamana vola masumu ka diambu ko matsiminanga mandi, basia wilukila ko.

33 Dies deed Hij hun dagen vergaan in ijdelheid, en hun jaren in verschrikking.

Buna wumanisa bilumbu biawu mu phamba ayi mimvu miawu mu tsisi.

34 Als Hij hen doodde, zo vraagden zij naar Hem, en keerden weder, en zochten God vroeg;

Kadika khumbu kaba kuba vondanga, tombanga baba kuntombanga, balukanga nsualu-nsualu diaka kuidi niandi.

35 En gedachten, dat God hun Rotssteen was, en God, de Allerhoogste, hun Verlosser.

Batebuka moyo ti Nzambi niandi wuba dibanga diawu ayi Nzambi Yizangama niandi nkudi awu.

36 En zij vleiden Hem met hun mond, en logen Hem met hun tong.

Vayi buna bankamba mambu ma lueki mu miunu miawu bamvuna mu ludimi luawu.

37 Want hun hart was niet recht met Hem, en zij waren niet getrouw in Zijn verbond.

Mintima miawu misia ba mifuana kuidi niandi ko basia ba bakuikama ko mu Nguizani andi.

38 Doch Hij, barmhartig zijnde, verzoende de ongerechtigheid, en verdierf hen niet; maar wendde dikwijls Zijn toorn af, en wekte Zijn ganse grimmigheid niet op.

Vayi niandi wuba nkua kiadi wuba lemvukila mambimbi mawu kasia babunga ko thangu ka thangu wudekula nganzi andi ayi kasia totula ko miangu miandi mioso.

39 En Hij dacht, dat zij vlees waren, een wind, die henengaat en niet wederkeert.

Wutebuka moyo ti baba minsuni kaka; phemo yeti vioka yoyi yilendi vutuka ko. Ayi wulendi buela vutuka ko.

40 Hoe dikwijls verbitterden zij Hem in de woestijn, deden Hem smart aan in de wildernis!

Zikhumbu ziwombo bantingunina mu dikanga, ayi bansoka mu bibuangu bikambulu batu.

41 Want zij kwamen alweder, en verzochten God, en stelden den Heilige Israels een perk.

Khumbu ka khumbu baba vutukilanga diaka tota Nzambi; bafuemisa mutu wunlongo wu Iseli kiadi.

42 Zij dachten niet aan Zijn hand, aan den dag, toen Hij hen van den wederpartijder verloste;

Basia tebukila ko moyo lulendo luandi mu lumbu kioki kaba kula mu mioko mi mutu wuba yamisa;

43 Hoe Hij Zijn tekenen stelde in Egypte, en Zijn wonderheden in het veld van Zoan;

mu lumbu kamonisa bidimbu bi bikumu biandi mu Ezipite, mambu mandi matsiminanga mu ndambu tsi yi Tsowani

44 En hun vloeden in bloed veranderde, en hun stromen, opdat zij niet zouden drinken.

wukitula minlangu miawu menga; basia buela baka bumina mu mimvuila mi minlangu miawu.

45 Hij zond een vermenging van ongedierte onder hen, dat hen verteerde, en vorsen, die hen verdierven.

Wufidisa nkangu zinzinzi ziozi zibadia ayi zinguanga ziozi zi babunga.

46 En Hij gaf hun gewas den kruidworm, en hun arbeid den sprinkhaan.

Wavana mimbutu miawu mu zitsola kuidi binzienzi biobi basala kuidi makhoko.

47 Hij doodde hun wijnstok door den hagel, en hun wilde vijgebomen door vurigen hagelsteen.

Wumana bunga zindima ziawu zi vinu mu mvula yi matadi ayi minti miawu mi sikomole mu kiozi ki ngolo,

48 Ook gaf Hij hun vee den hagel over, en hun beesten aan de vurige kolen.

wuyekula bibulu biawu kuidi mvula yi matadi ayi minkangu mi mamemi mawu kuidi lusiemo.

49 Hij zond onder hen de hittigheid Zijns toorns, verbolgenheid, en verstoordheid, en benauwdheid, met uitzending der boden van veel kwaads.

Wuba fidisila nganzi andi yi mbazu, miangu miandi mi ngolo khakumusu, kimbeni weti bunga

50 Hij woog een pad voor Zijn toorn; Hij onttrok hun ziel niet van den dood; en hun gedierte gaf Hij aan de pestilentie over.

Wukubika nsolo mu diambu di nganzi andi kasia kuba tanina ko mu lufua; vayi wuba yekula mu minsongo;

51 En Hij sloeg al het eerstgeborene in Egypte, het beginsel der krachten in de tenten van Cham.

Wuvonda bana boso batheti bababakala ba Ezipiti mimbutu mitheti mi zingolo mu zinzo zi ngoto zi Hami.

52 En Hij voerde Zijn volk als schapen, en leidde hen, als een kudde, in de woestijn.

Vayi wutotula batu bandi banga mamemi; wuba tuadisa banga nkangu wu bibulu mu dikanga.

53 Ja, Hij leidde hen zeker, zodat zij niet vreesden; want de zee had hun vijanden overdekt.

Wuba diatisila mu luvovomo; diawu basia mona tsisi ko ayi mbu wumina bambeni ziawu.

54 En Hij bracht hen tot de landpale Zijner heiligheid, tot dezen berg, dien Zijn rechterhand verkregen heeft.

Buna wuba kotisa mu yenda tsi andi yinlongo; ku tsi yi mongo wowo koko kuandi ku lubakala kukibakila.

55 En Hij verdreef voor hun aangezicht de heidenen, en deed hen vallen in het snoer hunner erfenis, en deed de stammen Israels in hun tenten wonen.

Wukuka makanda ku ntualꞌawu; ayi wuba kabudila mintoto miawu banga kiuka wuvuandisa makanda ma Iseli mu zinzo ziawu.

56 Maar zij verzochten en verbitterden God, den Allerhoogste, en onderhielden Zijn getuigenissen niet.

Vayi batota Nzambi ayi batinguna Nzambi Yizangama; basia keba zinzengolo ziandi ko.

57 En zij weken terug, en handelden trouwelooslijk, gelijk hun vaders; zij zijn omgekeerd, als een bedriegelijke boog.

Banga madisa mawu basia ba bafuana ko ayi basia ba minu ko balendi tudulu diana ko banga wuvenga.

58 En zij verwekten Hem tot toorn door hun hoogten, en verwekten Hem tot ijver door hun gesneden beelden.

Bamfuemisa mu bibuangu biawu bizangama balemisa kiphala kiandi mu bitumba biawu

59 God hoorde het en werd verbolgen, en versmaadde Israel zeer.

Nzambi bu kawa, buna wufuema ngolo wutumbu loza mvimba Iseli.

60 Dies verliet Hij den tabernakel te Silo, de tent, die Hij tot een woning gesteld had onder de mensen.

Wuyekula, nzo ngoto mbuabununu yi Silo; nzo yoyo mu kakivuandisa;

61 En Hij gaf Zijn sterkte in de gevangenis, en Zijn heerlijkheid in de hand des wederpartijders.

Wufidisa kesi yi lulendo luandi mu buvika, ayi kiezila kiandi mu mioko mi mbeni.

62 En Hij leverde Zijn volk over ten zwaarde, en werd verbolgen tegen Zijn erfenis.

Wuyekula batu bandi mu sabala, wufuemina ngolo kiuka kiandi.

63 Het vuur verteerde hun jongelingen, en hun jonge dochters werden niet geprezen.

Mbazu yi zinisa bamatoko mawu, ayi bandumba ziawu ziozi zisia zaba babakala ko zisia baka ko minkunga mi makuela ko.

64 Hun priesters vielen door het zwaard, en hun weduwen weenden niet.

Zinganga ziawu zinzambi zimana fuila mu sabala ayi mafuola mawu masia baka bu didila ko.

65 Toen ontwaakte de Heere, als een slapende, als een held, die juicht van den wijn.

Buna Yave wukotuka banga mutu wuba wuleka, banga mutu kotukidi mu diambu di vinu kakololo.

66 En Hij sloeg Zijn wederpartijders aan het achterste; Hij deed hun eeuwige smaadheid aan.

Wuvutula bambeni bandi ku manima; wuzifuisa zitsoni ka zisukanga ko.

67 Doch Hij verwierp de tent van Jozef, en den stam van Efraim verkoos Hij niet.

Buna wuloza zinzo zi ngoto zi Zozefi, kasia sobula ko dikanda di Efalayimi;

68 Maar Hij verkoos den stam van Juda, den berg Sion, dien Hij liefhad.

Vayi wusobula dikanda di Yuda, mongo wu Sioni, wowo kazola.

69 En Hij bouwde Zijn heiligdom als hoogten, als de aarde, die Hij gegrond heeft in eeuwigheid.

Wutunga buangu kiandi kinlongo banga bibuangu bizangama, banga ntoto wowo kakubika mu zithangu zioso zi kazimani.

70 En Hij verkoos Zijn knecht David, en nam hem van de schaapskooien;

Wusobula Davidi kisadi kiandi ayi wumbonga mu ziphangu zi mamemi,

71 Van achter de zogende schapen deed Hij hem komen, om te weiden Jakob, Zijn volk, en Israel, Zijn erfenis.

Wumbongila vana vaba mamemi momo kaba sunga mu diambu di kaba nsungi wu batu bandi Yakobi, wu Iseli kiuka kiandi.

72 Ook heeft hij hen geweid naar de oprechtheid zijns harten, en heeft hen geleid met een zeer verstandig beleid zijner handen.

Buna Davidi wuba nsungi awu mu ntima wufuana ayi wuba diatisila mu koko ku diela.