Spreuken 4
1 Hoort, gij kinderen! de tucht des vaders, en merkt op, om verstand te weten.
Listen, sons, to a father's instruction; pay attention and discover what makes sense,
2 Dewijl ik ulieden goede leer geve, verlaat mijn wet niet.
for what I am passing on to you is reliable. Don't reject my teachings.
3 Want ik was mijns vaders zoon, teder, en een enige voor het aangezicht mijner moeder.
When I was a son with my father—a tender young boy, my mother's only child—
4 Hij nu leerde mij, en zeide tot mij: Uw hart houde mijn woorden vast, onderhoud mijn geboden, en leef.
he was the one who taught me. He told me, “Pay attention to the words I say and keep them in mind; do what I tell you and you will live.
5 Verkrijg wijsheid, verkrijg verstand; vergeet niet, en wijk niet van de redenen mijns monds.
Get wisdom, find out what makes sense. Don't forget my words or reject them.
6 Verlaat ze niet, en zij zal u behoeden; heb ze lief, en zij zal u bewaren.
Don't give up on wisdom for she will keep you safe. Love wisdom and she will protect you.
7 De wijsheid is het voornaamste; verkrijg dan wijsheid, en verkrijg verstand met al uw bezitting.
The first thing in becoming wise is to get wisdom! Whatever else you gain, gain insight.
8 Verhef ze, en zij zal u verhogen; zij zal u vereren, als gij haar omhelzen zult.
Treasure wisdom, and she will praise you; embrace her, and she will honor you.
9 Zij zal uw hoofd een aangenaam toevoegsel geven, een sierlijke kroon zal zij u leveren.
She will place on your head a wreath of grace; she will present to you a crown of glory.”
10 Hoor, mijn zoon! en neem mijn redenen aan, en de jaren des levens zullen u vermenigvuldigd worden.
Listen, my son, if you accept what I tell you, then you will live a long life.
11 Ik onderwijs u in den weg der wijsheid; ik doe u treden in de rechte sporen.
I have explained to you the way of wisdom; I have guided you along the right paths.
12 In uw gaan zal uw tred niet benauwd worden, en indien gij loopt, zult gij niet struikelen.
Nothing will block your way when you walk, you won't stumble when you run.
13 Grijp de tucht aan, laat niet af; bewaar ze, want zij is uw leven.
Hold on to these instructions—don't let them go. Protect them, for they are life's foundation.
14 Kom niet op het pad der goddelozen, en treed niet op den weg der bozen.
Don't go the way of the wicked or follow the example of those who do evil.
15 Verwerp dien, ga er niet door; wijk er van, en ga voorbij.
Avoid that way completely. Don't go there! Turn away, and walk on.
16 Want zij slapen niet, zo zij geen kwaad gedaan hebben; en hun slaap wordt weggenomen, zo zij niet iemand hebben doen struikelen.
Evil people won't rest until they've done something wrong; they can't sleep unless they've tripped someone up.
17 Want zij eten brood der goddeloosheid, en drinken wijn van enkel geweld.
For they eat the bread of wickedness and drink the wine of violence.
18 Maar het pad der rechtvaardigen is gelijk een schijnend licht, voortgaande en lichtende tot den vollen dag toe.
The way of life of the good is like the light of the sunrise, glowing brighter and brighter until the full light of day shines out.
19 De weg der goddelozen is als donkerheid, zij weten niet, waarover zij struikelen zullen.
But the way of life of the wicked is like complete darkness; they don't even know what they're tripping over.
20 Mijn zoon! merk op mijn woorden, neig uw oor tot mijn redenen.
My son, pay attention to what I tell you; listen to the words I'm saying.
21 Laat ze niet wijken van uw ogen, behoud ze in het midden uws harten.
Don't lose sight of them; think about them deeply,
22 Want zij zijn het leven dengenen, die ze vinden, en een medicijn voor hun gehele vlees.
for they are life to anyone who finds them, and make the whole body healthy.
23 Behoed uw hart boven al wat te bewaren is, want daaruit zijn de uitgangen des levens.
Most of all, protect your mind, for everything in life flows from it.
24 Doe de verkeerdheid des monds van u weg, en doe de verdraaidheid der lippen verre van u.
Don't ever lie, and don't say anything dishonest.
25 Laat uw ogen rechtuit zien, en uw oogleden zich recht voor u heen houden.
Focus on what's ahead of you; look at what's in front of you.
26 Weeg den gang uws voets, en laat al uw wegen wel gevestigd zijn.
Pay attention to the path you decide to follow, and you'll be safe wherever you go.
27 Wijk niet ter rechter hand of ter linkerhand, wend uw voet af van het kwade.
Don't deviate to the right or the left, and turn away from evil.
