< Spreuken 19 >
1 De arme, in zijn oprechtheid wandelende, is beter dan de verkeerde van lippen, en die een zot is.
Better is the poor who walks in his integrity than he who is perverse in his lips and is a fool.
2 Ook is de ziel zonder wetenschap niet goed; en die met de voeten haastig is, zondigt.
It is not good to have zeal without knowledge; nor being hasty with one’s feet and sins ·deviates (from the standard goal)·.
3 De dwaasheid des mensen zal zijn weg verkeren; en zijn hart zal zich tegen den HEERE vergrammen.
The foolishness of man subverts his way; his heart rages against Adonai.
4 Het goed brengt veel vrienden toe; maar de arme wordt van zijn vriend gescheiden.
Wealth adds many friends, but the poor is separated from his friend.
5 Een vals getuige zal niet onschuldig zijn; en die leugen blaast, zal niet ontkomen.
A false witness shall not be unpunished. He who pours out lies shall not go free.
6 Velen smeken het aangezicht des prinsen; en een ieder is een vriend desgenen, die giften geeft.
Many will entreat the favor of a ruler, and everyone is a friend to a man who gives gifts.
7 Al de broeders des armen haten hem; hoeveel te meer gaan zijn vrienden verre van hem! Hij loopt hen na met woorden die niets zijn.
All the relatives of the poor shun him: how much more do his friends avoid him! He pursues them with pleas, but they are gone.
8 Die verstand bekomt, heeft zijn ziel lief; hij neemt de verstandigheid waar, om het goede te vinden.
He who gets wisdom 'ahav ·affectionately loves· his own soul. He who keeps understanding shall find good.
9 Een vals getuige zal niet onschuldig zijn; en die leugen blaast, zal vergaan.
A false witness shall not be unpunished. He who utters lies shall perish.
10 De weelde staat een zot niet wel; hoeveel te min een knecht te heersen over vorsten!
Delicate living is not appropriate for a fool, much less for a servant to have rule over princes.
11 Het verstand des mensen vertrekt zijn toorn; en zijn sieraad is de overtreding voorbij te gaan.
The discretion of a man makes him slow to anger. It is his glory to overlook a rebellious breach of relationship.
12 Des konings gramschap is als het brullen eens jongen leeuws; maar zijn welgevallen is als dauw op het kruid.
The king’s wrath is like the roaring of a lion, but his favor is like dew on the grass.
13 Een zotte zoon is zijn vader grote ellende; en de kijvingen ener vrouw als een gestadig druipen.
A foolish son is the calamity of his father. A wife’s quarrels are a continual dripping.
14 Huis en goed is een erve van de vaderen; maar een verstandige vrouw is van den HEERE.
House and riches are an inheritance from fathers, but a prudent wife is from Adonai.
15 Luiheid doet in diepen slaap vallen; en een bedriegelijke ziel zal hongeren.
Slothfulness casts into a deep sleep. The idle soul shall suffer hunger.
16 Die het gebod bewaart, bewaart zijn ziel; die zijn wegen veracht, zal sterven.
He who keeps a mitzvah ·instruction· keeps his soul, but he who is contemptuous in his ways shall die.
17 Die zich des armen ontfermt, leent den HEERE, en Hij zal hem zijn weldaad vergelden.
He who has pity on the poor lends to Adonai; he will reward him.
18 Tuchtig uw zoon, als er nog hoop is; maar verhef uw ziel niet, om hem te doden.
Discipline your son, for there is hope; don’t be a willing party to his death.
19 Die groot is van grimmigheid, zal straf dragen; want zo gij hem uitredt, zo zult gij nog moeten voortvaren.
A hot-tempered man must pay the penalty, for if you rescue him, you must do it again.
20 Hoor raad, en ontvang tucht, opdat gij in uw laatste wijs zijt.
Sh'ma ·Hear obey· counsel and receive instruction, that you may be wise in your latter end.
21 In het hart des mans zijn veel gedachten; maar de raad des HEEREN, die zal bestaan.
There are many plans in a man’s heart, but Adonai’s counsel will prevail.
22 De wens des mensen is zijn weldadigheid; maar de arme is beter dan een leugenachtig man.
That which makes a man to be desired is his chesed ·loving-kindness·. A poor man is better than a liar.
23 De vreze des HEEREN is ten leven; want men zal verzadigd zijnde vernachten; met het kwaad zal men niet bezocht worden.
The fear of Adonai leads to life, then contentment; he rests and will not be touched by trouble.
24 Een luiaard verbergt de hand in den boezem, en hij zal ze niet weder aan zijn mond brengen.
The sluggard buries his hand in the dish; he will not so much as bring it to his mouth again.
25 Sla de spotter, zo zal de slechte kloekzinnig worden; en bestraf den verstandige, hij zal wetenschap begrijpen.
Flog a scoffer, and the simple will learn prudence; rebuke one who has understanding, and he will gain knowledge.
26 Wie de vader verwoest, of de moeder verjaagt, is een zoon, die beschaamd maakt, en schande aandoet.
He who robs his father and drives away his mother, is a son who causes shame and brings reproach.
27 Laat af, mijn zoon, horende de tucht, af te dwalen van de redenen der wetenschap.
If you stop sh'ma ·hearing obeying· instruction, my son, you will be lead astray, intoxicated, unintentional sin ·error· from the words of knowledge.
28 Een Belialsgetuige bespot het recht; en de mond der goddelozen slokt de ongerechtigheid in.
A corrupt witness mocks mishpat ·justice·, and the mouth of the wicked gulps down vain striving of iniquity.
29 Gerichten zijn voor de spotters bereid, en slagen voor den rug der zotten.
Penalties are prepared for scoffers, and beatings for the backs of fools.