Lukas 7
1 Nadat Hij nu al Zijn woorden voleindigd had, ten aanhore des volks, ging Hij in te Kapernaum.
After Jesus finished saying this to the people, he went [with his disciples] to Capernaum [town].
2 En een dienstknecht van een zeker hoofdman over honderd, die hem zeer waard was, krank zijnde, lag op zijn sterven.
There was a Roman army officer there who had a slave whom he thought highly of. This slave was so sick that he was about to die.
3 En van Jezus gehoord hebbende, zond hij tot Hem de ouderlingen der Joden, Hem biddende, dat Hij wilde komen, en zijn dienstknecht gezond maken.
When the officer heard about Jesus, he [summoned] some Jewish elders. He told them to go to Jesus and ask him to come and heal his slave.
4 Dezen nu, tot Jezus gekomen zijnde, baden Hem ernstelijk, zeggende: Hij is waardig, dat Gij hem dat doet;
When they came to where Jesus was, they earnestly asked Jesus [to return with them]. They said, “This officer deserves that you [(sg)] do this [for him],
5 Want hij heeft ons volk lief, en heeft zelf ons de synagoge gebouwd.
because he loves us [Jewish] people, and he [paid the money to] build a synagogue for us.”
6 En Jezus ging met hen. En als Hij nu niet verre van het huis was, zond de hoofdman over honderd tot Hem enige vrienden, en zeide tot Hem: Heere, neem de moeite niet; want ik ben niet waardig, dat Gij onder mijn dak zoudt inkomen.
So Jesus went with them. When he was near the [officer’s] house, the officer [decided that it was not necessary for Jesus to come to his house. So he] summoned some friends. He [told them to] go to Jesus and tell him this: “Lord/Sir, do not bother to come. [Because I am a non-Jew], I am not worthy for you [(sg)], [a Jew], to come into my house [MTY] [and associate with me].
7 Daarom heb ik ook mijzelven niet waardig geacht, om tot U te komen; maar zeg het met een woord, en mijn knecht zal genezen worden.
I did not feel worthy to come to you, [either]. But [please] command [that] my servant [be healed], and he will become well!
8 Want ik ben ook een mens, onder de macht van anderen gesteld, hebbende krijgsknechten onder mij, en ik zeg tot dezen: Ga, en hij gaat; en tot den anderen: Kom en hij komt; en tot mijn dienstknecht: Doe dat! en hij doet het.
[I believe this] because, as for me, there are people who have authority over me [and I obey them]. I also have soldiers under my [authority]. When I say to one of them, ‘Go!’ he goes. When I say to another ‘Come!’ he comes. When I say to my slave, ‘Do this!’ he does it. [And I believe that you speak with a similar kind of authority].”
9 En Jezus, dit horende, verwonderde Zich over hem; en Zich omkerende, zeide tot de schare, die Hem volgde: Ik zeg ulieden: Ik heb zo groot een geloof zelfs in Israel niet gevonden.
When [the officer’s friends arrived and] told that to Jesus, he marveled at what [the officer had said]. Then he turned and said to the crowd that was going with him, “I tell you, I have never before found anyone who trusted [in me like this non-Jewish man does]. No one from Israel, [where I would expect people to believe in me], has trusted in me like he has!”
10 En die gezonden waren, wedergekeerd zijnde in het huis, vonden den kranken dienstknecht gezond.
When those men returned to the officer’s house, they found that the slave was well.
11 En het geschiedde op den volgenden dag, dat Hij ging naar een stad, genaamd Nain, en met Hem gingen velen van Zijn discipelen, en een grote schare.
Soon after that, Jesus went to a town called Nain. His disciples and a large crowd [of other people] went with him.
12 En als Hij de poort der stad genaakte, zie daar, een dode werd uitgedragen, die een eniggeboren zoon zijner moeder was, en zij was weduwe en een grote schare van de stad was met haar.
As they approached the town gate, the corpse of a young man who had just died was being carried out [on a stretcher] {[people] were carrying out [on a stretcher] the corpse of a young man who had just died}. His mother was a widow, and he was her only son. A large group of people from the town were accompanying them.
13 En de Heere, haar ziende, werd innerlijk met ontferming over haar bewogen, en zeide tot haar: Ween niet.
When the Lord saw her, he pitied her. He said to her, “Do not cry!”
14 En Hij ging toe, en raakte de baar aan; (de dragers nu stonden stil) en Hij zeide: Jongeling, Ik zeg u, sta op!
Then, [ignoring the Jewish laws about not coming near a corpse], he came close and touched the stretcher [on which the body was lying]. So the men carrying it stood still. He said, “Young man, I say to you, get up!”
15 En de dode zat overeind, en begon te spreken. En Hij gaf hem aan zijn moeder.
The man sat up and began to talk! Jesus returned him to his mother [to care for her].
16 En vreze beving hen allen, en zij verheerlijkten God, zeggende: Een groot Profeet is onder ons opgestaan, en God heeft Zijn volk bezocht.
Then everyone [there] was amazed/awestruck. They praised God, saying, “A great prophet has come among us!” They also said, “God has come to help his people!”
17 En dit gerucht van Hem ging uit in geheel Judea, en in al het omliggende land.
[Then they] reported what Jesus [had done] throughout all of Judea [district] and other nearby areas.
18 En de discipelen van Johannes boodschapten hem van al deze dingen.
The disciples of John [the Baptizer went to the prison where John was and] told him about those things.
19 En Johannes, zekere twee van zijn discipelen tot zich geroepen hebbende, zond hen tot Jezus, zeggende: Zijt Gij Degene, Die komen zou, of verwachten wij een anderen?
So [one day] John summoned two [of his disciples] and [told them] to go to the Lord and ask him: “Are you [the Messiah who the prophets prophesied would come], or is it someone else that we should expect [to come]?”
20 En als de mannen tot Hem gekomen waren, zeiden zij: Johannes de Doper heeft ons tot U afgezonden, zeggende: Zijt Gij, Die komen zou, of verwachten wij een anderen?
When those two men came to Jesus, they said, “John the Baptizer sent us to ask you [(sg)] this: Are you [the Messiah that] we are expecting [God] to send, or shall we [(exc)] expect someone else?”
21 En in dezelfde ure genas Hij er velen van ziekten en kwalen, en boze geesten; en velen blinden gaf Hij het gezicht.
At that very time Jesus was healing many people of their diseases and [other] sicknesses, he was [casting out] evil spirits, and he was causing many blind people to be able to see.
22 En Jezus, antwoordende, zeide tot hen: Gaat heen, en boodschapt Johannes weder de dingen, die gij gezien en gehoord hebt, namelijk dat de blinden ziende worden, de kreupelen wandelen, de melaatsen gereinigd worden, de doven horen, de doden opgewekt worden, den armen het Evangelie verkondigd wordt.
So he answered those two men, “Go back and report to John what you have seen [me doing] and what you have heard [me telling people. I am enabling] blind people to see. [I am enabling] lame people to walk. [I am] healing people who have leprosy. [I am enabling] deaf people to hear. [I am causing] dead people to become alive again, [and I am] telling [God’s] good message to poor people.
23 En zalig is hij, die aan Mij niet zal geergerd worden.
[Also tell John that God] is pleased with those who do not stop believing in me [because what I do is not what they expect the Messiah to do].”
24 Als nu de boden van Johannes weggegaan waren, begon Hij tot de scharen van Johannes te zeggen: Wat zijt gij uitgegaan in de woestijn te aanschouwen? Een riet, dat van den wind ginds en weder bewogen wordt?
When the men whom John had sent left, Jesus began to talk to the crowd of people about John. He said to them, “[Think about] what sort of person you went to see in the desolate area [when you went there to see John] [RHQ]. [You did not go there to listen to a man who constantly changed the nature of his message] [MET], [like] a reed that is blown back and forth by the wind [RHQ].
25 Maar wat zijt gij uitgegaan te zien? Een mens, met zachte klederen bekleed? Ziet, die in heerlijke kleding en wellust zijn, die zijn in de koninklijke hoven.
Then what kind of man did you go there to see [RHQ]? Was he [RHQ] a man who wore expensive clothes? No! [You know very well that] people who wear beautiful clothes and live in luxury are in kings’ palaces, [not in the desolate areas]!
26 Maar wat zijt gij uitgegaan te zien? Een profeet? Ja, Ik zeg u, ook veel meer dan een profeet.
Then what [kind of person] did you go to see? [Did you] [RHQ] [go there to see John because he was] a prophet? Yes! But I will tell you that [John is] more [important] than an [ordinary] prophet.
27 Deze is het, van welken geschreven is: Ziet, Ik zende Mijn engel voor Uw aangezicht, die Uw weg voor U heen bereiden zal.
He is the one about whom [these words] that God said to the Messiah have been written {[the prophet Malachi] wrote [these words]} [in the Scriptures]: ‘Listen! I am going to send my messenger ahead of you [(sg)] [SYN]. He will prepare [people] for your coming.’
28 Want Ik zeg ulieden: Onder die van vrouwen geboren zijn, is niemand meerder profeet, dan Johannes de Doper; maar de minste in het Koninkrijk Gods is meerder dan hij.
I tell you that from among all the people who have ever lived, [God considers that] no one is greater than John. However, [God considers] everyone who has let God rule their [lives] [MET] to be greater than [John], [even if they are] insignificant [people].”
29 En al het volk, Hem horende, en de tollenaars, die met den doop van Johannes gedoopt waren, rechtvaardigden God.
When they heard [what Jesus said] (OR, [what John preached]), all the people, including tax collectors, [whom many people despised], agreed that God’s way was right. By being baptized by John {By [letting] John baptize them}, [they had agreed that what God required people to do in order to be saved was right].
30 Maar de Farizeen en de wetgeleerden hebben den raad Gods tegen zichzelven verworpen, van hem niet gedoopt zijnde.
But the Pharisees and the men who taught the [Jewish] laws were not baptized by John {did not [let] John baptize them} because they rejected what God wanted them to do.
31 En de Heere zeide: Bij wien zal Ik dan de mensen van dit geslacht vergelijken, en wien zijn zij gelijk?
[Then Jesus also said], “[Many of] you people have heard what [John and I] have taught. (I will illustrate what you are like./Do you know what [many of] you people who have heard what [John and I] have taught are like?) [RHQ]
32 Zij zijn gelijk aan de kinderen, die op de markt zitten, en elkander toeroepen, en zeggen: Wij hebben u op de fluit gespeeld, en gij hebt niet gedanst; wij hebben u klaagliederen gezongen, en gij hebt niet geweend.
You are like children who are [playing games] in an open area. [Some of them] are calling to [the others], saying, ‘We [(exc)] played happy music for you on the flute, but you did not dance! Then we sang sad funeral songs for you, but you did not cry!’
33 Want Johannes de Doper is gekomen, noch brood etende, noch wijn drinkende; en gij zegt: Hij heeft den duivel.
[Similarly, you people are dissatisfied with both John the Baptizer and me]! When John came and [preached to you], he did not eat [ordinary] food [SYN] or drink wine, [like most people do]. But you [rejected him], saying, ‘A demon is controlling him!’
34 De Zoon des mensen is gekomen, etende en drinkende, en gij zegt: Ziet daar, een Mens, Die een vraat en wijnzuiper is, een Vriend van tollenaren en zondaren.
In [contrast], [I], the one who came from heaven, eat [the same food] and drink [wine as others do]. But you [reject me], saying, ‘Look! [This man] eats too much food and drinks too much wine, and he associates with tax collectors and [other] sinners!’
35 Doch de wijsheid is gerechtvaardigd geworden van al haar kinderen.
But those who are [truly God’s] children [PRS] realize that [what John and I do is truly] wise.”
36 En een der Farizeen bad Hem, dat Hij met hem ate; en ingegaan zijnde in des Farizeers huis, zat Hij aan.
[One day] one of the Pharisees [named Simon] invited Jesus to eat a meal with him. So Jesus went to the man’s house and reclined [to eat].
37 En ziet, een vrouw in de stad, welke een zondares was, verstaande, dat Hij in des Farizeers huis aanzat, bracht een albasten fles met zalf.
There was a woman in that city [who many people knew had been] a prostitute [EUP]. She heard that Jesus was eating in the Pharisee’s house. So she went there, taking a stone jar that contained perfume.
38 En staande achter aan Zijn voeten, wenende, begon zij Zijn voeten nat te maken met tranen, en zij droogde ze af met het haar van haar hoofd, en kuste Zijn voeten, en zalfde ze met de zalf.
[As the people there were reclining to eat], the woman stood behind [Jesus, at his] feet. As she was crying [because she was sorry for her sins, her tears fell on Jesus’ feet]. Then she wiped his feet with her hair, and kissed his feet, and anointed them with the perfume.
39 En de Farizeer, die Hem genood had, zulks ziende, sprak bij zichzelven, zeggende: Deze, indien Hij een profeet ware, zou wel weten, wat en hoedanige vrouw deze is, die Hem aanraakt; want zij is een zondares.
When the Pharisee who had invited [Jesus] saw that, he thought, “[Prophets know about other people’s lives], [so] if Jesus were a prophet, he would have known who this woman is who is touching him, and what kind of a person she is. He would have known that she is a prostitute! [EUP]”
40 En Jezus antwoordende, zeide tot hem: Simon! Ik heb u wat te zeggen. En hij sprak: Meester! zeg het.
Jesus said to him, “Simon, there is something I want to tell you [(sg)].” He replied, “Teacher, what is it?”
41 Jezus zeide: Een zeker schuldheer had twee schuldenaars; de een was schuldig vijfhonderd penningen, en de andere vijftig;
Jesus replied, “Two people owed some money to a man who [earned money by] lending [it to others]. One owed him 500 silver coins, and the other owed him 50 silver coins.
42 En als zij niet hadden om te betalen, schold hij het hun beiden kwijt. Zeg dan, wie van deze zal hem meer liefhebben?
Neither of them was able to pay back [what he owed], so the man [very kindly] said that they did not have to pay back anything. So, which of those two men will love that man more?”
43 En Simon, antwoordende, zeide: Ik acht, dat hij het is, dien hij het meeste kwijtgescholden heeft. En Hij zeide tot hem: Gij hebt recht geoordeeld.
Simon replied, “I think that the one who owed the most money and did not have to pay it back [will love him more].” Jesus said to him, “That is correct.”
44 En Hij, Zich omkerende naar de vrouw, zeide tot Simon: Ziet gij deze vrouw? Ik ben in uw huis gekomen; water hebt gij niet tot Mijn voeten gegeven; maar deze heeft Mijn voeten met tranen nat gemaakt, en met het haar van haar hoofd afgedroogd.
Then he turned toward the woman, and said to Simon, “(Think about [what] this woman [has done]!/Do you [(sg)] see [what] this woman [has done]?) [RHQ] When I entered your house, you [did not follow our custom of welcoming guests by] giving me any water [to wash] my feet, but this woman has wet my feet with her tears and then wiped them with her hair!
45 Gij hebt Mij geen kus gegeven; maar deze, van dat zij ingekomen is, heeft niet afgelaten Mijn voeten te kussen.
You did not [follow our custom of greeting by] kissing me, but since I came in, this woman has not stopped kissing my feet!
46 Met olie hebt gij Mijn hoofd niet gezalfd; maar deze heeft Mijn voeten met zalf gezalfd.
You did not [follow our custom of welcoming guests by] anointing my head with [olive] oil, but she has anointed my feet with fragrant perfume.
47 Daarom zeg Ik u: Haar zonden zijn haar vergeven, die vele waren; want zij heeft veel liefgehad; maar dien weinig vergeven wordt, die heeft weinig lief.
So I will tell you that even though this woman has sinned very much, she has been forgiven {[I] have forgiven her}. [By what she has done she has shown that] she loves [me] very much. But a person who has [sinned] just a little bit, but whom [I] have forgiven, will love [me just a little bit].”
48 En Hij zeide tot haar: Uw zonden zijn u vergeven.
Then he said to the woman, “You have been forgiven {[I have] forgiven [you]} [for] your sins.”
49 En die mede aanzaten, begonnen te zeggen bij zichzelven: Wie is Deze, Die ook de zonden vergeeft?
Then those who were eating with him said among themselves, “(This man must [think that he is God]!/Who does this man [think that he] is [RHQ]), saying that he can forgive [people for] their sins?”
50 Maar Hij zeide tot de vrouw: Uw geloof heeft u behouden; ga heen in vrede.
But Jesus said to the woman, “Because you have trusted [PRS] [in me, God] has saved you [from the guilt of your sins]. May [God] give you inner peace as you go!”
