Genesis 26
1 En er was honger in dat land, behalve den eerste honger, die in de dagen van Abraham geweest was; daarom toog Izak tot Abimelech, de koning der Filistijnen, naar Gerar.
And there was a famine in the land, besides the first famine that was in the days of Abraham. And Isaac went to Abimelech king of the Philistines, to Gerar.
2 En de HEERE verscheen hem en zeide: Trek niet af naar Egypte; woon in het land, dat Ik u aanzeggen zal;
And Jehovah appeared to him, and said, Do not go down into Egypt. Dwell in the land which I shall tell thee of.
3 Woon als vreemdeling in dat land, en Ik zal met u zijn, en zal u zegenen; want aan u en uw zaad zal Ik al deze landen geven, en Ik zal den eed bevestigen, dien Ik Abraham uw vader gezworen heb.
Sojourn in this land, and I will be with thee, and will bless thee. For to thee, and to thy seed, I will give all these lands, and I will establish the oath that I swore to Abraham thy father.
4 En Ik zal uw zaad vermenigvuldigen, als de sterren des hemels, en zal aan uw zaad al deze landen geven; en in uw zaad zullen gezegend worden alle volken der aarde,
And I will multiply thy seed as the stars of heaven, and will give to thy seed all these lands, and in thy seed all the nations of the earth shall be blessed,
5 Daarom dat Abraham Mijn stem gehoorzaam geweest is, en heeft onderhouden Mijn bevel, Mijn geboden, Mijn inzettingen en Mijn wetten.
because Abraham obeyed my voice, and kept my order, my commandments, my statutes, and my laws.
6 Alzo woonde Izak te Gerar.
And Isaac dwelt in Gerar.
7 En als de mannen van die plaats hem vraagden van zijn huisvrouw, zeide hij: Zij is mijn zuster; want hij vreesde te zeggen, mijn huisvrouw; opdat mij misschien, zeide hij, de mannen dezer plaats niet doden, om Rebekka; want zij was schoon van aangezicht.
And the men of the place asked him of his wife. And he said, She is my sister. For he feared to say, My wife, Lest, the men of the place should kill me for Rebekah, because she was fair to look upon.
8 En het geschiedde, als hij een langen tijd daar geweest was, dat Abimelech, de koning der Filistijnen, ten venster uitkeek, en hij zag, dat, ziet, Izak was jokkende met Rebekka zijn huisvrouw.
And it came to pass, when he had been there a long time, that Abimelech king of the Philistines looked out at a window, and saw, and, behold, Isaac was playing with Rebekah his wife.
9 Toen riep Abimelech Izak, en zeide: Voorwaar, zie, zij is uw huisvrouw! hoe hebt gij dan gezegd: Zij is mijn zuster? En Izak zeide tot hem: Want ik zeide: Dat ik niet misschien om harentwil sterve.
And Abimelech called Isaac, and said, Behold, she is certainly thy wife, and how did thou say, She is my sister? And Isaac said to him, Because I said, Lest I die because of her.
10 En Abimelech zeide: Wat is dit, dat gij ons gedaan hebt? Lichtelijk had een van dit volk bij uw huisvrouw gelegen, zodat gij een schuld over ons zoudt gebracht hebben.
And Abimelech said, What is this thou have done to us? One of the people might easily have lain with thy wife, and thou would have brought guiltiness upon us.
11 En Abimelech gebood het ganse volk, zeggende: Zo wie deze man of zijn huisvrouw aanroert, zal voorzeker gedood worden!
And Abimelech ordered all the people, saying, He who touches this man or his wife shall surely be put to death.
12 En Izak zaaide in datzelve land, en hij vond in datzelve jaar honderd maten; want de HEERE zegende hem.
And Isaac sowed in that land, and found in the same year a hundredfold. And Jehovah blessed him.
13 En die man werd groot, ja, hij werd doorgaans groter, totdat hij zeer groot geworden was.
And the man became great, and grew more and more until he became very great.
14 En hij had bezitting van schapen, en bezitting van runderen, en groot gezin; zodat hem de Filistijnen benijdden.
And he had possessions of flocks, and possessions of herds, and a great household. And the Philistines envied him.
15 En al de putten, die de knechten van zijn vader, in de dagen van zijn vader Abraham, gegraven hadden, die stopten de Filistijnen, en vulden dezelve met aarde.
Now all the wells which his father's servants had dug in the days of Abraham his father, the Philistines had stopped, and filled with soil.
16 Ook zeide Abimelech tot Izak: Trek van ons; want gij zijt veel machtiger geworden, dan wij.
And Abimelech said to Isaac, Go from us, for thou are much mightier than we.
17 Toen toog Izak van daar, en hij legerde zich in het dal van Gerar, en woonde aldaar.
And Isaac departed from there, and encamped in the valley of Gerar, and dwelt there.
18 Als nu Izak wedergekeerd was, groef hij die waterputten op, die zij ten tijde van Abraham, zijn vader, gegraven, en die de Filistijnen na Abrahams dood toegestopt hadden; en hij noemde derzelver namen naar de namen, waarmede zijn vader die genoemd had.
And Isaac again dug the wells of water, which they had dug in the days of Abraham his father. For the Philistines had stopped them after the death of Abraham. And he called their names after the names by which his father had called them.
19 De knechten van Izak dan groeven in dat dal, en zij vonden aldaar een put van levend water.
And Isaac's servants dug in the valley, and found there a well of springing water.
20 En de herders van Gerar twistten met Izaks herders, zeggende: Dit water hoort ons toe! Daarom noemde hij de naam van die put Esek, omdat zij met hem gekeven hadden.
And the herdsmen of Gerar strove with Isaac's herdsmen, saying, The water is ours. And he called the name of the well Esek, because they contended with him.
21 Toen groeven zij een andere put, en daar twistten zij ook over; daarom noemde hij deszelfs naam Sitna.
And they dug another well, and they strove for that also. And he called the name of it Sitnah.
22 En hij brak op van daar, en groef een andere put, en zij twistten over dien niet; daarom noemde hij deszelfs naam Rehoboth, en zeide: Want nu heeft ons de HEERE ruimte gemaakt, en wij zijn gewassen in dit land.
And he moved from there, and dug another well, and they did not strive for that. And he called the name of it Rehoboth. And he said, For now Jehovah has made room for us, and we shall be fruitful in the land.
23 Daarna toog hij van daar op naar Ber-seba.
And he went up from there to Beersheba.
24 En de HEERE verscheen hem in denzelven nacht, en zeide: Ik ben de God van Abraham, uw vader; vrees niet; want Ik ben met u; en Ik zal u zegenen, en uw zaad vermenigvuldigen, om Abrahams, Mijns knechts, wil.
And Jehovah appeared to him the same night, and said, I am the God of Abraham thy father. Fear not, for I am with thee, and will bless thee, and multiply thy seed for my servant Abraham's sake.
25 Toen bouwde hij daar een altaar, en riep den Naam des HEEREN aan. En hij sloeg aldaar zijn tent op; en Izaks knechten groeven daar een put.
And he built an altar there, and called upon the name of Jehovah, and pitched his tent there. And there Isaac's servants dug a well.
26 En Abimelech trok tot hem van Gerar, met Ahuzzat, zijn vriend, en Pichol, zijn krijgsoverste.
Then Abimelech went to him from Gerar, and Ahuzzath his friend, and Phicol the captain of his army.
27 En Izak zeide tot hen: Waarom zijt gij tot mij gekomen, daar gij mij haat, en hebt mij van u weggezonden?
And Isaac said to them, Why have ye come to me, seeing ye hate me, and have sent me away from you?
28 En zij zeiden: Wij hebben merkelijk gezien, dat de HEERE met u is; daarom hebben wij gezegd: Laat toch een eed tussen ons zijn, tussen ons en tussen u, en laat ons een verbond met u maken:
And they said, We saw plainly that Jehovah was with thee. And we said, Let there now be an oath between us, even between us and thee. And let us make a covenant with thee,
29 Zo gij bij ons kwaad doet, gelijk als wij u niet aangeroerd hebben, en gelijk als wij bij u alleenlijk goed gedaan hebben, en hebben u in vrede laten trekken! Gij zijt nu de gezegende des HEEREN!
that thou will do us no hurt, as we have not touched thee, and as we have done to thee nothing but good, and have sent thee away in peace. Thou are now the blessed of Jehovah.
30 Toen maakte hij hun een maaltijd, en zij aten en dronken.
And he made a feast for them, and they ate and drank.
31 En zij stonden des morgens vroeg op, en zwoeren de een den ander; daarna liet Izak hen gaan, en zij togen van hem in vrede.
And they rose up promptly in the morning, and swore one to another. And Isaac sent them away, and they departed from him in peace.
32 En het geschiedde ten zelfde dage, dat Izaks knechten kwamen, en boodschapten hem van de zaak des puts, dien zij gegraven hadden, en zij zeiden hem: Wij hebben water gevonden.
And it came to pass the same day, that Isaac's servants came, and told him concerning the well which they had dug, and said to him, We have found water.
33 En hij noemde denzelven Seba; daarom is de naam dier stad Ber-seba, tot op dezen dag.
And he called it Shibah. Therefore the name of the city is Beersheba to this day.
34 Als nu Ezau veertig jaren oud was, nam hij tot een vrouw Judith, de dochter van Beeri, den Hethiet, en Basmath, de dochter van Elon, den Hethiet.
And when Esau was forty years old he took to wife Judith the daughter of Beeri the Hittite, and Basemath the daughter of Elon the Hittite.
35 En deze waren voor Izak en Rebekka een bitterheid des geestes.
And they were a bitterness of spirit to Isaac and to Rebekah.
