Exodus 23
1 Gij zult geen vals gerucht opnemen; en stelt uw hand niet bij den goddeloze, om een getuige tot geweld te zijn.
Vahe'mo'ma osu'nesiazankura krunagea hutma vano osiho. Hazenke vahetega anteta havi kea keagafina huamara osiho.
2 Gij zult de menigte tot boze zaken niet volgen; en gij zult niet spreken in een twistige zaak, dat gij u neigt naar de menigte, om het recht te buigen.
Rama'a vahera avaririnka kefo avu'ava zana osuo. Hagi mago'mo'ma keagare'ma oti'nenama, rama'a vahe'mo'za havi kema hunente'nagenka kagranena zamavaririnka havi kea osuo.
3 Ook zult gij den geringe niet voortrekken en zijn twistige zaak.
Hanki mago zanarimpa osu'neke ke ha'ma nehanankenka, amunte omane nere hunka agri kazigagera onto.
4 Wanneer gij uw vijands os, of zijn dwalenden ezel, ontmoet, gij zult hem denzelven ganselijk wederbrengen.
Ha' vahekamofo bulimakao afuro donki afumo'ma hazagre'nena kesnunka, ete avrenka nafa'amofo ome amio.
5 Wanneer gij uws haters ezel onder zijn last ziet liggen, zult gij dan nalatig zijn, om het uwe te verlaten voor hem? Gij zult het in alle manier met hem verlaten.
Avesinogantesnia ne'mofo tonki afumo'ma, tusi'a knaza erino nevanifintima ome traka huno'ma masenenkenka, ana nera aza hunka donki afu'a azeri otio.
6 Gij zult het recht uws armen niet buigen in zijn twistige zaak.
Hanki amunte omne vahe'mo'ma keagafima oti'nesigenka amunte me'nea vahetega antenka azeri havizana osunka keaga antahi so'e huo.
7 Zijt verre van valse zaken; en den onschuldige en gerechtige zult gij niet doden; want Ik zal de goddeloze niet rechtvaardigen.
Havigea hunka hazenkema osu'nesia vahera keagafina avrentege ahe frigera osunka ogantu'a manio. Na'ankure Nagra e'inama hanaza vahetamimofo kumira atre ozmantegosue.
8 Ook zult gij geen geschenk nemen; want het geschenk verblindt de zienden, en het verkeert de zaak der rechtvaardigen.
Keagafima mani'neno'ma aza huogu'ma masavema huno kamisia zana e'orio. Na'ankure masavema huno aza hinogu'ma ami zamo'a, keagama refkohu vahe'mofo avurga eri asu higeno, fatgo vahe'mofo kea eri rukrahe nehie.
9 Gij zult ook den vreemdeling niet onderdrukken; want gij kent het gemoed des vreemdelings, dewijl gij vreemdelingen geweest zijt in Egypteland.
Ru moparetima tamagranema emani'naza vahera zamazeri havi zana osiho. Na'ankure tamagrama Isipi moparema mani'netama eri'naza knazana antahi'naze.
10 Gij zult ook zes jaar uw land bezaaien, en deszelfs inkomst verzamelen;
Tamagra hoza 6si'a kafumofo agu'afi erita nenteta, ne'zama'a vasageho.
11 Maar in het zevende zult gij het rusten en stil liggen laten, dat de armen uws volks mogen eten, en het overige daarvan de beesten des velds eten mogen; alzo zult gij ook doen met uw wijngaard, en met uw olijfbomen.
Hianagi 7ni kafurera ana mopafina hoza onteta atrenkeno manigsa hino. Hagi ana mopafima agra'ama hagesia ne'zana atrenkeno zamunte omane vahe'mo'za eri'za nenenkeno, mago'a afi zagagafamo'za neho. Ana zanke huta olivi zafa hozane waini zafa hozanena onkrita atrenkeno mopamo'a amne meno.
12 Zes dagen zult gij uw werken doen; maar op den zevenden dag zult gij rusten; opdat uw os en uw ezel ruste, en dat de zoon uwer dienstmaagd en de vreemdeling adem scheppe.
Miko erizantamia 6si'a zage knafi erigahaze. Hianagi 7ni zagekna zupa manigsa hinkeno bulimakao afutamimo'ene donki afutamimo'ene, tamagri kazokzo eri'za a'mofo mofavretamine, emani vahe'mo'zama eri'zama e'nerisaza nena manigsa hugahaze.
13 In alles, wat Ik tot ulieden gezegd heb, zult gij op uw hoede zijn; en den naam van andere goden zult gij niet gedenken; uit uw mond zal hij niet gehoord worden!
Nagrama huogu'ma kasami'noa kea antahi ankere'nenka, havi anumazantmimofo agiramina ahege, ana anumzatmimofo agigenke'a huama osiho. Nehinke'za zamagra ontahiho.
14 Drie reizen in het jaar zult gij Mij feest houden.
Mago kafufina 3'a zupa atru huta ne'zana kreta neneta, monora hunantetere hiho.
15 Het feest van de ongezuurde broden zult gij houden; zeven dagen zult gij ongezuurde broden eten (gelijk Ik u geboden heb), ter bestemder tijd in de maand Abib, want in dezelve zijt gij uit Egypte getogen; doch men zal niet ledig voor Mijn aangezicht verschijnen.
Nagrama hurmante'noaza hutma ese ne'zama nesazana 7ni'a zageknafi zo-ore bretia neho. E'i ana ne'zana Avibi (March-April) ikante netere hiho. Na'ankure e'i ana ikante Isipitira atreta atiramita e'naze. E'ina hu'negu ana mika'mo'za amnea ome'za zamente zamente kresramna vu musezana eri'za eho.
16 En het feest des oogstes, der eerste vruchten van uw arbeid, die gij op het veld gezaaid zult hebben. En het feest der inzameling, op den uitgang des jaars, wanneer gij uw arbeid uit het veld zult ingezameld hebben.
Anantera ne'zama hamare'zamofo musema hu knarera, ese'ma hozafima nenama hania kavera emeritru hutma ne'zana neneta musena nehutma, ana hukna huta ne'zama vasage nompima ante vagare knarera, ne'zana neneta musena hugahaze.
17 Drie malen des jaars zullen al uw mannen voor het aangezicht des Heeren HEEREN verschijnen.
Mago kafufina 3'a zupa mika venene'motma Hankavenentake Ra Anumzamo'na navuga etere hiho.
18 Gij zult het bloed Mijns offers met geen gedesemde broden offeren; ook zal het vette Mijns feestes tot op den morgen niet vernachten.
Nagritegama kresramnama vunantesaza zagamofo koranpina zistima me'nesiazana erinteta Kresramana vuonanteho. Hianagi ana zagagafamofo afovamo'a me'nenkeno kora otino, hanki ana zupage tevefi kre fanane hiho.
19 De eerstelingen der eerste vruchten uws lands zult gij in het huis des HEEREN uws Gods brengen. Gij zult het bokje niet koken in de melk zijner moeder.
Ese ne'zama hozatamifinti'ma vasagesazana eritma Rantami Anumzamofo nompi eme amiho. Hagi anenta meme afura nerera ami rimpina onkreho.
20 Ziet, Ik zende een Engel voor uw aangezicht, om u te behoeden op dezen weg, en om u te brengen tot de plaats, die Ik bereid heb.
Antahiho, Nagra ankero vahe'ni'a huntoankino, ugota hurmanteno nevuno kantega kegava huramanteno retro'ma huramante'noa kumatera vugahie.
21 Hoedt u voor Zijn aangezicht, en weest Zijner stem gehoorzaam, en verbittert Hem niet; want Hij zal ulieder overtredingen niet vergeven; want Mijn Naam is in het binnenste van Hem.
Ana ne'mo'ma mika'a kema kasmisiana, hara reontenka ke'a antahinka erizafa huo. Na'ankure Nagri nagimo'a agripi me'nena, ha'marentesanana kumika'a atreogantegosie.
22 Maar zo gij Zijner stem naarstiglijk gehoorzaamt, en doet al wat Ik spreken zal, zo zal Ik uwer vijanden vijand, en uwer wederpartijders wederpartij zijn.
Hianagi Nagrama asamisua kema tamasmi'na ke'ama antahita avaririsage'na, Nagra ha' vahetamimofona ha' hunentena, ha'ma rezmantesaza vahera ha' rezamantegahue.
23 Want Mijn Engel zal voor uw aangezicht gaan, en Hij zal u inbrengen tot de Amorieten, en Hethieten, en Ferezieten, en Kanaanieten, Hevieten, en Jebusieten; en Ik zal hen verdelgen.
Na'ankure ankeronimo'a ugagota hurmanteno tamavreno Amori vahepine, Hiti vahepine, Perisi vahepine, Kenani vahepine, Hivi vahepine, Jebusi vahe'mofo mopafinena nevina, Nagra ana kumatmimpi vahetmina zmahehana hugahue.
24 Gij zult u voor hun goden niet buigen, noch hen dienen; ook zult gij naar hun werken niet doen; maar gij zult ze geheel afbreken, en hun opgerichte beelden ganselijk vermorzelen.
Zamagri anumzatmintera tamarenarege monora huntege, zamavu'zmavara avaririta osiho. Hagi mika havi anumzazmia erita rurako hutreho.
25 En gij zult den HEERE uw God dienen, zo zal Hij uw brood en uw water zegenen; en Ik zal de krankheden uit het midden van u weren.
Hagi Anumza Rantamimofona Agrike monora hunentenke'na, ne'zama nesaza zane, tima nesaza zana asomu huneramante'na kria amu'notmifintira eritra'neno.
26 Er zal geen misdrachtige, noch onvruchtbare in uw land zijn; Ik zal het getal uwer dagen vervullen.
Hagi mofavrea kase ofri knare hu'za kse nezmante'nageno, magore huno naravora ana mopafina omanigahie. Hagi ana mopafina tamagra zaza kna manitetma frigahaze.
27 Ik zal Mijn schrik voor uw aangezicht zenden, en al het volk, tot hetwelk gij komt, versaagd maken; en Ik zal maken, dat al uw vijanden u den nek toekeren.
Nagra vugota hu'na ana ha' vahetimia zamazeri kore neha'nena antahintahi zamimo'a savri nehina rukrahe hu'za kore fregahaze.
28 Ik zal ook horzelen voor uw aangezicht zenden; die zullen van voor uw aangezicht uitstoten de Hevieten, de Kanaanieten en de Hethieten.
Nagra tume huntanenkeno ugota hurmanteno Hivi vahe'ma, Kenani vahe'ma, Hiti vahera zmarotago hinke'za ana mopafina omanigosaze.
29 Ik zal hen in een jaar van uw aangezicht niet uitstoten, opdat het land niet woest worde, en het wild gedierte boven u niet vermenigvuldigd worde.
Hianagi magoke kafufinkera zamahe kaso'opegosue, na'ankure e'inama hanugeno'a, afi zagagafamo'a forehu hakare huno mika kaziga avite'neno, tamazeri havizantfa hugahie.
30 Ik zal hen allengskens van uw aangezicht uitstoten, totdat gij gewassen zijt en het land erft.
E'igu akohe'na, ha' vahetimia osi'a zamazeri atretere nehanugeta, hakare vahe'ma fore huta miko mopa mani aviteghaze.
31 En Ik zal uw landpalen zetten van de zee Suf tot aan de zee der Filistijnen, en van de woestijn tot aan de rivier; want Ik zal de inwoners van dat land in uw hand geven, dat gij hen voor uw aangezicht uitstoot.
Mopatimimofo atupa'ama ometre emetrema hu'neana, koranke hgerinteti eri agafa huno vuno Medeterenia hagerinte ome atregahie. Hagi mago kaziga asopa'amo'a ka'ma mopareti erigafa huno vuno Yufretisi tinte ome atregahie. Hagi e'i ana mopafima nemaniza vahera Nagra tamaza nehane'na mopazmia zamaheta hanaregahaze.
32 Gij zult met hen, noch met hun goden, een verbond maken.
Hanki mago huvempa kea ana mopare vahe'eneno, anumzazmirera huta eri hageorafiho.
33 Zij zullen in uw land niet wonen, opdat zij u tegen Mij niet doen zondigen; indien gij hun goden dient, het zal u voorzeker tot een valstrik zijn.
Zamatrenke'za tamagri mopafina omaniho. Na'ankure tamazeri savari hanageta havi anumzante monora hunenteta kumi hanageno, kukomo tamazeriankna hugahie.
