Exodus 16

1 Toen zij van Elim gereisd waren, zo kwam de ganse vergadering der kinderen Israels in de woestijn Sin, welke is tussen Elim en tussen Sinai, aan den vijftienden dag der tweede maand, nadat zij uit Egypteland uitgegaan waren.

Hagi menina nampa 2 ikamofo 15ni knazupa Israeli vahe'mo'za Isipima atre'za atirami'naza emaninaretira Elimia atre'za Sinie nehaza ka'ma kokampi, Elimine Sainai amu'nompi e'naze.

2 En de ganse vergadering der kinderen Israels murmureerde tegen Mozes en tegen Aaron, in de woestijn.

Hagi maka Israeli vahe'mo'za mago zamarimpa osu'za Mosesene Aronikiznia ka'ma kokampina ke hakare huznante'naze.

3 En de kinderen Israels zeiden tot hen: Och, dat wij in Egypteland gestorven waren door de hand des HEEREN, toen wij bij de vleespotten zaten, toen wij tot verzadiging brood aten! Want gijlieden hebt ons uitgeleid in deze woestijn, om deze ganse gemeente door den honger te doden.

Hagi Israeli vahe'mo'za anage hu'za zanasami'naze, Isipima mani'neta tavesite afu kavone, bretinena neramu nehuta maninonte Ra Anumzamo'ma tahe friresina knare hisine. Hianagi tagaku nehuta frisunegu ka'ma kokampina tavreta e'na'o.

4 Toen zeide de HEERE tot Mozes: Zie, Ik zal voor ulieden brood uit den hemel regenen; en het volk zal uitgaan, en verzamelen elke dagmaat op haar dag; opdat Ik het verzoeke, of het in Mijn wet ga, of niet.

Anantera Ra Anumzamo'a anage huno Mosesena asami'ne, ko, Nagra maka kna monafinti bretia ko'mariaza hu'na tamagritega atresugeno eraminige'za, vahe'mo'za vu'za mago mago knamofo agu'afima nesaza avamente erisage'na, keni'a amagera antegahazafi rezmahe'na kegahue.

5 En het zal geschieden op den zesden dag, dat zij bereiden zullen hetgeen zij ingebracht zullen hebben; dat zal dubbel zijn boven hetgeen zij dagelijks zullen verzamelen.

Hagi 6si knazupa, tare knamofo agu'afima nesaza avamente zogiho.

6 Toen zeiden Mozes en Aaron tot al de kinderen Israels: Aan den avond, dan zult gij weten, dat u de HEERE uit Egypteland uitgeleid heeft;

Ana higeno Mosese'ene Aronikea maka Israeli vahera zamasami'ne, meni kinagama ketma antahitama hanazana Ra Anumzamo Isipitira tavreno atirami'ne nehutma,

7 En morgen, dan zult gij des HEEREN heerlijkheid zien, dewijl Hij uw murmureringen tegen den HEERE gehoord heeft; want wat zijn wij, dat gij tegen ons murmureert?

nanterana Ra Anumzamofo hanave'a kegahaze. Na'ankure Ra Anumzamofoma mago tamarimpama nosuta kehakarema huntazana antahi'ne, hagi tagra izagata mani'nonketa ke hakarea hunerantaze?

8 Voorts zeide Mozes: Als de HEERE ulieden aan den avond vlees te eten zal geven, en aan den morgen brood tot verzadiging, het zal zijn, omdat de HEERE uw murmureringen gehoord heeft, die gij tegen Hem murmureert; want wat zijn wij? Uw murmureringen zijn niet tegen ons, maar tegen den HEERE.

Anante Mosese'a anage hu'ne, Ra Anumzamo'a nanterana neramu'ma hu'are bretia neramimino, afu ame'a erifore huno kinaga tamamigahie. Na'ankure Agri'ma ke hakarema hunentaza zana agra ko keno antahino hu'ne. Tagra izagata mani'nonketa ke hakarea hunerantaze. Tagri ke hakarea hunorantazanki, Ra Anumzamofo kehakarea hunentaze.

9 Daarna zeide Mozes tot Aaron: Zeg tot de ganse vergadering der kinderen Israels: Nadert voor het aangezicht des HEEREN, want Hij heeft uw murmureringen gehoord.

Anante Mosese'a anage huno Aronina asmi'ne, Maka Israeli vahe'mokizmia anage hunka zamasamio, Ra Anumzamofo tava'onte avuga eta antahiho, na'ankure ke hakare'ma hazana Agra antahine.

10 En het geschiedde, als Aaron tot de ganse vergadering der kinderen Israels sprak, en zij zich naar de woestijn keerden, zo ziet, de heerlijkheid des HEEREN verscheen in de wolk.

Hagi Aroni'a maka Israeli vahe'mokizmima anankema nezmasamige'za, nentahi'za kegamute'za ka'ma kokantega kazana, Ra Anumzamofo msamo'a hampompinti remsa hu'ne.

11 Ook heeft de HEERE tot Mozes gesproken, zeggende:

Anante Ra Anumzamo'a anage huno Mosesenku hu'ne,

12 Ik heb de murmureringen der kinderen Israels gehoord; spreek tot hen, zeggende: Tussen twee avonden zult gij vlees eten, en aan den morgen zult gij met brood verzadigd worden; en gij zult weten, dat Ik de HEERE uw God ben.

Nagra Israeli vahe'mo'zama ke hakare'ma hazana ko antahi'noanki anage hunka zamasamio, kinaga afu ame'a negahaze. Hagi nanterana bretia neramu nehuta, tamagra keta antahitama hanazana, Nagrikura, Ra Anumzana tagri Anumza mani'ne hugahaze.

13 En het geschiedde aan den avond, dat er kwakkelen opkwamen, en het leger bedekten; en aan den morgen lag de dauw rondom het leger.

Hagi ana zupa kinaga segeno'a, Hifa namazagamo'za e'za seli nomagi'za mani'naza kumara emani avinetazageno, nanterana ata ko aru'ne.

14 Als nu de liggende dauw opgevaren was, zo ziet, over de woestijn was een klein rond ding, klein als de rijm, op de aarde.

Ana ata ko'mo'ma hagegema higeno'a, ka'ma kokampina efeke huno breti retoza'agna'za fore huno mopa refite'ne.

15 Toen het de kinderen Israels zagen, zo zeiden zij, de een tot den ander: Het is Man, want zij wisten niet wat het was. Mozes dan zeide tot hen: Dit is het brood, hetwelk de HEERE ulieden te eten gegeven heeft.

Anante Israeli vahe'mo'zama ana zama nege'za, zamagra zamagra anage hu'naze, ama zana na'zane? Na'ankure anazana Israeli vahe'mo'za ke'za antahi'za osu'nazagu hu'naze. Anante Mosese'a anage huno zamasami'ne, ama'i Ra Anumzamo bretima nesazaza tami'ne.

16 Dit is het woord, dat de HEERE geboden heeft: Verzamelt daarvan een ieder naar dat hij eten mag, een gomer voor een hoofd, naar het getal van uw zielen; ieder zal nemen voor degenen, die in zijn tent zijn.

Hagi amanage huno Ra Anumzamo'a hanave ke hu'ne, tare lita tima afiga'ma hu'nesia kavofi, mago mago'mo'a seli nompima mani'nesaza avamente zogiho.

17 En de kinderen Israels deden alzo, en verzamelden, de een veel en de ander weinig.

Hagi Israeli vahe'mo'za kema zamasamiaza hu'za zogi'nazana, mago'amo'za rama'a zonegizageno, mago'amo'za osia zogi'naze.

18 Doch als zij het met de gomer maten, zo had hij, die veel verzameld had, niets over, en dien, die weinig verzameld had, ontbrak niet; een iegelijk verzamelde zoveel, als hij eten mocht.

Henka ana ne'zana erinte'za refko hu'za kazana, rama'ama eri'namo'za agateorazageno, osi'ama eri'namo'za atupara osu'naze. Maka'mo'za ana ne'zana negnare hu'naze.

19 En Mozes zeide tot hen: Niemand late daarvan over tot den morgen.

Anante Mosese'a anage huno zamasami'ne, Mago'a ne'zana atrenkeno me'nenkeno nanterana oseno.

20 Doch zij hoorden niet naar Mozes, maar sommige mannen lieten daarvan over tot den morgen. Toen wiesen er wormen in, en het werd stinkende; dies werd Mozes zeer toornig op hen.

Hianagi zamagra Mosese'ma hiankea ontahi'za, nene'za mago'a ante'nazageno ko'ma atigeno, anampintira kani fore huno himna vigeno, Mosese'a rimpa ahezmante'ne.

21 Zij nu verzamelden het allen morgen, een iegelijk naar dat hij eten mocht; want als de zon heet werd, zo versmolt het.

Maka nanterana Israeli vahe'mo'za nesaza avamente zogi'nazanagi, mago'ama atrageno'ma meama'a zagemo'ma amuhoma nehuno'a, teze'ze higeno fnanene hu'ne.

22 En het geschiedde op den zesden dag, dat zij dubbel brood verzamelden, twee gomers voor een; en al de oversten der vergadering kwamen en verkondigden het aan Mozes.

Hagi 6si knazupa tare lita tima afiga'ma hu'nesia kavofi, mago mago'mo'a tare knafima nesaza avamente tare kavo eri avitetere hino. Maka Israeli vahe'mokizmi kva vahe'mo'za e'za anazama fore'ma hiazana Mosesena eme asmi'naze

23 Hij dan zeide tot hen: Dit is het, dat de HEERE gesproken heeft: Morgen is de rust, de heilige sabbat des HEEREN! wat gij bakken zoudt, bakt dat, en ziedt, wat gij zieden zoudt; en al wat over blijft, legt het op voor u in bewaring tot den morgen.

Anante Mosese'a anage huno zamagrira zamasmi'ne, Ra Anumzamo'a amanage hie, okina mani fruhu (Sabat) knagino, Ra Anumzamofo ruotage kne, tevefima kresazama'a tevefi negretma, kavofima kresazama'a, kavofi kreho. Hagi mesiama'a eri otage hutma ante'nenkeno, ko atuno.

24 En zij legden het op tot den morgen, gelijk als Mozes geboden had; en het stonk niet, en er was geen worm in.

Hige'za meama'a ante'nageno ko atuneanagi, ana ne'zampina knina fore osigeno, himna ovu'ne.

25 Toen zeide Mozes: Eet dat heden, want het is heden de sabbat des HEEREN; gij zult het heden op het veld niet vinden.

Mosese'a amanage huno zamasmi'ne, mani fru hu'zupagita omnenketa e'origosaze. Krente hanaza ne'za neneta maniho.

26 Zes dagen zult gij het verzamelen; doch op den zevenden dag is het sabbat, op denzelven zal het niet zijn.

Hagi 6si'a knafi ne'zana zogigahaze. Hianagi 7ni kna mani fruhu knagino, ne'zana omanegahie.

27 En het geschiedde aan den zevenden dag, dat sommigen van het volk uitgingen, om te verzamelen; doch zij vonden niet.

Hagi mani fruhu knama (sabat) ege'za, mago'a vahe'mo'za ne'za erinaku vu'za ome hakazanagi, onke'naze.

28 Toen zeide de HEERE tot Mozes: Hoe lang weigert gijlieden te houden Mijn geboden en Mijn wetten?

Anante Ra Anumzamo'a anage huno Mosesena asami'ne, Nama'a kna tamagra Nagri kasege hihoma hua ke'nena amagera nontaze?

29 Ziet, omdat de HEERE ulieden den sabbat gegeven heeft, daarom geeft Hij u aan den zesden dag voor twee dagen brood; een ieder blijve in zijn plaats! dat niemand uit zijn plaats ga op den zevenden dag!

Hagi keho, Ra Anumzamo'na mani fruma hanaza kna tami'noe. E'ina hu'negu ne'zama nesaza zana, tare knamofo agu'afima nesaza avamente 6si knazupa Nagra tami'noe. Hagi mago'mo'e huno mani fruma huknarera megi'a nezankura hakeno ovuno, maka vahe'mo'za nozamire manitere hiho.

30 Alzo rustte het volk op den zevenden dag!

Hige'za Israeli vahe'mo'za, 7ni knarera manigasa hu'naze.

31 En het huis Israels noemde deszelfs naam Man; en het was als korianderzaad, wit, en de smaak daarvan was als honigkoeken.

Ana hige'za Israeli vahe'mo'za, ana ne'zankura manae hu'za agi'a ante'naze. Hagi ana manamo'a osisi huno kolianta zafa rgagna huno efeke higeno, haga'amo'a tumerima'areti tro hu'nea bisketigna hu'ne.

32 Voorts zeide Mozes: Dit is het woord, hetwelk de HEERE bevolen heeft: Vul een gomer daarvan tot bewaring voor uw geslachten, opdat zij zien het brood, dat Ik ulieden heb te eten gegeven in deze woestijn, toen Ik u uit Egypteland uitleidde.

Anante Mosese'a anage huno zamasami'ne, Ra Anumzamo'a anage hie, tare lita tima afiga avamente mana antenkeno me'nena henkama fore hunante anante'ma hu'za esaza vahe'mo'za ana mana nege'za, Isipiti'ma tamavremegi atre'na tamavre'na ne-ena tami'noa mana kegahaze.

33 Ook zeide Mozes tot Aaron: Neem een kruik, en doe een gomer vol Man daarin; en zet die voor het aangezicht des HEEREN, tot bewaring voor uw geslachten.

Hagi Mosese'a anage huno Aronina asami'ne, tare lita tima afiga avamente ana mana erivitenka Anumzamofo avure'ma ante'nea kavofina antegeno me'nena, henkama fore hunante ante'ma hu'zama esaza vahe'mo'za kegahaze.

34 Gelijk als de HEERE aan Mozes geboden had, alzo zette ze Aaron voor de getuigenis tot bewaring.

Ra Anumzamo'ma Mosesema asmi'nea kante amage anteno, Aroni'a ana mana henkama fore hunante anante'ma hanaza vahe'mo'za nege'za antahimisagu antegeno me'ne.

35 En de kinderen Israels aten Man veertig jaren, totdat zij in een bewoond land kwamen; zij aten Man, totdat zij kwamen aan de pale van het land Kanaan.

Hagi Israeli vahe'mo'za 40'a kafufi ana mana ne'zana ne'za nevu'za, vahe'ma mani'naza mopafina uhanati'za, ana mana ne'za nene'za Keneni vahe'mokizmi mopafi ufre atuparega uhanati'naze.

36 Een gomer nu is het tiende deel van een efa.

Hagi ana knafima ne'zama refko'ma hu'zama negaza kavoa tare me'ne, (magora osikino oma tare lita ti afiga hu'ne. Hagi magora efetie nehaza rankavogino, 20'a lita tina afiga hu'ne.)