< Handelingen 16 >
1 En hij kwam te Derbe en Lystre. En ziet, aldaar was een zeker discipel, met name Timotheus, zoon van een gelovige Joodse vrouw, maar van een Grieksen vader;
Bolo da asili, Debe moilaiga doaga: le, yolesili asili, Lisadala moilaiga doaga: i. Amo moilai ganodini Yesu Ea fa: no bobogesu dunu ea dio amo Dimodi esalu. Ea ame da Gode Ea hou lalegagui Yu uda esalu, be ea ada da Galigi dunu.
2 Welken goeden getuigenis gegeven werd van de broederen te Lystre en Ikonium.
Yesu Ea fa: no bobogesu fi dunu Lisadala amola Aigouniame moilai amo ganodini esalu, ilia huluane da Dimodi ea hou hahawane ba: i.
3 Deze wilde Paulus, dat met hem zou reizen; en hij nam en besneed hem, om der Joden wil, die in die plaatsen waren; want zij kenden allen zijn vader, dat hij een Griek was.
Bolo da Dimodi sigi masunu dawa: beba: le, ea gadofo damui. Yu dunu huluane amo soge ganodini ilia Dimodi eda da Galigi dunu dawa: i. Amo dawa: beba: le, e da Dimodi ea gadofo damui.
4 En alzo zij de steden doorreisden, gaven zij hun de verordeningen over, die van de apostelen en de ouderlingen te Jeruzalem goed gevonden waren, om die te onderhouden.
Ilia moilai enoma enoma asili, ilia da Yesu Ea fa: no bobogesu fi dunuma, Yelusaleme moilai bai bagade fi, asunasi dunu amola sese asigilai dunu ilia fofada: su liligi olelei. Amola amo sema nabawane hamoma: ne sia: i.
5 De Gemeenten dan werden bevestigd in het geloof, en werden dagelijks overvloediger in getal.
Amaiba: le, sese fi dunu ilia dafawaneyale dawa: su hou da asigilalu. Eno dunu da ilima gilisiba: le, ilia idi da bagade heda: su.
6 En als zij Frygie, en het land van Galatie doorgereisd hadden, werden zij van den Heiligen Geest verhinderd het Woord in Azie te spreken.
Gode Ea A: silibu Hadigidafa Gala da ilima amo A: isia soge ganodini Gode Sia: olelemu da logo hame gala, olelei. Amaiba: le, ilia Falidia amola Gala: isia, amo soge ganodini lalu.
7 En aan Mysie gekomen zijnde, poogden zij naar Bithynie te reizen; en de Geest liet het hun niet toe.
Ilia Misia soge alalo amoga doaga: le, ilia Bidinia soge ganodini masunu dawa: i galu. Be Yesu Gelesu Ea A: silibu Hadigidafa Gala da logo hame gala olelebeba: le, yolesi.
8 En zij, Mysie voorbij gereisd zijnde, kwamen af tot Troas.
Amaiba: le, ilia Misia soge baligili, Daloua: se moilai bai bagadega doaga: i.
9 En van Paulus werd in den nacht een gezicht gezien: er was een Macedonisch man staande, die hem bad en zeide: Kom over in Macedonie, en help ons.
Amo gasiga, Bolo da ea asigi dawa: su ganodini esalawane ba: i. E da Ma: sidounia dunu lelu ema ha: giwane agoane adole ba: lalebe ba: i, “Nini fidimusa: , Ma: sidounia sogega misa!” agoane ba: i.
10 Als hij nu dit gezicht gezien had, zo zochten wij terstond naar Macedonie te reizen, besluitende daaruit, dat ons de Heere geroepen had, om denzelven het Evangelie te verkondigen.
Bolo da amo esalu ba: su ba: beba: le, ninia da Ma: sidounia sogega masa: ne momagei. Bai Gode da nini amo dunuma Ea Sia: Ida: iwane olelema: ne ninima wei dagoi, ninia dawa: i.
11 Van Troas dan afgevaren zijnde, liepen wij recht naar Samothrace, en den volgende dag naar Neapolis.
Daloua: se moilai bai bagade yolesili, ninia foga ahoasu dusagai amo ganodini fila heda: le, moloiwane asili, Sa: moudala: isi oga amoga doaga: le, golale, asili, Nia: boulisi moilai bai bagadega doaga: i.
12 En van daar naar Filippi, welke is de eerste stad van dit deel van Macedonie, een kolonie. En wij onthielden ons in die stad ettelijke dagen.
Dusagai fisili, ninia soge amo golili, Filibai moilaiga doaga: i. Filibai da Ma: sidounia soge amo ganodini bisili moilai dialu. Louma gamane da amo moilai ouligisu. Amo ganodini ninia eso bagahame agoane esalu.
13 En op den dag des sabbats gingen wij buiten de stad aan de rivier, waar het gebed placht te geschieden; en nedergezeten zijnde, spraken wij tot de vrouwen, die samengekomen waren.
Sa: bade esoga ninia moilai yolesili gadili asili, Yu dunu ilia hano bega: Godema sia: ne gadomusa: gilisisu amo ninia dawa: beba: le, amo sogebi hogolalu. Uda da gilisibi ba: loba, ninia amola fili, ilima sia: dasu.
14 En een zekere vrouw, met name Lydia, een purperverkoopster, van de stad Thyatira, die God diende, hoorde ons; welker hart de Heere heeft geopend, dat zij acht nam op hetgeen van Paulus gesproken werd.
Amo uda gilisisu da ninia sia: nabi. Uda afae ea dio amo Lidia. E da Daiadaila esalu uda, amola ea hawa: hamosu da abula ogaiyei bidi lasu. E da Godema nodosu hou hanai galu. Amalalu, Bolo da sia: beba: le, Hina Gode da Lidia ea dogo ganodini olelebeba: le, e Bolo ea sia: hanaiwane nababeba: le, lalegagui.
15 En als zij gedoopt was, en haar huis, bad zij ons, zeggende: Indien gij hebt geoordeeld, dat ik den Heere getrouw ben, zo komt in mijn huis, en blijft er. En zij dwong ons.
E amola dunu amola uda, huluane ea diasu ganodini esalu, da hanoga fane sanasinanu, e ninima amane sia: i, “Na da Yesu Gelesu Ea hou moloiwane lalegagui dagoi amo dilia dafawaneyale dawa: i galea, na diasuga ouesalumusa: misa.” E da ninima ha: giwane adole ba: beba: le, ninia da ea diasuga ouesalumusa: asi.
16 En het geschiedde, als wij tot het gebed heengingen, dat een zekere dienstmaagd, hebbende een waarzeggenden geest, ons ontmoette, welke haar heren groot gewin toebracht met waarzeggen.
Eso afaega, ninia sia: ne gadosu sogebi doaga: musa: ahoanoba, muniga bidi lai udigili hawa: hamosu a: fini da ninima doaga: i. Ea dogo ganodini Fio mano aligila sa: iba: le, amo ea gasaga e da ba: la: lusu hou hamosu. E da fa: no misunu hou eno dunuma olelebeba: le, ilia da muni bagade amo a: fini ea ouligisu dunuma iasu.
17 Dezelve volgde Paulus en ons achterna, en riep, zeggende: Deze mensen zijn dienstknechten Gods des Allerhoogsten, die ons den weg der zaligheid verkondigen.
E da Bolo amola ninima fa: no bobogele, bagadewane amane wele sia: nanu, “Amo dunu da ‘gode’ huluanema baligisu Gode, amo Ea hawa: hamosu dunu. Ilia da dilima gaga: su logo olelemu!”
18 En dit deed zij vele dagen lang. Maar Paulus, daarover ontevreden zijnde, keerde zich om, en zeide tot den geest: Ik gebied u in den Naam van Jezus Christus, dat gij van haar uitgaat. En hij ging uit ter zelfder ure.
Amo hou e da eso bagohame amoga hamobeba: le, Bolo da da: i dioi bagade ba: i. E da sinidigili, wadela: i a: silibu amo a: fini ea dogo ganodini esalu amoma amane sia: i, “Yesu Gelesu Ea Dioba: le, di amo a: fini ea dogoga fadegale fasima!” Amogaluwane, Fio liligi da mugului dagoi.
19 Als nu de heren van dezelve zagen, dat de hoop huns gewins weg was, grepen zij Paulus en Silas, en trokken hen naar de markt voor de oversten.
Be amo a: fini ea ouligisu dunu da ilia muni lamu logo damui dagoi ba: beba: le, ilia Bolo amola Sailase gagulaligili, fofada: su dunu amo fofada: su soge bidi lama: ne diasu soge amo ganodini dialu, amoga hiouginana asi.
20 En als zij hen tot de hoofdmannen gebracht hadden, zeiden zij: Deze mensen beroeren onze stad, daar zij Joden zijn.
Ilia da Louma fofada: su dunuma doaga: loba, amane sia: i, “Amo dunu da Yu dunu. Ilia sia: ga gegesu ninia moilai ganodini wili gala: sa.
21 En zij verkondigen zeden, die ons niet geoorloofd zijn aan te nemen noch te doen, alzo wij Romeinen zijn.
Ilia hou ninia sema wadela: musa: olelesa. Ninia da Louma fi dunu esala. Amaiba: le ninia da ili hou hamomu amo da hamedei!”
22 En de schare stond gezamenlijk tegen hen op; en de hoofdmannen, hun de klederen afgescheurd hebbende, bevalen hen te geselen.
Dunu huluane gilisi da amo dunu fidimusa: , Bolo amola Sailase, elama sia: ga gegei. Amalalu, Louma fofada: su dunu da Bolo amola Sailase, ela abula gadelale fadegale fasili, dadi gagui dunu da ela fegasuga fama: ne sia: i.
23 En als zij hun vele slagen gegeven hadden, wierpen zij hen in de gevangenis, en geboden den stokbewaarder, dat hij hen zekerlijk bewaren zou.
Ha: giwane fananu, ilia da ela se dabe iasu diasu ganodini ha: digi. Se dabe iasu diasu ouligisu dunuma logo noga: le ga: sima: ne sia: i.
24 Dewelke, zulk een gebod ontvangen hebbende, wierp hen in den binnensten kerker, en verzekerde hun voeten in de stok.
Amo sia: nababeba: le, se dabe iasu diasu ouligisu dunu e da Bolo amola Sailase, se dabe iasu diasu ganodinidafa, amo ganodini sali. Ela mae masa: ne, ela emo e da dioi bagade ifa amo ganodini la: gi.
25 En omtrent den middernacht baden Paulus en Silas, en zongen Gode lofzangen en de gevangenen hoorden naar hen.
Gasimogoa, Bolo amola Sailase, Godema sia: ne gadosa amola Gode Ea gesami hea: lalebe ba: i. Eno se dabe iasu diasu ganodini sali dunu huluane da nabalu.
26 En er geschiedde snellijk een grote aardbeving, alzo dat de fundamenten des kerkers bewogen werden; en terstond werden al de deuren geopend, en de banden van allen werden los.
Amalaloba, bebeda: nima bagade misi. Gasa bagadeba: le, se dabe iasu diasu amola se dabe iasu diasu lelu soge, da bagadewane ugugui. Hedolowane, se dabe iasu diasu logo huluane doasili, se dabe iasu diasu dunu huluane ili sia: ine la: gi udigili fadegai dagoi ba: i.
27 En de stokbewaarder, wakker geworden zijnde, en ziende de deuren der gevangenis geopend, trok een zwaard, en zou zichzelven omgebracht hebben, menende, dat de gevangenen ontvloden waren.
Se dabe iasu diasu ouligisu dunu e da nedigili, wa: legadole, logo doasi dagoi ba: beba: le, se dabe iasu diasu sali dunu huluane da hobea: i dagoi, e agoane dawa: i galu. Amaiba: le, ea gobihei bagade duga: le gadole, hi da: i hi gobele medomusa: dawa: i galu.
28 Maar Paulus riep met grote stem, zeggende: Doe uzelven geen kwaad; want wij zijn allen hier.
Be Bolo da ema halagala: le amane sia: i, “Dia da: i mae medoma! Ninia huluane guiguda: esala!”
29 En als hij licht geeist had, sprong hij in, en werd zeer bevende, en viel voor Paulus en Silas neder aan de voeten;
Se dabe iasu diasu ouligisu dunu da ea hawa: hamosu dunu amo ema gamali gaguli misa: ne sia: i. E da se dabe iasu diasu ganodini hehenane, beda: iba: le e da Bolo amola Sailase, amo ela emo gadenenewane yaguguli diasa: i.
30 En hen buiten gebracht hebbende, zeide hij: Lieve heren, wat moet ik doen, opdat ik zalig worde?
Amalalu, e da ela lobolele gadili oule asili, elama adole ba: i, “Ada! Na gaga: ma: ne adi hamoma: bela: ?”
31 En zij zeiden: Geloof in den Heere Jezus Christus, en gij zult zalig worden, gij en uw huis.
Ela bu adole i, “Di da Hina Gode Yesu Gelesu dafawaneyale dawa: sea, lalegagusia, di amola dia sosogo fi da gaga: su ba: mu.”
32 En zij spraken tot hem het woord des Heeren, en tot allen, die in zijn huis waren.
Amalalu ela Gode Ea Sia: Ida: iwane Gala ema amola dunu huluane amo diasu ganodini esalu, ilima olelei.
33 En hij nam hen tot zich in dezelve ure des nachts, en wies hen van de striemen; en hij werd terstond gedoopt, en al de zijnen.
Amalalu, se dabe iasu diasu ouligisu dunu da ela la: ididili oule asili, ela fa: gi amola fofai dodofei. E amola ea sosogo fi, huluane gilisili hanoga fane sanasi.
34 En hij bracht hen in zijn huis, en zette hun de tafel voor, en verheugde zich, dat hij met al zijn huis aan God gelovig geworden was.
Amalalu, e da Bolo amola Sailase, bu ea diasuga oule heda: le, elama ha: i manu i. E amola ea sosogo fi, da Gode Ea hou waha dafawaneyale dawa: beba: le, hahawane bagade ba: i.
35 En als het dag geworden was, zonden de hoofdmannen de stadsdienaars, zeggende: Laat die mensen los.
Golale hahabe, Louma Gamane fofada: su dunu da dadi gagui dunu se dabe iasu diasu ouligisu dunuma, Bolo amola Sailase, gadili masa: ne se dabe iasu diasu logo doasima: ne sia: musa: asunasi.
36 En de stokbewaarder boodschapte deze woorden aan Paulus, zeggende: De hoofdmannen hebben gezonden, dat gij zoudt losgelaten worden; gaat dan nu uit, en reist heen in vrede.
Amaiba: le, se dabe iasu diasu ouligisu dunu da Boloma amane sia: i, “Fofada: su dunu da di amola Sailase masa: ne, se dabe iasu diasu logo doasima, amo adomusa: , dunu asunasi dagoi. Amaiba: le, alia wali olofoiwane masunu da defea.”
37 Maar Paulus zeide tot hen: Zij hebben ons, die Romeinen zijn, onveroordeeld in het openbaar gegeseld, en in de gevangenis geworpen, en werpen zij ons nu heimelijk daaruit? Niet alzo; maar dat zij zelven komen, en ons uitleiden.
Be Bolo da dadi gagui dunuma amane adole i, “Ilia da ania da wadela: i hou hamoi hamedafa ba: i. Be ilia dunu huluane ba: ma: ne, ani bagade fasu. Ania amola da Louma fi dunu esala. Amalalu, ilia ani se dabe iasu diasu ganodini ha: digi. Be wali ilia ani wamowane gadili asunasimusa: dawa: sa. Hame mabu! Louma fofada: su dunu ilisu misini, asigiwane ani se dabe iasu diasu logo ilisu doasimu da defea!”
38 En de stadsdienaars boodschapten deze woorden wederom den hoofdmannen; en zij werden bevreesd, horende, dat zij Romeinen waren.
Dadi gagui dunu da buhagili, Louma fofada: su dunuma amo sia: olelei. Bolo amola Sailase da Louma fi dunu, amo sia: nababeba: le, ilia bagadewane beda: i galu.
39 En zij, komende, baden hen, en als zij hen uitgeleid hadden, begeerden zij, dat zij uit de stad gaan zouden.
Amaiba: le, ilia elama asili, elama asigi sia: sia: i. Amalalu, ela ilia lobolele, se dabe iasu diasu fisili, asigiwane eno diasuga masa: ne sia: i.
40 En uitgegaan zijnde uit de gevangenis, gingen zij in tot Lydia; en de broeders gezien hebbende, vertroostten zij dezelve, en gingen uit de stad.
Be Bolo amola Sailase, da se dabe iasu diasu fisili, Lidia ea diasuga asi. Amoga ela Yesu Ea fa: no bobogesu fi dunu yosia: le, ilima fidisu asigi sia: sia: nanu, fisili asi.