Spreuken 3
1 Mijn zoon! vergeet mijn wet niet, maar uw hart beware mijn geboden.
Nagofe! Na adi hou olelebe amo mae gogolema amola eso huluane dawa: laloma amola na sia: be defele hamoma.
2 Want langheid van dagen, en jaren van leven, en vrede zullen zij u vermeerderen.
Amola na olelebe amoga di da hahawane ode bagohame esalusu amola didili hamosu ba: mu.
3 Dat de goedertierenheid en de trouw u niet verlaten; bind ze aan uw hals, schrijf zij op de tafel uws harten.
Dia eno dunu fidisu hou mae yolesima amola hohonosu maedafa hamoma. Amo hou huluane dia galogoaga noga: le idinigima amola dia dogoga fedege agoane dedema.
4 En vind gunst en goed verstand, in de ogen Gods en der mensen.
Di agoane hamosea, Gode amola osobo bagade dunu ilia da dima hahawane ba: mu.
5 Vertrouw op den HEERE met uw ganse hart, en steun op uw verstand niet.
Hina Godema dia asigiga amola dogoga dawa: ma. Amola dia osobo bagadega dawa: amoga mae hamoma.
6 Ken Hem in al uw wegen, en Hij zal uw paden recht maken.
Be Hina Godema dawa: ma, adi liligi dia hamosea. Amasea, Hi fawane da logo moloidafa gala dima olelemu.
7 Zijt niet wijs in uw ogen; vrees den HEERE, en wijk van het kwade.
Di disu amane mae dawa: ma di fawane da dawa: gala, amo mae dawa: ma. Be Hina Gode Hima fawane nabima, amola wadela: i hou hamomu higama.
8 Het zal een medicijn voor uw navel zijn, en een bevochtiging voor uw beenderen.
Dia amane hamosea, amo hou da manoma ida: iwane agoai ba: mu amola dia aiya da bahomu amola dia se da uhi dagoi ba: mu.
9 Vereer den HEERE van uw goed, en van de eerstelingen al uwer inkomsten;
Di da Godema dawa: beba: le, dia hamoi liligi gobele salasu iabe defele ima amola dia sogega bugibi liligi baligili noga: idafa Godema ima.
10 Zo zullen uw schuren met overvloed vervuld worden, en uw perskuipen van most overlopen.
Dia amane hamosea, dia ifabi amo ha: i manu bagadewane ba: mu amola dia diasu ganodini gagoma amola waini bagade ba: muba: le, legemu da hamedei ba: mu.
11 Mijn zoon! verwerp de tucht des HEEREN niet, en wees niet verdrietig over Zijn kastijding;
Nagofe! Gode E da di dawa: ma: ne se iasea, noga: le dawa: ma amola amo da Gode Ea sisasu amo dawa: ma.
12 Want de HEERE kastijdt dengene, dien Hij liefheeft, ja, gelijk een vader den zoon, in denwelken hij een welbehagen heeft.
Ada da ea mano amoma e da asigisa amoma dawa: ma: ne ema se iaha. Amo defele, Gode E da nowa dunu E da ema asigisia amoma se iasu amoga olelesa.
13 Welgelukzalig is de mens, die wijsheid vindt, en de mens, die verstandigheid voortbrengt!
Dunu nowa da Bagade Dawa: su Hou hogoi helesea, e da nodoi esalumu.
14 Want haar koophandel is beter dan de koophandel van zilver, en haar inkomst dan het uitgegraven goud.
Silifa amola gouli amola ilia bidi lasu ilegei da bagade. Be Bagade Dawa: su Hou da amo ea bidi lasu ilegei da baligi dagoi.
15 Zij is kostelijker dan robijnen; en al wat u lusten mag, is met haar niet te vergelijken.
Amola Bagade Dawa: su Hou amo da igi ida: iwane amo ea bidi lasu defei bagade baligisa. Amola Bagade Dawa: su Hou amo da liligi huluane dia hanai amo da baligi dagoi.
16 Langheid der dagen is in haar rechterhand, in haar linkerhand rijkdom en eer.
Bagade Dawa: su Hou amo da dima hahawane esalusu iaha amola osobo bagadega fifi asi helemu. Amola di da amo hou ganodini bagade gaguiwane esalumu.
17 Haar wegen zijn wegen der liefelijkheid, en al haar paden vrede.
Bagade dawa: su esalusu hou amo da dima hou ida: iwane hamoma: ne olelesa amola di logo noga: iga oule ahoa.
18 Zij is een boom des levens dengenen, die ze aangrijpen, en elkeen, die ze vast houdt, wordt gelukzalig.
Nowa da Bagade Dawa: su Hou amoma dawa: sea, ilia da nodoi esalumu. Amola Bagade Dawa: su Hou da hahawane esalusu ilima imunu.
19 De HEERE heeft de aarde door wijsheid gegrond, de hemelen door verstandigheid bereid.
Gode E da ea Bagade Dawa: su Hou amo ganodini osobo bagade amo hahamoi amola ea dawa: su amoga da mu amola hahamoi dagoi.
20 Door Zijn wetenschap zijn de afgronden gekloofd, en de wolken druipen dauw.
Gode Ea Bagade Dawa: su Hou amoga hano amola mu mobi (amo da osobo bagadega gibu iaha) hamoi dagoi.
21 Mijn zoon! laat ze niet afwijken van uw ogen; bewaar de bestendige wijsheid en bedachtzaamheid.
Nagofe! Dia Bagade Dawa: su Hou ida: iwane amo noga: le gaguma amola noga: le ba: ma. Amo liligi dia mae yolesima.
22 Want zij zullen het leven voor uw ziel zijn, en een aangenaamheid voor uw hals.
Amo hou amo da dima esalalalusu imunuyo. Amola nodosu hou di da ba: mu amola hahawane esalusu lamu.
23 Dan zult gij uw weg zeker wandelen, en gij zult uw voet niet stoten.
Amasea, di da logoga ahoasea, di da hame dafamu.
24 Zo gij nederligt, zult gij niet schrikken; maar gij zult nederliggen en uw slaap zal zoet wezen.
Di da hamedafa beda: mu, golasea. Amola di da hahawane mae nedigili golamu, gasi ganodini.
25 Vrees niet voor haastigen schrik, noch voor de verwoesting der goddelozen, als zij komt.
Amola di da adi hou doaga: mu amoga di da hame beda: mu. Amola amo hou da fo mabe agoai gala wadela: i hamosu dunuma doaga: sa, be di da hame beda: mu.
26 Want de HEERE zal met uw hoop wezen, en Hij zal uw voet bewaren van gevangen te worden.
Hina Gode Ea da di gaga: mu. Amola Hi fawane da di sani ganodini mae sa: ima: ne hamomu.
27 Onthoud het goed van zijn meesters niet, als het in het vermogen uwer hand is te doen.
Dia da fidimu logo ba: sea, eno dunuma hou ida: iwane hamoma amola fidima.
28 Zeg niet tot uw naaste: Ga heen, en kom weder, en morgen zal ik geven, dewijl het bij u is.
Dia na: iyado amo ea fidima: ne sia: sea, amola asa o aiya amane mae sia: ma. Be e hedolowane waha fidima.
29 Smeed geen kwaad tegen uw naaste, aangezien hij met vertrouwen bij u woont.
Dia na: iyado amo da: i dioma: ne mae sia: ma. Amola e da dia fi gadenene esala e da dima dafawaneyale dawa: sa.
30 Twist met een mens niet zonder oorzaak, zo hij u geen kwaad gedaan heeft.
Eno dunuma di udigili mae sia: ga gegema. Amola bai hame galea, di mae sia: ga gegema.
31 Zijt niet nijdig over een man des gewelds, en verkies geen van zijn wegen.
Amola di da gegebe dunu ilima di mae mudama. Amola, ea hamobe amane mae hamoma.
32 Want de afwijker is den HEERE een gruwel; maar Zijn verborgenheid is met den oprechte.
Amola amai dunu ilima Hina Gode E da hahawane dogolegele hame ba: sa amola e da ilima bagadewane higasa. Be Hina Gode E da dunu nowa e da moloi hou hamosea, E da ilima Ea ilegesu olelesa.
33 De vloek des HEEREN is in het huis des goddelozen; maar de woning der rechtvaardigen zal Hij zegenen.
Hina Gode da wadela: i hou hamosu dunu ea sosogo ilima gagabusu iaha. Be nowa dunu da moloi hou hamosea, E da amo ea sosogo hahawane dogolegele fidisa.
34 Zekerlijk, de spotters zal Hij bespotten, maar den zachtmoedigen zal Hij genade geven.
Amola nowa dunu e da gasa fi hou hamosa amola hi hou da eno ilia hou baligisa dawa: sa, Hina Gode da hahawane hame ba: sa. Be E da nowa da moloi hou hamosa, ilima E da hahawane gala.
35 De wijzen zullen eer beerven; maar elk een der zotten neemt schande op zich.
Amola dunu amo da Bagade Dawa: su Hou hamosa, dunu eno da ilima nodomu. Be gagaoui dunu ilia hou hamobeba: le da baligili gogosia: su ba: mu.
