Spreuken 23
1 Als gij aangezeten zult zijn om met een heerser te eten, zo zult gij scherpelijk letten op dengene, die voor uw aangezicht is.
When thou shalt sit to eat with a prince, consider diligently what is set before thy face.
2 En zet een mes aan uw keel, indien gij een gulzig mens zijt;
And put a knife to thy throat, if it be so that thou have thy soul in thy own power.
3 Laat u niet gelusten zijner smakelijke spijzen, want het is een leugenachtig brood.
Be not desirous of his meats, in which is the bread of deceit.
4 Vermoei u niet om rijk te worden; sta af van uw vernuft.
Labour not to be rich: but set bounds to thy prudence.
5 Zult gij uw ogen laten vliegen op hetgeen niets is? Want het zal zich gewisselijk vleugelen maken gelijk een arend, die naar den hemel vliegt.
Lift not up thy eyes to riches which thou canst not have: because they shall make themselves wings like those of an eagle, and shall fly towards heaven.
6 Eet het brood niet desgenen, die boos is van oog, en wees niet belust op zijn smakelijke spijzen;
Eat not with an envious man, and desire not his meats:
7 Want gelijk hij bedacht heeft in zijn ziel, alzo zal hij tot u zeggen: Eet en drink! maar zijn hart is niet met u;
Because like a soothsayer, and diviner, he thinketh that which he knoweth not. Eat and drink, will he say to thee: and his mind is not with thee.
8 Uw bete, die gij gegeten hebt, zoudt gij uitspuwen; en gij zoudt uw liefelijke woorden verderven.
The meats which thou hadst eaten, thou shalt vomit up: and shalt loose thy beautiful words.
9 Spreek niet voor het oor van een zot, want hij zou het verstand uwer woorden verachten.
Speak not in the ears of fools: because they will despise the instruction of thy speech.
10 Zet de oude palen niet terug; en kom op de akkers der wezen niet;
Touch not the bounds of little ones: and enter not into the field of the fatherless:
11 Want hun Verlosser is sterk; Die zal hun twistzaak tegen u twisten.
For their near kinsman is strong: and he will judge their cause against thee.
12 Begeef uw hart tot de tucht, en uw oren tot de redenen der wetenschap.
Let thy heart apply itself to instruction: and thy ears to words of knowledge.
13 Weer de tucht van den jongen niet; als gij hem met de roede zult slaan, zal hij niet sterven.
Withhold not correction from a child: for if thou strike him with the rod, he shall not die.
Thou shalt beat him with the rod, and deliver his soul from hell. (Sheol h7585)
15 Mijn zoon! zo uw hart wijs is, mijn hart zal blijde zijn, ja, ik.
My son, if thy mind be wise, my heart shall rejoice with thee:
16 En mijn nieren zullen van vreugde opspringen, als uw lippen billijkheden spreken zullen.
And my reins shall rejoice, when thy lips shall speak what is right.
17 Uw hart zij niet nijdig over de zondaren; maar zijt te allen dage in de vreze des HEEREN.
Let not thy heart envy sinners: but be thou in the fear of the Lord all the day long:
18 Want zekerlijk, er is een beloning; en uw verwachting zal niet afgesneden worden.
Because thou shalt have hope in the latter end, and thy expectation shall not be taken away.
19 Hoor gij, mijn zoon! en word wijs, en richt uw hart op den weg.
Hear thou, my son, and be wise: and guide thy mind in the way.
20 Zijt niet onder de wijnzuipers, noch onder de vleesvreters;
Be not in the feasts of great drinkers, nor in their revellings, who contribute flesh to eat:
21 Want een zuiper en vraat zal arm worden; en de sluimering doet verscheurde klederen dragen.
Because they that give themselves to drinking, and that club together shall be consumed; and drowsiness shall be clothed with rags.
22 Hoor naar uw vader, die u gewonnen heeft; en veracht uw moeder niet, als zij oud geworden is.
Hearken to thy father, that beget thee: and despise not thy mother when she is old.
23 Koop de waarheid, en verkoop ze niet, mitsgaders wijsheid, en tucht, en verstand.
Buy truth, and do not sell wisdom, and instruction, and understanding.
24 De vader des rechtvaardigen zal zich zeer verheugen; en die een wijzen zoon gewint, zal zich over hem verblijden.
The father of the just rejoiceth greatly: he that hath begotten a wise son, shall have joy in him.
25 Laat uw vader zich verblijden, ook uw moeder; en laat haar zich verheugen, die u gebaard heeft.
Let thy father, and thy mother be joyful, and let her rejoice that bore thee.
26 Mijn zoon! geef mij uw hart, en laat uw ogen mijn wegen bewaren.
My son, give me thy heart: and let thy eyes keep my ways.
27 Want een hoer is een diepe gracht, en een vreemde vrouw is een enge put.
For a harlot is a deep ditch: and a strange woman is a narrow pit.
28 Ook loert zij als een rover; en zij vermenigvuldigt de trouwelozen onder de mensen.
She lieth in wait in the way as a robber, and him whom she shall see unwary, she will kill.
29 Bij wien is wee? bij wien och arme? bij wien gekijf? bij wien het beklag? bij wien wonden zonder oorzaak? bij wien de roodheid der ogen?
Who hath woe? whose father hath woe? who hath contentions? who falls into pits? who hath wounds without cause? who hath redness of eyes?
30 Bij degenen, die bij den wijn vertoeven; bij degenen, die komen om gemengden drank na te zoeken.
Surely they that pass their time in wine, and study to drink of their cups.
31 Zie den wijn niet aan, als hij zich rood vertoont, als hij in den beker zijn verve geeft, als hij recht opgaat;
Look not upon the wine when it is yellow, when the colour thereof shineth in the glass: it goeth in pleasantly,
32 In zijn einde zal hij als een slang bijten, en steken als een adder.
But in the end, it will bite like a snake, and will spread abroad poison like a basilisk.
33 Uw ogen zullen naar vreemde vrouwen zien, en uw hart zal verkeerdheden spreken.
Thy eyes shall behold strange women, and thy heart shall utter perverse things.
34 En gij zult zijn, gelijk een, die in het hart van de zee slaapt; en gelijk een, die in het opperste van den mast slaapt.
And thou shalt be as one sleeping in the midst of the sea, and as a pilot fast asleep, when the stern is lost.
35 Men heeft mij geslagen, zult gij zeggen, ik ben niet ziek geweest; men heeft mij gebeukt, ik heb het niet gevoeld; wanneer zal ik opwaken? Ik zal hem nog meer zoeken!
And thou shalt say: They have beaten me, but I was not sensible of pain: they drew me, and I felt not: when shall I awake, and find wine again?
