< Hebreeën 11 >
1 Het geloof nu is een vaste grond der dingen, die men hoopt, en een bewijs der zaken, die men niet ziet.
Mete ma hita tamahere Lamatualain, naa sosoan nae, hita tamahena takandoo neu E. Te mete ma Ana helu-fuli nae tao dalaꞌ esa, na, hita bubꞌuluꞌ tae, Dei fo Ana tao tungga hehelu-fufuliꞌ naa. Onaꞌ mae hita nda feꞌe simbo saa sa boe o, tamahere takandooꞌ a.
2 Want door hetzelve hebben de ouden getuigenis bekomen.
Hita bei-baꞌi tara ruma memaꞌ ramahere taꞌo naa. Huu naa, Lamatualain simbo se no maloleꞌ.
3 Door het geloof verstaan wij, dat de wereld door het woord Gods is toebereid, alzo dat de dingen, die men ziet, niet geworden zijn uit dingen, die gezien worden. (aiōn )
Raefafoꞌ no lalai fo hita titaꞌ leleꞌ ia, tamahere tae, Lamatualain mana tao basa ia ra. Huu Ana nda tao nendiꞌ saa fo mana sia memaꞌ, fo atahori bisa mete ritaꞌ a. Basa ia ra, dadꞌi huu Ana olaꞌ nendiꞌ a Dedꞌea-oꞌolan. (aiōn )
4 Door het geloof heeft Abel een meerdere offerande Gode geofferd dan Kain, door hetwelk hij getuigenis bekomen heeft, dat hij rechtvaardig was, alzo God over zijn gave getuigenis gaf; en door hetzelve geloof spreekt hij nog, nadat hij gestorven is.
Habel namahere neu Lamatualain. Huu naa, de ana nendi tutunu-hohotu maloleꞌ lenaꞌ aꞌan Kaen. Lamatualain simbo malole Habel no tutunu-hohotun, huu ralan ndoos. Dadꞌi onaꞌ mae ana mate dooꞌ ena, te hita feꞌe bisa tanori mia e, huu nemeheren.
5 Door het geloof is Enoch weggenomen geweest, opdat hij den dood niet zou zien; en hij werd niet gevonden, daarom dat hem God weggenomen had; want voor zijn wegneming heeft hij getuigenis gehad, dat hij Gode behaagde.
Henok o namahere neu Lamatualain. Huu naa, Lamatuaꞌ soꞌu e sorga neu, fo ana nda mate sa. Atahori ra sangga e boe, te nda randaa ro e sa, huu Lamatuaꞌ soꞌu e ena. Lamatuaꞌ simbo e no maloleꞌ, huu Lamatuaꞌ nae, “Henok ia, Atahori mana tao rala ngga namahoꞌo.”
6 Maar zonder geloof is het onmogelijk Gode te behagen. Want die tot God komt, moet geloven, dat Hij is, en een Beloner is dergenen, die Hem zoeken.
De taꞌo ia, toronoo ngga re! De manggareloꞌ ena, Lamatualain nda simbo atahori mana nda ramahere neu E sa. Te atahori mana nae nisiꞌ Lamatualain, musi namahere nae, Lamatuaꞌ memaꞌ sia. Boe ma musi namahere nae, Lamatuaꞌ nau tulu-fali atahori mana nau sangga Eni.
7 Door het geloof heeft Noach, door Goddelijke aanspraak vermaand zijnde van de dingen, die nog niet gezien werden, en bevreesd geworden zijnde, de ark toebereid tot behoudenis van zijn huisgezin; door welke ark hij de wereld heeft veroordeeld, en is geworden een erfgenaam der rechtvaardigheid, die naar het geloof is.
Noh o namahere Lamatualain. Huu naa, Noh namahere Lamatuaꞌ leleꞌ Ana nafadꞌe memaꞌ nae, “Noh! Musunedꞌa, e! Dei fo Au ulutu raefafoꞌ ia noꞌ a oe mandali monaeꞌ manaseliꞌ fo atahori nda feꞌe rita sa.” Mae Noh nda feꞌe nita onaꞌ naa sa, te ana tao rerenaꞌ neu Lamatualain, ma tao ofaꞌ fo no ume-isi nara rasodꞌa. Huu nemeheren naa, Lamatuaꞌ nae eni atahori rala ndoos. Te basa atahori nda mana ramahereꞌ ra sa, Lamatuaꞌ fee se huku-dokiꞌ beran seli.
8 Door het geloof is Abraham, geroepen zijnde, gehoorzaam geweest, om uit te gaan naar de plaats, die hij tot een erfdeel ontvangen zou; en hij is uitgegaan, niet wetende, waar hij komen zou.
Bꞌai Abraham o namahere neu Lamatualain. Huu naa Lamatualain noꞌe e nae, “Abraham, e! Lao hela kambom fo muu sia mamanaꞌ fo dei fo utudꞌu neu nggo. Te rae naa dei fo dadꞌi tititi-nonosi mara pusakan.” Rena taꞌo naa ma, ana tao tungga Lamatuaꞌ hihii-nanaun, mae ana nda nahine nitaꞌ nae bee neu sa boe.
9 Door het geloof is hij een inwoner geweest in het land der belofte, als in een vreemd land, en heeft in tabernakelen gewoond met Izak en Jakob, die medeerfgenamen waren derzelfde belofte.
Leleꞌ ana losa rae naa, ana naririi lalaat na, de leo onaꞌ atahori fuiꞌ sia rae naa fo Lamatuaꞌ helu-fuli nae fee neu e. Boe ma anan Isak no umbun Yakob o leo sia naa boe, Huu Lamatuaꞌ helu-fuli nae fee rae naa dadꞌi sira pusakan.
10 Want hij verwachtte de stad, die fondamenten heeft, welker Kunstenaar en Bouwmeester God is.
Ana namahena nae dei fo nasodꞌa sia kota esa manaseliꞌ tebꞌe. Huu Lamatualain mesaꞌ ne mana tao nggambar fo nafefela kota naa.
11 Door het geloof heeft ook Sara zelve kracht ontvangen, om zaad te geven, en boven den tijd haars ouderdoms heeft zij gebaard; overmits zij Hem getrouw heeft geacht, Die het beloofd had.
Sara, baꞌi Abraham saon, o namahere neu Lamatualain boe. Mae ana nda feꞌe bonggi nita sa, ma lasiꞌ ena o, Lamatuaꞌ tao e dadꞌi bei-baꞌiꞌ soaꞌ neu nusa monaeꞌ esa. Huu namahere nae, dei fo Lamatualain tao tungga saa fo nene helu-fuli basaꞌ ena.
12 Daarom zijn ook van een, en dat een verstorvene, zovelen in menigte geboren, als de sterren des hemels, en als het zand, dat aan den oever der zee is, hetwelk ontallijk is.
Huu naa de, onaꞌ mae eni lasi naeꞌ ena o, feꞌe bisa bonggi nala tititi-nonosiꞌ hetar, losa atahori nda ito-eken rala se sa. Te dedꞌesi nara onaꞌ nduuꞌ sia lalai, ma saraꞌaeꞌ sia retaan.
13 Deze allen zijn in het geloof gestorven, de beloften niet verkregen hebbende, maar hebben dezelve van verre gezien, en geloofd, en omhelsd, en hebben beleden, dat zij gasten en vreemdelingen op de aarde waren.
Hita baꞌi nara baꞌi Abraham, baꞌi Isak, ma baꞌi Yakob ramahere rakandoo neu Lamatualain losa ara mate. Te ara nda feꞌe simbo nusaꞌ fo Lamatuaꞌ helu-fuliꞌ a sa. Mae taꞌo naa o, ara ramahena rakandoo no rala nemehoꞌot, huu ara lalanik rita nusaꞌ naa mia dodꞌooꞌ ena. Huu ara rataa rae, sira akaꞌ atahori fuiꞌ mana leo raꞌatataaꞌ sia raefafoꞌ iaꞌ
14 Want die zulke dingen zeggen, betonen klaarlijk, dat zij een vaderland zoeken.
Tao-tao te, atahori mana olaꞌ mataꞌ naa, ara raeꞌ a doo bee fo hambu mamanaꞌ fo dadꞌi ena nara.
15 En indien zij aan dat vaderland gedacht hadden, van hetwelk zij uitgegaan waren, zij zouden tijd gehad hebben, om weder te keren;
Mete ma nusaꞌ fo baꞌi tara raeꞌ a doo bee fo ara hambuꞌ a, naeni baꞌi Abraham kambo leleo-luluꞌun, na, tantu ara hambu kakaꞌeꞌ naeꞌ fo baliꞌ naa reu.
16 Maar nu zijn zij begerig naar een beter, dat is, naar het hemelse. Daarom schaamt Zich God hunner niet, om hun God genaamd te worden; want Hij had hun een stad bereid.
Te mamanaꞌ fo raeꞌ a doo bee fo hambuꞌ naa, naeni nusaꞌ manaseliꞌ sia sorga. Huu naa, Lamatualain simbo no maloleꞌ ma tao se dadꞌi atahori nara. Huu Ana sadꞌia hela memaꞌ kota esa fee neu se sia sorga.
17 Door het geloof heeft Abraham, als hij verzocht werd, Izak geofferd, en hij, die de beloften ontvangen had, heeft zijn eniggeborene geofferd,
Baꞌi Abraham namahere tebꞌe-tebꞌeꞌ neu Lamatualain leleꞌ Lamatuaꞌ sobꞌa nemeheren. Huu naa, de ana tao tungga Lamatuaꞌ parendan de fee anan Isak dadꞌi tutunu-hohotuꞌ. Tao tao te, feꞌesaꞌan Lamatuaꞌ helu-fuli soꞌal anaꞌ naa nae, “Mia anam Isak ia, dei fo hambu tititi-nonosiꞌ hetar, losa ara dadꞌi nusa manaseliꞌ.”
18 (Tot denwelken gezegd was: In Izak zal u het zaad genoemd worden)
19 overleggende, dat God machtig was, hem ook uit de doden te verwekken; Waaruit hij hem ook bij gelijkenis wedergekregen heeft.
Te baꞌi Abraham duꞌa ena nae, Lamatualain naꞌena koasa fo tao nasodꞌa baliꞌ atahori mana mateꞌ. Memaꞌ tebꞌe taꞌo naa, huu leleꞌ naa, onaꞌ eni hambu baliꞌ anan mana dadꞌi tutunu-hohotuꞌ ena.
20 Door het geloof heeft Izak zijn zonen Jakob en Ezau gezegend aangaande toekomende dingen.
Baꞌi Isak o namahere Lamatualain boe. Huu naa, de ana noꞌe fo Lamatuaꞌ pala-banggi fee ana nara Yakob no Esau papala-babꞌanggiꞌ.
21 Door het geloof heeft Jakob, stervende, een iegelijk der zonen van Jozef gezegend, en heeft aangebeden, leunende op het opperste van zijn staf.
Baꞌi Yakob namahere Lamatualain boe. Huu naa, de leleꞌ naeꞌ a mate ma, nambariiꞌ ruku-ruku toꞌu teteas na, de beꞌutee neu Lamatuaꞌ. Basa de ana noꞌe Lamatuaꞌ fee papala-babꞌanggiꞌ neu umbun mia anan Yusuf.
22 Door het geloof heeft Jozef, stervende, gemeld van den uitgang der kinderen Israels, en heeft bevel gegeven van zijn gebeente.
Baꞌi Yusuf namahere Lamatualain boe. Leleꞌ ana naeꞌ a mate, ana namahere nae, dei fo Lamatualain no eni atahori Israꞌel nara lao hela rae Masir. Naa de ana helu se nae, mete ma ara lao hela rae Masir na musi rendi eni rui nara.
23 Door het geloof werd Mozes, toen hij geboren was, drie maanden lang van zijn ouders verborgen, overmits zij zagen, dat het kindeken schoon was; en zij vreesden het gebod des konings niet.
Baꞌi Musa ina-ama nara o ramahere Lamatualain boe. Leleꞌ inan bonggi hendi e ma, ara raꞌafuniꞌ e doon fula telu, huu rita e aon monaeꞌ. Ma ara nda ramatau mane Masir a sa, onaꞌ mae ana parenda atahori nara nae, “Misa basa anadꞌiki touꞌ nene bonggi feuꞌ mia atahori Ibrani ra!
24 Door het geloof heeft Mozes, nu groot geworden zijnde, geweigerd een zoon van Farao's dochter genoemd te worden;
Leleꞌ baꞌi Musa naꞌamoko ma, ana o namahere Lamatualain boe. Huu, feꞌesaꞌan Mane Masir a ana feton soꞌu nala e dadꞌi anan. Onaꞌ mae taꞌo naa o, ana nda nau atahori rae, eni mane Masir bobꞌonggin sa.
25 Verkiezende liever met het volk van God kwalijk gehandeld te worden, dan voor een tijd de genieting der zonde te hebben;
Huu ana duꞌa nae, malole lenaꞌ usodꞌa susa uꞌubꞌue o Lamatuaꞌ atahori nara, te soa saa usodꞌa umuhoꞌo o dala deꞌulakaꞌ mana naꞌatataaꞌ losaꞌ a.
26 Achtende de versmaadheid van Christus meerderen rijkdom te zijn, dan de schatten in Egypte; want hij zag op de vergelding des loons.
Ana hela atahori raꞌamuti e, huu namahena Kristus, naeni Atahori fo Lamatualain helu-fuli nae haitua nemaꞌ a. Ana naꞌatataaꞌ onaꞌ naa, huu bubꞌuluꞌ nae dei fo Lamatualain bala-bꞌae eni malole lenaꞌ basa hata-hetoꞌ mana sia rae Masir.
27 Door het geloof heeft hij Egypte verlaten, niet vrezende den toorn des konings; want hij hield zich vast, als ziende den Onzienlijke.
Baꞌi Musa o namahere Lamatualain leleꞌ ana noꞌe mane Masir fo no bei-baꞌi tara lao hela raen. Mae mane Masir a namanasa seli te, baꞌi Musa nda namatau e sa. Baꞌi Musa namahere nakandoo neu Lamatualain fo nda nenenitaꞌ a sa, onaꞌ ana nita E ena.
28 Door het geloof heeft hij het pascha uitgericht, en de besprenging des bloeds, opdat de verderver der eerstgeborenen hen niet raken zou.
Baꞌi Musa namahere Lamatuaꞌ leleꞌ rahehere rae lao hela rae Masir. Naa de, ana tao tungga Lamatuaꞌ parendan, de denu bei-baꞌi tara tao fai Paska fefeun no mbau-hala bibꞌi lombo fo dadꞌi banda tutunu-hohotuꞌ. Basa ma ara haꞌi rala banda raan de tao tatandaꞌ hela neu ume nara. Tetembaꞌ naa, Lamatuaꞌ aten mia sorga neu tao nisa basa ana-ana uluꞌ mana sia rae Masir a. Te nda neu nisiꞌ bei-baꞌi tara ume nara rala sa, huu nita raaꞌ naa sia ume nara lelesun.
29 Door het geloof zijn zij de Rode zee doorgegaan, als door het droge; hetwelk de Egyptenaars, ook verzoekende, zijn verdronken.
Leleꞌ bei-baꞌi tara lao hela rae Masir, ara o ramahere neu Lamatualain boe. Huu nemehere nara, de Lamatuaꞌ tadꞌa bꞌanggi oeꞌ mia tasi mbilas, fo ara laoꞌ no masodꞌaꞌ tungga rae madꞌaꞌ. Te soldꞌadꞌu Masir mana reu oi tungga se, rasamele mate leleꞌ ara rae sobꞌa laoꞌ taꞌi naa.
30 Door het geloof zijn de muren van Jericho gevallen, als zij tot zeven dagen toe omringd waren geweest.
Leleꞌ bei-baꞌi tara masoꞌ risiꞌ rae Kanaꞌan rala reu ena, ara o ramahere neu Lamatualain boe. Huu ara tungga parendan, ma lao rereoꞌ kota Yeriko tembok na deaꞌ losa fai hitu lalaꞌen. Boe ma, tembok naa ndefaꞌ hendiꞌ e neuꞌ ena.
31 Door het geloof is Rachab, de hoer, niet omgekomen met de ongehoorzamen, als zij de verspieders met vrede had ontvangen.
Rahab, fo feꞌesaꞌan dadꞌi ina manendit sia kota naa, ana sia naa boe. Huu namahere neu Lamatualain, naa de ana simbo no malolole atahori Israꞌel ra mana maku-maꞌu nara, de naꞌafuniꞌ se mia umen. Boe ma Lamatuaꞌ tao nalutu basa atahori Yeriko ra, huu ara nda nau rena E sa. Te Lamatuaꞌ fee Rahab nasodꞌa, huu nemeheren.
32 En wat zal ik nog meer zeggen? Want de tijd zal mij ontbreken, zou ik verhalen van Gideon, en Barak, en Samson, en Jeftha, en David, en Samuel, en de profeten;
Au feꞌe bisa olaꞌ naruꞌ fai, soꞌal atahori laen mana ramahere neu Lamatualain. Te nda kaꞌe ala fo dui lutuꞌ-leloꞌ soꞌal Gideon, Barak, Simson, Yefta, Daud, Samuel, boe ma Lamatualain mana ola-ola laen nara.
33 Welken door het geloof koninkrijken hebben overwonnen, gerechtigheid geoefend, de beloftenissen verkregen, de muilen der leeuwen toegestopt;
Basa se ramahere neu Lamatualain. Huu naa, hambu ruma labꞌan rasenggiꞌ maneꞌ ra. Ruma toꞌu parendaꞌ no rala ndoos, fo rasalaꞌe atahori nda ma salaꞌ ra sa, ma hukun atahori ma salaꞌ ra. Ruma fai simbo saa fo Lamatuaꞌ helu-fuliꞌ ena. Ma hambu ruma ramahere neu Lamatua de singa nda naa se sa.
34 De kracht des vuurs hebben uitgeblust, de scherpte des zwaards zijn ontvloden, uit zwakheid krachten hebben gekregen, in den krijg sterk geworden zijn, heirlegers der vreemden op de vlucht hebben gebracht;
Ruma nene nggariꞌ risiꞌ ai mana mbila monaeꞌ, te nda mate sa. Ruma fai Lamatuaꞌ mboꞌi se mia atahori mana nae tati se nendiꞌ fela tafaꞌ. Ruma nda maꞌadꞌereꞌ sa, te Lamatuaꞌ fee se maꞌadꞌereꞌ. Lamatuaꞌ fee ruma dadꞌi manaseliꞌ sia netatis, losa ara rasenggiꞌ soldꞌadꞌu musu mia mamanaꞌ laen ra.
35 De vrouwen hebben hare doden uit de opstanding weder gekregen; en anderen zijn uitgerekt geworden, de aangeboden verlossing niet aannemende, opdat zij een betere opstanding verkrijgen zouden.
Hambu mama ra ruma o simbo baliꞌ bobꞌonggi nara, fo Lamatuaꞌ tao nasodꞌa bꞌaliꞌ ra. Te ruma hambu doidꞌosoꞌ, huu ramahere neu Lamatualain. Ara hiiꞌ a mate, fo ona bee na sira afiꞌ heoꞌ rasadꞌea hela Lamatuaꞌ. Ara nda raꞌetu nemehere nara sia Lamatuaꞌ sa. Dadꞌi ara ramahena rae, dei fo Lamatuaꞌ soꞌu sira fo hambu masoi-masodꞌa maloleꞌ lenaꞌ sia sorga.
36 En anderen hebben bespottingen en geselen geproefd, en ook banden en gevangenis;
Ruma fai nene neꞌemutiꞌ, ma hambu ue-hehembaꞌ. Ruma fai neneranteꞌ sia bui rala.
37 Zijn gestenigd geworden, in stukken gezaagd, verzocht, door het zwaard ter dood gebracht; hebben gewandeld in schaapsvellen en in geitenvellen; verlaten, verdrukt, kwalijk gehandeld zijnde;
Ruma mateꞌ, huu nene honda-mbiaꞌ no fatu. Ruma mate fai, huu atahori horo banggi rua ao nara. Ruma mateꞌ fai, huu nenetatiꞌ no fela tafaꞌ. Ruma rasodꞌa toꞌa-tataaꞌ de pakeꞌ a bua-baꞌu mia banda rouꞌ, huu atahori tao doidꞌoso ma raꞌasususaꞌ se, losa use-oi hendi se,
38 (Welker de wereld niet waardig was) hebben in woestijnen gedoold, en op bergen, en in spelonken, en in holen der aarde.
de rela reu leo sia mamana rouꞌ, sia leteꞌ ra, sia luat, ma ndola-ndolaꞌ ra. Atahori raloe-radꞌae se, ma use-oi se reu leo sia mamana nda maloleꞌ sa. Tao-tao te atahori naa ra rasodꞌaꞌ ndoos, dadꞌi ara maloleꞌ lenaꞌ atahori laen ra.
39 En deze allen, hebbende door het geloof getuigenis gehad, hebben de belofte niet verkregen;
Lamatuaꞌ koa-boꞌu basa se, huu ara ramahere neu E. Te losa mamate nara o, ara nda feꞌe simbo saa fo Lamatuaꞌ helu-fuliꞌ a sa.
40 Alzo God wat beters over ons voorzien had, opdat zij zonder ons niet zouden volmaakt worden.
Ana nae tao tungga hehelu-fufulin, nendiꞌ dala maloleꞌ lenaꞌ. Huu Ana nau fo basa hita tasodꞌa takandoo taꞌabꞌue to E: naeni hita, fo aleꞌ ia tahine Kristus ena, to sira mana mate mia lele uluꞌ ra.