Spreuken 1
1 Spreuken van Salomon, den zoon van David, Den koning van Israël:
Przypowieści Salomona, syna Dawidowego, króla Izraelskiego,
2 Ze leren u kennen wijsheid en tucht, Ze geven u begrip voor verstandige woorden;
Dla poznania mądrości i ćwiczenia, ku wyrozumieniu powieści roztropnych;
3 Ze voeden u op tot heilzame tucht, Rechtschapenheid, plichtsbesef en oprechtheid.
Dla pojęcia ćwiczenia w rozumie, w sprawiedliwości, w sądzie i w prawości;
4 Aan de onnozelen schenken ze ervaring, Aan jonge mensen doordachte kennis.
Dla podania prostakom ostrożności, młodemu umiejętności, i opatrzności.
5 Als een wijze ze hoort, zal hij zijn inzicht verdiepen, Een verstandig mens zal er ideeën door krijgen;
Tych gdy mądry słuchać będzie, przybędzie mu nauki, a roztropny w radach opatrzniejszy będzie,
6 Spreuk en strikvraag zal hij doorzien, De woorden der wijzen en hun problemen.
Aby zrozumiał przypowieści, i wykłady ich, słowa mądrych i zagadki ich.
7 Het ontzag voor Jahweh is de grondslag der wijsheid; Maar ongelovigen lachen om wijsheid en tucht.
Bojaźń Pańska jest początkiem umiejętności; ale głupi mądrością i ćwiczeniem gardzą.
8 Mijn zoon, luister dus naar de wenken van uw vader, Sla niet in de wind, wat uw moeder u leerde;
Słuchaj, synu mój! ćwiczenia ojca twego, a nie opuszczaj nauki matki twojej.
9 Want het siert uw hoofd als een krans, Uw hals als een snoer.
Bo to przyda wdzięczności głowie twojej, i będzie łańcuchem kosztownym szyi twojej.
10 Mijn zoon, als zondaars u willen verleiden, stem niet toe,
Synu mój! jeżliby cię namawiali grzesznicy, nie przyzwalaj.
11 Als ze u zeggen: Ga met ons mee, Laat ons loeren op bloed, Laat ons zo maar onschuldigen belagen,
Jeźlićby rzekli: Pójdź z nami, czyhajmy na krew, zasadźmy się na niewinnego bez przyczyny;
12 Gelijk de onderwereld hen levend verslinden, Als zij, die ten grave dalen, geheel en al; (Sheol h7585)
Pożremyż ich żywo, jako grób, a całkiem, jako zstępujących w dół; (Sheol h7585)
13 Allerlei kostbare schatten zullen we vinden, Onze huizen vullen met buit;
Wszelkiej majętności kosztownej nabędziemy, napełnimy domy nasze korzyścią;
14 Ge moogt meeloten in onze kring, Eén buidel zullen we samen delen!
Rzuć między nas los twój; mieszek jeden wszyscy mieć będziemy.
15 Mijn zoon, ga dan niet met hen mee, En houd uw voet af van hun pad;
Synu mójâ nie chodźże z nimi w drogę; zawściągnij nogi twojej od ścieżek ich.
16 Want hun voeten ijlen naar het kwade, En haasten zich, om bloed te vergieten.
Albowiem nogi ich ku złemu bieżą, i spieszą się na wylanie krwi.
17 Maar zoals het niet geeft, of het net wordt gespannen, Terwijl alle vogels het zien:
Bo jako próżno zastawiają sieci przed oczyma wszelkiego ptaka skrzydlastego:
18 Zo loeren ze slechts op hun eigen bloed, En belagen ze hun eigen leven!
Tak i ci na krew swoję czyhają, a zasadzają się na duszę swoję.
19 Zo gaat het allen, die uit zijn op oneerlijke winst: Deze beneemt zijn bezitters het leven.
Takieć są ścieszki każdego czyhającego na zysk, który duszę pana swego odbiera.
20 De wijsheid roept luid in de straten, Op de pleinen verheft ze haar stem;
Mądrość na dworzu woła, głos swój na ulicach wydaje.
21 Ze roept op de tinne der muren, En spreekt aan de ingang der poorten:
W największym zgiełku woła, u wrót bram, w miastach powieści swoje opowiada, mówiąc:
22 Hoe lang nog, dommen, blijft gij liever onnozel, Blijven de eigenwijzen verwaand, Willen de dwazen van geen wijsheid horen?
Prostacy! dokądże się kochać będziecie w prostocie? a naśmiewcy pośmiewisko miłować będziecie? a głupi nienawidzieć umiejętności będziecie?
23 Keert u tot mijn vermaning; Dan stort ik mijn geest over u uit, En maak u mijn woorden bekend.
Nawróćcież się na karanie moje; oto wam wydam ducha mojego, a podam wam do znajomości słowa moje.
24 Maar zo ge weigert, als ik roep, En niemand er op let, als ik mijn hand verhef;
Ponieważem wołała, a nie chcieliście; wyciągałam rękę moję, a nie był, ktoby uważał;
25 Zo ge mijn raad geheel en al in de wind slaat, En van mijn vermaning niet wilt weten:
Owszem odrzuciliście wszystkę radę moję, a karności mojej nie chcieliście przyjąć;
26 Zal ik lachen, wanneer het u slecht gaat, Zal ik spotten, wanneer uw verschrikking komt als een onweer;
Przetoż ja w zginieniu waszem śmiać się będę, będę z was szydziła, gdy przyjdzie, czego się strachacie.
27 Wanneer uw ongeluk nadert als een orkaan, Wanneer benauwdheid en angst u overvallen!
Gdy przyjdzie jako spustoszenie, czego się strachacie, i gdy zginienie wasze przypadnie jako wicher, gdy przyjdzie na was ucisk i utrapienie;
28 Dan zal men mij roepen, maar zal ik niet antwoorden, Zal men mij zoeken, maar mij niet vinden!
Tedy mię wzywać będą, a nie nie wysłucham; szukać mię będą z poranku, a nie znajdą mię.
29 Omdat ze van wijsheid niets wilden weten, En het ontzag voor Jahweh niet hebben verkozen,
Przeto, iż mieli w nienawiści umiejętność, a bojaźni Pańskiej nie obrali sobie,
30 Van mijn raad niets moesten hebben, En al mijn vermaan in de wind hebben geslagen:
Ani przestawali na radzie mijej, ale gardzili wszelką karnością moją:
31 Zullen ze eten de vrucht van hun wandel, Verzadigd worden met wat ze beraamden.
Przetoż będą używać owocu dróg swoich, a radami swemi nasyceni będą.
32 Want de onnozelen komen door hun onverschilligheid om, De dwazen storten door hun lichtzinnigheid in het verderf;
Bo odwrócenie prostaków pozabija ich, a szczęście głupich wytraci ich.
33 Maar die naar mij luistert, zal in veiligheid wonen, Bevrijd van de vrees voor de rampen!
Ale kto mię słucha, bezpiecznie mieszkać będzie, a będzie wolny od strachu złych rzeczy.
