Spreuken 1
1 Spreuken van Salomon, den zoon van David, Den koning van Israël:
| משלי שלמה בן-דוד-- מלך ישראל |
2 Ze leren u kennen wijsheid en tucht, Ze geven u begrip voor verstandige woorden;
| לדעת חכמה ומוסר להבין אמרי בינה |
3 Ze voeden u op tot heilzame tucht, Rechtschapenheid, plichtsbesef en oprechtheid.
| לקחת מוסר השכל צדק ומשפט ומשרים |
4 Aan de onnozelen schenken ze ervaring, Aan jonge mensen doordachte kennis.
| לתת לפתאים ערמה לנער דעת ומזמה |
5 Als een wijze ze hoort, zal hij zijn inzicht verdiepen, Een verstandig mens zal er ideeën door krijgen;
| ישמע חכם ויוסף לקח ונבון תחבלות יקנה |
6 Spreuk en strikvraag zal hij doorzien, De woorden der wijzen en hun problemen.
| להבין משל ומליצה דברי חכמים וחידתם |
7 Het ontzag voor Jahweh is de grondslag der wijsheid; Maar ongelovigen lachen om wijsheid en tucht.
| יראת יהוה ראשית דעת חכמה ומוסר אוילים בזו |
8 Mijn zoon, luister dus naar de wenken van uw vader, Sla niet in de wind, wat uw moeder u leerde;
| שמע בני מוסר אביך ואל-תטש תורת אמך |
9 Want het siert uw hoofd als een krans, Uw hals als een snoer.
| כי לוית חן הם לראשך וענקים לגרגרתך |
10 Mijn zoon, als zondaars u willen verleiden, stem niet toe,
| בני-- אם-יפתוך חטאים אל-תבא |
11 Als ze u zeggen: Ga met ons mee, Laat ons loeren op bloed, Laat ons zo maar onschuldigen belagen,
| אם-יאמרו לכה אתנו נארבה לדם נצפנה לנקי חנם |
12 Gelijk de onderwereld hen levend verslinden, Als zij, die ten grave dalen, geheel en al; (Sheol h7585)
| נבלעם כשאול חיים ותמימים כיורדי בור (Sheol h7585) |
13 Allerlei kostbare schatten zullen we vinden, Onze huizen vullen met buit;
| כל-הון יקר נמצא נמלא בתינו שלל |
14 Ge moogt meeloten in onze kring, Eén buidel zullen we samen delen!
| גורלך תפיל בתוכנו כיס אחד יהיה לכלנו |
15 Mijn zoon, ga dan niet met hen mee, En houd uw voet af van hun pad;
| בני--אל-תלך בדרך אתם מנע רגלך מנתיבתם |
16 Want hun voeten ijlen naar het kwade, En haasten zich, om bloed te vergieten.
| כי רגליהם לרע ירוצו וימהרו לשפך-דם |
17 Maar zoals het niet geeft, of het net wordt gespannen, Terwijl alle vogels het zien:
| כי-חנם מזרה הרשת-- בעיני כל-בעל כנף |
18 Zo loeren ze slechts op hun eigen bloed, En belagen ze hun eigen leven!
| והם לדמם יארבו יצפנו לנפשתם |
19 Zo gaat het allen, die uit zijn op oneerlijke winst: Deze beneemt zijn bezitters het leven.
| כן--ארחות כל-בצע בצע את-נפש בעליו יקח |
20 De wijsheid roept luid in de straten, Op de pleinen verheft ze haar stem;
| חכמות בחוץ תרנה ברחבות תתן קולה |
21 Ze roept op de tinne der muren, En spreekt aan de ingang der poorten:
| בראש המיות תקרא בפתחי שערים בעיר--אמריה תאמר |
22 Hoe lang nog, dommen, blijft gij liever onnozel, Blijven de eigenwijzen verwaand, Willen de dwazen van geen wijsheid horen?
| עד-מתי פתים-- תאהבו-פתי ולצים--לצון חמדו להם וכסילים ישנאו-דעת |
23 Keert u tot mijn vermaning; Dan stort ik mijn geest over u uit, En maak u mijn woorden bekend.
| תשובו לתוכחתי הנה אביעה לכם רוחי אודיעה דברי אתכם |
24 Maar zo ge weigert, als ik roep, En niemand er op let, als ik mijn hand verhef;
| יען קראתי ותמאנו נטיתי ידי ואין מקשיב |
25 Zo ge mijn raad geheel en al in de wind slaat, En van mijn vermaning niet wilt weten:
| ותפרעו כל-עצתי ותוכחתי לא אביתם |
26 Zal ik lachen, wanneer het u slecht gaat, Zal ik spotten, wanneer uw verschrikking komt als een onweer;
| גם-אני באידכם אשחק אלעג בבא פחדכם |
27 Wanneer uw ongeluk nadert als een orkaan, Wanneer benauwdheid en angst u overvallen!
| בבא כשאוה (כשואה) פחדכם-- ואידכם כסופה יאתה בבא עליכם צרה וצוקה |
28 Dan zal men mij roepen, maar zal ik niet antwoorden, Zal men mij zoeken, maar mij niet vinden!
| אז יקראנני ולא אענה ישחרנני ולא ימצאנני |
29 Omdat ze van wijsheid niets wilden weten, En het ontzag voor Jahweh niet hebben verkozen,
| תחת כי-שנאו דעת ויראת יהוה לא בחרו |
30 Van mijn raad niets moesten hebben, En al mijn vermaan in de wind hebben geslagen:
| לא-אבו לעצתי נאצו כל-תוכחתי |
31 Zullen ze eten de vrucht van hun wandel, Verzadigd worden met wat ze beraamden.
| ויאכלו מפרי דרכם וממעצתיהם ישבעו |
32 Want de onnozelen komen door hun onverschilligheid om, De dwazen storten door hun lichtzinnigheid in het verderf;
| כי משובת פתים תהרגם ושלות כסילים תאבדם |
33 Maar die naar mij luistert, zal in veiligheid wonen, Bevrijd van de vrees voor de rampen!
| ושמע לי ישכן-בטח ושאנן מפחד רעה |
