Spreuken 8

1 Waarachtig, de wijsheid roept, De schranderheid verheft haar stem!

¿No está la sabiduría clamando, y la voz de la inteligencia sonando?

2 Zij staat langs de weg op de toppen der hoogten, Op het kruispunt der wegen,

En la parte superior de las autopistas, en la intersección de las carreteras, ella toma su lugar;

3 Opzij van de poorten, aan de ingang der stad, Waar men de poorten betreedt, predikt zij luid:

Cuando los caminos entran a la ciudad, se hace oír su grito, en las puertas su voz es fuerte:

4 Ik roep tot u, mannen, Ik spreek tot de kinderen der mensen:

A ustedes les llamo, oh hombres; mi voz llegue a los hijos de los hombres.

5 Leert toch, onnozelen, wat schranderheid is, Verstaat toch, dwazen, wat wijsheid betekent!

Conviértanse en expertos en la razón, ¡oh, simples! ustedes tontos, tomen el entrenamiento de corazón.

6 Luistert, want wat ik zeg is zeker, Wat over mijn lippen komt is juist;

Escuchen, porque mis palabras son verdaderas, y mis labios están abiertos para dar a conocer lo recto.

7 Mijn mond spreekt de waarheid, Van leugentaal hebben mijn lippen een afschuw.

Porque la buena fe sale de mi boca, y los labios falsos me repugnan.

8 Al mijn woorden zijn oprecht, Niet één ervan is misleidend of vals;

Todas las palabras de mi boca son justicia; no hay nada falso o retorcido en ellas.

9 Voor wie ze verstaat, zijn ze allen treffend, Voor wie ze wil begrijpen, allen juist.

Todas ellas son verdad a cuya mente está despierta, y directas para aquellos que obtienen conocimiento.

10 Neemt liever mijn tucht aan dan zilver, Geeft aan kennis de voorkeur boven het fijnste goud;

Toma mi enseñanza, y no plata; obtén conocimiento en lugar del mejor oro.

11 Want de wijsheid is meer waard dan juwelen, Geen kostbaarheid komt haar nabij!

Porque la sabiduría es mejor que las joyas, y todas las cosas que se desean no son nada en comparación con ella.

12 Ik, wijsheid, ben met overleg vertrouwd, En beschik over weloverwogen kennis;

Yo, la sabiduría, he convertido la conducta sabia en mi pariente cercano; Me ven como el amigo especial de los propósitos sabios.

13 Maar hoogmoed en trots, een slechte levenswandel, En een wispelturige tong zijn een afschuw voor mij.

El temor del Señor se ve al odiar el mal: el orgullo, una alta opinión de uno mismo, el mal camino y la falsa lengua, me son desagradables.

14 Ik beschik over raad en beleid, Ik bezit doorzicht en kracht;

El diseño inteligente y el buen sentido son míos; la razón y la fuerza son mías.

15 Door mij zijn de koningen koning, En bepalen de leiders wat recht is;

A través de mí los reyes tienen su poder, y los gobernantes dan las decisiones correctas.

16 Door mij zijn de vorsten vorst, En zijn alle rechtvaardige rechters in aanzien.

A través de mí, los jefes tienen autoridad, y los nobles juzgan en justicia.

17 Die mij beminnen heb ik lief, En die mij zoeken, zullen mij vinden.

Los que me han dado su amor son amados por mí, y aquellos que me buscan con cuidado me hallarán.

18 Ik beschik over rijkdom en aanzien, Over duurzame welvaart en voorspoed;

La riqueza y el honor están en mis manos, incluso la riqueza sin igual y la justicia.

19 Mijn vrucht is meer waard dan het edelste goud, Meer dan het fijnste zilver mijn oogst.

Mejor es mi fruto que el oro, que el mejor oro; y mi aumento es más deseado que la plata.

20 Ik wandel op de weg der gerechtigheid, Midden op de paden van het recht:

En el camino de la justicia voy, en el camino de los juicios justos,

21 Om die mij beminnen, met bezit te verrijken, En hun schatkamers te vullen.

pues daré a los que me aman riquezas por su herencia, haciendo llenas sus tiendas.

22 Jahweh schiep mij als zijn eerste gewrocht, Als het eerste werk, dat Hij ooit heeft gemaakt;

El Señor me hizo el comienzo de su camino, la primera de sus obras en el pasado.

23 Van oudsher ben ik gevormd, Van den beginne, vóór de eerste tijden der aarde.

Desde los días eternos, me fue dado mi lugar, desde el nacimiento de los tiempos, antes que la tierra fuese.

24 Toen er nog geen oceanen waren. was ik geboren, Toen er nog geen bronnen, rijk aan water, bestonden;

Cuando no había fondo, me dieron a luz, cuando no había fuentes que fluyeran con agua.

25 Eer de bergen waren neergelaten, Eer de heuvels ontstonden, werd ik geboren,

Antes que pusiera los montes en su lugar, antes de que nacieran las colinas,

26 Eer Hij de aarde had gemaakt en de velden, En alle grondstoffen der wereld.

cuando no había hecho la tierra, ni los campos, ni el polvo del mundo.

27 Toen Hij de hemel welfde, was ik aanwezig, Toen Hij een kring trok rond het vlak van de oceaan;

Cuando preparó los cielos, yo estaba allí: cuando puso un arco sobre la faz del abismo:

28 Toen Hij daarboven de wolken bevestigde, En de bronnen van de oceaan begonnen te stromen;

Cuando hizo fuertes los cielos arriba: cuando las fuentes del abismo se fijaron:

29 Toen Hij de zee haar grenzen stelde, Dat de wateren haar oevers niet zouden overschrijden; Toen Hij de fundamenten der aarde legde:

Cuando puso un límite al mar, para que las aguas no vayan en contra de su palabra: cuando puso en posición las bases de la tierra:

30 Was ik bij Hem als een troetelkind, Was ik elke dag zijn vermaak, Dartelde ik heel de tijd onder zijn ogen,

Entonces yo estaba a su lado, como un maestro de obras; y yo era su deleite día tras día, tocando delante de él en todo el tiempo;

31 Spelend op zijn wereldrond, En mij vermakend met de kinderen der mensen.

Jugando en su tierra; y mi deleite fue con los hijos de los hombres.

32 Welnu dan kinderen luistert naar mij; Gelukkig zij, die mijn wegen bewaren;

Escúchenme, hijos míos, porque son felices los que guardan mis caminos.

33 Hoort naar de lessen, weest wijs, en verwerpt ze niet. En de wacht houden aan de posten van mijn poorten.

Tomen ustedes mi enseñanza y háganse sabio; no la dejen ir.

34 Gelukkig de mens, die naar mij luistert, Die elke dag aan mijn deuren waken,

Bienaventurado el hombre que me presta atención, mirando a mis puertas día tras día, manteniendo su lugar junto a las columnas de mi casa.

35 Wie mij vindt, heeft het leven gevonden, En welbehagen verkregen van Jahweh;

Porque él que me recibe, obtiene vida, y la gracia del Señor vendrá a él.

36 Maar wie mij mist, benadeelt zichzelf, En al wie mij haten, beminnen de dood!

Pero él que se aparta de mí, hace mal a su alma: todos mis enemigos están enamorados de la muerte.