Spreuken 8
1 Waarachtig, de wijsheid roept, De schranderheid verheft haar stem!
Czy mądrość nie woła i rozum nie wydaje swego głosu?
2 Zij staat langs de weg op de toppen der hoogten, Op het kruispunt der wegen,
Stoi na szczycie wysokich miejsc, przy drodze, na rozstajach dróg.
3 Opzij van de poorten, aan de ingang der stad, Waar men de poorten betreedt, predikt zij luid:
Przy bramach, przy wjeździe do miasta, przy wejściu, u drzwi woła:
4 Ik roep tot u, mannen, Ik spreek tot de kinderen der mensen:
Do was wołam, o mężowie, mój głos [kieruję] do synów ludzkich.
5 Leert toch, onnozelen, wat schranderheid is, Verstaat toch, dwazen, wat wijsheid betekent!
Prości, uczcie się rozwagi, a wy, głupi, bądźcie rozumnego serca.
6 Luistert, want wat ik zeg is zeker, Wat over mijn lippen komt is juist;
Słuchajcie, bo będę mówił o rzeczach wzniosłych, a wargi moje otworzą się, aby [głosić] prawość.
7 Mijn mond spreekt de waarheid, Van leugentaal hebben mijn lippen een afschuw.
Moje usta bowiem mówią prawdę, a niegodziwością brzydzą się moje wargi.
8 Al mijn woorden zijn oprecht, Niet één ervan is misleidend of vals;
Sprawiedliwe są wszystkie słowa moich ust; nie ma w nich nic fałszywego ani przewrotnego.
9 Voor wie ze verstaat, zijn ze allen treffend, Voor wie ze wil begrijpen, allen juist.
Wszystkie są jasne dla rozumnego i prawe dla tych, którzy znajdują wiedzę.
10 Neemt liever mijn tucht aan dan zilver, Geeft aan kennis de voorkeur boven het fijnste goud;
Przyjmijcie moje pouczenie zamiast srebra i wiedzę [raczej] niż wyborne złoto.
11 Want de wijsheid is meer waard dan juwelen, Geen kostbaarheid komt haar nabij!
Lepsza bowiem jest mądrość niż perły i żadna rzecz, której pragniesz, nie dorówna jej.
12 Ik, wijsheid, ben met overleg vertrouwd, En beschik over weloverwogen kennis;
Ja, mądrość, mieszkam z rozwagą i odkrywam wiedzę roztropności.
13 Maar hoogmoed en trots, een slechte levenswandel, En een wispelturige tong zijn een afschuw voor mij.
Bojaźń PANA to nienawidzić zła. Ja nienawidzę pychy, wyniosłości, złej drogi i ust przewrotnych.
14 Ik beschik over raad en beleid, Ik bezit doorzicht en kracht;
Moja [jest] rada i prawdziwa mądrość, ja [jestem] roztropnością i moja jest moc.
15 Door mij zijn de koningen koning, En bepalen de leiders wat recht is;
Dzięki mnie królowie rządzą i władcy stanowią sprawiedliwość.
16 Door mij zijn de vorsten vorst, En zijn alle rechtvaardige rechters in aanzien.
Dzięki mnie panują władcy i dostojnicy, wszyscy sędziowie ziemi.
17 Die mij beminnen heb ik lief, En die mij zoeken, zullen mij vinden.
Miłuję tych, którzy mnie miłują, a ci, którzy szukają mnie pilnie, znajdą mnie.
18 Ik beschik over rijkdom en aanzien, Over duurzame welvaart en voorspoed;
Przy mnie [jest] bogactwo i chwała, trwałe bogactwo i sprawiedliwość.
19 Mijn vrucht is meer waard dan het edelste goud, Meer dan het fijnste zilver mijn oogst.
Mój owoc [jest] lepszy niż złoto, nawet najczystsze złoto, a moje plony [lepsze] niż wyborne srebro.
20 Ik wandel op de weg der gerechtigheid, Midden op de paden van het recht:
Prowadzę ścieżką sprawiedliwości, pośród ścieżek sądu;
21 Om die mij beminnen, met bezit te verrijken, En hun schatkamers te vullen.
Aby tym, którzy mnie miłują, dać w dziedzictwo majątek wieczny i napełnić ich skarbce.
22 Jahweh schiep mij als zijn eerste gewrocht, Als het eerste werk, dat Hij ooit heeft gemaakt;
PAN posiadł mnie na początku swej drogi, przed swymi dziełami, przed wszystkimi czasy.
23 Van oudsher ben ik gevormd, Van den beginne, vóór de eerste tijden der aarde.
Przed wiekami zostałam ustanowiona, od początku; zanim powstała ziemia;
24 Toen er nog geen oceanen waren. was ik geboren, Toen er nog geen bronnen, rijk aan water, bestonden;
Gdy jeszcze nie było głębin, zostałam zrodzona, kiedy jeszcze nie było źródeł obfitujących w wody.
25 Eer de bergen waren neergelaten, Eer de heuvels ontstonden, werd ik geboren,
Zanim góry zostały założone, nim były pagórki, zostałam zrodzona.
26 Eer Hij de aarde had gemaakt en de velden, En alle grondstoffen der wereld.
Gdy jeszcze nie stworzył ziemi ani pól, ani początku prochu okręgu ziemskiego;
27 Toen Hij de hemel welfde, was ik aanwezig, Toen Hij een kring trok rond het vlak van de oceaan;
Kiedy przygotowywał niebiosa, byłam tam; gdy odmierzał okrąg nad powierzchnią głębi;
28 Toen Hij daarboven de wolken bevestigde, En de bronnen van de oceaan begonnen te stromen;
Gdy w górze utwierdzał obłoki i umacniał źródła głębin;
29 Toen Hij de zee haar grenzen stelde, Dat de wateren haar oevers niet zouden overschrijden; Toen Hij de fundamenten der aarde legde:
Gdy wyznaczał morzu jego granice, by wody nie przekraczały jego rozkazu, kiedy ustalał fundamenty ziemi;
30 Was ik bij Hem als een troetelkind, Was ik elke dag zijn vermaak, Dartelde ik heel de tijd onder zijn ogen,
Byłam wtedy przy nim [jak] wychowanka i byłam [jego] radością każdego dnia, ciesząc się zawsze przed nim;
31 Spelend op zijn wereldrond, En mij vermakend met de kinderen der mensen.
Radując się na okręgu jego ziemi, rozkoszując się synami ludzkimi.
32 Welnu dan kinderen luistert naar mij; Gelukkig zij, die mijn wegen bewaren;
Teraz więc, synowie, słuchajcie mnie, bo błogosławieni są ci, którzy strzegą moich dróg.
33 Hoort naar de lessen, weest wijs, en verwerpt ze niet. En de wacht houden aan de posten van mijn poorten.
Słuchajcie pouczeń, nabądźcie mądrości i nie odrzucajcie jej.
34 Gelukkig de mens, die naar mij luistert, Die elke dag aan mijn deuren waken,
Błogosławiony człowiek, który mnie słucha, czuwając u moich wrót każdego dnia i strzegąc odrzwi moich bram.
35 Wie mij vindt, heeft het leven gevonden, En welbehagen verkregen van Jahweh;
Bo kto mnie znajduje, znajduje życie i otrzyma łaskę od PANA.
36 Maar wie mij mist, benadeelt zichzelf, En al wie mij haten, beminnen de dood!
Ale kto grzeszy przeciwko mnie, wyrządza krzywdę swojej duszy; wszyscy, którzy mnie nienawidzą, miłują śmierć.
