Spreuken 8
1 Waarachtig, de wijsheid roept, De schranderheid verheft haar stem!
Nabima! Bagade Dawa: su Hou ida: iwane da dima wele sia: nana. Asigi dawa: su hou da sia: daha.
2 Zij staat langs de weg op de toppen der hoogten, Op het kruispunt der wegen,
Bagade Dawa: su Hou da goumi da: iya amola logo bega: logo bulufalegeiga lela.
3 Opzij van de poorten, aan de ingang der stad, Waar men de poorten betreedt, predikt zij luid:
Amola moilai bai bagade sogebi amola logo holei gadenene e da lela agoane wele sia: nana,
4 Ik roep tot u, mannen, Ik spreek tot de kinderen der mensen:
“Na dilima sia: sa! Dunu fifi asi gala! Na da wele sia: nana! Osobo bagade fi huluane dilima.
5 Leert toch, onnozelen, wat schranderheid is, Verstaat toch, dwazen, wat wijsheid betekent!
Nowa dunu asigi dawa: su hame galea, asigi dawa: su ida: iwane gala amo lama, amola asigi dawa: su noga: le dawa: ma. Di da gagaoui esalabala: ? Asigi dawa: su ida: iwane lama.
6 Luistert, want wat ik zeg is zeker, Wat over mijn lippen komt is juist;
Nabima! Na sia: amo da ida: iwane gala. Na sia: su da moloidafa fawane.
7 Mijn mond spreekt de waarheid, Van leugentaal hebben mijn lippen een afschuw.
Na adi sia: be amo da dafawanedafa. Na da ogogosu bagade higasa.
8 Al mijn woorden zijn oprecht, Niet één ervan is misleidend of vals;
Liligi na sia: be amo da dafawane. Afae da ogogole hame sia: sa amola giadofale hame ahoa.
9 Voor wie ze verstaat, zijn ze allen treffend, Voor wie ze wil begrijpen, allen juist.
Amola dunu ea dogo ganodini, hadigi amola asigi dawa: su gala, amo dunu da na sia: noga: le ba: sa.
10 Neemt liever mijn tucht aan dan zilver, Geeft aan kennis de voorkeur boven het fijnste goud;
Silifa liligi amoma mae dawa: ma. Be na olelebe liligi amo dawa: ma. Amola noga: idafa gouli mae dawa: ma. Be na sia: ida: iwane, amoma dawa: ma.
11 Want de wijsheid is meer waard dan juwelen, Geen kostbaarheid komt haar nabij!
Na da Bagade Dawa: su Hou. Na da ida: iwanedafa amola na da igi su bagadega lasu liligi baligi dagoi, amola dia hanasu liligi baligi dagoi.
12 Ik, wijsheid, ben met overleg vertrouwd, En beschik over weloverwogen kennis;
Na da Bagade Dawa: su Hou. Na da asigi dawa: su hou amola moloidafa fofada: su hou dawa:
13 Maar hoogmoed en trots, een slechte levenswandel, En een wispelturige tong zijn een afschuw voor mij.
Nowa da Hina Godema nodone dawa: be da wadela: i hou amola ledo huluane higasa. Na da amoma higasa amola nowa da hifawane hina: dio gaguia gadosea amola wadela: i hou amola ogogosu hamonanebe, amo huluane na higasa.
14 Ik beschik over raad en beleid, Ik bezit doorzicht en kracht;
Na da adi hamomusa: ilegesea na da didili hamomu. Na da asigi dawa: su gala amola na da gasa bagade gala.
15 Door mij zijn de koningen koning, En bepalen de leiders wat recht is;
Na da hina bagade dunu fidisa amola ouligisu dunu noga: le ouligima: ne fidisa.
16 Door mij zijn de vorsten vorst, En zijn alle rechtvaardige rechters in aanzien.
Osobo bagade ouligisu dunu huluanedafa da na fidibiba: le, ouligisu hou hamosa.
17 Die mij beminnen heb ik lief, En die mij zoeken, zullen mij vinden.
Na da nowa dunu da nama asigisia, ilima asigisa. Amola nowa da na hogosea e da ba: mu.
18 Ik beschik over rijkdom en aanzien, Over duurzame welvaart en voorspoed;
Na da liligi bagade amola mimogo hou amola didili hamosu hou amo osobo bagadega esalebe dunu ilima imunusa: dawa:
19 Mijn vrucht is meer waard dan het edelste goud, Meer dan het fijnste zilver mijn oogst.
Adi liligi dia nama lasea amo da liligi ida: iwane. Amo da gouli liligi amola silifa liligi baligi dagoi.
20 Ik wandel op de weg der gerechtigheid, Midden op de paden van het recht:
Amola eso huluane na da moloi hou amo ganodini ahoana. Na da moloidafa fofada: su hamonana.
21 Om die mij beminnen, met bezit te verrijken, En hun schatkamers te vullen.
Na da nowa dunu da nama asigi galea, ilima liligi bagade iaha. Na da gobolo liligi noga: idafa amoga ilia diasu nabalesisa.
22 Jahweh schiep mij als zijn eerste gewrocht, Als het eerste werk, dat Hij ooit heeft gemaakt;
Musa: hemonega, Hina Gode da osobo bagade mae hamone, E da na hidadea hahamoi, amalalu liligi huluane da hahamoi.
23 Van oudsher ben ik gevormd, Van den beginne, vóór de eerste tijden der aarde.
Hina Gode da na bisili musa: dafa hahamoi, amalalu osobo bagade hahamoi.
24 Toen er nog geen oceanen waren. was ik geboren, Toen er nog geen bronnen, rijk aan water, bestonden;
Na da hidadea lalelegei amola hano wayabo amola hano bubuga: su da fa: no hahamoi.
25 Eer de bergen waren neergelaten, Eer de heuvels ontstonden, werd ik geboren,
Amola Hina Gode da na hidadea hahamoi amalalu goumi amola agolo da fa: no hahamoi.
26 Eer Hij de aarde had gemaakt en de velden, En alle grondstoffen der wereld.
Gode da osobo bagade amola osobo su hahamoi. Be na (Bagade Dawa: su Hou) da amo bisili esalu.
27 Toen Hij de hemel welfde, was ik aanwezig, Toen Hij een kring trok rond het vlak van de oceaan;
Gode da mu amo gadodili ligisia amola hano wayabo bagade amola mu mae gilisima: ne alalo hamonoba, na da amogai esalebe ba: i.
28 Toen Hij daarboven de wolken bevestigde, En de bronnen van de oceaan begonnen te stromen;
Amola e da mu mobi hahamoi mu da: iya gado amola e da hano wayabo bagade amola hahamonoba, na da esalebe ba: i.
29 Toen Hij de zee haar grenzen stelde, Dat de wateren haar oevers niet zouden overschrijden; Toen Hij de fundamenten der aarde legde:
Amola E Hi sia: defele hano wayabo da heda: i amola hano wayabo da Hi sia: i defele osoboba: le hame heda: i, amola E da osobo bagade gagumusa: osobo bagade ea bai hidadea ilegeloba, na da esalebe ba: i.
30 Was ik bij Hem als een troetelkind, Was ik elke dag zijn vermaak, Dartelde ik heel de tijd onder zijn ogen,
Amo esoga na amola da Hina Gode guga esalu. Na da fedege agoane, diasu gagumusa: dedesu dunu agoai E guga esalu. Na da esalebeba: le, E da hahawane galu amola na da Ema nodonanu.
31 Spelend op zijn wereldrond, En mij vermakend met de kinderen der mensen.
Amola na da osobo bagade amoma hahawane ba: i amola fifi asi gala huluane ilima hahawane bagade galu.
32 Welnu dan kinderen luistert naar mij; Gelukkig zij, die mijn wegen bewaren;
Wali goi ayeligi dilia! Noga: le nabima! Amola na sia: be defele hamoma amasea di da hahawane ganumu.
33 Hoort naar de lessen, weest wijs, en verwerpt ze niet. En de wacht houden aan de posten van mijn poorten.
Nabima! Dilia na olelei defele hamoma. Amola dilia na olelei liligi amoma mae higama, amasea di da hahawane esalumu.
34 Gelukkig de mens, die naar mij luistert, Die elke dag aan mijn deuren waken,
Nowa dunu da na bagade dawa: su sia: nabasea, e da hahawanedafa ba: mu. Nowa da eso huluane na logo holeiga bagade dawa: su lama: ne lelea, da hahawane ba: mu.
35 Wie mij vindt, heeft het leven gevonden, En welbehagen verkregen van Jahweh;
Nowa dunu da na hogole ba: sea, da esalusu ba: mu amola Hina Gode da amo dunu hahawane dogolegele ba: mu.
36 Maar wie mij mist, benadeelt zichzelf, En al wie mij haten, beminnen de dood!
Be nowa dunu da nama hame masea, e da hisu wadela: sa. Nowa dunu da nama higasea, e da bogosu ba: mu!” Bagade Dawa: su Hou da fedege sia: agoane sia: sa.
