Spreuken 6
1 Mijn zoon, als ge voor een ander borg zijt gebleven, Uw handslag hebt gegeven ten bate van een vreemde,
Synu mój, jeśli poręczyłeś za swego bliźniego i dałeś porękę za obcego;
2 Verstrikt zijt geraakt in uw eigen woorden, In uw eigen beloften gevangen:
Związałeś się słowami ust twoich, schwytany jesteś mową twoich ust.
3 Doe dan, mijn zoon, wat ik zeg, en red u eruit; Want ge zijt in de macht van uw naaste! Ga heen zonder talmen, Dring aan bij uw naaste;
Uczyń więc tak, synu mój, uwolnij się, gdy wpadłeś w ręce swego bliźniego; idź, upokórz się i nalegaj na twego bliźniego.
4 Gun uw ogen geen rust, Uw wimpers geen slaap;
Nie daj snu swoim oczom i nie pozwól powiekom drzemać.
5 Ruk u los als een gazelle uit de strik, Als een vogel uit de hand van den vogelaar.
Uwolnij się jak sarna z rąk [myśliwego] i jak ptak z ręki ptasznika.
6 Luiaard, ga kijken naar de mier; Zie, hoe ze zwoegt, en word wijs!
Idź do mrówki, leniwcze, przypatrz się jej drogom i bądź mądry;
7 Al heeft ze geen leider, Geen opzichter, geen heerser,
Chociaż nie ma ona wodza ani przełożonego, ani pana;
8 Toch zorgt ze in de zomer voor haar spijs, Zoekt ze in de oogsttijd haar voedsel bijeen.
To w lecie przygotowuje swój pokarm i gromadzi w żniwa swą żywność.
9 Luiaard, hoe lang blijft ge liggen, Wanneer zult ge ontwaken uit uw slaap?
Jak długo będziesz leżał, leniwcze? Kiedy wstaniesz ze swego snu?
10 Nog even slapen, nog even soezen, Nog even in bed de handen over elkaar:
Jeszcze trochę snu, trochę drzemania, trochę założenia rąk, aby zasnąć;
11 En de armoe overvalt u als een zwerver, Het gebrek als een rover!
A twoje ubóstwo przyjdzie jak podróżny i twój niedostatek jak mąż uzbrojony.
12 Een nietsnut is het, een booswicht, Die omgaat met bedrieglijke taal;
Człowiek nikczemny i niegodziwy chodzi z przewrotnością na ustach;
13 Die met de ogen knipt, met de voeten wenkt, En tekens geeft met de vingers;
Mruga swymi oczyma, mówi swymi nogami, wskazuje swymi palcami;
14 Die boze plannen smeedt in zijn hart, Steeds kwaad beraamt en ruzie zoekt!
Przewrotność [jest] w jego sercu, stale knuje zło [i] sieje niezgodę.
15 Daarom zal hem de tegenspoed plotseling treffen, Zal hij met één slag bezwijken, zonder kans op herstel.
Dlatego nagle spadnie na niego nieszczęście; nagle zostanie złamany i pozbawiony ratunku.
16 Zes dingen zijn er die Jahweh haat, Van zeven heeft hij een afschuw:
Jest sześć rzeczy, których nienawidzi PAN, siedem budzi w nim odrazę:
17 Van brutale ogen; van een valse tong; Van handen, die onschuldig bloed vergieten;
Wyniosłe oczy, kłamliwy język i ręce, które przelewają krew niewinną;
18 Van een hart, dat boze plannen beraamt; Van voeten, die ten kwade spoeden;
Serce, które knuje złe myśli; nogi, które spiesznie biegną do zła;
19 Van een valsen getuige, die leugens verspreidt; Van iemand, die broedertwist stookt.
Fałszywy świadek, który mówi kłamstwa, i ten, który sieje niezgodę między braćmi.
20 Mijn zoon, onderhoud het gebod van uw vader, Sla niet in de wind wat uw moeder u leerde;
Synu mój, strzeż przykazania twego ojca i nie odrzucaj prawa twojej matki.
21 Prent het voor altijd in uw hart, Wind het als een snoer om uw hals.
Przywiąż je na zawsze do serca twego i zawieś je sobie na szyi.
22 Als ge wandelt, moge het u geleiden, Over u waken, als ge slaapt, Tot u spreken, wanneer ge ontwaakt.
Gdy będziesz chodził, poprowadzi cię; gdy zaśniesz, strzec cię będzie, a gdy się obudzisz, będzie mówić do ciebie;
23 Want het gebod is een lamp, Het onderricht een licht, De straffe tucht een weg ten leven.
Bo przykazanie [jest] pochodnią, prawo światłością, a upomnienia do karności są drogą życia;
24 Het zal u behoeden voor de vrouw van een ander, Voor de gladde tong van een vreemde.
Aby cię strzegły przed złą kobietą [i] przed gładkim językiem obcej kobiety.
25 Zet uw hart niet op haar schoonheid, Laat ze u niet met haar wimpers verleiden;
Nie pożądaj w twoim sercu jej piękności i niech cię nie łowi swymi powiekami.
26 Want de prijs van een deerne is een stuk brood, Maar de getrouwde vrouw maakt jacht op een kostelijk leven
Bo dla kobiety nierządnej [zubożeje człowiek] o kawałek chleba, a żona cudzołożna czyha na cenne życie.
27 Kan iemand soms vuur in zijn voorschoot nemen, Zonder dat hij zijn kleren schroeit;
Czy może ktoś wziąć ogień w zanadrze, a jego szaty się nie spalą?
28 Of kan hij op gloeiende kolen lopen, Zonder dat hij zijn voeten brandt?
Czy może ktoś chodzić po rozżarzonych węglach, a jego nogi się nie poparzą?
29 Zo vergaat het hem, die zich afgeeft met de vrouw van een ander: Niemand die haar aanraakt, komt er straffeloos van af.
Tak ten, kto wchodzi do żony swego bliźniego; ktokolwiek ją dotknie, nie będzie bez winy.
30 Men veracht geen dief, zo hij enkel steelt, Om zijn maag te vullen, als hij honger heeft;
Nie pogardza się złodziejem, jeśli kradnie, by nasycić swoją duszę, będąc głodnym;
31 Toch moet hij, eenmaal betrapt, zevenvoudig vergoeden, Alles geven wat hij in huis heeft.
Ale [jeśli] go złapią, zwróci siedmiokrotnie [albo] odda cały dobytek swego domu.
32 Kortzichtig de man, die overspel pleegt met een vrouw: Wie zijn eigen ondergang wil, moet zo iets niet doen;
Lecz kto cudzołoży z kobietą, jest pozbawiony rozsądku; kto tak robi, gubi swoją duszę.
33 Schade en schande zal zo iemand belopen, Zijn slechte naam raakt hij nimmer meer kwijt.
Znajdzie chłostę i wstyd, a jego hańba nie będzie zmazana.
34 Want de jaloezie van den man wekt de woede bij hem op, En op de dag van de wraak zal hij niemand ontzien;
Bo zazdrość rozpala gniew mężczyzny i nie będzie pobłażał w dniu zemsty.
35 Dan slaat hij op losgeld geen acht, Hij wil het niet, al biedt ge hem nog zo veel!
Nie będzie miał względu na żaden okup i nie przyjmie darów, choćbyś najwięcej mu dawał.
