Spreuken 4
1 Luistert kinderen, naar wat vader leert; Let op, om inzicht te krijgen.
Mga anak, paminaw sa pagpanudlo sa amahan, ug patalinghogi aron mahibaloan ninyo kung unsa ang panabot.
2 Ik prent u een gezonde leer in; Sla dus mijn lessen niet in de wind.
Hatagan ko kamo ug maayo nga mga pagpanudlo; ayaw talikdi ang akong pagpanudlo.
3 Toen ik voor mijn vader nog een kind was, Een teer en enig kind onder het oog van mijn moeder,
Sa dihang bata pa ako diha sa akong amahan, huyang ug nag-inusarang anak sa akong inahan,
4 Gaf hij mij onderricht en zeide tot mij: Neem mijn woorden ter harte, Neem mijn wenken in acht, en leef;
gitudloan niya ako ug miingon kanako, “Kupti dayon sa imong kasingkasing ang akong mga pulong; tumana ang akong mga mando ug pagkinabuhi.
5 Doe wijsheid, en doe inzicht op, Vergeet mijn woorden niet, En wijk er nimmer van af!
Batoni ang kaalam ug pagpanabot; ayaw kalimti ug ayaw isalikway ang mga pulong sa akong baba;
6 Verwaarloos haar niet, zij zal u behoeden, Als ge haar liefhebt, u beschermen.
ayaw biyai ang kaalam ug magbantay siya kanimo; higugmaa siya ug panalipdan ka niya.
7 Aanvang der wijsheid is: doe wijsheid op, Doe inzicht op, zoveel ge kunt;
Ang kaalam mao ang mahinungdanong butang, busa batoni ang kaalam ug gastoha ang tanan kanimo aron makab-ot nimo ang panabot.
8 Zij zal u verheffen, als ge haar hooghoudt, U aanzien verlenen, als ge haar omhelst;
Pangandoya ang kaalam ug bayawon ka niya; pasidunggan ka niya kung gakson mo siya.
9 Zij vlecht om uw hoofd een sierlijke krans, En verrijkt u met een prachtige kroon!
Pagapurong-purongan ka niya ug kadungganan sa imong ulo; hatagan ka niya ug matahom nga korona.”
10 Luister mijn zoon, neem mijn woorden aan, Opdat ge lange jaren moogt leven.
Akong anak, paminaw ug patalinghogi ang akong mga pulong, ug makabaton ka ug daghang katuigan sa imong kinabuhi.
11 Ik wijs u de weg van de wijsheid, Doe u de paden van het recht betreden.
Giyahan ko ikaw sa dalan sa kaalam; tultolan ko ikaw sa tul-id nga mga agianan.
12 Gaat ge daarop, dan zal men uw tred niet belemmeren, Snelt ge daar voort, dan struikelt ge niet.
Sa imong paglakaw, walay mobabag sa imong dalan ug kung ikaw modagan, dili ka mapandol.
13 Houd onverzwakt vast aan de tucht, Neem haar in acht, want zij is uw leven.
Kupti ang pagpanton, ayaw kini buhii; panalipdi kini, kay mao kini ang imong kinabuhi.
14 Begeef u niet op de weg der bozen, Ga niet voort op het pad der zondaars;
Ayaw sunda ang agianan sa daotan ug ayaw paglakaw sa dalan niadtong nagbuhat sa daotan.
15 Laat ze liggen, ga er niet overheen, Mijd ze, ga ze voorbij!
Likayi kini, ayaw pag-adto niini; talikod gikan niini ug lakaw sa laing dalan.
16 Want ze rusten niet, of ze moeten kwaad kunnen doen, Ze gaan niet slapen, eer ze iemand hebben doen struikelen;
Tungod kay dili sila makatulog hangtod dili sila makahimo ug daotan ug dili sila makatulog hangtod mapandol nila ang uban.
17 Ze eten het brood der boosheid, En drinken de wijn der geweldenarij.
Tungod kay nagkaon sila ug tinapay sa kadaotan ug nag-inom sa bino sa kasamok.
18 Maar de weg der deugdzamen is als het morgenlicht, Dat gaandeweg opklaart, tot het dag is geworden.
Apan ang agianan sa tawo nga nagbuhat ug matarong sama sa unang kahayag nga modan-ag; nagkaanam kini ug kahayag hangtod nga mihayag na gayod.
19 De weg der bozen gelijkt op een donkere nacht, Ze weten niet, waarover ze struikelen;
Ang dalan sa daotan sama sa kangitngit—wala sila masayod kung unsa ang makapandol kanila.
20 Mijn zoon, schenk uw aandacht aan wat ik ga zeggen, Leg uw oor te luisteren naar mijn woorden;
Akong anak, patalinghogi ang akong mga pulong; paminaw ang akong gipanulti.
21 Laat ze niet wijken uit uw ogen, Bewaar ze diep in uw hart;
Ayaw itugot nga mawala sila sa imong panan-aw; tipigi sila sa imong kasingkasing.
22 Want ze zijn het leven voor hem, die ze vindt, Voor heel zijn lichaam genezing.
Kay ang akong mga pulong mao ang kinabuhi alang niadtong nagapangita niini ug kaayohan sa ilang tibuok panglawas.
23 Bewaak dus uw hart met de uiterste zorg, Want daar ligt de oorsprong des levens.
Panalipdi ang imong kasingkasing ug bantayi kini uban sa tanang pagkugi, kay gikan niini modagayday ang tuboran sa kinabuhi.
24 Verwijder van u een onbetrouwbare mond, Houd verre van u venijnige lippen;
Isalikway ang hiwi nga pamulong gikan kanimo ug biyai ang mga daotang pagpanulti diha kanimo.
25 Laat uw ogen vrij voor zich uitzien, Uw wimpers zich richten recht voor u uit.
Itan-aw ang imong mga mata sa unahan ug itutok ang imong panan-aw sa imong atubangan.
26 Effen de weg voor uw voet, Geef richting aan uw wegen;
Himoang patag ang imong agianan; unya tanan nimong mga dalan mahilayo sa kakuyaw.
27 Wijk niet af naar rechts of naar links, Houd uw voet verre van het kwaad.
Ayaw pagtipas diha sa tuo o diha sa wala; ilikay ang imong tiil gikan sa daotan.
