Spreuken 30
1 Woorden van Agoer, den zoon van Jake, uit Massa De mens spreekt: Ik heb mij afgemat, o God; Ik heb mij afgemat, o God; ik ben op!
Słowa Agura, syna Jake, proroctwo tego człowieka do Itiela, do Itiela i Ukala.
2 Ik ben de domste van alle mensen, Ik bezit geen mensenverstand;
Zaprawdę jestem najgłupszym z ludzi i nie mam ludzkiego rozumu.
3 Maar God heeft mij wijsheid geleerd Nu bezit ik kennis van den Heilige!
Ani nie nauczyłem się mądrości, ani nie mam wiedzy o tym, co święty.
4 Wie steeg ten hemel op, en daalde weer neer; Wie ving de wind in zijn holle hand; Wie bond het water in zijn mantel; Wie stelde de grenzen der aarde vast? Hoe is zijn naam, hoe de naam van zijn zoon? Zeg het mij, wanneer ge het weet.
Któż wstąpił do nieba i zstąpił? Któż zebrał wiatr w swoje garście? Któż zgarnął wody do [swej] szaty? Któż utwierdził wszystkie krańce ziemi? Jakie [jest] jego imię? A jakie [jest] imię jego syna? Czy wiesz?
5 Elk woord van God is vertrouwd; Hij is een schild, voor wie op Hem bouwen.
Każde słowo Boga jest czyste; on [jest] tarczą dla tych, którzy mu ufają.
6 Voeg aan zijn woorden niets toe, Anders berispt Hij u, en blijkt ge een leugenaar.
Nie dodawaj nic do jego słów, aby cię nie strofował i abyś nie okazał się kłamcą.
7 Twee dingen wil ik van U vragen, Weiger mij die niet, eer ik sterf:
Proszę cię o dwie rzeczy; nie odmawiaj mi [ich], zanim umrę.
8 Onwaarheid en leugentaal, Houd ze verre van mij! Geef mij armoede noch rijkdom, Maar schenk mij het voedsel, dat ik nodig heb,
Oddal ode mnie marność i słowo kłamliwe; nie dawaj mi ani ubóstwa, ani bogactwa; żyw mnie odpowiednim dla mnie pokarmem;
9 Opdat ik U in mijn overvloed niet verloochene En zeggen durf: "Wie is Jahweh!" Of in mijn armoede niet tot stelen kom, En mij vergrijp aan de Naam van mijn God.
Abym będąc syty, nie zaparł się [ciebie] i nie mówił: Kim jest PAN? Albo zubożawszy, nie kradł i nie brał imienia mego Boga [nadaremnie].
10 Belaster een knecht niet bij zijn meester; Anders vloekt hij u, en boet gij ervoor.
Nie oczerniaj sługi przed jego panem, aby ci nie złorzeczył i byś nie okazał się winny.
11 Wee het geslacht, dat zijn vader vloekt, En zijn moeder niet eert;
[Jest] pokolenie, które złorzeczy swemu ojcu i nie błogosławi swojej matce.
12 Het geslacht, dat zich onschuldig waant, Maar niet eens is schoongewassen van zijn vuil;
[Jest] pokolenie, które we własnych oczach jest czyste, lecz nie jest obmyte ze swego plugastwa.
13 Het geslacht dat uit de hoogte neerziet, En de wenkbrauwen optrekt;
[Jest] pokolenie, którego oczy są wyniosłe i powieki wzniesione.
14 Het geslacht, met tanden als zwaarden En kiezen als messen, Om den arme van de aarde weg te vreten, En den behoeftige weg van zijn grond.
[Jest] pokolenie, którego zęby [są jak] miecze, a zęby trzonowe [jak] noże, by pożreć ubogich na ziemi i nędzarzy spośród ludzi.
15 De bloedzuiger heeft twee dochters, Ze heten: Hap, hap! Drie dingen zijn niet te verzadigen; Vier dingen zeggen nimmer: genoeg!
Pijawka ma dwie córki, [które mówią]: Daj, daj. Trzy są rzeczy, które nie mogą się nasycić; cztery, które nie mówią: Dość.
16 De onderwereld, De onvruchtbare moederschoot, Het land, dat water te kort komt, Het vuur, dat nooit "genoeg" zegt. (Sheol h7585)
Grób, niepłodne łono, ziemia niesyta wody i ogień, [który] nie mówi: Dość. (Sheol h7585)
17 Een oog, dat met vader spot, En met de gehoorzaamheid aan moeder lacht: De raven van het dal zullen het uitpikken, De jonge arenden het opvreten.
Oko, [które] wyśmiewa ojca i gardzi posłuszeństwem matce, wydziobią kruki [nad] potokami i wyjedzą orlęta.
18 Drie dingen zijn mij te wonderlijk, Vier dingen begrijp ik niet:
Trzy [są] rzeczy dla mnie zbyt zdumiewające, czterech nie znam:
19 De weg van een arend door de lucht, De weg van een slang over de rots, De weg van een schip midden door zee, En de weg van een man naar een meisje.
Drogi orła w powietrzu, drogi węża na skale, drogi okrętu na środku morza i drogi mężczyzny z młodą kobietą.
20 Maar dit is de weg van een overspelige vrouw: Ze eet, veegt zich de mond af, En zegt: Ik heb geen kwaad gedaan.
Taka [jest] droga kobiety cudzołożnej: je i obciera swoje usta, i mówi: Nie zrobiłam nic złego.
21 Onder drie dingen beeft de aarde, Onder vier dingen houdt ze het niet uit:
Pod trzema rzeczami drży ziemia, czterech nie może znieść:
22 Onder een slaaf, wanneer hij koning wordt; Onder een dwaas, als hij genoeg te eten heeft;
Sługi, kiedy panuje, głupca, kiedy syci się chlebem;
23 Onder een oude vrijster, die nog een man vindt; En onder een slavin, die haar meesteres verdringt
Obmierzłej [kobiety], kiedy wychodzi za mąż, [i] służącej, kiedy dziedziczy po swojej pani.
24 Vier dingen zijn de kleinste op aarde; Toch zijn ze wijzen te slim af!
Cztery są rzeczy najmniejsze na ziemi, jednak mędrsze nad mędrców:
25 De mieren: het is een volk zonder kracht, Maar ‘s zomers vergaart het zijn voedsel;
Mrówki, lud słaby, a jednak w lecie przygotowują pokarm;
26 De klipdassen: het zijn zwakke dieren, Maar ze hebben hun hol in de rots;
Króliki, lud słaby, a jednak budują swój dom w skale;
27 De sprinkhanen: ze hebben geen koning, Maar hun zwerm trekt ordelijk uit;
Szarańcze nie mają króla, a jednak wszystkie wyruszają chmarą;
28 Een hagedis: ze laat zich met de handen vatten, Maar ze woont in de paleizen des konings.
Pająk pracuje rękoma, a bywa w pałacach królewskich.
29 Drie dingen hebben een statige tred; Vier dingen hebben een statige gang:
Trzy są rzeczy, które poruszają się wspaniale, cztery kroczą dostojnie:
30 Een leeuw, de held onder de dieren, Voor niets schrikt hij terug;
Lew, najsilniejszy wśród zwierząt, który przed nikim nie ustępuje;
31 Een haan, die trots voor de kippen uitloopt; Een bok, die de geiten voorafgaat; Een koning aan het hoofd van zijn troepen.
Chart i kozioł, i król, przeciw któremu nikt nie powstaje.
32 Moogt ge dwaas zijn of verstandig: Als ge u verheffen wilt, hand op de mond!
Jeśli głupio postąpiłeś, wynosząc się, albo jeśli pomyślałeś źle, [połóż] rękę na ustach.
33 Want een druk op melk geeft boter, Een druk op de neus geeft bloed, Een druk op de gramschap geeft twist!
Jak ubijanie mleka daje masło i wycieranie nosa wywołuje krew, tak kto wzbudza gniew, wszczyna kłótnię.
