Spreuken 30
1 Woorden van Agoer, den zoon van Jake, uit Massa De mens spreekt: Ik heb mij afgemat, o God; Ik heb mij afgemat, o God; ik ben op!
The words of Agur the son of Jakeh, [even] the prophecy: the man spake unto Ithiel, even unto Ithiel and Ucal,
2 Ik ben de domste van alle mensen, Ik bezit geen mensenverstand;
Surely I [am] more brutish than [any] man, and have not the understanding of a man.
3 Maar God heeft mij wijsheid geleerd Nu bezit ik kennis van den Heilige!
I neither learned wisdom, nor have the knowledge of the holy.
4 Wie steeg ten hemel op, en daalde weer neer; Wie ving de wind in zijn holle hand; Wie bond het water in zijn mantel; Wie stelde de grenzen der aarde vast? Hoe is zijn naam, hoe de naam van zijn zoon? Zeg het mij, wanneer ge het weet.
Who hath ascended up into heaven, or descended? who hath gathered the wind in his fists? who hath bound the waters in a garment? who hath established all the ends of the earth? what [is] his name, and what [is] his son’s name, if thou canst tell?
5 Elk woord van God is vertrouwd; Hij is een schild, voor wie op Hem bouwen.
Every word of God [is] pure: he [is] a shield unto them that put their trust in him.
6 Voeg aan zijn woorden niets toe, Anders berispt Hij u, en blijkt ge een leugenaar.
Add thou not unto his words, lest he reprove thee, and thou be found a liar.
7 Twee dingen wil ik van U vragen, Weiger mij die niet, eer ik sterf:
Two [things] have I required of thee; deny me [them] not before I die:
8 Onwaarheid en leugentaal, Houd ze verre van mij! Geef mij armoede noch rijkdom, Maar schenk mij het voedsel, dat ik nodig heb,
Remove far from me vanity and lies: give me neither poverty nor riches; feed me with food convenient for me:
9 Opdat ik U in mijn overvloed niet verloochene En zeggen durf: "Wie is Jahweh!" Of in mijn armoede niet tot stelen kom, En mij vergrijp aan de Naam van mijn God.
Lest I be full, and deny [thee], and say, Who [is] the LORD? or lest I be poor, and steal, and take the name of my God [in vain].
10 Belaster een knecht niet bij zijn meester; Anders vloekt hij u, en boet gij ervoor.
Accuse not a servant unto his master, lest he curse thee, and thou be found guilty.
11 Wee het geslacht, dat zijn vader vloekt, En zijn moeder niet eert;
[There is] a generation [that] curseth their father, and doth not bless their mother.
12 Het geslacht, dat zich onschuldig waant, Maar niet eens is schoongewassen van zijn vuil;
[There is] a generation [that are] pure in their own eyes, and [yet] is not washed from their filthiness.
13 Het geslacht dat uit de hoogte neerziet, En de wenkbrauwen optrekt;
[There is] a generation, O how lofty are their eyes! and their eyelids are lifted up.
14 Het geslacht, met tanden als zwaarden En kiezen als messen, Om den arme van de aarde weg te vreten, En den behoeftige weg van zijn grond.
[There is] a generation, whose teeth [are as] swords, and their jaw teeth [as] knives, to devour the poor from off the earth, and the needy from [among] men.
15 De bloedzuiger heeft twee dochters, Ze heten: Hap, hap! Drie dingen zijn niet te verzadigen; Vier dingen zeggen nimmer: genoeg!
The horseleach hath two daughters, [crying], Give, give. There are three [things that] are never satisfied, [yea], four [things] say not, [It is] enough:
16 De onderwereld, De onvruchtbare moederschoot, Het land, dat water te kort komt, Het vuur, dat nooit "genoeg" zegt. (Sheol h7585)
The grave; and the barren womb; the earth [that] is not filled with water; and the fire [that] saith not, [It is] enough. (Sheol h7585)
17 Een oog, dat met vader spot, En met de gehoorzaamheid aan moeder lacht: De raven van het dal zullen het uitpikken, De jonge arenden het opvreten.
The eye [that] mocketh at [his] father, and despiseth to obey [his] mother, the ravens of the valley shall pick it out, and the young eagles shall eat it.
18 Drie dingen zijn mij te wonderlijk, Vier dingen begrijp ik niet:
There be three [things which] are too wonderful for me, yea, four which I know not:
19 De weg van een arend door de lucht, De weg van een slang over de rots, De weg van een schip midden door zee, En de weg van een man naar een meisje.
The way of an eagle in the air; the way of a serpent upon a rock; the way of a ship in the midst of the sea; and the way of a man with a maid.
20 Maar dit is de weg van een overspelige vrouw: Ze eet, veegt zich de mond af, En zegt: Ik heb geen kwaad gedaan.
Such [is] the way of an adulterous woman; she eateth, and wipeth her mouth, and saith, I have done no wickedness.
21 Onder drie dingen beeft de aarde, Onder vier dingen houdt ze het niet uit:
For three [things] the earth is disquieted, and for four [which] it cannot bear:
22 Onder een slaaf, wanneer hij koning wordt; Onder een dwaas, als hij genoeg te eten heeft;
For a servant when he reigneth; and a fool when he is filled with meat;
23 Onder een oude vrijster, die nog een man vindt; En onder een slavin, die haar meesteres verdringt
For an odious [woman] when she is married; and an handmaid that is heir to her mistress.
24 Vier dingen zijn de kleinste op aarde; Toch zijn ze wijzen te slim af!
There be four [things which are] little upon the earth, but they [are] exceeding wise:
25 De mieren: het is een volk zonder kracht, Maar ‘s zomers vergaart het zijn voedsel;
The ants [are] a people not strong, yet they prepare their meat in the summer;
26 De klipdassen: het zijn zwakke dieren, Maar ze hebben hun hol in de rots;
The conies [are but] a feeble folk, yet make they their houses in the rocks;
27 De sprinkhanen: ze hebben geen koning, Maar hun zwerm trekt ordelijk uit;
The locusts have no king, yet go they forth all of them by bands;
28 Een hagedis: ze laat zich met de handen vatten, Maar ze woont in de paleizen des konings.
The spider taketh hold with her hands, and is in kings’ palaces.
29 Drie dingen hebben een statige tred; Vier dingen hebben een statige gang:
There be three [things] which go well, yea, four are comely in going:
30 Een leeuw, de held onder de dieren, Voor niets schrikt hij terug;
A lion [which is] strongest among beasts, and turneth not away for any;
31 Een haan, die trots voor de kippen uitloopt; Een bok, die de geiten voorafgaat; Een koning aan het hoofd van zijn troepen.
A greyhound; an he goat also; and a king, against whom [there is] no rising up.
32 Moogt ge dwaas zijn of verstandig: Als ge u verheffen wilt, hand op de mond!
If thou hast done foolishly in lifting up thyself, or if thou hast thought evil, [lay] thine hand upon thy mouth.
33 Want een druk op melk geeft boter, Een druk op de neus geeft bloed, Een druk op de gramschap geeft twist!
Surely the churning of milk bringeth forth butter, and the wringing of the nose bringeth forth blood: so the forcing of wrath bringeth forth strife.
