Spreuken 3
1 Mijn zoon, vergeet mijn onderricht niet, Neem mijn wenken ter harte.
Yaa ilma ko, barumsa ani siif kennu hin dagatin; ajaja koos garaatti qabadhu;
2 Ze schenken u lengte van dagen, jaren van leven, En overvloedige welvaart!
isaan bara baayʼee fi umurii dheeraa, nagaa fi badhaadhummaa siif dabaluutii.
3 Liefde en trouw mogen u nimmer verlaten, Hang ze om uw hals, schrijf ze op de tafel van uw hart;
Jaalallii fi amanamummaan yoom iyyuu sirraa hin fagaatin; morma keetti hidhadhu; gabatee garaa kee irrattis barreeffadhu.
4 Dan zult ge goed en verstandig zijn, In de ogen van God en de mensen.
Ati karaa kanaan fuula Waaqaatii fi fuula namaa duratti surraa fi maqaa gaarii ni argatta.
5 Vertrouw op Jahweh met heel uw hart, Verlaat u niet op uw eigen inzicht;
Garaa kee guutuun Waaqayyoon amanadhu; hubannaa kees hin abdatin;
6 Denk aan Hem op al uw wegen, Dan zal Hij uw paden effenen.
karaa kee hunda keessatti isa dursi; innis daandii kee siif qajeelcha.
7 Wees niet wijs in uw eigen ogen, Heb ontzag voor Jahweh en vermijd het kwaad:
Ani ogeessa ofiin hin jedhin; Waaqayyoon sodaadhu; waan hamaa irraas fagaadhu.
8 Het zal genezing brengen voor uw lichaam, Verkwikking voor uw gebeente.
Wanni kun dhagna keetiif fayyaa kenna; lafee kee illee ni haaromsa.
9 Eer Jahweh met heel uw bezit, Met het beste van al uw inkomsten:
Qabeenya keetiin, mataa midhaan keetii hundaanis Waaqayyoon kabaji;
10 Dan zullen uw schuren vol koren zijn, Uw kuipen bersten van most.
yoos gombisaan kee hamma irraan dhangalaʼutti guutama; iddoon cuunfaa wayinii keetiis daadhiidhaan guutamee irraan dhangalaʼa.
11 Mijn zoon, sla de lessen van Jahweh niet in de wind, Heb geen afkeer van zijn bestraffing;
Yaa ilma ko, adabbii Waaqayyoo hin tuffatin; dheekkamsa isaas hin jibbin.
12 Want Jahweh tuchtigt hem, dien Hij liefheeft, Kastijdt het kind, dat Hij mag.
Waaqayyo akkuma abbaa ilma ofii isaa jaallatu tokkootti warra jaallatu ni adabaatii.
13 Gelukkig de mens, die wijsheid verkreeg, De man die inzicht bekwam;
Namni ogummaa argatu kan hubannaas argatu eebbifamaa dha;
14 Want haar voordelen zijn groter dan die van zilver, Wat zij opbrengt is beter dan goud.
ogummaan meetii caalaa faayidaa qabaatii; warqee caalaas buʼaa namaaf buusa.
15 Zij is meer waard dan juwelen; Geen van uw kostbaarheden komt haar nabij!
Gatiin ishee gatii lula diimaa caala; wanni ati akka malee hawwitu kam iyyuu isheedhaan wal qixxaachuu hin dandaʼu.
16 Met de rechterhand schenkt ze lengte van dagen, Met de linker rijkdom en aanzien.
Jireenyi dheeraan harka ishee mirgaa keessa jira; badhaadhummaa fi ulfinni harka ishee bitaa keessa jiru.
17 Haar wegen zijn liefelijke wegen, Al haar paden leiden tot vrede;
Karaan ishee karaa nama gammachiisuu dha; daandiin ishee hundis nagaa dha.
18 Zij is een boom des levens voor wie haar vatten, En wie haar vasthoudt, is zalig te prijzen!
Isheen warra jabeessanii ishee qabataniif muka jireenyaa ti; warri itti cichanii ishee qabatan immoo ni eebbifamu.
19 Met wijsheid heeft Jahweh de aarde gegrond, Met inzicht de hemel gewelfd;
Waaqayyo ogummaadhaan hundee lafaa buuse; hubannaadhaanis samiiwwan iddoo isaanii kaaʼe;
20 Naar zijn kennis rollen de zeeën aan, En druppelen de wolken van dauw.
beekumsa isaatiin tuujubawwan gargar qoodaman; duumessoonnis fixeensa coccobsan.
21 Mijn zoon, verlies ze dus niet uit het oog, Maar doe alles met beleid en verstand;
Yaa ilma ko ogummaa fi hubannaa dhugaa eeggadhu; isaanis fuula kee duraa hin dhabamin;
22 Laat ze het leven zijn voor uw ziel, Een sieraad voor uw hals.
isaan jireenya siif taʼu; morma kee miidhagsuufis faaya mormaa siif taʼu.
23 Dan zult ge veilig uw weg bewandelen, En zult ge uw voeten niet stoten;
Yoos ati karaa kee nagumaan deemta; miilli kees hin gufatu;
24 Dan behoeft ge niet te vrezen, als ge u neerlegt, Kunt ge rustig sluimeren, als ge wilt slapen.
ati yoo raftu hin sodaattu; hirribni kees yoo ati raftu sitti miʼaawa.
25 Dan behoeft ge niet te vrezen, voor wat de dommen verschrikt, Of als het onweer komt, dat de bozen overvalt;
Balaa akkuma tasaa sitti dhufu yookaan badiisa hamoota galaafatu hin sodaatin;
26 Want Jahweh zal zijn op al uw wegen, Uw voet behoeden voor de strik.
Waaqayyo irkoo siif taʼaatii; akka miilli kee kiyyoodhaan hin qabamnes si eega.
27 Weiger het goede niet, aan wien het toekomt, Zolang het in uw macht is, het te doen.
Ati yeroo waan tokko gochuudhaaf aangoo qabdutti, warra wanni gaariin isaaniif malu irraa waan sana hin hanqisin.
28 Zeg niet tot uw naaste: "Ga heen en kom nog eens terug"; Of "Mórgen krijgt ge iets", terwijl ge het nú hebt!
Utuu amma waa qabduu, ollaa keetiin, “Yeroo biraa deebiʼii kottu; ani bori siifin kennaatii” hin jedhin.
29 Smeed geen kwaad tegen uw naaste, Terwijl hij, niets duchtend, bij u verblijft;
Ollaa kee kan si amanee si cina jiraatu miidhuuf jettee waan hamaa itti hin yaadin.
30 Zoek geen twist met iemand om niets, Als hij u geen kwaad heeft gedaan.
Nama tokko utuu inni homaa si hin godhin akkasumaan hin miidhin.
31 Wees niet jaloers op een tyran, Laat geen zijner wegen u gevallen;
Nama dabaatti hin hinaafin; yookaan karaa isaa tokko illee hin filatin.
32 Want Jahweh heeft een afschuw van den zondaar, Maar met de rechtvaardigen gaat Hij vertrouwelijk om.
Waaqayyo nama jalʼaa ni jibbaatii; nama qajeelaa garuu ofitti aanfata.
33 De vloek van Jahweh rust op het huis van den boze, Zijn zegen op de woning der rechtvaardigen;
Abaarsi Waaqayyoo mana nama hamaa irra buʼa; inni garuu mana nama qajeelaa ni eebbisa.
34 Met spotters drijft Hij de spot, Maar aan de nederigen schenkt hij genade.
Inni qoostota of tuultotatti ni qoosa; warra gad of qabaniif immoo ayyaana kenna.
35 Wijzen zullen achting verwerven, Dwazen schande verkrijgen!
Ogeeyyiin ulfina dhaalu; gowwoota garuu inni ni qaanessa.
