Spreuken 3
1 Mijn zoon, vergeet mijn onderricht niet, Neem mijn wenken ter harte.
Pitit mwen, pa janm bliye sa mwen moutre ou yo. Kenbe tou sa mwen di ou fè yo nan kè ou.
2 Ze schenken u lengte van dagen, jaren van leven, En overvloedige welvaart!
Se yo k'ap fè ou viv lontan. Se yo k'ap fè ou viv ak kè poze.
3 Liefde en trouw mogen u nimmer verlaten, Hang ze om uw hals, schrijf ze op de tafel van uw hart;
Se pou ou toujou viv byen ak tout moun. Se pou ou toujou gen yon sèl pawòl. Mete pawòl mwen yo nan kou ou tankou yon kolye, kenbe yo nan kè ou pou ou pa janm bliye yo.
4 Dan zult ge goed en verstandig zijn, In de ogen van God en de mensen.
Si ou fè sa, Bondye va kontan avè ou, lèzòm va nonmen non ou an byen.
5 Vertrouw op Jahweh met heel uw hart, Verlaat u niet op uw eigen inzicht;
Mete tout konfyans ou nan Seyè a. Pa gade sou sa ou konnen.
6 Denk aan Hem op al uw wegen, Dan zal Hij uw paden effenen.
Toujou chonje Seyè a nan tou sa w'ap fè. Li menm, l'a moutre ou chemen pou ou pran.
7 Wees niet wijs in uw eigen ogen, Heb ontzag voor Jahweh en vermijd het kwaad:
Pa mete nan tèt ou ou gen plis konprann pase sa. Gen krentif pou Seyè a, refize fè sa ki mal.
8 Het zal genezing brengen voor uw lichaam, Verkwikking voor uw gebeente.
Lè ou fè sa, se va tankou yon bon medikaman: W'a toujou gaya, ou p'ap janm soufri doulè.
9 Eer Jahweh met heel uw bezit, Met het beste van al uw inkomsten:
Fè wè jan ou gen respè pou Seyè a: ba li nan tou sa ou genyen, ofri l' premye donn ou rekòlte nan jaden ou.
10 Dan zullen uw schuren vol koren zijn, Uw kuipen bersten van most.
Lè ou fè sa, galata ou ap toujou chaje danre. Barik diven ou yo ap plen ra bouch.
11 Mijn zoon, sla de lessen van Jahweh niet in de wind, Heb geen afkeer van zijn bestraffing;
Pitit mwen, lè Seyè a ap pini ou, pa betize ak sa. Lè l'ap korije ou, pa dekouraje.
12 Want Jahweh tuchtigt hem, dien Hij liefheeft, Kastijdt het kind, dat Hij mag.
Paske Seyè a korije moun li renmen, menm jan yon papa korije pitit li renmen anpil la.
13 Gelukkig de mens, die wijsheid verkreeg, De man die inzicht bekwam;
Ala bon sa bon pou moun ki gen konesans, pou moun ki rive gen bon konprann!
14 Want haar voordelen zijn groter dan die van zilver, Wat zij opbrengt is beter dan goud.
Benefis l'ap rapòte pi bon pase sa lajan bay. Avantaj l'ap bay gen plis valè pase lò.
15 Zij is meer waard dan juwelen; Geen van uw kostbaarheden komt haar nabij!
Sajès pi bon pase boul lò. Nanpwen anyen moun ta renmen genyen ki ka parèt devan li.
16 Met de rechterhand schenkt ze lengte van dagen, Met de linker rijkdom en aanzien.
Yon bò, bon konprann ap fè moun viv lontan. Yon lòt bò, l'ap bay richès, l'ap fè moun respekte ou.
17 Haar wegen zijn liefelijke wegen, Al haar paden leiden tot vrede;
L'ap fè moun viv ak kè kontan. L'ap fè ou reyisi nan tou sa w'ap fè.
18 Zij is een boom des levens voor wie haar vatten, En wie haar vasthoudt, is zalig te prijzen!
Moun ki gen bon konprann jwenn lavi. Sa bon nèt pou moun ki gen bon konprann!
19 Met wijsheid heeft Jahweh de aarde gegrond, Met inzicht de hemel gewelfd;
Avèk bon konprann li, Bondye kreye latè. Avèk entèlijans li, li mete syèl la nan plas li.
20 Naar zijn kennis rollen de zeeën aan, En druppelen de wolken van dauw.
Avèk konesans li, li fè larivyè yo koule. Li fè nwaj yo bay lapli sou latè.
21 Mijn zoon, verlies ze dus niet uit het oog, Maar doe alles met beleid en verstand;
Pitit mwen, kenbe pye konesans ou, pa pèdi konprann ou. Pa janm kite anyen fè ou bliye yo.
22 Laat ze het leven zijn voor uw ziel, Een sieraad voor uw hals.
Y'ap ba ou lavi, y'ap fè lavi ou bèl tankou yon kolye ki pase nan kou ou.
23 Dan zult ge veilig uw weg bewandelen, En zult ge uw voeten niet stoten;
W'a fè chemen ou nan lavi san ou pa pè anyen. Ou p'ap janm bite sou anyen.
24 Dan behoeft ge niet te vrezen, als ge u neerlegt, Kunt ge rustig sluimeren, als ge wilt slapen.
Lè ou pral kouche, ou p'ap pè anyen. Lè w'a fin lonje kò ou, w'a dòmi nèt ale.
25 Dan behoeft ge niet te vrezen, voor wat de dommen verschrikt, Of als het onweer komt, dat de bozen overvalt;
Ou p'ap bezwen pè: malè p'ap rete konsa pou l' tonbe sou tèt ou. Ni tou, sa ki rive mechan yo p'ap rive ou.
26 Want Jahweh zal zijn op al uw wegen, Uw voet behoeden voor de strik.
Paske se Seyè a ki tout espwa ou. Li p'ap kite ou pran nan pèlen.
27 Weiger het goede niet, aan wien het toekomt, Zolang het in uw macht is, het te doen.
Pa refize fè byen pou moun ki nan nesesite, chak fwa ou santi ou ka fè sa.
28 Zeg niet tot uw naaste: "Ga heen en kom nog eens terug"; Of "Mórgen krijgt ge iets", terwijl ge het nú hebt!
Si ou gen lajan sou ou, ou pa ka di frè parèy ou: Ale non! Tounen denmen. M'a ba ou kichòy!
29 Smeed geen kwaad tegen uw naaste, Terwijl hij, niets duchtend, bij u verblijft;
Moun k'ap viv ansanm avè ou, ki mete konfyans yo nan ou, pa manniganse anyen ki pou fè yo mal.
30 Zoek geen twist met iemand om niets, Als hij u geen kwaad heeft gedaan.
Pa fè kabouyay san rezon ak yon moun san li pa janm fè ou anyen ki mal.
31 Wees niet jaloers op een tyran, Laat geen zijner wegen u gevallen;
Pa anvye sò mechan yo. Pa mete nan tèt ou pou ou fè tankou yo.
32 Want Jahweh heeft een afschuw van den zondaar, Maar met de rechtvaardigen gaat Hij vertrouwelijk om.
Paske Seyè a pa vle wè moun ki deprave. Men, li mete moun ki mache dwat yo nan tout sekrè l' yo.
33 De vloek van Jahweh rust op het huis van den boze, Zijn zegen op de woning der rechtvaardigen;
Madichon Bondye chita lakay mechan yo. Men, benediksyon l' ap kouvri kay moun ki mache dwat yo.
34 Met spotters drijft Hij de spot, Maar aan de nederigen schenkt hij genade.
Moun k'ap pase moun nan betiz, Bondye ap pase yo nan betiz tou. Men, moun ki fè byen, l'ap moutre yo jan li renmen yo.
35 Wijzen zullen achting verwerven, Dwazen schande verkrijgen!
Y'a fè lwanj moun ki gen bon konprann yo, men moun fou yo, se wont y'a wont.
