Spreuken 3
1 Mijn zoon, vergeet mijn onderricht niet, Neem mijn wenken ter harte.
My son, forget not my teaching, and let thy heart keep my commandments;
2 Ze schenken u lengte van dagen, jaren van leven, En overvloedige welvaart!
For length of days, and years of life, and peace, will they increase unto thee.
3 Liefde en trouw mogen u nimmer verlaten, Hang ze om uw hals, schrijf ze op de tafel van uw hart;
Let kindness and truth not forsake thee; bind them about thy throat; write them upon the table of thy heart:
4 Dan zult ge goed en verstandig zijn, In de ogen van God en de mensen.
So shalt thou find grace and good favor in the eyes of God and man.
5 Vertrouw op Jahweh met heel uw hart, Verlaat u niet op uw eigen inzicht;
Trust in the Lord with all thy heart: and upon thy own understanding do not rely.
6 Denk aan Hem op al uw wegen, Dan zal Hij uw paden effenen.
In all thy ways acknowledge him, and he will make level thy paths.
7 Wees niet wijs in uw eigen ogen, Heb ontzag voor Jahweh en vermijd het kwaad:
Be not wise in thy own eyes: fear the Lord, and depart from evil.
8 Het zal genezing brengen voor uw lichaam, Verkwikking voor uw gebeente.
It will be healing to thy body, and marrow to thy bones.
9 Eer Jahweh met heel uw bezit, Met het beste van al uw inkomsten:
Honor the Lord with thy wealth, and with the first-fruits of all thy products:
10 Dan zullen uw schuren vol koren zijn, Uw kuipen bersten van most.
So shall thy storehouses be filled with plenty, and with new wine shall thy presses overflow.
11 Mijn zoon, sla de lessen van Jahweh niet in de wind, Heb geen afkeer van zijn bestraffing;
The correction of the Lord, my son, do not despise; and feel no loathing for his admonition;
12 Want Jahweh tuchtigt hem, dien Hij liefheeft, Kastijdt het kind, dat Hij mag.
Because whomever the Lord loveth he admonisheth; and as a father who delighteth in [his] son.
13 Gelukkig de mens, die wijsheid verkreeg, De man die inzicht bekwam;
Happy the man that hath found wisdom, and the man that acquireth understanding.
14 Want haar voordelen zijn groter dan die van zilver, Wat zij opbrengt is beter dan goud.
For the obtaining of her is better than the obtaining of silver, and better than fine gold is her product.
15 Zij is meer waard dan juwelen; Geen van uw kostbaarheden komt haar nabij!
She is more precious than pearls; and all the things thou valuest are not equal unto her.
16 Met de rechterhand schenkt ze lengte van dagen, Met de linker rijkdom en aanzien.
Length of days is in her right hand: in her left are riches and honor.
17 Haar wegen zijn liefelijke wegen, Al haar paden leiden tot vrede;
Her ways are ways of pleasantness, and all her paths are peace.
18 Zij is een boom des levens voor wie haar vatten, En wie haar vasthoudt, is zalig te prijzen!
A tree of life is she to those that lay hold on her: and every one that firmly graspeth her will be made happy.
19 Met wijsheid heeft Jahweh de aarde gegrond, Met inzicht de hemel gewelfd;
The Lord hath through wisdom founded the earth: he hath established the heavens through understanding.
20 Naar zijn kennis rollen de zeeën aan, En druppelen de wolken van dauw.
By his knowledge were the depths split open, and the skies drop down the dew.
21 Mijn zoon, verlies ze dus niet uit het oog, Maar doe alles met beleid en verstand;
My son, let them not be removed from thy eyes; keep [before thee] sound wisdom and discretion:
22 Laat ze het leven zijn voor uw ziel, Een sieraad voor uw hals.
And they will be life unto thy soul, and grace to thy throat.
23 Dan zult ge veilig uw weg bewandelen, En zult ge uw voeten niet stoten;
Then wilt thou walk in safety on thy way, and thy foot will not strike [against aught]:
24 Dan behoeft ge niet te vrezen, als ge u neerlegt, Kunt ge rustig sluimeren, als ge wilt slapen.
When thou layest thyself down, thou shalt feel no dread; and as thou liest down, thy sleep shall be pleasant.
25 Dan behoeft ge niet te vrezen, voor wat de dommen verschrikt, Of als het onweer komt, dat de bozen overvalt;
Thou needest not to be afraid of sudden dread, neither of the [unlooked-for] tempest over the wicked, when it cometh.
26 Want Jahweh zal zijn op al uw wegen, Uw voet behoeden voor de strik.
For the Lord will be thy confidence, and he will guard thy foot from being caught.
27 Weiger het goede niet, aan wien het toekomt, Zolang het in uw macht is, het te doen.
Withhold not a benefit from him who is deserving it, when it is in the power of thy hand to do it.
28 Zeg niet tot uw naaste: "Ga heen en kom nog eens terug"; Of "Mórgen krijgt ge iets", terwijl ge het nú hebt!
Say not unto thy neighbor, Go, and return, and tomorrow will I give: when thou hast it by thee.
29 Smeed geen kwaad tegen uw naaste, Terwijl hij, niets duchtend, bij u verblijft;
Contrive not against thy neighbor any evil, when he dwelleth in safety with thee.
30 Zoek geen twist met iemand om niets, Als hij u geen kwaad heeft gedaan.
Quarrel not with any man without cause, if he have done thee no harm.
31 Wees niet jaloers op een tyran, Laat geen zijner wegen u gevallen;
Envy not the man of violence, and choose none of his ways.
32 Want Jahweh heeft een afschuw van den zondaar, Maar met de rechtvaardigen gaat Hij vertrouwelijk om.
For the froward is an abomination to the Lord; but with the upright is his good-will.
33 De vloek van Jahweh rust op het huis van den boze, Zijn zegen op de woning der rechtvaardigen;
The curse of the Lord is in the house of the wicked; but the habitation of the righteous will he bless.
34 Met spotters drijft Hij de spot, Maar aan de nederigen schenkt hij genade.
If [it concern] the scornful he will himself render them a scorn; but unto the lowly doth he give grace.
35 Wijzen zullen achting verwerven, Dwazen schande verkrijgen!
The wise shall inherit glory; but fools shall obtain disgrace as their portion.
