Spreuken 3
1 Mijn zoon, vergeet mijn onderricht niet, Neem mijn wenken ter harte.
Wuoda, kik wiyi wil kod puonjna to ket chikena osik e chunyi,
2 Ze schenken u lengte van dagen, jaren van leven, En overvloedige welvaart!
nimar gibiro miyo ngimani dhi maber midag higni mangʼeny kendo ibed gi kwe kod mwandu.
3 Liefde en trouw mogen u nimmer verlaten, Hang ze om uw hals, schrijf ze op de tafel van uw hart;
Kik iwe hera kod adiera weyi; twegi e ngʼuti, kendo ndikgi e chunyi maiye.
4 Dan zult ge goed en verstandig zijn, In de ogen van God en de mensen.
Eka iniyud ngʼwono kod nying maber e nyim Nyasaye kod dhano.
5 Vertrouw op Jahweh met heel uw hart, Verlaat u niet op uw eigen inzicht;
Gen kuom Jehova Nyasaye gi chunyi duto, kendo kik igen kuom ngʼeyoni iwuon;
6 Denk aan Hem op al uw wegen, Dan zal Hij uw paden effenen.
ket yoreni duto kuome eka nomi yoregi oriere tir.
7 Wees niet wijs in uw eigen ogen, Heb ontzag voor Jahweh en vermijd het kwaad:
Kik ibed mariek e pachi iwuon to luor Jehova Nyasaye eka inilo richo.
8 Het zal genezing brengen voor uw lichaam, Verkwikking voor uw gebeente.
Tim ma kamano nomi ringri bedo gi ngima kendo nobed chiemo ne chunyi.
9 Eer Jahweh met heel uw bezit, Met het beste van al uw inkomsten:
Mi Jehova Nyasaye duongʼ gi mwanduni kichiwone cham mabeyo ma ikayo e puotheni;
10 Dan zullen uw schuren vol koren zijn, Uw kuipen bersten van most.
eka dechegi nopongʼ gi cham mogundho kendo agulnigi nopongʼ gi divai manyien maonge kama ikanoe.
11 Mijn zoon, sla de lessen van Jahweh niet in de wind, Heb geen afkeer van zijn bestraffing;
Wuoda, kik icha kum mar Jehova Nyasaye kendo kik ingʼur kokweri kuom gik maricho;
12 Want Jahweh tuchtigt hem, dien Hij liefheeft, Kastijdt het kind, dat Hij mag.
nimar Jehova Nyasaye kumo jogo mohero mana kaka wuoro chiko wuode ma omorgo.
13 Gelukkig de mens, die wijsheid verkreeg, De man die inzicht bekwam;
En jahawi ngʼatno moyudo rieko, ngʼatno man-gi winjo,
14 Want haar voordelen zijn groter dan die van zilver, Wat zij opbrengt is beter dan goud.
nimar en gohala moloyo fedha kendo okelo gik mabeyo moloyo dhahabu.
15 Zij is meer waard dan juwelen; Geen van uw kostbaarheden komt haar nabij!
Ober moloyo kite ma nengogi tek; onge gimoro amora migombo ma dipim kode.
16 Met de rechterhand schenkt ze lengte van dagen, Met de linker rijkdom en aanzien.
Ngima kuom ndalo mangʼeny ni e lwete korachwich; to e lwete koracham nitiere mwandu kod duongʼ.
17 Haar wegen zijn liefelijke wegen, Al haar paden leiden tot vrede;
Yorene gin yore mag mor kendo yorene duto gin mag kwe.
18 Zij is een boom des levens voor wie haar vatten, En wie haar vasthoudt, is zalig te prijzen!
En yadh ngima ne jogo morwake; jogo mopadore kuome biro yudo gweth.
19 Met wijsheid heeft Jahweh de aarde gegrond, Met inzicht de hemel gewelfd;
Kuom rieko Jehova Nyasaye nochweyo mise mar piny kendo noketo polo kama entie kuom lony mare;
20 Naar zijn kennis rollen de zeeën aan, En druppelen de wolken van dauw.
kuom ngʼeyo mare ema nopogogo aore gi nembe, kendo nomiyo boche polo okelo thoo.
21 Mijn zoon, verlies ze dus niet uit het oog, Maar doe alles met beleid en verstand;
Wuoda, rit ngʼado bura makare kod pogo tiend wach, kik iwe gilalni.
22 Laat ze het leven zijn voor uw ziel, Een sieraad voor uw hals.
Ginibedni ngima maber, ka tigo maber mitweyo e ngʼuti.
23 Dan zult ge veilig uw weg bewandelen, En zult ge uw voeten niet stoten;
Eka ibiro dhi e yoreni gi kwe kendo tiendi ok nochwanyre;
24 Dan behoeft ge niet te vrezen, als ge u neerlegt, Kunt ge rustig sluimeren, als ge wilt slapen.
ka inindo, to ok inibed maluor, kendo ininind mayom nyaka piny ru.
25 Dan behoeft ge niet te vrezen, voor wat de dommen verschrikt, Of als het onweer komt, dat de bozen overvalt;
Kik ibed giluoro mar masira ma ditimreni apoya nono kata kethruok mamako jogo maricho,
26 Want Jahweh zal zijn op al uw wegen, Uw voet behoeden voor de strik.
nimar Jehova Nyasaye ema nomi ibed jachir kendo norit tiendi mondo kik odonji e obadho.
27 Weiger het goede niet, aan wien het toekomt, Zolang het in uw macht is, het te doen.
Kik iwe timo maber ni jogo mowinjorego, ka in kod nyalo mar timo kamano.
28 Zeg niet tot uw naaste: "Ga heen en kom nog eens terug"; Of "Mórgen krijgt ge iets", terwijl ge het nú hebt!
Ka inyalo konyo wadu kawuono, to kik iwachne niya, “Dogi iduog bangʼe kiny, eka akonyi.”
29 Smeed geen kwaad tegen uw naaste, Terwijl hij, niets duchtend, bij u verblijft;
Kik ichan hinyo jabathi, modak machiegni kodi gi kwe.
30 Zoek geen twist met iemand om niets, Als hij u geen kwaad heeft gedaan.
Kik ihangne ngʼato wach maonge gima omiyo, kaonge gima rach mosetimoni.
31 Wees niet jaloers op een tyran, Laat geen zijner wegen u gevallen;
Kik nyiego maki gi ja-mahundu, kata wuotho e yore moro amora.
32 Want Jahweh heeft een afschuw van den zondaar, Maar met de rechtvaardigen gaat Hij vertrouwelijk om.
Nimar Jehova Nyasaye ger gi jaricho to ogeno joma kare.
33 De vloek van Jahweh rust op het huis van den boze, Zijn zegen op de woning der rechtvaardigen;
Kwongʼ mar Jehova Nyasaye ni e od jaricho, to ogwedho dala ngʼat makare.
34 Met spotters drijft Hij de spot, Maar aan de nederigen schenkt hij genade.
Ojaro jojaro masungore to ochiwo ngʼwono ni joma obolore.
35 Wijzen zullen achting verwerven, Dwazen schande verkrijgen!
Joma riek yudo luor kaka girkeni to joma ofuwo enonyis wichkuotgi ayanga.
