Spreuken 25
1 Ook de volgende spreuken zijn van Salomon; ze zijn verzameld door de beambten van Ezekias, den koning van Juda.
These also are proverbs of Solomon, which the men of Hezekiah, king of Judah, collected.
2 Het is de glorie van God, iets verborgen te houden, De glorie der koningen, het uit te zoeken.
It is the glory of God to conceal a thing; But it is the glory of kings to search out a matter.
3 Zoals de hoogte der hemelen, en de diepte der aarde, Zo is ook het hart der koningen: ondoorgrondelijk.
As the heavens for their height, And as the earth for its depth, So is the heart of kings unsearchable!
4 Worden de slakken uit het zilver verwijderd, Dan slaagt de kunstenaar in zijn werk;
Take away the dross from the silver, And there will come forth a vessel for the founder;
5 Verjaagt men de bozen uit de tegenwoordigheid van den koning, Dan staat zijn troon door rechtvaardigheid sterk.
Take away the wicked man from the presence of the king, And his throne will be established by righteousness.
6 Dring u niet op bij den koning, En ga niet staan op de plaats van voornamen;
Put not thyself forth in the presence of the king, Nor set thyself in the place of the great;
7 Het is beter, dat men tot u zegt: "Neem hier plaats, hogerop," Dan dat men u voor een aanzienlijke vernedert. Wat uw ogen hebben gezien,
For better is it that one should say to thee, “Come up hither!” Than that he should put thee in a lower place, In the presence of the prince whom thine eyes behold.
8 Moet ge niet terstond voor het gerecht gaan brengen; Wat zult ge na afloop doen, Als uw naaste u in het ongelijk heeft gesteld?
Go not forth hastily to engage in a suit, Lest thou know not what to do in the end of it, When thine adversary hath put thee to shame.
9 Beslecht uw eigen zaak met den naaste, Maar maak daarbij het geheim van een derde niet openbaar;
Maintain thy cause with thine adversary, But reveal not another's secret;
10 Anders zal hij, die het hoort, u beschimpen, En houdt ge voor altijd een slechte naam.
Lest he that heareth it put thee to shame, And thy infamy depart not from thee.
11 Gouden vruchten op zilveren schalen: Zijn woorden, te pas gesproken.
A word spoken in season Is like apples of gold in figured-work of silver.
12 Een gouden ring en een sieraad van edel metaal: Is een wijs vermaner voor een luisterend oor.
As a ring of gold, and an ornament of fine gold, So is a wise reprover to an attentive ear.
13 Als koele sneeuw bij de hitte van de oogst Is een trouwe bode voor hem, die hem stuurt: Hij fleurt zijn meester weer op.
As the cold of snow in the time of harvest, So is a faithful messenger to them that send him; For he refresheth the spirit of his masters.
14 Wolken en wind, en toch geen regen: Dat is iemand, die praalt op een gift, waar toch niets van komt.
As clouds and wind without rain, So is the man that boasteth falsely of giving.
15 Door lankmoedigheid laat een vorst zich vermurwen, Milde taal breekt beenderen stuk.
By long forbearing is a prince appeased; And a soft tongue breaketh bones.
16 Hebt ge honing gevonden, eet dan niet meer dan ge aan kunt; Anders staat het u tegen, en geeft ge het over.
Hast thou found honey? eat what is sufficient for thee, Lest thou be surfeited with it, and vomit it up.
17 Kom niet te dikwijls in het huis van uw naaste; Anders krijgt hij genoeg van u, en gaat hij u haten.
Let thy foot be seldom in the house of thy friend, Lest he be surfeited with thee and hate thee.
18 Een knots, een zwaard en een scherpe pijl: Is iemand, die valse getuigenis geeft tegen zijn naaste.
A battle-hammer, and a sword, and a sharp arrow, Is the man who beareth false witness against his neighbor.
19 Een slechte tand en een zwikkende voet: Is de steun van een trouweloze in moeilijke tijden.
As a broken tooth, and a wavering foot, So is trust in an unfaithful man in time of trouble.
20 Als azijn op hoofdzeer Zo werkt het zingen van liederen op een slecht humeur.
As he that taketh off a garment on a cold day, As vinegar upon nitre, So is he that singeth songs to a heavy heart.
21 Heeft uw vijand honger, geef hem brood te eten, Heeft hij dorst, laat hem water drinken;
If thine enemy be hungry, give him bread to eat; And if he be thirsty, give him water to drink;
22 Zo stapelt ge vurige kolen op zijn hoofd, En Jahweh zal het u vergelden.
For thou wilt heap coals of fire upon his head, And the LORD will reward thee.
23 Noordenwind brengt een stortvloed, Een geniepige tong maakt boze gezichten.
As the north wind bringeth forth rain, So a backbiting tongue maketh an angry countenance.
24 Beter te wonen op de punt van het dak, Dan met een snibbige vrouw in de echtelijke woning.
Better is it to dwell in a corner of the housetop, Than with a quarrelsome woman in a large house.
25 Een koele dronk voor een dorstige keel: Is goede tijding uit een ver land.
As cold water to the thirsty, So is good news from a far country.
26 Een bedorven bron, een vervuilde wel: Is een rechtvaardige, die voor den boze wankelt.
As a troubled fountain, and as a corrupted spring, So is a righteous man falling before the wicked.
27 Te veel honing eten is niet gezond; Wees daarom spaarzaam met vleiende woorden.
To eat much honey is not good; So the search of high things is weariness.
28 Als een stad met een bres, zonder muren: Is iemand zonder zelfbeheersing.
As a city broken through and without a wall, So is he that hath no rule over his spirit.
