Spreuken 23
1 Als ge bij den koning aan tafel zit, Let dan enkel op wat voor u staat,
Markaad u fadhiisatid inaad taliye wax la cuntid, Aad uga fiirso waxa hortaada yaal,
2 En zet een mes op uw keel Als ge een goede eetlust hebt;
Oo mindi cunaha iska saar Haddaad tahay nin hunguri weyn.
3 Wees niet belust op zijn lekkernijen, Want ze zijn een bedriegelijke spijs.
Cuntadiisa macaan ha damcin, Waayo, waa cunto khiyaaneed.
4 Doe geen moeite, om rijkdom te verwerven, Zie van uw voornemen af;
Ha isku daalin si aad taajir ku noqotid. Oo xigmaddaadana ka joogso.
5 Zodra ge uw zinnen daarop zet, Is hij al heen! Want hij maakt zich vleugels, En vliegt als een arend de lucht in.
Ma waxaad indhaha ku dayaysaa wax aan jirin? Waayo, hubaal maalku wuxuu yeeshaa baalal, Sida gorgor samada u duula oo kale.
6 Ga niet eten bij een vrek, Wees niet belust op zijn lekkernijen;
Kan isha sharka leh kibistiisa ha cunin, Cuntadiisa macaanna ha damcin,
7 Want het is iemand, die bij zichzelf zit te rekenen, Die "Eet en drink" tot u zegt, maar het niet meent.
Waayo, isagu waxaa weeye siduu qalbiga kaga fikiro; Wuxuu kugu leeyahay, Cun oo cab, Laakiinse qalbigiisu kulama jiro.
8 De spijs, die ge gegeten hebt, spuwt ge weer uit, En uw vriendelijke woorden hebt ge verspild.
Wixii aad cuntay waad soo mantagi doontaa, Oo erayadaadii macaanaana way kaa lumi doonaan.
9 Spreek niet ten aanhoren van een dwaas; Hij geeft niets om uw wijze woorden.
Nacas waxba ha kula hadlin, Waayo, isagu xigmadda hadalkaaga wuu quudhsan doonaa.
10 Verleg de grenzen van weduwen niet En raak niet aan de akker van wezen;
Soohdintii hore ha durkin, Beeraha agoommadana ha dhex gelin,
11 Want hun Losser is sterk, Hij neemt het voor hen tegen u op.
Waayo, bixiyahoodu waa xoog badan yahay; Oo isaga ayaa dacwadooda kugu qaadi doona.
12 Neem een vermaning wel ter harte Open uw oren voor verstandige taal.
Qalbigaaga edbinta u jeedi, Oo dhegahana erayada aqoonta.
13 Ge moet een knaap geen vermaning sparen, Al slaat ge hem met een stok, hij gaat er niet van dood;
Ilmaha edbin ha u diidin, Waayo, haddaad isaga ul ku garaacdid, ma dhiman doono.
Ul baad isaga ku garaaci doontaa, Oo naftiisaad She'ool ka samatabbixin doontaa. (Sheol h7585)
15 Mijn kind, als úw hart wijs is, Zal ook mijn hart zich verheugen;
Wiilkaygiiyow, haddii qalbigaagu caqli leeyahay, Qalbigayguna wuu farxi doonaa.
16 Mijn ziel zal jubelen, Als uw lippen juiste dingen zeggen.
Haah, oo xataa uurkaygu wuu rayrayn doonaa, Markay bushimahaagu wax qumman ku hadlaan.
17 Laat uw hart niet jaloers zijn op zondaars, Maar ijveren voor de vrees voor Jahweh, iedere dag;
Qalbigaagu yaanu dembilayaal ka hinaasin, Laakiinse maalinta oo dhan Rabbiga ka cabso.
18 Als ge die bewaart, is er toekomst, En zal uw verwachting niet worden beschaamd.
Waayo, hubaal waxaa jira abaalgud, Oo rajadaaduna kaama go'i doonto.
19 Mijn zoon, luister en wees wijs, Breng uw hart op het rechte pad.
Wiilkaygiiyow, i maqal, oo caqli yeelo, Oo qalbigaagana jidka ku toosi.
20 Doe niet mee met wijnslempers, Met hen, die zich aan vlees te buiten gaan;
Ha dhex joogin khamriyacabyada Iyo kuwa hunguriweynaanta hilibka u cuna,
21 Want een drinker en een veelvraat verarmt, De roes hult iemand in lompen.
Waayo, kii sakhraan ah iyo kii hunguri weynuba way caydhoobi doonaan, Oo lulona nin calal bay u xidhi doontaa.
22 Luister naar uw vader, die u heeft verwekt, Minacht uw moeder niet, als ze oud is geworden.
Dhegayso aabbahaagii ku dhalay, Oo hooyadaana ha quudhsan markay gabowdo.
23 Verwerf u waarheid, en verkoop ze niet, Wijsheid, tucht en inzicht.
Runta soo iibso, oo ha sii iibin, Oo weliba waxaad ku sii darsataa xigmadda iyo edbinta iyo waxgarashada.
24 Innig verheugt zich de vader van een rechtschapene, Wie een wijze baarde, beleeft genoegen aan hem:
Kii xaq ah aabbihiis aad buu u farxi doonaa, Oo kii ilmo caqli leh dhalaana farxad buu ka heli doonaa.
25 Zo moge uw vader zich over u verheugen, Zij zich verblijden, die u ter wereld bracht.
Aabbahaa iyo hooyadaaba ha farxeen, Oo tii ku dhashayna ha rayrayso.
26 Mijn zoon, schenk mij uw hart, Laat uw ogen op mijn wegen letten;
Wiilkaygiiyow, qalbigaaga i sii, Oo indhahaaguna jidadkayga ha dhawreen.
27 Want een deerne is een diepe kuil, Een vreemde vrouw een nauwe put.
Waayo, dhillo waa booraan dheer, Oo naag qalaadna waa god cidhiidhi ah.
28 Ja, zij ligt op de loer als een rover, En maakt vele mensen ontrouw.
Sida tuug oo kale ayay u gabbataa, Oo waxay dadka ku dhex badisaa khaayinnada.
29 Waar klinkt ach, en waar klinkt wee; Waar heerst twist, waar nijpen de zorgen? Waar worden zonder reden wonden geslagen, Waar worden de blikken beneveld?
Bal yaa hoog leh? Oo yaa caloolxumo leh? Oo yaa murammo leh? Oo yaa calaacal badan leh? Oo yaa u dhaawacan sababla'aan? Oo yaa indho casaan ah leh?
30 Waar men nog laat aan de wijn zit, Waar men komt, om de drank te keuren.
Waa kuwa wakhti dheer ku raaga khamriga, Waana kuwa u taga inay doondoontaan khamri laysku daray.
31 Zie niet om naar de wijn, hoe rood hij is, Hoe hij fonkelt in het glas. Wel glijdt hij zachtjes naar binnen, Vloeiend langs lippen en tanden.
Ha fiirin khamrigu markuu casaado, Markuu koobka ka dhex dhalaalo, Iyo markuu si wanaagsan u shubmayoba.
32 Maar ten leste bijt hij als een slang, Is hij giftig als een adder.
Ugu dambaysta wuxuu wax u qaniinaa sida abeesada, Oo sida jilbiskana wax buu u qaniinaa.
33 Uw ogen zien vreemde dingen, Uw hart slaat wartaal uit;
Indhahaagu waxay arki doonaan naago qalaad, Oo qalbigaaguna wuxuu ku hadli doonaa waxyaalo qalloocan.
34 Ge voelt u als iemand, die dobbert op zee, Als een matroos bij zware storm:
Oo waxaad ahaan doontaa sida kan badda dhexdeeda jiifsada, Ama sida ka dakhalka dhaladiisa sare seexda.
35 "Ze hebben me geslagen, en ik voelde het niet, Ze hebben me gebeukt, en ik merkte het niet! Wanneer ben ik weer wakker? Dan ga ik er nog eens op uit!"
Waxaad odhan doontaa, Wax bay igu dhufteen, laakiin waxba ima yeelin. Way i garaaceen, iskamana aanan garan; Bal goormaan toosi doonaa? Weli mar kalaan doonan doonaa.
