Spreuken 23
1 Als ge bij den koning aan tafel zit, Let dan enkel op wat voor u staat,
Ki te noho tahi korua ko te rangatira ki te kai, ata whakaaroa marietia tera i tou aroaro:
2 En zet een mes op uw keel Als ge een goede eetlust hebt;
Whakapakia he maripi ki tou korokoro, ki te mea he tangata kakai koe.
3 Wees niet belust op zijn lekkernijen, Want ze zijn een bedriegelijke spijs.
Kaua e hiahia ki ana mea reka: he kai tinihanga hoki era.
4 Doe geen moeite, om rijkdom te verwerven, Zie van uw voornemen af;
Kaua e taruke ki te mea taonga: kati tau mea ki tou matauranga.
5 Zodra ge uw zinnen daarop zet, Is hij al heen! Want hij maakt zich vleugels, En vliegt als een arend de lucht in.
E anga mai ranei ou kanohi ki taua mea korekore nei? He pono hoki ka whai parirau te taonga, koia ano kei te ekara, rere ana whaka te rangi.
6 Ga niet eten bij een vrek, Wees niet belust op zijn lekkernijen;
Kaua e kainga te kai a te tangata kanohi kino, kei minamina hoki koe ki ana mea reka.
7 Want het is iemand, die bij zichzelf zit te rekenen, Die "Eet en drink" tot u zegt, maar het niet meent.
Ko tana hoki e mea ai i roto i a ia, pera tonu ia: E kai, e inu; koia tana kupu ki a koe; kahore ia ona ngakau ki a koe.
8 De spijs, die ge gegeten hebt, spuwt ge weer uit, En uw vriendelijke woorden hebt ge verspild.
Ko te kongakonga i kainga e koe, ka ruakina e koe, ka maumauria ano hoki au kupu reka.
9 Spreek niet ten aanhoren van een dwaas; Hij geeft niets om uw wijze woorden.
Kaua e korero ki nga taringa o te kuware; ka whakahawea hoki ia ki te whakaaro nui o au kupu.
10 Verleg de grenzen van weduwen niet En raak niet aan de akker van wezen;
Kei whakanekehia e koe te rohe tawhito; kei haere koe ki nga mara a te pani:
11 Want hun Losser is sterk, Hij neemt het voor hen tegen u op.
No te mea he kaha to ratou kaiwhakaora; ka tohea e ia ta ratou tohe ki a koe.
12 Neem een vermaning wel ter harte Open uw oren voor verstandige taal.
Anga atu tou ngakau ki te ako, me ou taringa ki nga kupu o te matauranga.
13 Ge moet een knaap geen vermaning sparen, Al slaat ge hem met een stok, hij gaat er niet van dood;
Kaua e tohungia te whiu ki te tamaiti: ki te patua hoki ia e koe ki te rakau, e kore ia e mate.
Tatatia ia e koe ki te rakau, a ka whakaorangia e koe tona wairua i te reinga. (Sheol h7585)
15 Mijn kind, als úw hart wijs is, Zal ook mijn hart zich verheugen;
E taku tama, ki te whakaaro nui tou ngakau, ka koa hoki toku ngakau, ae ra, toku nei ano:
16 Mijn ziel zal jubelen, Als uw lippen juiste dingen zeggen.
Ae ra, ka hari oku whatumanawa, ina korero ou ngutu i nga mea tika.
17 Laat uw hart niet jaloers zijn op zondaars, Maar ijveren voor de vrees voor Jahweh, iedere dag;
Kei hae tou ngakau ki te hunga hara; engari kia wehi koe ki a Ihowa, a pau noa te ra.
18 Als ge die bewaart, is er toekomst, En zal uw verwachting niet worden beschaamd.
He pono hoki tera ano he whakautu; e kore ano hoki tau i tumanako ai e hatepea atu.
19 Mijn zoon, luister en wees wijs, Breng uw hart op het rechte pad.
Whakarongo ra, e taku tama, kia whai whakaaro hoki koe, a whakatikaia tou ngakau i te ara.
20 Doe niet mee met wijnslempers, Met hen, die zich aan vlees te buiten gaan;
Kei uru ki te hunga kakai waina; ki te hunga pukukai kikokiko:
21 Want een drinker en een veelvraat verarmt, De roes hult iemand in lompen.
No te mea ka tutuki tahi te tangata inu raua ko te tangata kakai ki te rawakore; he tawhetawhe hoki te kakahu a te momoe mo te tangata.
22 Luister naar uw vader, die u heeft verwekt, Minacht uw moeder niet, als ze oud is geworden.
Whakarongo ki tou papa nana koe; kaua hoki e whakahawea ki tou whaea ina ruruhi ia.
23 Verwerf u waarheid, en verkoop ze niet, Wijsheid, tucht en inzicht.
Hokona te pono, kaua hoki e whakawhitiwhitia; ae ra, te whakaaro nui, te ako hoki, me te matauranga.
24 Innig verheugt zich de vader van een rechtschapene, Wie een wijze baarde, beleeft genoegen aan hem:
Nui atu hoki te koa o te papa o te tangata tika; a, ko te tangata e whanau he tama whakaaro nui mana, ka hari ia ki a ia.
25 Zo moge uw vader zich over u verheugen, Zij zich verblijden, die u ter wereld bracht.
Kia hari tou papa raua ko tou whaea, ina, kia koa te wahine i whanau ai koe.
26 Mijn zoon, schenk mij uw hart, Laat uw ogen op mijn wegen letten;
E taku tama, homai tou ngakau ki ahau, kia manako ano hoki ou kanohi ki aku ara.
27 Want een deerne is een diepe kuil, Een vreemde vrouw een nauwe put.
No te mea he rua hohonu te wahine kairau; he poka kuiti te wahine ke.
28 Ja, zij ligt op de loer als een rover, En maakt vele mensen ontrouw.
Ae ra, ka whanga ia ano he kaipahua, a ka whakatokomahatia e ia nga tangata poka ke.
29 Waar klinkt ach, en waar klinkt wee; Waar heerst twist, waar nijpen de zorgen? Waar worden zonder reden wonden geslagen, Waar worden de blikken beneveld?
Ko wai e aue? Ko wai e tangi? Ko wai e totohe? Ko wai e ngangautia? Ko wai e maru, he mea takekore? Ko wai e whero tonu ona kanohi?
30 Waar men nog laat aan de wijn zit, Waar men komt, om de drank te keuren.
Ko te hunga e noho roa ana ki te waina; ko te hunga e haere ana ki te rapu i te waina whakaranu.
31 Zie niet om naar de wijn, hoe rood hij is, Hoe hij fonkelt in het glas. Wel glijdt hij zachtjes naar binnen, Vloeiend langs lippen en tanden.
Kaua e titiro ki te waina i te mea e whero ana, ina puta tona kara i roto i te kapu, ina mania tona heke.
32 Maar ten leste bijt hij als een slang, Is hij giftig als een adder.
Tona tukunga iho ano he nakahi e ngau ana, koia ano kei te wero a te neke.
33 Uw ogen zien vreemde dingen, Uw hart slaat wartaal uit;
E kite hoki ou kanohi i nga mea rereke, a ka puta he kupu rereke i tou ngakau.
34 Ge voelt u als iemand, die dobbert op zee, Als een matroos bij zware storm:
Ae ra, ka rite koe ki te tangata e takoto ana i waenga moana, ki te tangata ranei e takoto ana i te tihi o te rewa.
35 "Ze hebben me geslagen, en ik voelde het niet, Ze hebben me gebeukt, en ik merkte het niet! Wanneer ben ik weer wakker? Dan ga ik er nog eens op uit!"
A ka mea koe, Patua ana ahau e ratou, a kihai ahau i mamae; tatatia ana ahau e ratou, a kihai ahau i mohio: a hea ahau ara ake ai? Ka rapua ano e ahau.
