Spreuken 21
1 In Jahweh’s hand is het hart van een koning als een beekje; Hij leidt het, waarheen Hij wil.
Chuny ruoth ni e lwet Jehova Nyasaye, ochike mana kaka kuonde ma pi luwo kendo kaka ohero owuon.
2 Al denkt de mens, dat al zijn wegen recht zijn, Het is Jahweh, die de harten toetst.
Yore duto mag dhano nenorene ni nikare, to Jehova Nyasaye ema pimo chuny.
3 Rechtvaardigheid beoefenen en billijkheid, Is Jahweh meer waard dan offers.
Timo gima kare kod mowinjore ema Jehova Nyasaye oyiego moloyo misango.
4 Een hooghartige blik, een opgeblazen hart, De aanplant der bozen is zonde
Wangʼ teko, chuny mar sunga kod taya mar jo-mahundu, gin richo!
5 De plannen van een ijverig mens brengen louter voordeel, Maar wie zich overhaast, krijgt enkel gebrek.
Chenro mag ngʼat matiyo matek kelo ohala to chutho e kaka rikni kelo chan.
6 Wie met leugens schatten wil verwerven, Jaagt ijdelheid na en de strikken des doods.
Mwandu moyudi gi lep mariambo en mana tho malal piyo kendo en obeto mar tho.
7 Bozen worden door hun gewelddaden meegesleept; Want zij weigeren, recht te doen.
Timbe mahundu mar joricho biro terogi mabor magilal; nimar gidagi timo gima kare.
8 Kronkelig is de weg van een bedrieger; Wie eerlijk is, handelt oprecht.
Yor ngʼat ma jaketho ogondore, to kit ngʼat makare oriere tir.
9 Beter te wonen op de punt van het dak, Dan met een snibbige vrouw in de echtelijke woning.
Ber dak e kona mar wi ot moloyo dak gi dhako maralep.
10 Een slecht karakter haakt naar kwaad; Zelfs zijn naaste vindt geen genade in zijn ogen.
Ngʼat ma timbene richo ohero richo; jabute ok yud ngʼwono kuome.
11 Straft ge een spotter, dan wordt de onervarene wijs; Leest men een wijze de les, hij leert er nog uit.
Ka okum ngʼat ma jaro ji, to joma ngʼeyogi tin yudo rieko, ka ngʼat mariek opuonji, to oyudo ngʼeyo.
12 De Rechtvaardige let op het huis van den boze, En stort de boosdoeners in het verderf.
Ngʼat Makare ongʼeyo od ngʼat ma timbene richo kendo otero ngʼat marach e kethruok.
13 Wie zich doof houdt voor de smeekbede van een arme, Zal ook zelf roepen en geen antwoord krijgen.
Ka ngʼato odino ite ne ywak mar jachan, en owuon bende obiro ywak to ok nodwoke.
14 Toorn wordt door een stille gift ontwapend, Hevige gramschap door een geschenk in de buidel.
Mich mochiw lingʼ-lingʼ kweyo mirima to asoya mopandi ei law jiwo mirima maduongʼ.
15 Dat er recht wordt gedaan, is voor den rechtvaardige een vreugde, Voor de boosdoeners een ramp.
Ka adiera onenore, to joma timbegi nikare bedo mamor to joma timbegi richo to yudo bwok.
16 De mens, die afdwaalt van het pad der wijsheid, Mag in de kring der schimmen uitrusten.
Ngʼat moweyo yor winjo wach dhiyo kar yweyo mar oganda mar joma otho.
17 Wie van feestvieren houdt, vervalt tot gebrek; Wie veel wijn en olie verbruikt, wordt niet rijk.
Ngʼat mohero budho biro bedo jachan; ngʼat mohero divai kod moo ok nyal bedo ja-mwandu.
18 De boze is een losprijs voor den rechtvaardige, Zondaars komen voor de deugdzamen in de plaats.
Jomaricho bedo resruok mar joma kare; to jogo ma ok jo-adiera ne joma oriere tir.
19 Beter in een woestijn te wonen, Dan bij een snibbige en humeurige vrouw.
Ber dak e thim motwo moloyo dak gi dhako ma jadhawo kendo ma ja-mirima.
20 In de woning van een wijze blijven kostbare schatten, Maar de domoor jaagt ze erdoor.
Od ngʼat mariek opongʼ kod chiemo gi moo moyier, to ngʼat mofuwo chamo gik moko duto ma en-go.
21 Wie naar rechtvaardigheid en goedheid streeft, Zal leven vinden en aanzien.
Ngʼatno maluwo tim makare kod hera yudo ngima, mwandu gi luor.
22 De wijze beklimt een stad van helden, En werpt het bolwerk neer, waarop zij vertrouwen.
Ngʼat mariek kawo dala ngʼat maratego kendo omuko dhorangeye matek magiketoe genogi.
23 Wie let op zijn mond en zijn tong, Bespaart zich moeilijkheden.
Ngʼatno marito dhoge kod lewe ritore kuom masiche.
24 "Spotter" noemt men een overmoedig, vermetel mens, Een die handelt in mateloze trots.
Ngʼat ma jasunga kendo jawuorre “Jajaro” e nyinge; otingʼore malo ka osungore malich.
25 Een luiaard komt nog om door zijn ondeugd, Want zijn handen weigeren te werken.
Dwaro mar jasamuoyo biro bedo thone owuon; nikech lwetene odagi tich.
26 Heel de dag zit de zondaar te hunkeren, Maar de rechtvaardige deelt rijkelijk uit.
Odiechiengʼ duto odwaro mangʼeny, to ngʼat makare chiwo maonge giko.
27 Het offer der bozen is iets afschuwelijks; Hoeveel te meer, als hij het brengt voor een wandaad.
Misango mar jaricho ok ber, onyalo bedo marach maromo nade ka ochiwe gi paro marach!
28 Een leugenachtig getuige gaat te gronde; Iemand die luistert, mag altijd spreken.
Janeno ma ja-miriambo biro lal; to ngʼat mawinje ibiro tieko chutho.
29 Wel trekt een boosdoener een brutaal gezicht, Maar een rechtvaardige doorziet zijn gedrag.
Ngʼat ma jaricho wangʼe tek to ngʼat moriere tir tiyo gi paro e yorene.
30 Er is geen wijsheid, geen beraad, Geen verstand tegenover Jahweh.
Onge rieko, onge neno matut, onge chenro manyalo loyo Jehova Nyasaye.
31 Wel worden paarden getuigd voor de dag van de strijd, Maar de zege hangt van Jahweh af.
Inyalo yiko faras ne ndalo mar lweny; to loyo lweny en mar Jehova Nyasaye.
