Spreuken 17
1 Beter een droog stuk brood met vrede erbij, Dan een huis vol feestmaaltijden en twist.
Bättre är ett torrt brödstycke med ro än ett hus fullt av högtidsmat med kiv.
2 Een verstandige knecht heeft meer te zeggen dan een ontaarde zoon, En deelt met diens broeders de erfenis.
En förståndig tjänare får råda över en vanartig son, och bland bröderna får han skifta arv.
3 De smeltkroes voor het zilver, de oven voor het goud; Maar de harten toetst Jahweh!
Degeln prövar silver och smältugnen guld, så prövar HERREN hjärtan.
4 De boosdoener luistert naar zondige taal, De valsaard heeft oor voor heilloze woorden.
En ond människa aktar på ondskefulla läppar, falskheten lyssnar till fördärvliga tungor.
5 Wie een arme bespot, smaadt zijn Schepper; Wie leedvermaak heeft, blijft niet ongestraft.
Den som bespottar den fattige smädar hans skapare; den som gläder sig åt andras ofärd bliver icke ostraffad.
6 Kleinkinderen zijn de kroon der grijsaards, Vaders de trots van hun kinderen.
De gamlas krona äro barnbarn, och barnens ära äro deras fäder.
7 Als oprechte taal een dwaas niet staat, Past een edelman zeker geen leugentaal.
Stortaliga läppar hövas icke dåren, mycket mindre lögnaktiga läppar en furste.
8 Het geschenk is een toversteen voor wie het geeft; Waarheen hij zich wendt, hij heeft succes.
En gåva är en lyckosten i dens ögon, som ger den; vart den än kommer bereder den framgång.
9 Wie een misdaad bemantelt, zoekt de vrede te bewaren; Wie de zaak weer ophaalt, brengt onenigheid tussen vrienden.
Den som skyler vad som är brutet, han vill främja kärlek, men den som river upp gammalt, han gör vänner oense.
10 Op een verstandig mens maakt één vermaning meer indruk, Dan honderd slagen op een dwaas.
En förebråelse verkar mer på den förståndige än hundra slag på dåren.
11 Een boze zoekt enkel verzet; Daarom stuurt men een wreden bode op hem af.
Upprorsmakaren vill allenast vad ont är, men en budbärare utan förbarmande skall sändas mot honom.
12 Beter een berin te ontmoeten, van haar jongen beroofd, Dan een dwaas in zijn dwaasheid.
Bättre är att möta en björninna från vilken man har tagit ungarna, än att möta en dåre i hans oförnuft.
13 Als iemand goed met kwaad vergeldt, Zal van zijn huis het kwaad niet wijken.
Den som vedergäller gott med ont, från hans hus skall olyckan icke vika.
14 Als ruzie ontstaat, is het hek van de dam; Bind dus in, voor de twist losbarst.
Att begynna träta är att släppa ett vattenflöde löst; håll därför inne, förrän kivet har brutit ut.
15 Wie een boosdoener vrijspreekt en een onschuldige veroordeelt, Zijn beiden een even grote gruwel voor Jahweh.
Den som friar den skyldige och den som fäller den oskyldige, de äro båda en styggelse för HERREN.
16 Waartoe dient geld in de hand van een dwaas, Om wijsheid te kopen, als hij toch geen verstand heeft?
Vartill gagna väl penningar i dårens hand? Han kunde köpa sig vishet, men han saknar förstånd.
17 Een vriend laat altijd zijn genegenheid blijken, In tijd van nood toont hij zich als een broeder.
En väns kärlek består alltid. och en broder födes till hjälp i nöden.
18 Hoe kortzichtig de mens, die handslag geeft, En zich borg stelt voor zijn naaste.
En människa utan förstånd är den som giver handslag, den som går i borgen för sin nästa.
19 Wie op ruzie gesteld is, is op zonde gesteld; Wie hooghartig spreekt, zoekt zijn eigen val.
Den som älskar split, han älskar överträdelse; Men som bygger sin dörr hög, han far efter fall.
20 Een vals karakter zal geen zegen ondervinden; Wie zijn woorden verdraait, zal in het ongeluk storten.
Den som har ett vrångt hjärta vinner ingen framgång, och den som har en förvänd tunga, han faller i olycka.
21 Wie een domoor verwekt heeft, heeft zich hartzeer bezorgd; De vader van een zot kent geen vreugde.
Den som har fött en dåraktig son får bedrövelse av honom, en dåres fader har ingen glädje.
22 Een blij hart doet het lichaam goed, Neerslachtigheid verdort het gebeente.
Ett glatt hjärta är en god läkedom, men ett brutet mod tager märgen ur benen.
23 De boze neemt een geschenk uit de buidel aan, Om de wegen van het recht te verdraaien.
Den ogudaktige tager gärna skänker i lönndom, för att han skall vränga rättens vägar.
24 De verstandige houdt de wijsheid voor ogen, De ogen van een domoor dwalen af naar de uithoeken der aarde.
Den förståndige har sin blick på visheten, men dårens ögon äro vid jordens ända.
25 Een dom kind is een ergernis voor zijn vader, Een verdriet voor haar, die het baarde.
En dåraktig son är sin faders grämelse och en bitter sorg för henne som har fött honom.
26 Onschuldigen beboeten is al niet goed; Maar edele mensen slaan, gaat alle perken te buiten!
Att pliktfälla jämväl den rättfärdige är icke tillbörligt; att slå ädla män strider mot rättvisan.
27 Wie verstandig is, is spaarzaam met zijn woorden; Een man van ervaring is koelbloedig.
Den som har vett, han spar sina ord; och lugn till sinnes är en man med förstånd.
28 Als hij zwijgt, geldt zelfs een dwaze voor wijs; Als hij zijn mond maar houdt, voor verstandig.
Om den oförnuftige tege, så aktades också han för vis; den som tillsluter sina läppar är förståndig.
